Gemeenten erg afhankelijk van Rijksfinanciering
Lokale overheden als provincies en gemeenten zijn de laatste jaren afhankelijker geworden van financiering vanuit het Rijk. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) komt dit vooral doordat gemeenten afgelopen jaren meerdere taken, bijvoorbeeld op het gebied van jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning, hebben overgenomen van de landelijke overheid in Den Haag.
Vorig jaar bestond nog maar ruim een kwart (circa 27 procent) van de inkomsten van de lokale overheid uit eigen inkomsten. Twintig jaar geleden was dit nog 33 procent. Gemeenten hebben maar beperkt eigen inkomsten uit lokale belastingen zoals de onroerendezaakbelasting en overige eigen inkomsten, zoals parkeergelden. De nieuwe taken van de laatste jaren zijn niet gepaard gegaan met mogelijkheden om op andere manieren eigen inkomsten te verwerven.
De eigen inkomsten van de lokale overheid in Nederland namen niettemin toe, van 21 miljard euro in 2000 tot 28,1 miljard euro vorig jaar. Het grootste deel van deze toename vond plaats in de jaren tot 2008. In de nasleep van de financiële crisis van ruim tien jaar terug bleven de eigen inkomsten van de lokale overheid lange tijd rond hetzelfde bedrag steken.
Volgens het CBS is de financiële afhankelijkheid van lagere overheden in Nederland beduidend groter dan in veel andere Europese lidstaten. Nederland staat zelfs bijna onderaan de lijst. Alleen in Bulgarije, Slowakije, Roemenië, Estland, Litouwen en Malta is die afhankelijkheid nog groter.
Nederland hoorde vorig jaar qua overheidsuitgaven wel tot de meest gedecentraliseerde landen van de Europese Unie. In Nederland wordt ruim 30 procent van alle overheidsuitgaven tezamen gedaan door de lokale overheid. Op dit vlak moet Nederland de Scandinavische landen en de landen met deelstaten, zoals België, Spanje, Duitsland en Oostenrijk, nog voor zich dulden.
Over de graphic
Ga voor een interactieve graphic naar https://t.localfocus.nl/anp/?6b89ae3. De graphic is opgemaakt in uw huisstijl en in formats voor print en online. De graphic wordt aangeboden aan klanten van de graphicsdienst van het ANP en LocalFocus.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA) doet opnieuw een poging voorzitter te worden van de Tweede Kamer. In een brief aan de Kamerleden waarin hij zich kandidaat stelt, zegt hij "betekenisvol" te willen bijdragen aan het verbeteren van de politieke cultuur.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Martin Bosma wil verder als voorzitter van de Tweede Kamer, en hoopt dat de nieuwe Tweede Kamer kiest voor "rust en continuïteit". Dat schrijft de PVV'er in een brief waarin hij zich opnieuw kandidaat stelt voor de functie die hij sinds december 2023 bekleedt.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet wil instemmen met het omstreden EU-Mercosurverdrag. Dat schrijven minister David van Weel en staatssecretaris Aukje de Vries (beiden Buitenlandse Zaken, VVD) in een brief aan de Tweede Kamer. Het handelsverdrag tussen de EU en de Mercosur-landen (Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay) is al ruim 25 jaar in de maak en krijgt veel kritiek in de Kamer.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - De mensenrechtenschendingen in Soedan moeten "onmiddellijk" worden beëindigd en het wapenembargo van de Verenigde Naties (VN) moet worden nageleefd, vindt demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken). De VVD-bewindsman deed deze oproep "met klem" in een video die is getoond bij een bijeenkomst in Genève van de VN-Mensenrechtenraad, die mede op verzoek van Nederland is ingelast.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Arbeidsmigranten moeten een tijdelijk huurcontract kunnen krijgen, dat wil woonminister Mona Keijzer (BBB) regelen met een wetswijziging. Nu is het zo dat bij een verblijf 'van korte duur' geen regels over bijvoorbeeld maximale huurprijs bestaan. Die termijn was eerst niet vastgelegd, dat wordt nu dertig dagen, is het voorstel van Keijzer.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Sybrand Buma (CDA) was graag met twee informateurs verder gegaan, maar vanwege de planning gaat hij nu alleen verder. Dat zegt de informateur vrijdagmiddag na het opstappen van zijn mede-informateur Hans Wijers. Hij betreurt het vertrek van de oud-minister van D66.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Ex-informateur Hans Wijers (D66) zou VVD-leider Dilan Yeşilgöz in privéappjes "die feeks van de VVD" hebben genoemd, schrijft NRC. Een artikel over de berichtjes leidde tot het terugtreden van Wijers, die al onder vuur lag vanwege uitspraken die hij deed op een verkiezingsavond voor ondernemers. Daar zou hij haar "een leugenaar" hebben genoemd. Ook vond hij het jammer dat de VVD niet harder "was afgestraft" bij de verkiezingen, aldus NRC.
2 dagen geleden