EU-leiders beraden zich weer over strijd tegen corona
BRUSSEL (ANP) - De strijd tegen het coronavirus in Europa is opnieuw het hoofdthema van een videovergadering van de 27 EU-leiders. Op uitnodiging van de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel overleggen ze donderdag vanaf 15.00 uur over de stand van zaken rond de productie en levering van vaccins en de voortgang met het inenten van de EU-bevolking. Aan de orde komt ook de zorg over de nieuwe virusvarianten die geleidelijk de overhand in de EU krijgen. Onder aanvoering van Griekenland leggen de zuidelijke vakantielanden de invoering van een coronapaspoort voor gevaccineerde reizigers weer op tafel. Ze willen zo snel en veilig mogelijk toeristen kunnen verwelkomen.
Vijf premiers hebben Michel in de aanloop naar de top geschreven dat er "meer Europese ambitie nodig is" op het gebied van vaccinproductie. Ze storen zich aan de trage leveringen van goedgekeurde vaccins door de farmaceuten en willen dat er snel nieuwe productielijnen worden geopend. "Een verandering in onze manier van denken is nodig. Deze strategische kwestie gaat ons, leiders, allemaal aan," schrijven de Belgische premier Alexander De Croo en zijn ambtsgenoten uit Denemarken, Spanje, Polen en Litouwen.
Ze pleiten voor de oprichting van een nieuw agentschap, dat de vaccinproductie in de EU van ontwikkeling tot levering kritisch volgt en aanstuurt en ingrijpt als er bijvoorbeeld een grondstoffentekort is. Den Haag vindt dat de markt de gelegenheid moet krijgen meer productiecapaciteit op te zetten en dat nu denken en praten over een 'strategische autonomie' op de korte termijn geen oplossing brengt.
Intussen bereidt de EU zich erop voor dat nieuwe virusvarianten mogelijk aangepaste vaccins nodig maken, zoals bij de griepprik. De Europese Commissie, die namens de 27 onderhandelt, krijgt volgens een hoge diplomaat alle ruimte om in contracten met farmaceuten deze nieuwe vaccins veilig te stellen. De zorg over de verspreiding van mutaties is zo groot dat zes lidstaten hun grenzen met andere EU-lidstaten nagenoeg dicht houden. In zijn uitnodiging erkent Michel dat beperkende maatregelen en het ontmoedigen van niet-essentiële reizen nodig blijven, maar dat mag niet ten koste gaan van een soepele goederen- en dienstenstroom tussen de lidstaten.
Intussen blijven de landen die sterk afhankelijk zijn van het toerisme aandringen op een vaccinatiebewijs waarmee het reizen weer zou kunnen. Over de technische uitvoering zijn echter nog veel vragen. Verschillende internationale partijen waaronder wereldgezondheidsorganisatie WHO en IATA (de luchtvaartmaatschappijen) zijn hierover druk met elkaar in gesprek. Nederland wil geen paspoort waarmee EU-burgers alleen binnen de EU vrij zouden kunnen reizen maar dat in een keer internationaal geregeld zien. Dat zou al in juni rond kunnen zijn.
Michel heeft meteen ook maar vrijdagmorgen geclaimd om over Europese veiligheid en defensie te vergaderen. Het is vooral door de coronaperikelen meer dan twee jaar geleden dat de leiders met elkaar over dit thema hebben gesproken. Ze beginnen om 09.00 uur en NAVO-chef Jens Stoltenberg schuift ook aan.
Zowel donderdag als vrijdag wordt de top afgesloten met een gezamenlijke persconferentie van Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Meer uit Buitenland
MOSKOU (ANP/RTR) - Als Oekraïne verkiezingen houdt, zou Rusland mogelijk geen aanvallen op het land uitvoeren. Oekraïners die in Rusland of door Rusland beheerste gebieden wonen, zouden ook in Oekraïense verkiezingen moeten kunnen stemmen. President Vladimir Poetin heeft dit in zijn jaarlijkse persconferentie gezegd.
2 uur geleden
TAIPEI (ANP/RTR) - Bij een steekaanval in de Taiwanese hoofdstad Taipei zijn zeker drie doden gevallen, vijf mensen raakten gewond. Volgens premier Cho Jung-tai liet een man rookbommen afgaan bij het centrale treinstation van de stad, waarna hij naar een nabijgelegen metrostation in een druk winkelgebied rende. Onderweg viel hij mensen aan.
2 uur geleden
NEW YORK/LONDEN (ANP/RTR) - Volgens internationale waarnemers is er momenteel geen hongersnood meer in de Gazastrook. Dit komt door de verbetering van de aanvoer van goederen sinds het bestand tussen Israël en Hamas dat 10 oktober inging. Maar de toestand blijft nog steeds kritiek. Bij hervatting van de vijandelijkheden kan het risico op hongersnood half april weer terug zijn.
3 uur geleden
GENÈVE (ANP) - In de Gazastrook zijn in de afgelopen anderhalf jaar meer dan duizend mensen overleden die in afwachting waren van een medische evacuatie, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op X. Topman Tedros Adhanom Ghebreyesus roept meer landen op om "hun deuren te openen voor de patiënten uit Gaza".
3 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - Oekraïne heeft voor het eerst een schip van de Russische schaduwvloot aangevallen op de Middellandse Zee, meldt een bron van de Oekraïense veiligheidsdienst SBOe. Het vaartuig zou flinke schade hebben opgelopen, maar leeg zijn geweest op het moment van de droneaanval.
5 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BELGA) - Bij boerenprotesten zijn donderdag dertien mensen aangehouden in Brussel, meldt de politie daar. In zeven gevallen gaat het om een aanhouding waarbij de demonstranten ook strafrechtelijk kunnen worden vervolgd. Vier agenten raakten gewond.
5 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - De staking bij het Louvre is voorlopig voorbij. Het museum is volgens vakbonden en de directie vrijdag "als normaal" geopend. Medewerkers staaktes sinds maandag vanwege verslechterende arbeidsomstandigheden en personeelstekorten. Als hier niets aan verandert, willen vakbonden 5 januari weer in overleg voor een nieuwe staking.
5 uur geleden