EU-leiders beraden zich weer over strijd tegen corona
BRUSSEL (ANP) - De strijd tegen het coronavirus in Europa is opnieuw het hoofdthema van een videovergadering van de 27 EU-leiders. Op uitnodiging van de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel overleggen ze donderdag vanaf 15.00 uur over de stand van zaken rond de productie en levering van vaccins en de voortgang met het inenten van de EU-bevolking. Aan de orde komt ook de zorg over de nieuwe virusvarianten die geleidelijk de overhand in de EU krijgen. Onder aanvoering van Griekenland leggen de zuidelijke vakantielanden de invoering van een coronapaspoort voor gevaccineerde reizigers weer op tafel. Ze willen zo snel en veilig mogelijk toeristen kunnen verwelkomen.
Vijf premiers hebben Michel in de aanloop naar de top geschreven dat er "meer Europese ambitie nodig is" op het gebied van vaccinproductie. Ze storen zich aan de trage leveringen van goedgekeurde vaccins door de farmaceuten en willen dat er snel nieuwe productielijnen worden geopend. "Een verandering in onze manier van denken is nodig. Deze strategische kwestie gaat ons, leiders, allemaal aan," schrijven de Belgische premier Alexander De Croo en zijn ambtsgenoten uit Denemarken, Spanje, Polen en Litouwen.
Ze pleiten voor de oprichting van een nieuw agentschap, dat de vaccinproductie in de EU van ontwikkeling tot levering kritisch volgt en aanstuurt en ingrijpt als er bijvoorbeeld een grondstoffentekort is. Den Haag vindt dat de markt de gelegenheid moet krijgen meer productiecapaciteit op te zetten en dat nu denken en praten over een 'strategische autonomie' op de korte termijn geen oplossing brengt.
Intussen bereidt de EU zich erop voor dat nieuwe virusvarianten mogelijk aangepaste vaccins nodig maken, zoals bij de griepprik. De Europese Commissie, die namens de 27 onderhandelt, krijgt volgens een hoge diplomaat alle ruimte om in contracten met farmaceuten deze nieuwe vaccins veilig te stellen. De zorg over de verspreiding van mutaties is zo groot dat zes lidstaten hun grenzen met andere EU-lidstaten nagenoeg dicht houden. In zijn uitnodiging erkent Michel dat beperkende maatregelen en het ontmoedigen van niet-essentiële reizen nodig blijven, maar dat mag niet ten koste gaan van een soepele goederen- en dienstenstroom tussen de lidstaten.
Intussen blijven de landen die sterk afhankelijk zijn van het toerisme aandringen op een vaccinatiebewijs waarmee het reizen weer zou kunnen. Over de technische uitvoering zijn echter nog veel vragen. Verschillende internationale partijen waaronder wereldgezondheidsorganisatie WHO en IATA (de luchtvaartmaatschappijen) zijn hierover druk met elkaar in gesprek. Nederland wil geen paspoort waarmee EU-burgers alleen binnen de EU vrij zouden kunnen reizen maar dat in een keer internationaal geregeld zien. Dat zou al in juni rond kunnen zijn.
Michel heeft meteen ook maar vrijdagmorgen geclaimd om over Europese veiligheid en defensie te vergaderen. Het is vooral door de coronaperikelen meer dan twee jaar geleden dat de leiders met elkaar over dit thema hebben gesproken. Ze beginnen om 09.00 uur en NAVO-chef Jens Stoltenberg schuift ook aan.
Zowel donderdag als vrijdag wordt de top afgesloten met een gezamenlijke persconferentie van Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/DPA) - Drie maanden na de dodelijke aanval op de uiterst rechtse activist en Trump-aanhanger Charlie Kirk is de verdachte Tyler Robinson voor het eerst persoonlijk voor de rechter verschenen. Ook de vader, moeder en broer van Robinson waren aanwezig in de rechtbank in Provo in de Amerikaanse staat Utah.
19 minuten geleden
CARACAS (ANP/RTR) - Het Venezolaanse parlement heeft unaniem ingestemd met het intrekken van een wet, waardoor het land zich kan terugtrekken uit het Internationaal Strafhof. De wet bekrachtigde het Statuut van Rome, waarmee het strafhof werd opgericht. Door die wet in te trekken hoeft het land de rechtsbevoegdheid van het hof niet meer te erkennen.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - Volgens een zegsvrouw is de Amerikaanse president Donald Trump extreem gefrustreerd over de Oekraïense en Russische regering, omdat het deze strijdende partijen niet lukt tot een bestand te komen. Inmiddels is Trump op de hoogte van de Oekraïense reactie op de Amerikaanse vredesvoorstellen, aldus de woordvoerster.
2 uur geleden
BANGKOK (ANP/DPA/RTR) - Thailand heeft voor het eerst bevestigd dat er burgerslachtoffers zijn gevallen in het opgelaaide grensconflict met Cambodja. Drie burgers aan Thaise zijde kwamen om bij de gevechten, aldus het ministerie van Defensie tegen de krant The Nation. Het aantal gedode Thaise soldaten is opgelopen tot negen.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Een Amerikaanse rechter heeft donderdag de vrijlating van Kilmar Abrego Garcia bevolen. De in El Salvador geboren man zat vast in afwachting van een mogelijke tweede uitzetting. Zijn eerdere, onterechte, uitzetting werd het middelpunt van een rel rondom het deportatiebeleid van de regering-Trump.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Hoogstwaarschijnlijk stemmen EU-lidstaten vrijdag in met het voorstel van de Europese Commissie om de bevroren Russische tegoeden voor onbepaalde tijd te bevriezen. Dat kan via een noodbevoegdheid die kan worden gebruikt bij een crisis of dreigend economisch risico voor de EU. Het is een eerste stap om een besluit over het gebruik van de tegoeden voor een lening aan Oekraïne te vergemakkelijken. Daarover nemen de EU-regeringsleiders op de top van volgende week een besluit.
4 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP) - Oekraïne wil de bevolking laten beslissen over het Amerikaanse voorstel dat het de resterende delen van het door Rusland opgeëiste oosten van het land opgeeft. Dat kan in een referendum of een verkiezing, zei president Volodymyr Zelensky donderdag. Oekraïne verzet zich fel tegen het afstaan van grondgebied en voert daarbij steevast aan dat de bevolking dat niet wil.
4 uur geleden