Ex-Sovjetleider Gorbatsjov overleden
MOSKOU (ANP/RTR) - De voormalige en laatste leider van de Sovjet-Unie, Michail Gorbatsjov, is op 91-jarige leeftijd overleden, melden het Russische persbureau Interfax en andere staatsmedia. Hij geldt als hervormer van de alleenheersende communistische partij van de Sovjet-Unie. Dat leidde tot het einde van de Koude Oorlog en uiteindelijk ook tot het uiteenvallen van het land. Maar hij maakte ook de hereniging van Duitsland mogelijk. Hij stierf na een langdurige ziekte.
Gorbatsjov ontving in 1990 de Nobelprijs voor de Vrede. Hij was kort president, van maart 1990 tot eind december 1991. Maar daarvoor was hij vanaf 1985 de machtige secretaris-generaal van de communistische partij. Met zijn nieuwe economische en politieke beleid maakte hij Russische begrippen wereldwijd bekend, zoals glasnost (openheid) en perestrojka (hervorming).
Tijdens zijn bezoeken aan het Westen besefte 'Gorbi' al snel dat zijn land achter het IJzeren Gordijn hopeloos achterliep. De Sovjet-Unie zou alleen zijn positie als wereldmacht kunnen behouden als er ingrijpende hervormingen zouden komen. De toch al belabberde economie liep nog meer averij op door de Sovjetinvasie van Afghanistan in 1979. Een nieuwe wapenwedloop stuwde de defensie-uitgaven op.
Afghanistan
Hij besloot in 1989 een einde te maken aan de kostbare bezetting van Afghanistan. Ook verbeterde hij de relatie met Washington en zette Moskou de eerste voorzichtige stapjes naar een vrijemarkteconomie. De Sovjetburgers kregen na zeventig jaar meer vrijheden dan ooit. Politieke gevangen kwamen vrij en dissidente bewegingen schoten als paddenstoelen uit de grond.
Gorbatsjovs hervormingen kregen al snel een sneeuwbaleffect in andere Oostbloklanden. Moskou greep niet in om dat te voorkomen, zoals dat in 1968 in Tsjechoslowakije nog wel het geval was. Deze ontwikkelingen leidden in november 1989 onverwacht tot de val van de Berlijnse Muur. Moskou stemde in met de Duitse hereniging en zelfs met de terugtrekking van de Sovjettroepen uit alle Oost-Europese landen.
Jeltsin
In 1990 liet Gorbatsjov zich kiezen tot president van de Sovjet-Unie om zijn macht als staatshoofd te behouden. Zo werd hij de eerste gekozen president van de Sovjet-Unie, maar tevens de laatste. Hij werd opgevolgd door Boris Jeltsin, die vorm probeerde te geven aan een vernieuwde en verkleinde Unie met slechts acht republieken.
Gorbatsjov werd in het buitenland geprezen. In eigen land gold hij vooral als de man die de Sovjet-Unie naar de ondergang hielp. Hij richtte een paar keer een politieke partij op, maar zonder enig succes. Hij had ook nog herhaaldelijk kritiek op president Vladimir Poetin, die de verworvenheden van glasnost, zoals vrijheid van meningsuiting, weer terugdraaide.
Meer uit Buitenland
ANNAPOLIS (ANP/RTR) - In de Verenigde Staten is voor het eerst een besmetting met de schroefwormparasiet bij een mens vastgesteld. Dat gebeurde bij een persoon die van Guatemala naar de Verenigde Staten was gereisd, aldus vier bronnen die bekend zijn met de situatie. De persoon in kwestie is behandeld in de staat Maryland.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Nationale Garde die in de Amerikaanse hoofdstad Washington patrouilleert, draagt vanaf zondagavond wapens. Dat melden onder andere de zender ABC News en Reuters op basis van anonieme bronnen.
2 uur geleden
STARBASE (ANP/AFP) - Het ruimtevaartbedrijf SpaceX van Elon Musk heeft zondag de tiende lancering van zijn Starship uitgesteld, omdat het meer tijd nodig heeft om bepaalde problemen op te lossen.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Bij een pro-Palestinaprotest in het centrum van Brussel is zondagavond een persoon neergestoken, meldt Het Laatste Nieuws. Volgens de politie verkeert het slachtoffer in levensgevaar.
2 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Rusland en Oekraïne hebben ieder 146 krijgsgevangenen vrijgelaten. Het Russische ministerie van Defensie heeft dat gemeld.
13 uur geleden
SANAA (ANP/AFP) - De Israëlische krijgsmacht heeft meerdere doelen van de Houthi's aangevallen, waaronder in de Jemenitische hoofdstad Sanaa. De aanvallen zijn volgens de strijdkrachten een reactie op diverse raketbeschietingen en droneaanvallen door de rebellengroepering richting Israël.
14 uur geleden
HANOI (ANP/AFP) - In Vietnam worden honderdduizenden mensen in veiligheid gebracht in verband met een naderende tyfoon. Die wordt maandag verwacht aan de oostkust van het Aziatische land.
15 uur geleden