Experts: partijverbod moet allerlaatste redmiddel zijn
DEN HAAG (ANP) - Om de democratie te beschermen zou het verbieden van een politieke partij een "allerlaatste" redmiddel moeten zij, zeggen verschillende deskundigen tijdens een rondetafelsessie in de Tweede Kamer. Het kabinet heeft een wet daartoe in de maak, die binnenkort naar de Tweede Kamer wordt gestuurd. Als de wet het haalt, dan kan de Hoge Raad overgaan tot het verbieden van partijen die geweld prediken of grondrechten schenden. Een groot deel van de Tweede Kamer had om de bijpraatsessie gevraagd.
De kwestie ligt zeer gevoelig. Verschillende partijen in de Tweede Kamer vinden dat bijvoorbeeld Forum voor Democratie van Thierry Baudet de democratie juist aantast en ondermijnt, onder meer door verdekt te spreken over rassenverschillen, autoritaire leiders zoals de Russische president Vladimir Poetin te prijzen, of door journalisten, onderzoekers of rechters verdacht te maken. Tegelijkertijd is er groot ongemak over een mogelijk partijverbod, omdat het als politiek instrument kan worden ingezet. Daarmee redt een partijverbod de democratie niet, maar wordt het juist antidemocratisch.
René Cuperus, schrijver van de Atlas van afgehaakt Nederland, vindt dat men "heel voorzichtig moet omspringen met een partijverbod". "Als partijen elkaar over en weer willen verbieden, dan ben je niet ver af van de Amerikaanse politiek." Wel zou hij een mogelijk verbod als "in geval van nood achter de hand willen hebben", bijvoorbeeld als een shariapartij (partij die de islamitische wetgeving wil invoeren) groot zou worden in Nederland. "Dan is het geen overbodige luxe." Politicoloog Tom van der Meer vindt een partijverbod een "laatste linie" om de democratie te verdedigen. Wel moet de wet dan goed zijn geformuleerd, én moet er een zogeheten 'escalatieladder' zijn: eerst moeten andere maatregelen worden genomen, voordat wordt overgegaan tot een partijverbod.
Hirsch Ballin
Rechtsgeleerde en voormalig justitieminister Ernst Hirsch Ballin is in principe voor, mits er sprake is van "daadwerkelijke dreiging". Wanneer daar sprake van is, zou goed omschreven moeten zijn in de wet. "Het moet niet zo zijn dat je een politiek debat verplaatst naar de rechtszaal."
Ook Paul Cliteur, rechtsgeleerde en voormalig Forum voor Democratie-senator, is in een uiterst geval voor een mogelijk partijverbod. Partijen die "het expliciete doel hebben om de democratie af te schaffen", zoals nazistische of communistische partijen, mogen volgens hem verboden worden. Hetzelfde geldt volgens hem voor shariapartijen, of "globalistische partijen die bijvoorbeeld alle nationale wetten willen onderwerpen aan EU-wetgeving".
Meer uit Politiek
HILVERSUM (ANP) - Er moet een minister voor Gelijkheid komen die alle aanpakken tegen onveiligheid en seksueel geweld tegen vrouwen kan bundelen. Daarvoor pleitte Mariëtte Hamer, regeringscommissaris seksueel geweld, zaterdag in EenVandaag.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het nieuwe bestuur van de partij DENK, aangevoerd door voormalig partijleider Tunahan Kuzu, kreeg zaterdag ruime steun op de algemene ledenvergadering van de partij. Het voorgaande bestuur moest plaatsmaken na een ruzie met de huidige partijleider Stephan van Baarle.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De nieuwe fractievoorzitter van 50PLUS weet het zeker: er zal nooit meer ruzie worden gemaakt binnen de partij die eerder door conflicten verscheurd werd. Volgens oud-politiebaas Jan Struijs verliep de Algemene Ledenvergadering van de partij zaterdag in goede sfeer, "met gesprekken op de inhoud in plaats van op de persoon". In 2023 ging dat nog anders: toen moest de politie nog ingrijpen omdat een ruzie tijdens de ledenvergadering uit de hand liep.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De gevestigde partijen hebben de kans gehad om problemen op te lossen, maar hebben die kans "verkloot". Dat vindt Volt-leider Laurens Dassen. In zijn speech op het partijcongres haalt hij uit naar de partijen "die de afgelopen halve eeuw af en aan in het Torentje zaten".
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - BBB-leider Caroline van der Plas heeft spijt van haar steun voor een wijzigingsvoorstel van de PVV waarin statushouders om geen enkele reden meer voorrang kunnen krijgen op een huurwoning. Dat zei ze na afloop van een partijbijeenkomst in Flevoland. "Wij hebben dat gewoon niet scherp gehad."
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Lidewij de Vos is de lijsttrekker van Forum voor Democratie bij de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober. Ze vervangt Thierry Baudet, die tot nu altijd lijsttrekker van de partij is geweest bij Tweede Kamerverkiezingen.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - BBB-kopstukken reageren kwaad op de uitspraken van een radicale dierenrechtenactivist die in De Telegraaf dreigde het partijbureau in brand te steken. "Op alle mogelijke lagen is dit onacceptabel", zei partijleider Caroline van der Plas zaterdag op een partijbijeenkomst. "Ik wil dat deze man vandaag nog wordt opgepakt." Op X zei ze aangifte te doen.
12 uur geleden