Experts: ambtenaar moet met allerlei soorten 'bazen' kunnen werken
DEN HAAG (ANP) - Het is prematuur als (rijks)ambtenaren nu al openlijk ageren tegen een mogelijk kabinet met de PVV, vindt hoogleraar bestuurskunde Zeger van der Wal. Zo is het nog niet bekend hoe een regeerakkoord eruit gaat zien en of de nieuwe kabinetsplannen indruisen tegen de Grondwet of andere wetten. Los daarvan hoort het bij het "ambtelijk werk dat je met allerlei soorten bazen moet kunnen werken", zegt Van der Wal. Daar sluit Thijs Jansen, directeur van de Stichting Beroepseer, zich bij aan.
In het verkiezingsprogramma van de PVV staan voorstellen die lijnrecht tegenover de Grondwet staan, zoals het verbod op islamitische scholen. Ook wil de PVV een asielstop.
Op de verkiezingen van vorige week is niets aan te merken, die zijn democratisch verlopen, zegt Van der Wal. "Als privépersoon kun je wat van de uitslag vinden, maar als ambtenaar moet je je niet op voorhand activistisch opstellen. Als ambtenaar moet je je loyaal gedragen naar je baas, ongeacht de politieke kleur", zegt de hoogleraar.
Kritisch adviseren
Als een nieuw kabinet straks met voorstellen komt die (grond)wettelijk niet kunnen, moeten ambtenaren wél kritisch adviseren en tegenwicht geven, benadrukt de hoogleraar. De ambtelijke en politieke top moet die ruimte geven. Als er niets met dat advies wordt gedaan en de ambtenaar heeft moeite met het uiteindelijke besluit, dan moet de ambtenaar opstappen of om een andere functie vragen, vindt hij.
Stevig adviseren moet, maar als dat advies wordt genegeerd en "je blijft zeggen dat je er niet achterstaat, dan kun je beter vragen om een andere functie", vindt ook Jansen. "Als ambtenaar kun je ook niet weigeren om te werken voor een kabinet met een bepaalde politieke signatuur. Als je dat niet wilt, moet je weg."
Tegengas
Volgens Jansen is de ruimte voor ambtenaren om tegengas te geven de laatste jaren "in beweging gekomen". In de Ambtenarenwet staat dat de vrijheid van meningsuiting van ambtenaren aan voorwaarden is gebonden. "Zij moeten daarom wel opletten wat ze naar buiten brengen", zegt hij.
Er is volgens Jansen een grijs gebied dat de laatste jaren is gegroeid. Want na het toeslagenschandaal wordt van ambtenaren nadrukkelijk verwacht dat ze niet 'blind' beleid (blijven) uitvoeren, als ze weten dat dit voor burgers verkeerd uitpakt. Het Rijk heeft diverse programma's en een nieuwe ambtseed in het leven geroepen om ambtenaren nadrukkelijk aan te moedigen de ruimte die er is, te pakken. Volgens hem is nu "de opgave voor ambtenaren om te balanceren tussen verplichtingen aan de politiek en die aan burgers."
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - De 23-jarige zoon van Marengo-hoofdverdachte Ridouan Taghi is vrijdag overgebracht vanuit de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) naar Nederland. Dat bevestigt een woordvoerder van het Openbaar Ministerie na berichtgeving door De Telegraaf en AD.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Henny Huisman en Jacques d'Ancona kenden elkaar al zo'n veertig jaar en vrijdag overleed d'Ancona plots op 86-jarige leeftijd. "Ik ben heel erg geschrokken, ik ben echt van streek", reageert zijn goede vriend en collega Henny Huisman tegenover het ANP. "Ik vind het een heel koud idee."
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De 23-jarige zoon van Ridouan Taghi is vrijdag overgebracht vanuit de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) naar Nederland. Dat bevestigt een woordvoerder van het Openbaar Ministerie na berichtgeving door De Telegraaf en AD.
5 uur geleden
PATERSWOLDE (ANP) - Journalist en Soundmixshow-juryvoorzitter Jacques d'Ancona is op 86-jarige leeftijd overleden. Dat meldt zijn Dagblad van het Noorden, waarvoor D'Ancona begin deze maand zijn laatste stuk schreef.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - ADO Den Haag honoreert voorlopig geen interviewverzoeken van Omroep West, zo meldt de voetbalclub op haar website. De aanleiding is een stuk van de omroep van 31 mei over het afgelopen seizoen van ADO, waarin volgens de club "meerdere feitelijke onjuistheden" zouden staan. De omroep mag wel aanwezig zijn bij trainingen en wedstrijden om daar verslag van te doen.
8 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Een 21-jarige man wordt ervan verdacht dat hij tot twee keer toe graven heeft vernield op een begraafplaats in Utrecht. De man uit Vleuten zou in de nacht van 4 of 5 mei hebben toegeslagen op begraafplaats Daelwijck in de wijk Overvecht, en op 12 mei weer.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Oud-burgemeester Bernt Schneiders blijft toezien op de omvorming van de Landelijke Eenheid van de politie in twee eenheden. Onder zijn leiding heeft een commissie de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar de problemen op de werkvloer en allerlei voorstellen gedaan om de werkcultuur en het leiderschap binnen dit cruciale onderdeel van de politieorganisatie te verbeteren. De commissie stopt, maar Schneiders blijft adviseren over de voortgang van de wijzigingen, schrijft justitieminister David van Weel in een Kamerbrief.
12 uur geleden