Experts: partijverbod moet allerlaatste redmiddel zijn
DEN HAAG (ANP) - Om de democratie te beschermen zou het verbieden van een politieke partij een "allerlaatste" redmiddel moeten zij, zeggen verschillende deskundigen tijdens een rondetafelsessie in de Tweede Kamer. Het kabinet heeft een wet daartoe in de maak, die binnenkort naar de Tweede Kamer wordt gestuurd. Als de wet het haalt, dan kan de Hoge Raad overgaan tot het verbieden van partijen die geweld prediken of grondrechten schenden. Een groot deel van de Tweede Kamer had om de bijpraatsessie gevraagd.
De kwestie ligt zeer gevoelig. Verschillende partijen in de Tweede Kamer vinden dat bijvoorbeeld Forum voor Democratie van Thierry Baudet de democratie juist aantast en ondermijnt, onder meer door verdekt te spreken over rassenverschillen, autoritaire leiders zoals de Russische president Vladimir Poetin te prijzen, of door journalisten, onderzoekers of rechters verdacht te maken. Tegelijkertijd is er groot ongemak over een mogelijk partijverbod, omdat het als politiek instrument kan worden ingezet. Daarmee redt een partijverbod de democratie niet, maar wordt het juist antidemocratisch.
René Cuperus, schrijver van de Atlas van afgehaakt Nederland, vindt dat men "heel voorzichtig moet omspringen met een partijverbod". "Als partijen elkaar over en weer willen verbieden, dan ben je niet ver af van de Amerikaanse politiek." Wel zou hij een mogelijk verbod als "in geval van nood achter de hand willen hebben", bijvoorbeeld als een shariapartij (partij die de islamitische wetgeving wil invoeren) groot zou worden in Nederland. "Dan is het geen overbodige luxe." Politicoloog Tom van der Meer vindt een partijverbod een "laatste linie" om de democratie te verdedigen. Wel moet de wet dan goed zijn geformuleerd, én moet er een zogeheten 'escalatieladder' zijn: eerst moeten andere maatregelen worden genomen, voordat wordt overgegaan tot een partijverbod.
Hirsch Ballin
Rechtsgeleerde en voormalig justitieminister Ernst Hirsch Ballin is in principe voor, mits er sprake is van "daadwerkelijke dreiging". Wanneer daar sprake van is, zou goed omschreven moeten zijn in de wet. "Het moet niet zo zijn dat je een politiek debat verplaatst naar de rechtszaal."
Ook Paul Cliteur, rechtsgeleerde en voormalig Forum voor Democratie-senator, is in een uiterst geval voor een mogelijk partijverbod. Partijen die "het expliciete doel hebben om de democratie af te schaffen", zoals nazistische of communistische partijen, mogen volgens hem verboden worden. Hetzelfde geldt volgens hem voor shariapartijen, of "globalistische partijen die bijvoorbeeld alle nationale wetten willen onderwerpen aan EU-wetgeving".
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - In een bericht op X heeft premier Mark Rutte koning Willem-Alexander gefeliciteerd met zijn 57e verjaardag. "Ik wens hem en zijn familie een mooie, feestelijke dag toe in Emmen", schrijft Rutte.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederland zal voorlopig geen geld geven aan de UNRWA. In de toekomst kan de VN-organisatie voor hulp aan Palestijnen daar wel weer voor in aanmerking komen, maar dan zal wel eerst gekeken worden of ze de aanbevelingen heeft opgevolgd die een recent onderzoek onder leiding van de Franse oud-minister Colonna heeft gedaan, schrijft demissionair minister Liesje Schreinemacher (Ontwikkelingssamenwerking) aan de Tweede Kamer.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Oekraïne moet perspectief hebben om toe te treden tot de Europese Unie, maar daar moet vooraf geen datum aan worden vastgeplakt, zoals 2034. Het land moet eerst aan alle gestelde voorwaarden voldoen, vinden vijf van de zes Nederlandse lijsttrekkers die vrijdag aan het eerste lijsttrekkersdebat voor de Europese verkiezingen meededen. De SP is tegen verdere uitbreiding van de EU.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Een Nederlandse uitzonderingspositie (opt-out) voor EU-afspraken op het gebied van asiel en migratie is bij de Europese lijsttrekkers net zo'n splijtzwam als in de Haagse politiek. In het eerste lijsttrekkersdebat voor de Europese verkiezingen in Nieuwspoort met zes Nederlandse lijsttrekkers werden de voors en tegens flink aangezet. D66 maakte korte metten met partijen die een opt-out als mogelijkheid zien. "Een opt-out is niet iets dat je in de winkel koopt", zei Gerben-Jan Gerbrandy (D66).
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stelt een onderzoek in naar de maatschappelijke effecten van boetes die worden opgelegd aan werkgevers die werknemers uit het buitenland illegaal laten werken. Uit onderzoek van de Arbeidsinspectie blijkt dat het financiële voordeel dat werkgevers behalen door deze praktijken veel hoger is dan de boete die ze (mogelijk) krijgen.
1 dag geleden
DEN HAAG/ISTANBUL (ANP) - De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft nog niet zijn steun uitgesproken voor Mark Rutte als nieuwe secretaris-generaal van de NAVO. Na een ontmoeting met de demissionaire premier in Istanbul zei de Turkse president op een gezamenlijke persconferentie dat hij nog een besluit moet nemen.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet en Tata Steel beginnen met onderhandelingen over verduurzaming van de staalfabriek in IJmuiden. Demissionair minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) meldt dat zij samen met staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) gesprekken gaat voeren met het bedrijf. Die moeten leiden tot juridisch bindende afspraken.
1 dag geleden