EU-'gereedschapskist' moet energiekosten helpen bedwingen
BRUSSEL (ANP) - De EU-landen kunnen hun burgers en bedrijven helpen hun sterk gestegen energierekeningen te betalen, zolang de maatregelen tijdelijk zijn en geen staatssteunregels schenden, vindt de Europese Commissie. Daarnaast wil ze onderzoeken of gezamenlijke inkoop en grotere opslag van gas een antwoord kunnen zijn op tekorten en daaraan gerelateerde prijsstijgingen, stelt Eurocommissaris Kadri Simson (Energie).
Simson presenteerde in Brussel een ‘gereedschapskist’ om op korte termijn de pijn van hoge energienota's te verzachten. Volgens de commissie hebben al twintig lidstaten maatregelen getroffen of zeggen dat te gaan doen, bijvoorbeeld door de btw op energie te verlagen. Ook in Nederland wordt dat overwogen. Directe, tijdelijke inkomenssteun aan huishoudens is volgens de commissie eveneens een optie om de winter door te komen. "Nu we uit de pandemie opkrabbelen en ons economisch herstel begint, is het belangrijk dat we kwetsbare consumenten beschermen en Europese bedrijven steunen", zegt de Estse.
De explosief gestegen olie- en gasprijzen staan volgende week op de agenda van een tweedaagse top van de 27 EU-leiders in Brussel. Een aantal vooral zuidelijke lidstaten wil actie op Europees niveau, zoals een gezamenlijke inkoop van gas. De commissie gaat de voor- en nadelen voor de middellange termijn daarvan onderzoeken, maar ingewijden wijzen erop dat dergelijke samenwerking op vrijwillige basis zal zijn. De EU heeft al een totale opslagcapaciteit voor meer dan 20 procent van het jaarlijkse gasverbruik, maar niet alle lidstaten hebben even goede opslagfaciliteiten. Premier Mark Rutte heeft dinsdag in de Tweede Kamer al gezegd niets te voelen voor de gezamenlijk inkoop van gas.
Marktanalyse
"De situatie momenteel is uitzonderlijk, maar de interne energiemarkt heeft de afgelopen twintig jaar goed gefunctioneerd", aldus Simson. Het huidige model, waarbij de gasprijs is gekoppeld aan de elektriciteitsprijs, is volgens de commissie het meest efficiënt, maar desondanks belooft ze een "verdere marktanalyse".
Brussel verwacht dat de prijsstijgingen tijdelijk zijn en komend voorjaar weer dalen, al zal het prijsniveau wat hoger blijven dan in de voorgaande, historisch goedkope, jaren. De vraag naar brandstoffen is enorm toegenomen terwijl de productie tijdens de lockdowns is afgeschaald. Het dagelijks EU-bestuur meent dat het aanbod zal worden opgeschroefd. Ook noordelijke landen als Nederland en Duitsland vertrouwen op de marktwerking.
Daarnaast wijst Simson erop dat de EU al heeft afgesproken te verduurzamen en minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen. De transitie naar schone, goedkopere energie is volgens de commissie dan ook de beste verzekering tegen prijsschokken in de toekomst, en moet daarom versneld worden. Ze roept de lidstaten op de vergunningsprocedures voor wind- en zonneparken te bespoedigen, de investeringen in hernieuwbare energiebronnen op te voeren en opslagcapaciteit daarvoor te ontwikkelen.
Meer uit Financieel
AMSTERDAM (ANP) - De Nederlandse huizenprijzen blijven de komende jaren stijgen, maar minder hard dan voorheen. Dat voorziet De Nederlandsche Bank (DNB) in zijn nieuwe voorspellingen voor de economie. De betaalbaarheid van de woningen neemt echter af. In 2027 heeft waarschijnlijk maar één op de drie huishoudens genoeg inkomen voor de hypotheek van een gemiddelde woning. Dat was in 2019 nog bijna de helft.
27 minuten geleden
KOPENHAGEN (ANP/RTR) - Het Deense scheepvaartconcern Maersk heeft voor het eerst in bijna twee jaar door de Rode Zee gevaren. Het schip Sebarok legde de route richting het belangrijke Suezkanaal donderdag en vrijdag succesvol af. Door aanvallen van de Houthi-rebellen uit Jemen vermeed Maersk de doorgang sinds januari 2024.
35 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - Een nieuw kabinet kan de economische groei in Nederland komende jaren behoorlijk op peil houden wanneer het direct knelpunten zoals de stikstofbeperkingen en het overvolle stroomnet aanpakt. Dat is de belangrijkste boodschap van De Nederlandsche Bank (DNB), die vrijdag met nieuwe economische ramingen is gekomen.
36 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op het Damrak liet vrijdag weinig beweging zien. Beleggers deden het rustig aan na de stevige winstbeurt een dag eerder en kauwden nog na op het rentebesluit van de Europese Centrale Bank (ECB). Die hield donderdag de leenkosten onveranderd en verhoogde de groeiverwachtingen voor de economie van het eurogebied.
2 uur geleden
HOUTEN (ANP) - Bouwmarktketen Hornbach heeft de afgelopen maanden opnieuw minder winst geboekt door hogere kosten aan onder meer personeel. Klanten gaven wel weer meer geld uit bij de van oorsprong Duitse doe-het-zelver, onder meer dankzij de opening van nieuwe vestigingen en meer onlinebestedingen.
4 uur geleden
TOKIO (ANP/BLOOMBERG) - De Bank of Japan heeft het belangrijkste rentetarief in het land verhoogd naar het hoogste niveau in dertig jaar. Met de hogere leenkosten wil de centrale bank de inflatie bestrijden. Ook geeft de Bank of Japan aan dat er meer verhogingen in het verschiet liggen als de omstandigheden dit toelaten.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het vertrouwen van consumenten is in december onveranderd gebleven ten opzichte van een maand eerder, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De index voor het vertrouwen blijft staan op min 21. In november liet het vertrouwen nog de grootste verbetering zien in bijna 4,5 jaar.
5 uur geleden