EU-leiders beraden zich weer over strijd tegen corona
BRUSSEL (ANP) - De strijd tegen het coronavirus in Europa is opnieuw het hoofdthema van een videovergadering van de 27 EU-leiders. Op uitnodiging van de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel overleggen ze donderdag vanaf 15.00 uur over de stand van zaken rond de productie en levering van vaccins en de voortgang met het inenten van de EU-bevolking. Aan de orde komt ook de zorg over de nieuwe virusvarianten die geleidelijk de overhand in de EU krijgen. Onder aanvoering van Griekenland leggen de zuidelijke vakantielanden de invoering van een coronapaspoort voor gevaccineerde reizigers weer op tafel. Ze willen zo snel en veilig mogelijk toeristen kunnen verwelkomen.
Vijf premiers hebben Michel in de aanloop naar de top geschreven dat er "meer Europese ambitie nodig is" op het gebied van vaccinproductie. Ze storen zich aan de trage leveringen van goedgekeurde vaccins door de farmaceuten en willen dat er snel nieuwe productielijnen worden geopend. "Een verandering in onze manier van denken is nodig. Deze strategische kwestie gaat ons, leiders, allemaal aan," schrijven de Belgische premier Alexander De Croo en zijn ambtsgenoten uit Denemarken, Spanje, Polen en Litouwen.
Ze pleiten voor de oprichting van een nieuw agentschap, dat de vaccinproductie in de EU van ontwikkeling tot levering kritisch volgt en aanstuurt en ingrijpt als er bijvoorbeeld een grondstoffentekort is. Den Haag vindt dat de markt de gelegenheid moet krijgen meer productiecapaciteit op te zetten en dat nu denken en praten over een 'strategische autonomie' op de korte termijn geen oplossing brengt.
Intussen bereidt de EU zich erop voor dat nieuwe virusvarianten mogelijk aangepaste vaccins nodig maken, zoals bij de griepprik. De Europese Commissie, die namens de 27 onderhandelt, krijgt volgens een hoge diplomaat alle ruimte om in contracten met farmaceuten deze nieuwe vaccins veilig te stellen. De zorg over de verspreiding van mutaties is zo groot dat zes lidstaten hun grenzen met andere EU-lidstaten nagenoeg dicht houden. In zijn uitnodiging erkent Michel dat beperkende maatregelen en het ontmoedigen van niet-essentiële reizen nodig blijven, maar dat mag niet ten koste gaan van een soepele goederen- en dienstenstroom tussen de lidstaten.
Intussen blijven de landen die sterk afhankelijk zijn van het toerisme aandringen op een vaccinatiebewijs waarmee het reizen weer zou kunnen. Over de technische uitvoering zijn echter nog veel vragen. Verschillende internationale partijen waaronder wereldgezondheidsorganisatie WHO en IATA (de luchtvaartmaatschappijen) zijn hierover druk met elkaar in gesprek. Nederland wil geen paspoort waarmee EU-burgers alleen binnen de EU vrij zouden kunnen reizen maar dat in een keer internationaal geregeld zien. Dat zou al in juni rond kunnen zijn.
Michel heeft meteen ook maar vrijdagmorgen geclaimd om over Europese veiligheid en defensie te vergaderen. Het is vooral door de coronaperikelen meer dan twee jaar geleden dat de leiders met elkaar over dit thema hebben gesproken. Ze beginnen om 09.00 uur en NAVO-chef Jens Stoltenberg schuift ook aan.
Zowel donderdag als vrijdag wordt de top afgesloten met een gezamenlijke persconferentie van Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Meer uit Buitenland
PARIJS (ANP/RTR/AFP/BLOOMBERG) - De Franse Nationale Vergadering heeft voorlopig een nieuwe politieke crisis afgewend. Een begrotingsvoorstel voor sociale zekerheid kreeg na onderhandelingen de steun van een meerderheid van de parlementariërs.
1 uur geleden
TEGUCIGALPA (ANP/AFP) - De Hondurese president Xiomara Castro beschuldigt de Amerikaanse president Donald Trump van inmenging in de verkiezingen in haar land en spreekt over manipulatie van de uitslag. De definitieve uitslag van de verkiezingen van 30 november is nog niet bekend, maar de door Trump gesteunde conservatieve kandidaat Nasry Asfura heeft een krappe voorsprong in de voorlopige resultaten.
1 uur geleden
UVIRA (ANP/RTR) - Door het oplaaiende geweld in Oost-Congo hebben de afgelopen dagen ongeveer 200.000 mensen hun huizen ontvlucht, terwijl de door Rwanda gesteunde M23-rebellen een opmars maakten richting de strategisch gelegen stad Uvira, op de grens met Burundi. Volgens de VN zijn 74 mensen gedood, vooral burgers. 83 mensen zouden gewond zijn afgevoerd naar het ziekenhuis.
1 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP) - De Oekraïense president Zelensky zegt klaar te zijn om verkiezingen te houden. Hij vraagt de VS en Europese partners om de veiligheid te garanderen tijdens dat proces.
2 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft van de Verenigde Staten "dagen" de tijd gekregen om te reageren op een vredesvoorstel. Dat voorziet in het opgeven van grondgebied door Oekraïne in ruil voor Amerikaanse veiligheidsgaranties, schrijft de krant Financial Times. Die baseert zich op anonieme bronnen.
2 uur geleden
NIINISALO (ANP/RTR) - Finland heeft honderden dronejammers aangeschaft. Die verstoren de navigatiesignalen van onbemande toestellen en worden opgesteld rond belangrijke infrastructuur, zoals militaire bases.
2 uur geleden
GENÈVE (ANP/AFP/DPA) - UNICEF ziet een alarmerende toename van pasgeborenen met ondergewicht in Gaza. In 2022, voordat de oorlog tussen Israël en Hamas begon, werden per maand gemiddeld 250 baby's van minder dan 2,5 kilo geboren. In de eerste helft van dit jaar waren dat er gemiddeld 300 en van juli tot en met september zelfs 460 per maand, ondanks een sterke daling van het totale aantal geboorten.
3 uur geleden