EU-leiders beraden zich weer over strijd tegen corona
BRUSSEL (ANP) - De strijd tegen het coronavirus in Europa is opnieuw het hoofdthema van een videovergadering van de 27 EU-leiders. Op uitnodiging van de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel overleggen ze donderdag vanaf 15.00 uur over de stand van zaken rond de productie en levering van vaccins en de voortgang met het inenten van de EU-bevolking. Aan de orde komt ook de zorg over de nieuwe virusvarianten die geleidelijk de overhand in de EU krijgen. Onder aanvoering van Griekenland leggen de zuidelijke vakantielanden de invoering van een coronapaspoort voor gevaccineerde reizigers weer op tafel. Ze willen zo snel en veilig mogelijk toeristen kunnen verwelkomen.
Vijf premiers hebben Michel in de aanloop naar de top geschreven dat er "meer Europese ambitie nodig is" op het gebied van vaccinproductie. Ze storen zich aan de trage leveringen van goedgekeurde vaccins door de farmaceuten en willen dat er snel nieuwe productielijnen worden geopend. "Een verandering in onze manier van denken is nodig. Deze strategische kwestie gaat ons, leiders, allemaal aan," schrijven de Belgische premier Alexander De Croo en zijn ambtsgenoten uit Denemarken, Spanje, Polen en Litouwen.
Ze pleiten voor de oprichting van een nieuw agentschap, dat de vaccinproductie in de EU van ontwikkeling tot levering kritisch volgt en aanstuurt en ingrijpt als er bijvoorbeeld een grondstoffentekort is. Den Haag vindt dat de markt de gelegenheid moet krijgen meer productiecapaciteit op te zetten en dat nu denken en praten over een 'strategische autonomie' op de korte termijn geen oplossing brengt.
Intussen bereidt de EU zich erop voor dat nieuwe virusvarianten mogelijk aangepaste vaccins nodig maken, zoals bij de griepprik. De Europese Commissie, die namens de 27 onderhandelt, krijgt volgens een hoge diplomaat alle ruimte om in contracten met farmaceuten deze nieuwe vaccins veilig te stellen. De zorg over de verspreiding van mutaties is zo groot dat zes lidstaten hun grenzen met andere EU-lidstaten nagenoeg dicht houden. In zijn uitnodiging erkent Michel dat beperkende maatregelen en het ontmoedigen van niet-essentiële reizen nodig blijven, maar dat mag niet ten koste gaan van een soepele goederen- en dienstenstroom tussen de lidstaten.
Intussen blijven de landen die sterk afhankelijk zijn van het toerisme aandringen op een vaccinatiebewijs waarmee het reizen weer zou kunnen. Over de technische uitvoering zijn echter nog veel vragen. Verschillende internationale partijen waaronder wereldgezondheidsorganisatie WHO en IATA (de luchtvaartmaatschappijen) zijn hierover druk met elkaar in gesprek. Nederland wil geen paspoort waarmee EU-burgers alleen binnen de EU vrij zouden kunnen reizen maar dat in een keer internationaal geregeld zien. Dat zou al in juni rond kunnen zijn.
Michel heeft meteen ook maar vrijdagmorgen geclaimd om over Europese veiligheid en defensie te vergaderen. Het is vooral door de coronaperikelen meer dan twee jaar geleden dat de leiders met elkaar over dit thema hebben gesproken. Ze beginnen om 09.00 uur en NAVO-chef Jens Stoltenberg schuift ook aan.
Zowel donderdag als vrijdag wordt de top afgesloten met een gezamenlijke persconferentie van Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP/DPA/RTR/BLOOMBERG) - De rechterhand van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, Andri Jermak, stapt op, meldt Zelensky. Aanleiding is een groot corruptieschandaal in de energiesector. Eerder op de dag werd bekend dat het kantoor van de machtige stafchef van de president werd doorzocht door het Nationaal Anticorruptieagentschap (NABU) en een anticorruptieaanklager (SAP).
5 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/AFP) - De Israëlische krijgsmacht zegt nog eens negen Palestijnse militanten te hebben gedood bij pogingen om een tunnelnetwerk in Zuid-Gaza te ontmantelen. "Tot nu toe zijn meer dan dertig terroristen uitgeschakeld", aldus een verklaring.
7 uur geleden
JAKARTA (ANP/AFP) - Dagen van verwoestende overstromingen in Zuidoost-Azië hebben meer dan driehonderd mensen het leven gekost. Slachtoffers komen onder andere uit Indonesië, Thailand en Maleisië. Autoriteiten zijn druk bezig met reddingswerkzaamheden.
8 uur geleden
HONGKONG (ANP) - De Hongkongse anticorruptiewaakhond ICAC heeft acht mensen opgepakt na de fatale brand in de miljoenenstad. Er wordt onderzoek gedaan naar mogelijke corruptie rond de grote renovatie van de door de brand getroffen woontorens.
8 uur geleden
MOSKOU (ANP) - De Hongaarse premier Viktor Orbán heeft vrijdag in Moskou gezegd dat Rusland een belangrijke energieleverancier voor zijn land zal blijven. Hongarije staat onder druk van de Europese Unie en de Verenigde Staten om zijn afhankelijkheid van de Russische import af te bouwen.
9 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Dominique Pelicot, die veroordeeld is voor jarenlang ernstig misbruik van zijn vrouw, is op zoek naar een uitgever. Hij heeft in zijn cel geschreven en wil nu zijn kant van het verhaal naar buiten brengen, zegt zijn advocaat. Die erkent wel dat er onder uitgevers tot nu toe "veel terughoudendheid" is.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag heeft ook in hoger beroep het vrijlatingsverzoek van de Filipijnse oud-president Rodrigo Duterte afgewezen. Duterte wordt sinds maart in Nederland vastgehouden in afwachting van een proces tegen hem.
10 uur geleden