Formatietafel kreeg vertekend beeld van overheidsfinanciën
DEN HAAG (ANP) - Het sombere beeld dat Pieter Omtzigts NSC schetst over de staat van de overheidsfinanciën is niet zonder meer terecht, zeggen bronnen op verschillende ministeries, rond het kabinet en de formatietafel tegen het ANP. De partijen die eerder aan de formatietafel zaten (PVV, VVD, NSC en BBB) vroegen enkel om mogelijke onverwachte kostenposten, en dit is via het ministerie van Algemene Zaken gegaan. Een optelsom met kanttekeningen die het ministerie van Financiën normaal gesproken maakt, ontbrak daardoor. Door het verzoek vanaf de formatietafel kwam een onvolledig en onnodig negatief beeld naar voren, stellen betrokkenen.
Om mogelijke meevallers heeft informateur Ronald Plasterk niet gevraagd. Wel zijn financiële tegenvallers én mogelijke tegenvallers van 500 miljoen euro of meer opgevraagd. Ministeries moesten die lijsten inleveren bij het ministerie van demissionair premier Mark Rutte, inclusief rechtszaken die de overheid mogelijk geld kosten. Van deze "enigszins waarschijnlijke" tegenslagen hebben ministeries desgevraagd niet alleen de omvang opgeschreven, maar ook het risico dat deze zich daadwerkelijk zullen voordoen.
Via Algemene Zaken is dit teruggekomen bij de formatietafel. Omtzigt zegt dat zijn partij daar dusdanig van is geschrokken dat het zijn beeld op de kabinetsformatie heeft veranderd. "NSC stelt vast dat we sinds vandaag met andere financiële verwachtingen voor de komende jaren zitten", schreef de partijleider dinsdag in een brief aan leden.
Geen realistisch beeld
De optelsom van mogelijke tegenvallers geeft geen realistisch beeld waar de formerende partijen conclusies aan kunnen verbinden over de staat van de overheidsfinanciën, zo valt te horen. Niet iedere potentiële strop voor de staatskas zal zich ook echt voordoen. Het beeld dat het land er financieel veel slechter voorstaat dan gedacht, wordt dan ook niet herkend.
Over meevallers (geld dat ministeries over hebben) hebben de formerende partijen niets meegekregen. Dat was niet gevraagd, en departementen zullen dat niet snel uit zichzelf opgeven: zo'n overschot is een departement dan steevast direct kwijt. Het zou gebruikt kunnen worden om elders gaten te dichten.
Minder risico
Een studiegroep van ambtenaren kwam al voor de verkiezingen met een advies om wat minder risico te gaan nemen met de naleving van de EU-norm voor het begrotingstekort. Om er zekerder van te zijn dat die bij tegenslagen niet direct wordt overschreden, zou volgens dat advies zo'n 17 miljard aan bezuinigingen of extra inkomsten moeten worden gevonden.
De partijen aan de formatietafel zijn overigens niet gehouden dat advies ook op te volgen. Zij kunnen ervoor kiezen wél de grenzen te blijven opzoeken.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De overstap naar één landelijke doorstroomtoets voor alle basisschoolleerlingen in plaats van zes verschillende, kan niet worden gemaakt voor het schooljaar 2029-2030. Dat herhaalde demissionair staatssecretaris Koen Becking (VVD) donderdagavond in een Kamerdebat. Becking zei "bereid" te zijn om te kijken of dit sneller kan, maar gaf aan niet te weten hoe.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het eerste gesprek tussen informateur Rianne Letschert en de leiders van D66, CDA en VVD donderdag had een "goede sfeer". Dat vertelden Rob Jetten (D66) en Letschert na afloop van het onderhoud. De bijeenkomst was vooral bedoeld om kennis te maken met de nieuwe informateur en een agenda voor de komende dagen vast te stellen.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Oekraïne staat onder zware druk van de Verenigde Staten om tot een deal te komen met Rusland. De Amerikanen spraken daarover al met de Russen. Het is cruciaal dat er geen besluiten achter de rug om van Oekraïne worden genomen, laat demissionair premier Dick Schoof donderdag weten na een video-overleg met de Coalition of the Willing en president Volodymyr Zelensky van Oekraïne.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Energieminister Sophie Hermans ziet nu geen mogelijkheden om de gaswinning in Warffum te beëindigen. Dat zegt ze in een debat over Groningen. Deze week sprak de Kamer opnieuw de wens uit om de gaswinning bij het Groningse dorp te stoppen; daar geeft de VVD-minister nu geen vervolg aan. "Dat kán ik niet uitvoeren, omdat ik daarmee buiten de wet ga," zegt Hermans.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Binnen het demissionaire kabinet speelt een hoog opgelopen conflict over mestregels en waterkwaliteit. BBB-minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) heeft tevergeefs geprobeerd zijn partijgenoot Femke Wiersma (Landbouw) te overtuigen om strengere mestregels in te voeren om de waterkwaliteit te verbeteren, bevestigen Haagse bronnen na berichtgeving van de NOS.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In Den Haag is donderdag aan het eind van de middag het eerste overleg van de nieuwe informateur Rianne Letschert met de leiders van D66, CDA en VVD begonnen. De bijeenkomst is vooral bedoeld om de agenda voor de komende dagen vast te stellen. Letschert heeft tot eind januari om haar opdracht af te ronden.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet trekt 750.000 euro uit voor Holocausteducatie op middelbare scholen. Dat schrijven VVD-staatssecretarissen Judith Tielen (Jeugd), Jurgen Nobel (Participatie en Integratie) en Koen Becking (Funderend Onderwijs) en Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Eddo Verdoner. Met het geld kunnen scholen bijvoorbeeld leerlingen meenemen naar musea of voorstellingen.
16 uur geleden