EU-leiders beraden zich weer over strijd tegen corona
BRUSSEL (ANP) - De strijd tegen het coronavirus in Europa is opnieuw het hoofdthema van een videovergadering van de 27 EU-leiders. Op uitnodiging van de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel overleggen ze donderdag vanaf 15.00 uur over de stand van zaken rond de productie en levering van vaccins en de voortgang met het inenten van de EU-bevolking. Aan de orde komt ook de zorg over de nieuwe virusvarianten die geleidelijk de overhand in de EU krijgen. Onder aanvoering van Griekenland leggen de zuidelijke vakantielanden de invoering van een coronapaspoort voor gevaccineerde reizigers weer op tafel. Ze willen zo snel en veilig mogelijk toeristen kunnen verwelkomen.
Vijf premiers hebben Michel in de aanloop naar de top geschreven dat er "meer Europese ambitie nodig is" op het gebied van vaccinproductie. Ze storen zich aan de trage leveringen van goedgekeurde vaccins door de farmaceuten en willen dat er snel nieuwe productielijnen worden geopend. "Een verandering in onze manier van denken is nodig. Deze strategische kwestie gaat ons, leiders, allemaal aan," schrijven de Belgische premier Alexander De Croo en zijn ambtsgenoten uit Denemarken, Spanje, Polen en Litouwen.
Ze pleiten voor de oprichting van een nieuw agentschap, dat de vaccinproductie in de EU van ontwikkeling tot levering kritisch volgt en aanstuurt en ingrijpt als er bijvoorbeeld een grondstoffentekort is. Den Haag vindt dat de markt de gelegenheid moet krijgen meer productiecapaciteit op te zetten en dat nu denken en praten over een 'strategische autonomie' op de korte termijn geen oplossing brengt.
Intussen bereidt de EU zich erop voor dat nieuwe virusvarianten mogelijk aangepaste vaccins nodig maken, zoals bij de griepprik. De Europese Commissie, die namens de 27 onderhandelt, krijgt volgens een hoge diplomaat alle ruimte om in contracten met farmaceuten deze nieuwe vaccins veilig te stellen. De zorg over de verspreiding van mutaties is zo groot dat zes lidstaten hun grenzen met andere EU-lidstaten nagenoeg dicht houden. In zijn uitnodiging erkent Michel dat beperkende maatregelen en het ontmoedigen van niet-essentiële reizen nodig blijven, maar dat mag niet ten koste gaan van een soepele goederen- en dienstenstroom tussen de lidstaten.
Intussen blijven de landen die sterk afhankelijk zijn van het toerisme aandringen op een vaccinatiebewijs waarmee het reizen weer zou kunnen. Over de technische uitvoering zijn echter nog veel vragen. Verschillende internationale partijen waaronder wereldgezondheidsorganisatie WHO en IATA (de luchtvaartmaatschappijen) zijn hierover druk met elkaar in gesprek. Nederland wil geen paspoort waarmee EU-burgers alleen binnen de EU vrij zouden kunnen reizen maar dat in een keer internationaal geregeld zien. Dat zou al in juni rond kunnen zijn.
Michel heeft meteen ook maar vrijdagmorgen geclaimd om over Europese veiligheid en defensie te vergaderen. Het is vooral door de coronaperikelen meer dan twee jaar geleden dat de leiders met elkaar over dit thema hebben gesproken. Ze beginnen om 09.00 uur en NAVO-chef Jens Stoltenberg schuift ook aan.
Zowel donderdag als vrijdag wordt de top afgesloten met een gezamenlijke persconferentie van Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP/RTR) - Oekraïne heeft de Russische Droezjba-oliepijplijn aangevallen, meldt onder meer The Kyiv Independent op basis van ingewijden. De aanval zou hebben plaatsgevonden in de regio Tambov, enkele honderden kilometers ten zuidoosten van Moskou.
54 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie ziet een gezamenlijke EU-lening als enige alternatief voor een reparatielening aan Oekraïne op basis van de bevroren Russische tegoeden. Dat staat in een concreet voorstel voor het financieren van Oekraïne in 2026 en 2027.
1 uur geleden
GENÈVE (ANP) - Volker Türk, de mensenrechtenchef van de Verenigde Naties, zegt dat de onderdrukking in Oeganda toeneemt in aanloop naar de verkiezingen van volgende maand. Nederland sloot in september een overeenkomst met dat Afrikaanse land over het opzetten van een opvangcentrum voor migranten die door Nederland worden uitgezet.
2 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Duitsland heeft woensdag de eerste delen in gebruik genomen van een raketafweersysteem van Israëlische makelij. Het Arrow 3-schild beschermt ook Israël, eerder dit jaar bijvoorbeeld nog tegen Iraanse raketten.
2 uur geleden
JAKARTA (ANP/AFP/RTR) - Het dodental blijft oplopen na het noodweer in delen van Zuid- en Zuidoost-Azië. Er zijn sinds eind vorige maand meer dan 1500 doden gevallen en het dodental loopt waarschijnlijk nog op.
3 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Volgens het Kremlin heeft de Russische president Vladimir Poetin ingestemd met sommige van de Amerikaanse voorstellen voor vrede in Oekraïne. Maar een aantal andere voorstellen zou hij hebben verworpen. Volgens Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov is dit normaal in een onderhandelingsproces en zijn de Russen bereid om zo vaak af te spreken met de Amerikanen als nodig is voor een akkoord.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De bondgenoten van Oekraïne zullen volgend jaar nog meer Amerikaanse wapens voor het land moeten kopen dan in 2025, waarschuwt NAVO-topman Mark Rutte. De ongeveer 1 miljard dollar per maand die ze daarvoor nu met pijn en moeite bijeenbrengen, schiet volgens hem in 2026 tekort.
4 uur geleden