EU-leiders beraden zich weer over strijd tegen corona
BRUSSEL (ANP) - De strijd tegen het coronavirus in Europa is opnieuw het hoofdthema van een videovergadering van de 27 EU-leiders. Op uitnodiging van de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel overleggen ze donderdag vanaf 15.00 uur over de stand van zaken rond de productie en levering van vaccins en de voortgang met het inenten van de EU-bevolking. Aan de orde komt ook de zorg over de nieuwe virusvarianten die geleidelijk de overhand in de EU krijgen. Onder aanvoering van Griekenland leggen de zuidelijke vakantielanden de invoering van een coronapaspoort voor gevaccineerde reizigers weer op tafel. Ze willen zo snel en veilig mogelijk toeristen kunnen verwelkomen.
Vijf premiers hebben Michel in de aanloop naar de top geschreven dat er "meer Europese ambitie nodig is" op het gebied van vaccinproductie. Ze storen zich aan de trage leveringen van goedgekeurde vaccins door de farmaceuten en willen dat er snel nieuwe productielijnen worden geopend. "Een verandering in onze manier van denken is nodig. Deze strategische kwestie gaat ons, leiders, allemaal aan," schrijven de Belgische premier Alexander De Croo en zijn ambtsgenoten uit Denemarken, Spanje, Polen en Litouwen.
Ze pleiten voor de oprichting van een nieuw agentschap, dat de vaccinproductie in de EU van ontwikkeling tot levering kritisch volgt en aanstuurt en ingrijpt als er bijvoorbeeld een grondstoffentekort is. Den Haag vindt dat de markt de gelegenheid moet krijgen meer productiecapaciteit op te zetten en dat nu denken en praten over een 'strategische autonomie' op de korte termijn geen oplossing brengt.
Intussen bereidt de EU zich erop voor dat nieuwe virusvarianten mogelijk aangepaste vaccins nodig maken, zoals bij de griepprik. De Europese Commissie, die namens de 27 onderhandelt, krijgt volgens een hoge diplomaat alle ruimte om in contracten met farmaceuten deze nieuwe vaccins veilig te stellen. De zorg over de verspreiding van mutaties is zo groot dat zes lidstaten hun grenzen met andere EU-lidstaten nagenoeg dicht houden. In zijn uitnodiging erkent Michel dat beperkende maatregelen en het ontmoedigen van niet-essentiële reizen nodig blijven, maar dat mag niet ten koste gaan van een soepele goederen- en dienstenstroom tussen de lidstaten.
Intussen blijven de landen die sterk afhankelijk zijn van het toerisme aandringen op een vaccinatiebewijs waarmee het reizen weer zou kunnen. Over de technische uitvoering zijn echter nog veel vragen. Verschillende internationale partijen waaronder wereldgezondheidsorganisatie WHO en IATA (de luchtvaartmaatschappijen) zijn hierover druk met elkaar in gesprek. Nederland wil geen paspoort waarmee EU-burgers alleen binnen de EU vrij zouden kunnen reizen maar dat in een keer internationaal geregeld zien. Dat zou al in juni rond kunnen zijn.
Michel heeft meteen ook maar vrijdagmorgen geclaimd om over Europese veiligheid en defensie te vergaderen. Het is vooral door de coronaperikelen meer dan twee jaar geleden dat de leiders met elkaar over dit thema hebben gesproken. Ze beginnen om 09.00 uur en NAVO-chef Jens Stoltenberg schuift ook aan.
Zowel donderdag als vrijdag wordt de top afgesloten met een gezamenlijke persconferentie van Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Meer uit Buitenland
RAMALLAH (ANP/RTR) - Veertien landen veroordelen de goedkeuring van negentien nieuwe nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever door Israël, schrijven ze in een verklaring. Het statement komt van Duitsland, België, Canada, Denemarken, Spanje, Frankrijk, Italië, Ierland, IJsland, Japan, Malta, Nederland, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk.
15 minuten geleden
KYIV (ANP/BLOOMBERG) - Rusland gebruikt mogelijk Chinese satellietbeelden bij aanvallen op doelen in Oekraïne, aldus de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Volgens hem valt er een verband te leggen tussen Chinese satellietbeelden van Oekraïens grondgebied en Russische aanvallen op energievoorzieningen.
1 uur geleden
PARIJS (ANP) - De Franse president Emmanuel Macron zegt dat hij met NAVO-chef Mark Rutte heeft overlegd over de situatie in Oekraïne. In januari praten Europese leiders verder in Parijs, meldt hij op X.
2 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De Britse regering zegt het recht op vrijheid van meningsuiting volledig te verdedigen, maar vindt ook dat er maatregelen nodig zijn tegen de schadelijkste inhoud op het internet. Londen benadrukt dit na het besluit van de Amerikaanse regering om vijf Europese prominenten, onder wie twee Britten, de toegang tot de Verenigde Staten te ontzeggen wegens censuur.
2 uur geleden
BETLEHEM (ANP/AFP) - De Israëlische autoriteiten hebben de Palestijnse vicepresident Hussein al-Sheikh de toegang tot de kerstavondmis in Bethlehem ontzegd, meldt het Palestijnse persbureau Wafa. Zijn konvooi werd tegengehouden voordat het de stad kon binnenrijden.
3 uur geleden
JERUZALEM (ANP) - Het Israëlische parlement is in een eerste stemming akkoord gegaan met het opzetten van een commissie die onderzoek gaat doen naar wat er gebeurde op en voorafgaand aan 7 oktober 2023, de dag dat Hamas Israël aanviel en de Gaza-oorlog begon. Maar die commissie is omstreden, omdat die alleen zal bestaan uit politici. Oppositiepartijen vrezen dat het onderzoek gebruikt zal worden om de echte schuldvraag te verhullen en willen liever een onafhankelijk onderzoek.
4 uur geleden
GENÈVE (ANP) - VN-experts veroordelen de militaire opbouw rond Venezuela en zeggen dat de VS hiermee het internationaal recht schenden. Het geweld "brengt het mensenrecht op leven en andere rechten in Venezuela en de regio ernstig in gevaar", zeggen zij in een verklaring.
5 uur geleden