Geen dwangsom voor Staat om overtreden verbod F-35-onderdelen
DEN HAAG (ANP) - De Nederlandse staat hoeft geen dwangsom te betalen voor elke dag dat het verbod om F-35-onderdelen naar Israël te laten vervoeren, wordt overtreden. Dit heeft de rechtbank in Den Haag vrijdag besloten in een kort geding, aangespannen door meerdere mensenrechtenorganisaties.
Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum wilden dat een dwangsom van 50.000 euro per dag zou worden opgelegd, maar volgens de rechter is niet gebleken dat de Staat "zich niet aan het verbod houdt of niet de bedoeling heeft het verbod na te blijven leven".
Eerder dit jaar werd door het hof geoordeeld dat de Nederlandse staat de uitvoer van F-35 onderdelen met eindbestemming Israël moest staken. De mensenrechtenorganisaties vonden dat dit eerder opgelegde verbod wordt overtreden, omdat de Staat niet ook de door- en uitvoer van deze onderdelen naar andere staten (zoals de VS) heeft stopgezet.
Track and trace
"Sommige van deze vanuit Nederland geleverde onderdelen komen via een omweg alsnog terecht in F-35's, die voor Israël zijn bestemd of waarover Israël beschikt", zo vat de rechter nu samen. De mensenrechtenorganisaties vinden dat het verbod vanuit het hof ook deze uitvoer zou moeten verhinderen. Zij vinden dan ook dat de Staat "sjoemelt" met het begrip eindbestemming.
Maar daar gaat de rechter dus niet in mee, omdat het hof niets heeft gezegd over het traject dat de F-35-onderdelen afleggen via de andere landen. Volgens de rechter hebben de mensenrechtenorganisaties een te ruime uitleg gegeven aan de beslissing van het hof en is duidelijk geworden dat de mensenrechtenorganisaties en de Staat "uiteenlopende visies" hebben op welke invloed de Staat kan uitoefenen op de route die de onderdelen afleggen nadat die bijvoorbeeld naar de VS zijn gegaan.
De mensenrechtenorganisaties opperden tijdens het kort geding een track and trace-systeem, om de onderdelen te volgen. Maar de Staat gaf toen aan dat dit onmogelijk is, omdat het te tijdrovend en complex is om zo'n systeem in elkaar te zetten en de VS niet willen meewerken. De organisaties gingen hier op hun beurt niet in mee, omdat het volgens hen wel mogelijk is om de onderdelen te traceren en Nederland bovendien een goede onderhandelingspositie heeft omdat ze onmisbare F-35-onderdelen maakt. De mensenrechtenorganisaties wilden de dwangsom dan ook inzetten als prikkel om de Staat meer actie te laten ondernemen.
Meer uit Binnenland
SAASVELD (ANP) - In discotheek Bruins in het Overijsselse Saasveld is in de nacht van zondag op maandag brand uitgebroken. Er waren zo'n 3000 mensen aanwezig in de discotheek, meldt de brandweer Twente.
1 uur geleden
HEEMSKERK (ANP) - In de zoektocht naar de vermiste 16-jarige Milan hebben 673 mensen zich aangemeld om te helpen, meldt Coördinatie Platform Vermissing op Facebook. De vrijwilligers doorzochten 135 kleinere gebieden. "Helaas heeft de zoekactie tot nu toe nog geen resultaat opgeleverd", aldus het bericht.
5 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Nederlanders hebben dit jaar opnieuw een recordaantal Tikkies gestuurd. Ook het gevraagde totaalbedrag lag nog nooit zo hoog als in 2025. Daarmee heeft de betaalapp het oude record van vorig jaar verbroken. Dit meldt ABN AMRO, de eigenaar van Tikkie.
5 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De afscheidsaankondiging van Frits Spits in De Taalstaat is verkozen tot het Radiomoment van het jaar 2025. Dat werd zondagmiddag bekendgemaakt in een speciale uitzending van het Omroep MAX-radioprogramma De Perstribune op NPO Radio 1.
14 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De politie heeft niemand aangehouden na de urenlange ongeregeldheden zaterdagavond in de Amsterdamse wijk Floradorp. Dat zegt een woordvoerder zondag. "We hebben in Floradorp inzet gedaan om de brandweer zo veilig mogelijk hun werk te laten doen", aldus de zegsvrouw.
18 uur geleden
HOUTEN (ANP) - De eerste helft van januari wordt het iets kouder dan de gemiddelde dagtemperatuur van 6 graden, voorspelt Weeronline. De tweede helft van de maand is nog onzeker, maar volgens de voorspeller is de kans groot dat de hele maand kouder verloopt dan gemiddeld in de afgelopen dertig jaar. Dat zou dan voor het eerst sinds 2021 zijn.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Twee derde van de Nederlanders is voor een landelijk vuurwerkverbod. Dat komt naar voren uit een enquête van Kieskompas en het ANP die meer dan 56.000 Nederlanders hebben ingevuld. Een op de tien Nederlanders heeft geen uitgesproken mening.
23 uur geleden