Friese taal heeft 'sterke positie', maar investeren blijft nodig
LEEUWARDEN (ANP) - De Friese taal heeft een sterke positie, concluderen onderzoekers in een omvangrijk taalonderzoek. Het aantal Friezen dat de 'eigen' taal verstaat, spreekt, leest en schrijft is "opmerkelijk stabiel", aldus de Fryske Akademy en het Planbureau Fryslân. "Bij andere dialecten zie je het gebruik afnemen, maar het Fries heeft een sterkere positie", zegt onderzoeker Chaïm La Roi.
In de afgelopen decennia is op onregelmatige basis onderzocht hoeveel mensen de Friese taal beheersen. In de jaren 80 en 90 nam de Friese taalbeheersing af in vergelijking met de eerste meting uit de periode 1967-1969, maar sindsdien is sprake van groei en nu stabilisatie. Negen op de tien Friezen verstaan Fries, erkend als een officiële taal die ook in onder meer de politiek en de rechtspraak gebruikt mag worden. Bijna 65 procent kan Fries praten, ruim 60 procent kan het lezen en bijna 20 procent ook schrijven. "Je ziet dat de positie van het Fries weer sterk is geworden", zegt La Roi. "Er lijkt sprake van een 'revival' van het Fries."
Investeren in het Fries op scholen blijft wel noodzakelijk, ook om identificatie met de taal te stimuleren. Dat staat in de aanbevelingen die de onderzoekers doen aan de provincie Friesland, die het taalonderzoek financiert.
Het taalonderzoek bestond onder meer uit een vragenlijst die door 3700 Friezen is ingevuld. Ongeveer 80 procent van de deelnemers zegt dat er een Friese identiteit bestaat, bijna 70 procent zegt zich een Fries te voelen. Volgens 75 procent van de ondervraagden maakt beheersing van de eigen taal het makkelijker om deel uit te maken van de Friese maatschappij, al heeft het volgens een meerderheid geen invloed op de carrièremogelijkheden en bijvoorbeeld een hoger inkomen.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Een 49-jarige man is woensdag opgepakt omdat hij voor ruim acht miljoen euro zou hebben gefraudeerd met de subsidieregeling Coronabanen in de Zorg (COZO), meldt de Nederlandse Arbeidsinspectie maandag. Met die regeling kon extra zorgpersoneel worden ingehuurd tijdens de coronapandemie. Hij wordt ook verdacht van witwassen en valsheid in geschrifte.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet en de Tweede Kamer hebben maandag een uitgebreid advies ontvangen van het Nationaal Burgerberaad Klimaat, opgesteld door 175 burgers die daar in zeven weekenden aan hebben gewerkt. Volgens onderzoeksbureau CE Delft kan het voorgestelde maatregelenpakket de broeikasgasuitstoot met 4 tot 12 procent verlagen.
2 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De verdachte van de koperdiefstal op het treintraject tussen 't Harde en Zwolle heeft in totaal zeven kabels langs het spoor vernield. Halverwege maandagochtend zijn zes van de zeven kabels gerepareerd. "Vanwege de omvang van de schade kost het een hoop tijd om alles te repareren", meldt een woordvoerder van ProRail.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Het kabinet trekt nog eens 250 miljoen euro uit om defensiemateriaal uit de VS voor Oekraïne te kopen. Dat heeft demissionair minister Ruben Brekelmans (Defensie) maandag in Brussel aangekondigd. Aankopen via de VS zijn "de enige manier om in heel korte tijd meer munitie voor luchtverdediging die kant op te krijgen", zei Brekelmans.
4 uur geleden
AMERSFOORT (ANP) - Reizigersvereniging Rover en Translink, het bedrijf achter de ov-chipkaart, zijn een rechtszaak gestart tegen Kings Online, dat via twee websites ov-chipkaarten verkoopt voor "buitensporig hoge tarieven". Volgens de aanklagers zijn meerdere exploitanten door hun toedoen gestopt met het via websites aanbieden van te dure ov-chipkaarten en is Kings Online de laatste uitbater die een halt toegeroepen moet worden.
5 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Van en naar Noord-Nederland rijden maandagochtend veel minder tot geen treinen, meldt ProRail. Het traject tussen Lelystad en Zwolle ligt sinds zondagavond plat, nadat daar veel schade aan het spoor was ontstaan door een poging tot koperdiefstal. Op de enige omreisroute, tussen Amersfoort en Barneveld, is een seinstoring ontstaan. "Hierdoor kunnen ook op dit traject minder treinen rijden", aldus de spoorbeheerder.
6 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De treinhinder die is ontstaan door een poging tot koperdiefstal in Zwolle duurt naar verwachting nog tot het einde van maandagmiddag. In de NS-reisplanner, die maandagochtend vroeg is bijgewerkt, is te zien dat tot zeker 15.00 uur geen treinen rijden tussen 't Harde en Zwolle en tussen Zwolle en Lelystad.
6 uur geleden