Gemeenten erg afhankelijk van Rijksfinanciering
Lokale overheden als provincies en gemeenten zijn de laatste jaren afhankelijker geworden van financiering vanuit het Rijk. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) komt dit vooral doordat gemeenten afgelopen jaren meerdere taken, bijvoorbeeld op het gebied van jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning, hebben overgenomen van de landelijke overheid in Den Haag.
Vorig jaar bestond nog maar ruim een kwart (circa 27 procent) van de inkomsten van de lokale overheid uit eigen inkomsten. Twintig jaar geleden was dit nog 33 procent. Gemeenten hebben maar beperkt eigen inkomsten uit lokale belastingen zoals de onroerendezaakbelasting en overige eigen inkomsten, zoals parkeergelden. De nieuwe taken van de laatste jaren zijn niet gepaard gegaan met mogelijkheden om op andere manieren eigen inkomsten te verwerven.
De eigen inkomsten van de lokale overheid in Nederland namen niettemin toe, van 21 miljard euro in 2000 tot 28,1 miljard euro vorig jaar. Het grootste deel van deze toename vond plaats in de jaren tot 2008. In de nasleep van de financiële crisis van ruim tien jaar terug bleven de eigen inkomsten van de lokale overheid lange tijd rond hetzelfde bedrag steken.
Volgens het CBS is de financiële afhankelijkheid van lagere overheden in Nederland beduidend groter dan in veel andere Europese lidstaten. Nederland staat zelfs bijna onderaan de lijst. Alleen in Bulgarije, Slowakije, Roemenië, Estland, Litouwen en Malta is die afhankelijkheid nog groter.
Nederland hoorde vorig jaar qua overheidsuitgaven wel tot de meest gedecentraliseerde landen van de Europese Unie. In Nederland wordt ruim 30 procent van alle overheidsuitgaven tezamen gedaan door de lokale overheid. Op dit vlak moet Nederland de Scandinavische landen en de landen met deelstaten, zoals België, Spanje, Duitsland en Oostenrijk, nog voor zich dulden.
Over de graphic
Ga voor een interactieve graphic naar https://t.localfocus.nl/anp/?6b89ae3. De graphic is opgemaakt in uw huisstijl en in formats voor print en online. De graphic wordt aangeboden aan klanten van de graphicsdienst van het ANP en LocalFocus.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het CDA lijkt in de peilingen voorbij de VVD te zijn geklommen. In de Peilingwijzer, een combinatie van de peilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag, staat het CDA op 21 tot 25 zetels. De VVD is juist gedaald naar 20 tot 24 zetels.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederland gaat in Brussel pleiten voor het opschorten van het handelsdeel van het verdrag tussen Israël en de Europese Unie, vanwege de "vreselijke humanitaire" situatie in Gaza. Dat heeft demissionair buitenlandminister Caspar Veldkamp gezegd. Volgens de NSC-minister gaat het om "vele miljarden aan Israëlische export".
1 dag geleden
JERUZALEM (ANP) - De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Saar heeft in een gesprek met de Nederlandse ambassadeur gezegd het te betreuren dat Nederland ervoor kiest om een "langdurige vriendschap met Israël in te ruilen voor openlijke vijandschap". Israël had de ambassadeur ontboden nadat Nederland had aangekondigd inreisverboden te willen opleggen aan de extremistische ministers Itamar Ben-Gvir (Nationale Veiligheid) en Bezalel Smotrich (Financiën).
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer onderbreekt het zomerreces voor een commissiedebat over de humanitaire situatie in Gaza. Een meerderheid steunde dinsdag een verzoek daartoe van SP-Kamerlid Sarah Dobbe, melden meerdere Kamerleden. VVD, CDA en ChristenUnie willen wel eerst meer informatie van de Europese Commissie en het kabinet. Het debat is waarschijnlijk volgende week.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - SP-Kamerlid Sarah Dobbe heeft een debat aangevraagd over de oorlog in Gaza. Vorige week wilden GroenLinks-PvdA en D66 ook al dat de Tweede Kamer het zomerreces zou onderbreken voor een debat, maar hun aanvraag kreeg niet genoeg steun.
1 dag geleden
AMSTERDAM (ANP) - Demissionair minister David van Weel heeft het besluit van voormalig asielminister Marjolein Faber om de subsidie voor VluchtelingenWerk dit jaar te korten "deels herroepen". Dat meldt de hulporganisatie dinsdag. "De meeste vluchtelingen in Nederland kunnen in 2025 rekenen op onafhankelijke begeleiding van VluchtelingenWerk Nederland (VWN) tijdens hun asiel- en nareisprocedure."
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Haagse politici reageren verdeeld op de maatregelen die buitenlandminister Caspar Veldkamp (NSC) maandagavond heeft aangekondigd tegen Israël. Om het land te bewegen meer humanitaire hulp toe te laten in de Gazastrook, wordt de Israëlische ambassadeur ontboden en krijgen twee omstreden ministers een inreisverbod opgelegd. De reacties van partijen op deze stappen volgen de lijnen van de discussie zoals die al langer wordt gevoerd.
1 dag geleden