Geen dwangsom voor Staat om overtreden verbod F-35-onderdelen
DEN HAAG (ANP) - De Nederlandse staat hoeft geen dwangsom te betalen voor elke dag dat het verbod om F-35-onderdelen naar Israël te laten vervoeren, wordt overtreden. Dit heeft de rechtbank in Den Haag vrijdag besloten in een kort geding, aangespannen door meerdere mensenrechtenorganisaties.
Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum wilden dat een dwangsom van 50.000 euro per dag zou worden opgelegd, maar volgens de rechter is niet gebleken dat de Staat "zich niet aan het verbod houdt of niet de bedoeling heeft het verbod na te blijven leven".
Eerder dit jaar werd door het hof geoordeeld dat de Nederlandse staat de uitvoer van F-35 onderdelen met eindbestemming Israël moest staken. De mensenrechtenorganisaties vonden dat dit eerder opgelegde verbod wordt overtreden, omdat de Staat niet ook de door- en uitvoer van deze onderdelen naar andere staten (zoals de VS) heeft stopgezet.
Track and trace
"Sommige van deze vanuit Nederland geleverde onderdelen komen via een omweg alsnog terecht in F-35's, die voor Israël zijn bestemd of waarover Israël beschikt", zo vat de rechter nu samen. De mensenrechtenorganisaties vinden dat het verbod vanuit het hof ook deze uitvoer zou moeten verhinderen. Zij vinden dan ook dat de Staat "sjoemelt" met het begrip eindbestemming.
Maar daar gaat de rechter dus niet in mee, omdat het hof niets heeft gezegd over het traject dat de F-35-onderdelen afleggen via de andere landen. Volgens de rechter hebben de mensenrechtenorganisaties een te ruime uitleg gegeven aan de beslissing van het hof en is duidelijk geworden dat de mensenrechtenorganisaties en de Staat "uiteenlopende visies" hebben op welke invloed de Staat kan uitoefenen op de route die de onderdelen afleggen nadat die bijvoorbeeld naar de VS zijn gegaan.
De mensenrechtenorganisaties opperden tijdens het kort geding een track and trace-systeem, om de onderdelen te volgen. Maar de Staat gaf toen aan dat dit onmogelijk is, omdat het te tijdrovend en complex is om zo'n systeem in elkaar te zetten en de VS niet willen meewerken. De organisaties gingen hier op hun beurt niet in mee, omdat het volgens hen wel mogelijk is om de onderdelen te traceren en Nederland bovendien een goede onderhandelingspositie heeft omdat ze onmisbare F-35-onderdelen maakt. De mensenrechtenorganisaties wilden de dwangsom dan ook inzetten als prikkel om de Staat meer actie te laten ondernemen.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat niet mee in de conclusie van de onderzoekscommissie van de Verenigde Naties die stelt dat Israël genocide pleegt in de Gazastrook. In reactie op het rapport schrijft minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) in een Kamerbrief dat "Nederland in de regel terughoudend" is om de kwalificatie genocide te gebruiken.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het gerechtshof doet op 6 november uitspraak in de zaak tegen de Nederlandse Staat, waarin organisaties eisen dat Nederland meer moet doen om een genocide in de Gazastrook te voorkomen. Eerder had het hof nog gezegd dat er 8 oktober een uitspraak zou komen.
2 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Demissionair premier Dick Schoof is als getuige gehoord in een strafzaak tegen een voormalig medewerker van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) die wordt verdacht van het doorspelen van staatsgeheimen aan Marokkaanse inlichtingendiensten. Schoof was voorheen hoofd van de NCTV.
3 uur geleden
DE BILT (ANP) - Toen begin 2023 een asteroïde uiteenviel in de lucht boven Frankrijk, was dat in Nederland te horen. Niet door mensen, maar wel door gevoelige detectoren. Die hebben het onhoorbare geluid opgepikt. Volgens het KNMI is het de eerste keer dat de ondergang van een asteroïde zo uitgebreid is gevolgd, van de ontdekking in de ruimte tot het bergen van brokstukken achteraf.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Steeds meer mensen stappen vanuit andere beroepen over naar een baan als docent in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Het aantal zij-instromers is in tien jaar tijd verdubbeld tot ruim achthonderd per jaar, meldt de Inspectie van het Onderwijs. Die is positief over de toename, maar oordeelt ook dat de scholing en begeleiding van mensen die vanuit ander werk in het mbo aan de slag gaan beter moeten.
3 uur geleden
TER APEL (ANP) - In het aanmeldcentrum in het Groningse Ter Apel hebben afgelopen nacht 2015 asielzoekers geslapen. Dat is boven de 2000 mensen, de grens van een dwangsom.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Amsterdam maakt voor 2026 "forse bedragen vrij" voor onder meer jeugdzorg, de aanpak van armoede en dakloosheid, opvang en een goede verbinding over het IJ, het water tussen de binnenstad en stadsdeel Noord. Om dat te kunnen betalen, is onder meer een besparing voorzien op de eigen "ambtelijke organisatie". Dat maakte wethouder Hester van Buren (Financiën) donderdag bekend bij de presentatie van de Amsterdamse begroting van volgend jaar.
4 uur geleden