Europa gaat zwaartekrachtgolven zoeken en Venus bestuderen
PARIJS (ANP) - Europa heeft vrijdag twee nieuwe missies in de ruimte aangekondigd. Een satelliet moet op weg gaan naar Venus om die planeet van binnen en van buiten te bestuderen. Ook wil Europa vanuit de ruimte zoeken naar zwaartekrachtgolven, trillingen in de haarvaten van het universum.
Zwaartekrachtgolven ontstaan wanneer bijvoorbeeld zwarte gaten botsen. Dan schiet een schokgolf door het heelal, als de rimpels op het water wanneer een steen in een vijver plonst. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Vanuit de ruimte zijn ook zwaartekrachtgolven te meten die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk Laser Interferometer Space Antenna (LISA). Drie sondes moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer, ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan.
Zwavelzuur
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. Nederland wil het systeem bouwen dat ervoor zorgt dat die straal precies op de goede plek aankomt. Als de straal onderweg iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. De drie sondes moeten in 2035 worden gelanceerd.
De missie naar Venus, EnVision, staat gepland voor 2031. Venus is de planeet die het dichtst bij de aarde staat. Hij lijkt op onze planeet, maar is totaal onleefbaar. De dampkring bestaat uit dikke wolken zwavelzuur, de temperatuur is gemiddeld 464 graden en de luchtdruk is er 92 keer zo hoog als op aarde. De EnVision moet onder meer uitzoeken hoe de binnenkant van de planeet eruit ziet. Die is nog nooit gemeten. Ook moet de satelliet uitzoeken hoe het weer en het klimaat op de planeet zijn.
Meer uit Buitenland
NOVGOROD (ANP/RTR/AFP) - Oekraïne heeft geprobeerd het buitenverblijf van de Russische president Vladimir Poetin in Novgorod aan te vallen. Dat zegt de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov volgens staatspersbureau Interfax. Hij zegt dat Moskou daarom zijn standpunt in de vredesonderhandelingen met Oekraïne zal herzien.
1 uur geleden
SYDNEY (ANP) - De Australische stad Sydney staat vlak voor de jaarwisseling stil bij de dodelijke aanslag op Bondi Beach. Een uur voor 2026 wordt een minuut stilte gehouden en wordt een menora geprojecteerd op de Sydney Harbour Bridge, waar het nieuwe jaar traditioneel met een grote vuurwerkshow wordt ingeluid.
2 uur geleden
SAINT-TROPEZ (ANP/AFP) - De Franse filmster en activiste Brigitte Bardot wordt volgens een vriendin "in alle eenvoud en nederigheid" begraven in haar tuin aan zee. In Frankrijk woedt een discussie over de uitvaart van de beroemdheid, omdat ze op latere leeftijd rechtse denkbeelden verspreidde en politica Marine Le Pen enthousiast heeft gesteund. Verscheidene rechtse politici willen dat president Macron een nationaal eerbetoon organiseert.
3 uur geleden
TAIPEI (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Chinese militaire oefeningen bij Taiwan hebben dinsdag grote gevolgen voor de luchtvaart rondom het eiland. Volgens het Taiwanese transportministerie worden 857 vluchten getroffen. Het gaat daarbij om meer dan 100.000 passagiers van internationale vluchten en circa 6000 van binnenlandse vluchten.
5 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Het Kremlin verwacht dat de Russische president Vladimir Poetin snel weer gaat bellen met zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump. De twee spraken elkaar zondag ook al, voordat Trump de Oekraïense president Volodymyr Zelensky ontving voor gesprekken over het beëindigen van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
5 uur geleden
BANGKOK (ANP/AFP/RTR) - De Thaise krijgsmacht beschuldigt Cambodja ervan het staakt-het-vuren tussen de landen te hebben geschonden met meer dan 250 drones. Het huidige bestand ging afgelopen zaterdag in, na bijna drie weken van dodelijke gevechten aan de grens.
7 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP) - In het zondag besproken ontwerp voor een vredesregeling tussen Oekraïne en Rusland bieden de VS volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky veiligheidsgaranties voor zijn land gedurende vijftien jaar. Zelensky zei daarbij dat hij zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump om garanties tot vijftig jaar had gevraagd. Hij hoopt op langere garanties en dat die onmiddellijk ingaan wanneer een vredesregeling wordt gesloten.
7 uur geleden