Europa gaat zwaartekrachtgolven zoeken en Venus bestuderen
PARIJS (ANP) - Europa heeft vrijdag twee nieuwe missies in de ruimte aangekondigd. Een satelliet moet op weg gaan naar Venus om die planeet van binnen en van buiten te bestuderen. Ook wil Europa vanuit de ruimte zoeken naar zwaartekrachtgolven, trillingen in de haarvaten van het universum.
Zwaartekrachtgolven ontstaan wanneer bijvoorbeeld zwarte gaten botsen. Dan schiet een schokgolf door het heelal, als de rimpels op het water wanneer een steen in een vijver plonst. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Vanuit de ruimte zijn ook zwaartekrachtgolven te meten die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk Laser Interferometer Space Antenna (LISA). Drie sondes moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer, ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan.
Zwavelzuur
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. Nederland wil het systeem bouwen dat ervoor zorgt dat die straal precies op de goede plek aankomt. Als de straal onderweg iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. De drie sondes moeten in 2035 worden gelanceerd.
De missie naar Venus, EnVision, staat gepland voor 2031. Venus is de planeet die het dichtst bij de aarde staat. Hij lijkt op onze planeet, maar is totaal onleefbaar. De dampkring bestaat uit dikke wolken zwavelzuur, de temperatuur is gemiddeld 464 graden en de luchtdruk is er 92 keer zo hoog als op aarde. De EnVision moet onder meer uitzoeken hoe de binnenkant van de planeet eruit ziet. Die is nog nooit gemeten. Ook moet de satelliet uitzoeken hoe het weer en het klimaat op de planeet zijn.
Meer uit Buitenland
MOSKOU (ANP/AFP) - Als Europese landen oorlog willen, is Rusland daar "klaar" voor, zegt president Vladimir Poetin voorafgaand aan zijn ontmoeting met afgevaardigden van de Verenigde Staten. Poetin herhaalde zijn eerdere beschuldiging dat de VS vrede proberen te stichten in Oekraïne, maar daarin worden gedwarsboomd door Europa.
1 uur geleden
DOHA (ANP/AFP) - Qatar, dat bemiddelt bij de verdere onderhandelingen tussen Hamas en Israël, voert de druk op om beide partijen "snel aan tafel te krijgen" voor de tweede fase van het vredesoverleg. Dat kondigde de woordvoerder van de Qatarese minister van Buitenlandse Zaken, Majed al-Ansari, aan.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Amerikaanse pogingen een einde te maken aan de Russische oorlog tegen Oekraïne gaan "op den duur" lukken, verwacht NAVO-topman Mark Rutte. Maar dan moet Rusland wel meedoen, "en dat wordt vandaag getest".
2 uur geleden
KYIV (ANP) - Oekraïense en Amerikaanse vertegenwoordigers hebben het plan dat een einde moet maken aan de oorlog met Rusland "verfijnd", zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op X. Functionarissen van beide landen spraken afgelopen week in Florida met elkaar. Het ging onder meer over bescherming tegen Russische aanvallen en "het voorkomen van schendingen van afspraken in het geval van een staakt-het-vuren", meldt Zelensky.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - NAVO-landen trekken de komende dagen extra geld uit voor de inkoop van Amerikaanse wapens voor Oekraïne, verwacht NAVO-topman Mark Rutte. NAVO-lidstaten hebben al veel gedaan, maar "we moeten nog altijd meer doen", zei hij. Rutte is "voorzichtig optimistisch" dat het gaat lukken om de 1 miljard dollar bijeen te sprokkelen die Oekraïne maandelijks zegt nodig te hebben.
3 uur geleden
SHEFFIELD (ANP) - De Britse politie heeft zich bij de Hillsborough-stadionramp in 1989 schuldig gemaakt aan "fundamenteel falen" en laksheid. Dat staat in een nieuw rapport van de politiewaakhond, schrijft Sky News. Het was het grootste onafhankelijke onderzoek naar de ramp, waarbij 97 Liverpool-fans om het leven kwamen.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De veroordeelde Hondurese oud-president Juan Orlando Hernández is vrijgelaten uit een gevangenis in de Verenigde Staten, aldus gegevens van de Amerikaanse gevangenisautoriteiten. De Amerikaanse president Donald Trump heeft hem gratie verleend.
4 uur geleden