Europese Commissie wil 'EU first' voor leverancier in crisistijd
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie wil leveranciers kunnen dwingen de EU voorrang te geven als die in crisistijd om bepaalde producten verlegen zit. De unie moet leren van de jacht op mondkapjes en coronavaccins tijdens de pandemie en het getouwtrek om aardgas en andere brandstoffen sinds het oplaaien van het conflict met Rusland.
De Europese Unie moet zich kunnen weren als aanvoerlijnen haperen en tekorten ontstaan, vindt het dagelijks bestuur van de EU. Nu heeft Europa soms het nakijken wanneer bijvoorbeeld de Verenigde Staten met behulp van noodwetgeving schaarse producten opeisen.
De commissie vraagt daarom bevoegdheden om de aanvoer van essentiële producten in crisistijd veilig te stellen. Ze zou de aanleg van minimumvoorraden moeten kunnen opleggen, aanvoerlijnen reorganiseren en de vervaardiging van een product opvoeren of opstarten. Bedrijven moeten daartoe laten zien wat ze op voorraad hebben, waar ze mee bezig zijn en wat ze zouden kunnen doen.
Opdragen
In noodgevallen zou de commissie een bedrijf moeten kunnen opdragen om bijvoorbeeld een virusremmer, een brandstof of een levensmiddel voor de EU te gaan produceren. Voor een weigering moet zo'n bedrijf hele goede redenen hebben. Heeft het die niet en komt het de opdracht niet na, dan kunnen dwangsommen en boetes volgen.
De voorgestelde nieuwe regels gaan niet gelden voor bijvoorbeeld chips, medicamenten en energie. Daarvoor zijn al afzonderlijke regels van kracht of in de maak.
Planeconomie
Het bedrijfsleven en meerdere EU-landen voelen er weinig voor zo diep in te grijpen in de vrije markt en de commissie daarvoor de macht te geven. Onder meer Nederland is daar beducht voor. De plannen vergen de instemming van de lidstaten en het Europees Parlement.
Verantwoordelijke Eurocommissarissen Margrethe Vestager en Thierry Breton bezweren dat Brussel niet uit is op een "planeconomie", maar slechts wil kunnen bijsturen als de nood aan de man is. Bedrijven worden juist ook beschermd door de regels, stellen Brusselse ambtenaren. Bijvoorbeeld tegen lidstaten die in crisistijd de grenzen willen sluiten en zo hun aanvoerlijnen afsluiten.
Ook EU-landen die vrezen voor een machtsgreep van de commissie kunnen ze geruststellen, zeggen EU-bronnen. Wanneer de commissie zulke maatregelen wil afkondigen heeft zij de steun van de lidstaten nodig. En de commissie hoopt dat het nooit nodig blijkt, aldus Breton.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn dinsdag met verliezen gesloten. De zorgen dat de beurzen en vooral de grote techbedrijven te hard in waarde zijn gestegen door het optimisme rond kunstmatige intelligentie (AI), laaiden weer op. Ook zijn beleggers bezorgd over de hoge uitgaven door bedrijven aan AI.
1 uur geleden
LONDEN (ANP) - Unilever verwacht de afsplitsing van zijn ijstak op 6 december af te ronden. Dat heeft het Britse was- en levensmiddelenconcern dinsdag bekendgemaakt. De tijdlijn voor de afsplitsing moest worden herzien door de sluiting van de Amerikaanse overheid.
2 uur geleden
ALMERE (ANP) - Alfen, producent van laadpalen en andere systemen voor het elektriciteitsnet, heeft in het afgelopen kwartaal de omzet iets zien dalen. Het bedrijf bleef last houden van toenemende concurrentie in de markt voor laadstations voor het thuis opladen van elektrische voertuigen. Daarnaast werden er minder laadpalen geïnstalleerd in het publieke segment.
4 uur geleden
CUPERTINO (ANP/BLOOMBERG) - Apple zou voor het eerst de markt van goedkopere laptops willen betreden. Het Amerikaanse bedrijf ontwikkelt een budgetvriendelijke Mac die klanten weg moet lokken van Chromebooks en instapmodellen van Windows-laptops, meldt persbureau Bloomberg op basis van anonieme bronnen.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op het Damrak wist dinsdag in de laatste handelsuren het forse verlies van eerder op de dag grotendeels in te lopen. De sfeer bleef echter somber, onder meer door groeiende zorgen over de hoge waarderingen van de aandelen in de AI-sector.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Schiphol heeft niet onrechtmatig of onzorgvuldig gehandeld in de aanbestedingsprocedure voor de beveiliging op de luchthaven. Dat heeft de rechtbank in Amsterdam bepaald, nadat twee beveiligingsbedrijven afzonderlijk van elkaar een kort geding waren gestart om de gunning door Schiphol terug te draaien.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP/BLOOMBERG) - De bitcoin is alle winst van afgelopen zomer weer kwijtgeraakt, vooral door een gedaalde vraag en terughoudendheid bij cryptohandelaren. De koers van de grootste cryptomunt ter wereld daalde dinsdag met ruim 3 procent tot 103.539 dollar, het laagste niveau sinds 23 juni.
7 uur geleden