Friese taal heeft 'sterke positie', maar investeren blijft nodig
LEEUWARDEN (ANP) - De Friese taal heeft een sterke positie, concluderen onderzoekers in een omvangrijk taalonderzoek. Het aantal Friezen dat de 'eigen' taal verstaat, spreekt, leest en schrijft is "opmerkelijk stabiel", aldus de Fryske Akademy en het Planbureau Fryslân. "Bij andere dialecten zie je het gebruik afnemen, maar het Fries heeft een sterkere positie", zegt onderzoeker Chaïm La Roi.
In de afgelopen decennia is op onregelmatige basis onderzocht hoeveel mensen de Friese taal beheersen. In de jaren 80 en 90 nam de Friese taalbeheersing af in vergelijking met de eerste meting uit de periode 1967-1969, maar sindsdien is sprake van groei en nu stabilisatie. Negen op de tien Friezen verstaan Fries, erkend als een officiële taal die ook in onder meer de politiek en de rechtspraak gebruikt mag worden. Bijna 65 procent kan Fries praten, ruim 60 procent kan het lezen en bijna 20 procent ook schrijven. "Je ziet dat de positie van het Fries weer sterk is geworden", zegt La Roi. "Er lijkt sprake van een 'revival' van het Fries."
Investeren in het Fries op scholen blijft wel noodzakelijk, ook om identificatie met de taal te stimuleren. Dat staat in de aanbevelingen die de onderzoekers doen aan de provincie Friesland, die het taalonderzoek financiert.
Het taalonderzoek bestond onder meer uit een vragenlijst die door 3700 Friezen is ingevuld. Ongeveer 80 procent van de deelnemers zegt dat er een Friese identiteit bestaat, bijna 70 procent zegt zich een Fries te voelen. Volgens 75 procent van de ondervraagden maakt beheersing van de eigen taal het makkelijker om deel uit te maken van de Friese maatschappij, al heeft het volgens een meerderheid geen invloed op de carrièremogelijkheden en bijvoorbeeld een hoger inkomen.
Meer uit Binnenland
UITHOORN (ANP) - De gemeente Uithoorn betreurt het dat een demonstratie tegen de opvang van asielzoekers in de Noord-Hollandse gemeente is uitgemond in ongeregeldheden. "We laten ons niet meeslepen door de luidste of felste stemmen", zegt burgemeester Pieter Heiliegers. "Een grote meerderheid van de inwoners van Uithoorn is betrokken en denkt mee. Dat is de basis om verder te bouwen."
1 uur geleden
UITHOORN (ANP) - Enkele honderden betogers tegen de komst van een azc zijn dinsdagavond een woonwijk in Uithoorn ingetrokken. De ME achtervolgde de demonstranten door de wijk met politiehonden, zag een ANP-verslaggever. De politie houdt mensen aan.
4 uur geleden
UITHOORN (ANP) - Bij een protest tegen asielzoekers in Uithoorn zijn enkele honderden mensen bijeen. De betogers staan op een plein bij het gemeentehuis, waar dinsdagavond een commissievergadering van de gemeenteraad was over de asielopvang. Waar het protest aanvankelijk rustig begon, is de sfeer inmiddels omgeslagen, zo ziet een ANP-verslaggever.
5 uur geleden
HOUTEN (ANP) - De ME heeft ingegrepen bij een protest tegen een asielzoekerscentrum in Houten. Op dat moment waren er nog zo'n honderd actievoerders bij het gemeentehuis, eerder op de avond ging het om zeker driehonderd demonstranten. Een deel van hen stak zwaar vuurwerk af, zag een ANP-verslaggever. Meerdere keren werd ook vuurwerk naar de politie gegooid.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dilan Yeşilgöz wijst Rusland aan als de verantwoordelijke voor de drones die Nederlandse militairen in Polen hinderden. "De Russische dreiging is reëel", schrijft de VVD-leider dinsdag op X. "Poetin zoekt de grenzen op, zelfs bij onze eigen Nederlandse militairen." Volgens het ministerie van Defensie is het echter nog onbekend wie er achter de drones zit.
9 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De provincie Utrecht heeft toestemming gegeven om wolven op de Utrechtse Heuvelrug te vangen en verdoven, zodat ze voorzien kunnen worden van een zender. De Zoogdiervereniging wil de roedel volgen voor "wetenschappelijk onderzoek en onderwijs". De provincie heeft de voorwaarden hiervoor opgenomen in een zogeheten maatwerkvoorschrift, dat deze week is gepubliceerd en tot 1 april 2027 loopt.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Defensie handelde jarenlang niet volgens de geldende normen. Dat concludeert de onafhankelijke commissie die onderzoek heeft gedaan naar het mortierongeval in Mali in 2016 waarbij de militairen Henry Hoving (29) en Kevin Roggeveld (24) om het leven kwamen en een derde zwaargewond raakte.
12 uur geleden