Geheime diensten moeten te lang bewaarde gegevens vernietigen
DEN HAAG (ANP) - De inlichtingendiensten AIVD en MIVD moeten vijf pakketten met de verzamelde gegevens van heel veel mensen vernietigen. De informatie wordt al langer bewaard dan toegestaan, heeft de toezichthouder, de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD), bepaald. De uitspraak is bindend.
De inlichtingendiensten mogen veel gegevens tegelijk verzamelen. Dit worden bulkdatasets genoemd. Maar als er informatie tussen staat die niet relevant is voor het werk van de inlichtingendiensten, moet die meteen worden vernietigd. Er zullen namelijk gegevens tussen zitten van burgers naar wie geen onderzoek loopt en naar wie nooit een onderzoek zal lopen, aldus de waakhond.
De ministeries van Binnenlandse Zaken en Defensie hebben eerder gezegd dat de inlichtingendienst een complete set gegevens relevant mag noemen. Het kan best zijn dat er informatie tussen zit waarvan nu nog niet duidelijk is dat die ooit belangrijk gaat worden, was de toelichting.
Bewaren
Om die reden zouden de data langer bewaard mogen worden. Maar de CTIVD wijst dat af: "De beoordeling van de gegevens in de vijf bulkdatasets is door de diensten niet goed uitgevoerd. Inmiddels is de termijn uit de wet van anderhalf jaar voorbij. De AIVD en de MIVD mogen de vijf bulkdatasets daarom niet langer bewaren. Er zitten te veel gegevens in van mensen die niet relevant zijn (of worden) voor de onderzoeken van de AIVD en de MIVD." De toezichthouder vindt dat de inlichtingendiensten de huidige regels "niet zorgvuldig nakomen".
De CTIVD deed de uitspraak na een klacht van privacyorganisatie Bits of Freedom. Die zegt dat de gegevens van miljoenen mensen in de bulkdatasets zitten. "De geheime diensten moeten zich aan de wet houden, maar doen dat keer op keer niet. Deze door datahonger gedreven onrechtmatige praktijk is daar een voorbeeld van", aldus de organisatie. "In een vrije democratie heeft een geheime dienst helemaal niets te zoeken in het leven van onschuldige burgers en daar zouden wij hen niet aan moeten hoeven herinneren."
Ministers Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) en Kajsa Ollongren (Defensie), verantwoordelijk voor respectievelijk de AIVD en de MIVD, laten weten dat de data vernietigd zullen worden. Wel benadrukken zij "dat het gebruik van bulkdatasets door de diensten noodzakelijk is". Een te vernietigen dataset bevat bovendien gegevens die gebruikt worden in onderzoeken naar buitenlandse dreigingen. Meerdere instanties hebben aangegeven dat de huidige wettelijke termijnen voor het bewaren van bulkdata niet toereikend zijn, schrijven de ministers, en het kabinet deelt die opvatting. Daarom wordt de wet op dat punt aangepast, aldus Bruins Slot en Ollongren.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Op de Dam in Amsterdam demonstreren vele honderden studenten en docenten tegen bezuinigingen op het hoger onderwijs. Met het protest willen organisaties als de Algemene Onderwijsbond (AOb) en de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) druk op de politiek blijven zetten om bezuinigingen die al zijn ingeboekt terug te draaien en geen nieuwe bezuinigingen door te voeren.
1 uur geleden
UTRECHT (ANP) - In de NS-dienstregeling van 2026 wordt de eerste trein van de dag op een aantal plekken vervroegd en de laatste trein van de dag verlaat. De hogesnelheidslijn (HSL) blijft "kwetsbaar" en in januari en februari zorgen werkzaamheden voor veel impact rond Schiphol, Den Haag en Haarlem. Dat meldt de NS over de nieuwe regeling, die op zondag 14 december ingaat.
3 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - In de rechtbank in Den Bosch is de strafzaak over het dodelijke ongeluk met een Stint in het Brabantse Oss begonnen. "De vraag wat er werkelijk is gebeurd heeft de afgelopen jaren onze levens beheerst", zeiden Stint-ondernemers Edwin Renzen en Peter Noorlander bij aanvang van de zitting. "Het is voor ons, net als voor iedereen in deze zaak, een vreselijk drama. Ook wij zijn ouder en beseffen als geen ander wat dit ongeluk teweeg heeft gebracht."
3 uur geleden
TER APEL (ANP) - In het aanmeldcentrum in Ter Apel verblijven voor het eerst in bijna een maand meer dan 2100 asielzoekers. Daarmee wordt voor de vierde dag op rij de limiet van 2000 mensen overschreden.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal aardgasvrije woningen neemt toe. Blokverwarming en cv-ketels worden steeds vaker vervangen door stadsverwarming en warmtepompen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2024 was 11,2 procent van de woningen aardgasvrij. Twee jaar eerder was dat nog 8,7 procent.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De menswaardigheid in de opvang voor Oekraïense vluchtelingen is in gevaar, waarschuwen de Ombudsman en de Kinderombudsman. Ze slaan alarm over de leefomstandigheden van Oekraïners in Nederland in brieven aan alle gemeenten en woonminister Mona Keijzer. De ombudsmannen roepen hen "met klem" op de situatie voor Oekraïners te verbeteren.
7 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Nabestaanden en slachtoffers van het dodelijke ongeluk met een Stint in het Brabantse Oss hopen dat de strafzaak hen duidelijkheid en gerechtigheid biedt. "Ze hopen dat er iemand ter verantwoording wordt geroepen", zegt een woordvoerder van Namens de Familie, de organisatie die de drie gezinnen en de bestuurster van de elektrische bolderkar bijstaat. "Ze willen weten hoe het heeft kunnen gebeuren." Dinsdag begint het strafproces in de rechtbank in Den Bosch.
8 uur geleden