Gemeenten erg afhankelijk van Rijksfinanciering
Lokale overheden als provincies en gemeenten zijn de laatste jaren afhankelijker geworden van financiering vanuit het Rijk. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) komt dit vooral doordat gemeenten afgelopen jaren meerdere taken, bijvoorbeeld op het gebied van jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning, hebben overgenomen van de landelijke overheid in Den Haag.
Vorig jaar bestond nog maar ruim een kwart (circa 27 procent) van de inkomsten van de lokale overheid uit eigen inkomsten. Twintig jaar geleden was dit nog 33 procent. Gemeenten hebben maar beperkt eigen inkomsten uit lokale belastingen zoals de onroerendezaakbelasting en overige eigen inkomsten, zoals parkeergelden. De nieuwe taken van de laatste jaren zijn niet gepaard gegaan met mogelijkheden om op andere manieren eigen inkomsten te verwerven.
De eigen inkomsten van de lokale overheid in Nederland namen niettemin toe, van 21 miljard euro in 2000 tot 28,1 miljard euro vorig jaar. Het grootste deel van deze toename vond plaats in de jaren tot 2008. In de nasleep van de financiële crisis van ruim tien jaar terug bleven de eigen inkomsten van de lokale overheid lange tijd rond hetzelfde bedrag steken.
Volgens het CBS is de financiële afhankelijkheid van lagere overheden in Nederland beduidend groter dan in veel andere Europese lidstaten. Nederland staat zelfs bijna onderaan de lijst. Alleen in Bulgarije, Slowakije, Roemenië, Estland, Litouwen en Malta is die afhankelijkheid nog groter.
Nederland hoorde vorig jaar qua overheidsuitgaven wel tot de meest gedecentraliseerde landen van de Europese Unie. In Nederland wordt ruim 30 procent van alle overheidsuitgaven tezamen gedaan door de lokale overheid. Op dit vlak moet Nederland de Scandinavische landen en de landen met deelstaten, zoals België, Spanje, Duitsland en Oostenrijk, nog voor zich dulden.
Over de graphic
Ga voor een interactieve graphic naar https://t.localfocus.nl/anp/?6b89ae3. De graphic is opgemaakt in uw huisstijl en in formats voor print en online. De graphic wordt aangeboden aan klanten van de graphicsdienst van het ANP en LocalFocus.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Bewindspersonen die bij verkiezingen een Tweede Kamerzetel veroveren, zouden in het parlement tijdelijk vervangen moeten worden zolang ze nog in een demissionair kabinet zitten. Nu vervullen de betrokkenen een dubbele functie, omdat ze als parlementariër al worden geïnstalleerd terwijl ze ook nog bewindspersoon zijn tijdens de formatieperiode. Het kabinet wil een vervangingsregeling voor deze demissionaire bestuursperiode maken, schrijft minister Judith Uitermark (Binnenlandse Zaken, NSC) vrijdag in een Kamerbrief.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Verenigde Staten zijn niet langer een bondgenoot, maar een rivaal van Europa geworden. Dat vindt Volt-leider Laurens Dassen. In zijn Europalezing vergelijkt hij het Amerika onder president Donald Trump met Duitsland uit de jaren 30 van de vorige eeuw.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De PVV-ministers scharen zich achter de brief van minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) waarin hij een onderzoek eist naar schending van een EU-verdrag door Israël. "Het kabinet heeft het vanochtend onderschreven", zei premier Dick Schoof vrijdag na de ministerraad.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Buitenlandminister Caspar Veldkamp heeft zijn collega-ministers beloofd hen voortaan "goed te informeren" over zijn beleidsbeslissingen. Dat heeft de NSC-bewindsman gezegd na afloop van de ministerraad. Hij kreeg kritische vragen vanuit het PVV-smaldeel in het kabinet over zijn openlijke kritiek op het optreden van Israël in de Gazastrook.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Asielminister Marjolein Faber wil bezuinigen op het activiteitenbudget voor asielzoekers. Dat zei ze vrijdag na de ministerraad naar aanleiding van het geannuleerde Efteling-uitje voor jonge asielzoekers. "Overal waar ik kan bezuinigen zal ik dat zeker doen", zegt de PVV-bewindsvrouw. Nu moet dus de pot voor activiteiten bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) eraan geloven.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Buitenlandminister Caspar Veldkamp wil nog niet ingaan op Oekraïense beschuldigingen van spionage aan het adres van EU- en NAVO-lidstaat Hongarije. Hij sprak na afloop van de wekelijkse ministerraad van "hele zorgelijke berichten", maar wil eerst laten uitzoeken wat ervan klopt.
10 uur geleden
OSLO (ANP) - Met de militaire parade en het machtsvertoon in Moskou vrijdag probeert Rusland "imperialisme te ontplooien", zegt defensieminister Ruben Brekelmans. Hij is liever bij de top van Noord-Europese landen in Oslo, waar "bondgenoten en vrienden de vrijheid in Europa versterken".
13 uur geleden