EU-leiders beraden zich weer over strijd tegen corona
BRUSSEL (ANP) - De strijd tegen het coronavirus in Europa is opnieuw het hoofdthema van een videovergadering van de 27 EU-leiders. Op uitnodiging van de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel overleggen ze donderdag vanaf 15.00 uur over de stand van zaken rond de productie en levering van vaccins en de voortgang met het inenten van de EU-bevolking. Aan de orde komt ook de zorg over de nieuwe virusvarianten die geleidelijk de overhand in de EU krijgen. Onder aanvoering van Griekenland leggen de zuidelijke vakantielanden de invoering van een coronapaspoort voor gevaccineerde reizigers weer op tafel. Ze willen zo snel en veilig mogelijk toeristen kunnen verwelkomen.
Vijf premiers hebben Michel in de aanloop naar de top geschreven dat er "meer Europese ambitie nodig is" op het gebied van vaccinproductie. Ze storen zich aan de trage leveringen van goedgekeurde vaccins door de farmaceuten en willen dat er snel nieuwe productielijnen worden geopend. "Een verandering in onze manier van denken is nodig. Deze strategische kwestie gaat ons, leiders, allemaal aan," schrijven de Belgische premier Alexander De Croo en zijn ambtsgenoten uit Denemarken, Spanje, Polen en Litouwen.
Ze pleiten voor de oprichting van een nieuw agentschap, dat de vaccinproductie in de EU van ontwikkeling tot levering kritisch volgt en aanstuurt en ingrijpt als er bijvoorbeeld een grondstoffentekort is. Den Haag vindt dat de markt de gelegenheid moet krijgen meer productiecapaciteit op te zetten en dat nu denken en praten over een 'strategische autonomie' op de korte termijn geen oplossing brengt.
Intussen bereidt de EU zich erop voor dat nieuwe virusvarianten mogelijk aangepaste vaccins nodig maken, zoals bij de griepprik. De Europese Commissie, die namens de 27 onderhandelt, krijgt volgens een hoge diplomaat alle ruimte om in contracten met farmaceuten deze nieuwe vaccins veilig te stellen. De zorg over de verspreiding van mutaties is zo groot dat zes lidstaten hun grenzen met andere EU-lidstaten nagenoeg dicht houden. In zijn uitnodiging erkent Michel dat beperkende maatregelen en het ontmoedigen van niet-essentiële reizen nodig blijven, maar dat mag niet ten koste gaan van een soepele goederen- en dienstenstroom tussen de lidstaten.
Intussen blijven de landen die sterk afhankelijk zijn van het toerisme aandringen op een vaccinatiebewijs waarmee het reizen weer zou kunnen. Over de technische uitvoering zijn echter nog veel vragen. Verschillende internationale partijen waaronder wereldgezondheidsorganisatie WHO en IATA (de luchtvaartmaatschappijen) zijn hierover druk met elkaar in gesprek. Nederland wil geen paspoort waarmee EU-burgers alleen binnen de EU vrij zouden kunnen reizen maar dat in een keer internationaal geregeld zien. Dat zou al in juni rond kunnen zijn.
Michel heeft meteen ook maar vrijdagmorgen geclaimd om over Europese veiligheid en defensie te vergaderen. Het is vooral door de coronaperikelen meer dan twee jaar geleden dat de leiders met elkaar over dit thema hebben gesproken. Ze beginnen om 09.00 uur en NAVO-chef Jens Stoltenberg schuift ook aan.
Zowel donderdag als vrijdag wordt de top afgesloten met een gezamenlijke persconferentie van Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Meer uit Buitenland
ISTANBUL (ANP/AFP) - De Oekraïense en Russische delegaties die naar Istanbul zijn gekomen zullen vrijdag met elkaar om de tafel gaan, meldt het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken. Er zal ook een Turks team aanschuiven bij de onderhandelingen.
2 uur geleden
NEW YORK (ANP/AFP) - Het plan van een nieuwe, door de Verenigde Staten gesteunde humanitaire organisatie in Gaza is niet in lijn met de basisprincipes van de Verenigde Naties, zegt een woordvoerder van de VN donderdag. De Gaza Humanitarian Foundation (GHF) wil hulp in Gaza distribueren vanuit beveiligde distributiepunten, maar de VN zullen daar niet aan deelnemen.
3 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Een pro-Palestijns protest in Berlijn is uitgemond in geweld tussen de betogers en de politie. De politie roept de aanwezigen op om te vertrekken en heeft volgens Duitse media al twintig tot dertig aanhoudingen verricht. Er waren ruim duizend demonstranten.
3 uur geleden
TIRANA (ANP) - Voorzitter van de EU-leiders António Costa sluit niet uit dat Albanië voor 2030 kan toetreden tot de Europese Unie, zei hij donderdag tijdens een persconferentie met de Albanese premier Edi Rama. "Als Albanië in hetzelfde tempo blijft leveren, is dat heel goed mogelijk. Maar het hangt ervan af of Albanië op dezelfde weg doorgaat of niet."
4 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Het geduld van EU-defensiechefs raakt op. De politiek moet niet langer praten over een eventuele missie in Oekraïne of investeringen in defensie, maar besluiten nemen. Dat was de boodschap van de defensiechefs na afloop van een bijeenkomst in Brussel.
5 uur geleden
ANKARA (ANP/AFP/RTR) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky stuurt een delegatie naar Istanbul voor directe gesprekken met Rusland. Eerder wilde de president nog persoonlijk gaan, maar omdat zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin niet komt opdagen, ziet Zelensky daar ook vanaf.
8 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Duitsland heeft fors meer mensen geweigerd aan de grens nadat de controles daar waren opgevoerd. Het ging in de afgelopen zeven dagen om 739 mensen die het land wilden binnenkomen, meldt de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken Alexander Dobrindt. Dat waren er een week eerder nog 511.
8 uur geleden