Europa gaat zwaartekrachtgolven zoeken en Venus bestuderen
PARIJS (ANP) - Europa heeft vrijdag twee nieuwe missies in de ruimte aangekondigd. Een satelliet moet op weg gaan naar Venus om die planeet van binnen en van buiten te bestuderen. Ook wil Europa vanuit de ruimte zoeken naar zwaartekrachtgolven, trillingen in de haarvaten van het universum.
Zwaartekrachtgolven ontstaan wanneer bijvoorbeeld zwarte gaten botsen. Dan schiet een schokgolf door het heelal, als de rimpels op het water wanneer een steen in een vijver plonst. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Vanuit de ruimte zijn ook zwaartekrachtgolven te meten die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk Laser Interferometer Space Antenna (LISA). Drie sondes moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer, ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan.
Zwavelzuur
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. Nederland wil het systeem bouwen dat ervoor zorgt dat die straal precies op de goede plek aankomt. Als de straal onderweg iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. De drie sondes moeten in 2035 worden gelanceerd.
De missie naar Venus, EnVision, staat gepland voor 2031. Venus is de planeet die het dichtst bij de aarde staat. Hij lijkt op onze planeet, maar is totaal onleefbaar. De dampkring bestaat uit dikke wolken zwavelzuur, de temperatuur is gemiddeld 464 graden en de luchtdruk is er 92 keer zo hoog als op aarde. De EnVision moet onder meer uitzoeken hoe de binnenkant van de planeet eruit ziet. Die is nog nooit gemeten. Ook moet de satelliet uitzoeken hoe het weer en het klimaat op de planeet zijn.
Meer uit Buitenland
PETSJENIHY (ANP/DPA) - Rusland heeft met een raketaanval een dam in de regio Charkiv geraakt, meldt de burgemeester van het nabijgelegen Petsjenihy. Daardoor is een belangrijke aanvoerroute voor het Oekraïense leger onbegaanbaar geworden.
23 minuten geleden
PARIJS (ANP/AFP/RTR) - Een waterlekkage vorige maand heeft honderden boeken beschadigd op de afdeling Egyptische oudheid van het Louvre in Parijs. Volgens adjunct-directeur Francis Steinbock van het Franse museum gaat het om "boeken die door egyptologen worden geraadpleegd".
1 uur geleden
COTONOU (ANP/RTR/AFP) - Een woordvoerder van de regering in Benin zegt dat veertien mensen zijn opgepakt voor de couppoging, die volgens de autoriteiten is mislukt. Militairen claimden eerder op nationale televisie dat ze de macht in het West-Afrikaanse land hadden overgenomen, maar de regering ontkent dat.
2 uur geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - Volgens de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zal de tweede fase van het staakt-het-vuren in de Gazastrook waarschijnlijk "zeer binnenkort" ingaan. Hij zei tijdens een persconferentie met de Duitse bondskanselier Friedrich Merz dat de eerste fase is afgerond, maar dat de tweede fase wel moeilijker zal worden.
4 uur geleden
KALOGI (ANP/AFP) - Bij een droneaanval op de Soedanese stad Kalogi zijn tientallen mensen gedood, melden lokale autoriteiten. De paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) of een van hun bondgenoten zouden een ziekenhuis en een crèche hebben geraakt en nog een keer hebben geschoten toen mensen kinderen probeerden te redden uit het gebouw.
6 uur geleden
LONDEN (ANP) - De politie heeft volgens plaatselijke media de toegang tot de Londense luchthaven Heathrow geblokkeerd, nadat er in of bij een terminal melding was dat er een soort gas zou zijn verspreid. Brandweer en politie zijn in grote getale uitgerukt. Volgens de nieuwssite MyLondon zijn ook buslijnen en treinen vanuit Londen tijdelijk stilgelegd.
7 uur geleden
COTONOU (ANP/AFP/RTR) - Militairen in het West-Afrikaanse Benin hebben op de staatstelevisie gezegd dat ze president Patrice Talon hebben afgezet. De 67-jarige zakenman en politicus Talon werd in 2016 tot president gekozen. Hij zou in april volgend jaar afstand doen van de macht. Volgens ministers is de poging tot staatsgreep mislukt.
8 uur geleden