Experts: partijverbod moet allerlaatste redmiddel zijn
DEN HAAG (ANP) - Om de democratie te beschermen zou het verbieden van een politieke partij een "allerlaatste" redmiddel moeten zij, zeggen verschillende deskundigen tijdens een rondetafelsessie in de Tweede Kamer. Het kabinet heeft een wet daartoe in de maak, die binnenkort naar de Tweede Kamer wordt gestuurd. Als de wet het haalt, dan kan de Hoge Raad overgaan tot het verbieden van partijen die geweld prediken of grondrechten schenden. Een groot deel van de Tweede Kamer had om de bijpraatsessie gevraagd.
De kwestie ligt zeer gevoelig. Verschillende partijen in de Tweede Kamer vinden dat bijvoorbeeld Forum voor Democratie van Thierry Baudet de democratie juist aantast en ondermijnt, onder meer door verdekt te spreken over rassenverschillen, autoritaire leiders zoals de Russische president Vladimir Poetin te prijzen, of door journalisten, onderzoekers of rechters verdacht te maken. Tegelijkertijd is er groot ongemak over een mogelijk partijverbod, omdat het als politiek instrument kan worden ingezet. Daarmee redt een partijverbod de democratie niet, maar wordt het juist antidemocratisch.
René Cuperus, schrijver van de Atlas van afgehaakt Nederland, vindt dat men "heel voorzichtig moet omspringen met een partijverbod". "Als partijen elkaar over en weer willen verbieden, dan ben je niet ver af van de Amerikaanse politiek." Wel zou hij een mogelijk verbod als "in geval van nood achter de hand willen hebben", bijvoorbeeld als een shariapartij (partij die de islamitische wetgeving wil invoeren) groot zou worden in Nederland. "Dan is het geen overbodige luxe." Politicoloog Tom van der Meer vindt een partijverbod een "laatste linie" om de democratie te verdedigen. Wel moet de wet dan goed zijn geformuleerd, én moet er een zogeheten 'escalatieladder' zijn: eerst moeten andere maatregelen worden genomen, voordat wordt overgegaan tot een partijverbod.
Hirsch Ballin
Rechtsgeleerde en voormalig justitieminister Ernst Hirsch Ballin is in principe voor, mits er sprake is van "daadwerkelijke dreiging". Wanneer daar sprake van is, zou goed omschreven moeten zijn in de wet. "Het moet niet zo zijn dat je een politiek debat verplaatst naar de rechtszaal."
Ook Paul Cliteur, rechtsgeleerde en voormalig Forum voor Democratie-senator, is in een uiterst geval voor een mogelijk partijverbod. Partijen die "het expliciete doel hebben om de democratie af te schaffen", zoals nazistische of communistische partijen, mogen volgens hem verboden worden. Hetzelfde geldt volgens hem voor shariapartijen, of "globalistische partijen die bijvoorbeeld alle nationale wetten willen onderwerpen aan EU-wetgeving".
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Vergeleken met de vorige Tweede Kamerverkiezingen zijn meer partijen van plan hun programma te laten doorrekenen door het Centraal Planbureau (CPB). Zeker tien partijen zijn dit van plan. De vorige keer waren het er acht. Vooral kleinere oppositiepartijen doen niet mee, uit principiële redenen of omdat ze het te veel moeite vinden.
14 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Nederland is tevreden met de afspraak die de Amerikaanse president Donald Trump en NAVO-baas Mark Rutte hebben gemaakt om op kosten van Europese lidstaten van het bondgenootschap extra Amerikaanse wapens naar Oekraïne te sturen. "Ik ben erg blij dat Europa en de VS op dit punt op een lijn zitten", zei demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) voor het begin van de vergadering met EU-ministers van Buitenlandse Zaken.
14 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) ziet dat er in Gaza nog onvoldoende gebeurt om de humanitaire situatie te verbeteren, maar "ik wil wel dat het gaat werken". Israël moet zich volgens hem houden aan de afspraken die met de EU zijn gemaakt. Het belangrijkste wat Veldkamp dinsdag wil bereiken op de vergadering met de EU-ministers van Buitenlandse Zaken is dat de lijst met maatregelen niet van tafel gaat, zei hij voor het begin van de vergadering.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Raad van State streeft ernaar om uiterlijk begin september het advies over het strafbaar stellen van illegaliteit klaar te hebben. Dat bevestigt de belangrijkste overheidsadviseur na berichtgeving door de Volkskrant. De verwachting is dat het advies klaar is voordat de Eerste Kamer op 8 september weer aan het werk gaat.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat gewoon door met het plan om het eigen risico te halveren, zoals de ingekrompen coalitie destijds met de PVV had afgesproken. Volgens demissionair en partijloos premier Dick Schoof zijn de financiële aspecten hiervan onderdeel van het nieuwe zorgakkoord dat begin juli werd gesloten met veel zorgpartijen. Schoof zei dat vrijdag tijdens zijn persconferentie na de laatste ministerraad voor de zomer na aantijgingen van oud-zorgminister en vicepremier Fleur Agema (PVV) op X.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat in hoger beroep tegen de gerechtelijke uitspraak die de natuurvergunning van Schiphol vernietigde. Dat schrijft staatssecretaris Jean Rummenie (Natuur) in een Kamerbrief. De staatssecretaris moet opnieuw de vergunningaanvraag beoordelen, ook nu een hoger beroep is ingesteld.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Het volgende kabinet moet het begrotingssaldo richting 2030 structureel met 7 miljard euro verbeteren, door te bezuinigen of belastingen te verhogen. Dat adviseert de Studiegroep Begrotingsruimte (SBR), een groep topambtenaren die in de aanloop naar Tweede Kamerverkiezingen in kaart brengt hoeveel bestedingsruimte de nieuw te vormen regering heeft.
4 dagen geleden