
Experts: ambtenaar moet met allerlei soorten 'bazen' kunnen werken
DEN HAAG (ANP) - Het is prematuur als (rijks)ambtenaren nu al openlijk ageren tegen een mogelijk kabinet met de PVV, vindt hoogleraar bestuurskunde Zeger van der Wal. Zo is het nog niet bekend hoe een regeerakkoord eruit gaat zien en of de nieuwe kabinetsplannen indruisen tegen de Grondwet of andere wetten. Los daarvan hoort het bij het "ambtelijk werk dat je met allerlei soorten bazen moet kunnen werken", zegt Van der Wal. Daar sluit Thijs Jansen, directeur van de Stichting Beroepseer, zich bij aan.
In het verkiezingsprogramma van de PVV staan voorstellen die lijnrecht tegenover de Grondwet staan, zoals het verbod op islamitische scholen. Ook wil de PVV een asielstop.
Op de verkiezingen van vorige week is niets aan te merken, die zijn democratisch verlopen, zegt Van der Wal. "Als privépersoon kun je wat van de uitslag vinden, maar als ambtenaar moet je je niet op voorhand activistisch opstellen. Als ambtenaar moet je je loyaal gedragen naar je baas, ongeacht de politieke kleur", zegt de hoogleraar.
Kritisch adviseren
Als een nieuw kabinet straks met voorstellen komt die (grond)wettelijk niet kunnen, moeten ambtenaren wél kritisch adviseren en tegenwicht geven, benadrukt de hoogleraar. De ambtelijke en politieke top moet die ruimte geven. Als er niets met dat advies wordt gedaan en de ambtenaar heeft moeite met het uiteindelijke besluit, dan moet de ambtenaar opstappen of om een andere functie vragen, vindt hij.
Stevig adviseren moet, maar als dat advies wordt genegeerd en "je blijft zeggen dat je er niet achterstaat, dan kun je beter vragen om een andere functie", vindt ook Jansen. "Als ambtenaar kun je ook niet weigeren om te werken voor een kabinet met een bepaalde politieke signatuur. Als je dat niet wilt, moet je weg."
Tegengas
Volgens Jansen is de ruimte voor ambtenaren om tegengas te geven de laatste jaren "in beweging gekomen". In de Ambtenarenwet staat dat de vrijheid van meningsuiting van ambtenaren aan voorwaarden is gebonden. "Zij moeten daarom wel opletten wat ze naar buiten brengen", zegt hij.
Er is volgens Jansen een grijs gebied dat de laatste jaren is gegroeid. Want na het toeslagenschandaal wordt van ambtenaren nadrukkelijk verwacht dat ze niet 'blind' beleid (blijven) uitvoeren, als ze weten dat dit voor burgers verkeerd uitpakt. Het Rijk heeft diverse programma's en een nieuwe ambtseed in het leven geroepen om ambtenaren nadrukkelijk aan te moedigen de ruimte die er is, te pakken. Volgens hem is nu "de opgave voor ambtenaren om te balanceren tussen verplichtingen aan de politiek en die aan burgers."
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - VluchtelingenWerk voelt zich erkend door de rechter dat zij ook het "acute belang" inziet om de "abrupte" miljoenenbezuiniging van asielminister Marjolein Faber voorlopig uit te stellen. De organisatie kaartte in de rechtbank aan dat het zonder de 21 miljoen euro vluchtelingen niet juridisch kan bijstaan en moet reorganiseren. Door de uitspraak van de rechter dat de subsidie tot eind april ongewijzigd moet blijven, kan "de onafhankelijke begeleiding van vluchtelingen in ieder geval de komende maanden doorgaan", reageert bestuursvoorzitter Frank Candel.
12 uur geledenHILVERSUM (ANP) - De Zilveren Camera voor beste journalistieke foto van het jaar gaat naar Remko de Waal. De ANP-fotograaf won de prijs voor zijn foto van atlete Sifan Hassan waarop zij de laatste kilometers van de Olympische marathon voor vrouwen aflegt in Parijs. De Waal kreeg de prijs vrijdagmiddag uit handen van minister Eppo Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
13 uur geledenDEN HAAG (ANP) - Premier Dick Schoof wil dat Europa en Oekraïne aan tafel zitten bij mogelijke vredesonderhandelingen met Rusland. Hij zei tijdens zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad dat het nodig is om Oekraïne en Europa bij de onderhandelingen te hebben, zodat er geen slechte deal komt.
13 uur geledenAMSTERDAM (ANP) - De bezuiniging van 21 miljoen euro die asielminister Marjolein Faber wilde doorvoeren voor VluchtelingenWerk, moet zij van de rechter voorlopig terugdraaien. De minister heeft de organisatie "geen redelijke termijn geboden om maatregelen te treffen om de subsidiewijziging op te vangen". Bovendien voldoet het subsidiebesluit "niet aan de wettelijke vereisten", zo oordeelt de rechter een dag nadat het kort geding had gediend in de rechtbank in Amsterdam. Daarom moet de minister VluchtelingenWerk tot eind april blijven subsidiëren zoals dat tot 2025 werd gedaan.
14 uur geledenDEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Teun Struycken (Rechtsbescherming) werkt aan een minimumleeftijd van 21 jaar voor de meest risicovolle kansspelen, meldt hij in een Kamerbrief. Dat is onderdeel van een groter pakket maatregelen dat de NSC-bewindsman aankondigt na verzoeken uit de Tweede Kamer om strengere regels en verschillende onderzoeken over problemen in de goksector. Hij gaat de mogelijke gevolgen van zijn plan nog onderzoeken en belooft op zijn vroegst volgend jaar met een eerste versie van zijn wetsvoorstel te komen.
14 uur geledenTER APEL (ANP) - De druk op de opvanglocatie voor asielzoekers in Ter Apel is iets verminderd. Dat komt volgens een COA-woordvoerster doordat donderdag en eerder in de week veel asielzoekers uitgestroomd zijn naar andere locaties in het land. Hierdoor sliepen afgelopen nacht 1901 mensen bij het Groningse aanmeldcentrum.
14 uur geledenUTRECHT (ANP) - Medewerkers van gemeenten gaan binnenkort mogelijk acties voeren, waarschuwen FNV en CNV. De vakbonden zeggen dat de onderhandelingen over een nieuwe cao voor de lokale ambtenaren zijn afgebroken. "We gaan met onze achterban in overleg en komen zo snel mogelijk terug met een actieplan. Wie niet horen wil, moet maar voelen", stelt CNV.
14 uur geleden