Europa gaat zwaartekrachtgolven zoeken en Venus bestuderen
PARIJS (ANP) - Europa heeft vrijdag twee nieuwe missies in de ruimte aangekondigd. Een satelliet moet op weg gaan naar Venus om die planeet van binnen en van buiten te bestuderen. Ook wil Europa vanuit de ruimte zoeken naar zwaartekrachtgolven, trillingen in de haarvaten van het universum.
Zwaartekrachtgolven ontstaan wanneer bijvoorbeeld zwarte gaten botsen. Dan schiet een schokgolf door het heelal, als de rimpels op het water wanneer een steen in een vijver plonst. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Vanuit de ruimte zijn ook zwaartekrachtgolven te meten die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk Laser Interferometer Space Antenna (LISA). Drie sondes moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer, ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan.
Zwavelzuur
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. Nederland wil het systeem bouwen dat ervoor zorgt dat die straal precies op de goede plek aankomt. Als de straal onderweg iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. De drie sondes moeten in 2035 worden gelanceerd.
De missie naar Venus, EnVision, staat gepland voor 2031. Venus is de planeet die het dichtst bij de aarde staat. Hij lijkt op onze planeet, maar is totaal onleefbaar. De dampkring bestaat uit dikke wolken zwavelzuur, de temperatuur is gemiddeld 464 graden en de luchtdruk is er 92 keer zo hoog als op aarde. De EnVision moet onder meer uitzoeken hoe de binnenkant van de planeet eruit ziet. Die is nog nooit gemeten. Ook moet de satelliet uitzoeken hoe het weer en het klimaat op de planeet zijn.
Meer uit Buitenland
LONDEN (ANP) - Het Verenigd Koninkrijk heeft 600 miljoen pond (ongeveer 680 miljoen euro) toegezegd aan de luchtverdediging van Oekraïne, om het land de winter door te helpen. Het gaat onder andere om geavanceerde systemen die Shahed-drones van Rusland kunnen neerhalen.
2 uur geleden
SÃO PAULO (ANP/AFP) - De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva heeft gezegd dat zijn land zich terugtrekt uit het project om tot een vrijhandelsakkoord met de Europese Unie te komen als het deze maand niet gereedkomt. De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zou eind deze week naar Brazilië gaan om het akkoord te tekenen. Frankrijk en Italië hebben verklaard niet achter het vrijhandelsakkoord te staan en hebben aangedrongen op uitstel.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BLOOMBERG) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is donderdag in persoon bij de EU-top in Brussel. Op die top wordt gesproken over het gebruik van Russische tegoeden voor een lening aan Oekraïne.
4 uur geleden
WARSCHAU (ANP) - De Poolse voormalige minister van Defensie Antoni Macierewicz is aangeklaagd voor het openbaar maken van geheime informatie, melden Poolse media als persbureau PAP en de krant Gazeta Wyborcza. De conservatieve politicus was tussen 2018 en 2022 de voorzitter van een commissie die onderzoek deed naar de vliegramp bij Smolensk (Rusland) in 2010. Daarbij kwamen oud-president Lech Kaczynski en 95 anderen om het leven, onder wie veel prominente politici en hoogwaardigheidsbekleders.
7 uur geleden
LONDEN (ANP/BLOOMBERG) - Het Verenigd Koninkrijk gaat de Russische miljardair Roman Abramovitsj dwingen 2,5 miljard pond (zo'n 2,8 miljard euro) over te maken naar humanitaire doelen in Oekraïne, meldt de Britse regering. Het geld komt van de verkoop van voetbalclub Chelsea in 2022. Sindsdien staat het vast op een Britse bankrekening.
7 uur geleden
OSLO (ANP/BLOOMBERG) - De Venezolaanse oppositieleider María Corina Machado heeft Noorwegen verlaten, zegt de Noorse premier Jonas Gahr Støre. Machado kreeg vorige week in Oslo de Nobelprijs voor de Vrede.
7 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP/DPA) - Bij Russische aanvallen met zogenoemde glijbommen in de Oekraïense regio Zaporizja zijn zeker 26 mensen gewond geraakt, onder wie een kind. Dat meldt de gouverneur van de zuidelijke regio Ivan Fedorov op Telegram. Bij de aanval in het centrum van de gelijknamige stad zou een huizenblok zijn geraakt, dat volgens AFP-verslaggevers ter plaatse in brand staat.
8 uur geleden