EU-'gereedschapskist' moet energiekosten helpen bedwingen
BRUSSEL (ANP) - De EU-landen kunnen hun burgers en bedrijven helpen hun sterk gestegen energierekeningen te betalen, zolang de maatregelen tijdelijk zijn en geen staatssteunregels schenden, vindt de Europese Commissie. Daarnaast wil ze onderzoeken of gezamenlijke inkoop en grotere opslag van gas een antwoord kunnen zijn op tekorten en daaraan gerelateerde prijsstijgingen, stelt Eurocommissaris Kadri Simson (Energie).
Simson presenteerde in Brussel een ‘gereedschapskist’ om op korte termijn de pijn van hoge energienota's te verzachten. Volgens de commissie hebben al twintig lidstaten maatregelen getroffen of zeggen dat te gaan doen, bijvoorbeeld door de btw op energie te verlagen. Ook in Nederland wordt dat overwogen. Directe, tijdelijke inkomenssteun aan huishoudens is volgens de commissie eveneens een optie om de winter door te komen. "Nu we uit de pandemie opkrabbelen en ons economisch herstel begint, is het belangrijk dat we kwetsbare consumenten beschermen en Europese bedrijven steunen", zegt de Estse.
De explosief gestegen olie- en gasprijzen staan volgende week op de agenda van een tweedaagse top van de 27 EU-leiders in Brussel. Een aantal vooral zuidelijke lidstaten wil actie op Europees niveau, zoals een gezamenlijke inkoop van gas. De commissie gaat de voor- en nadelen voor de middellange termijn daarvan onderzoeken, maar ingewijden wijzen erop dat dergelijke samenwerking op vrijwillige basis zal zijn. De EU heeft al een totale opslagcapaciteit voor meer dan 20 procent van het jaarlijkse gasverbruik, maar niet alle lidstaten hebben even goede opslagfaciliteiten. Premier Mark Rutte heeft dinsdag in de Tweede Kamer al gezegd niets te voelen voor de gezamenlijk inkoop van gas.
Marktanalyse
"De situatie momenteel is uitzonderlijk, maar de interne energiemarkt heeft de afgelopen twintig jaar goed gefunctioneerd", aldus Simson. Het huidige model, waarbij de gasprijs is gekoppeld aan de elektriciteitsprijs, is volgens de commissie het meest efficiënt, maar desondanks belooft ze een "verdere marktanalyse".
Brussel verwacht dat de prijsstijgingen tijdelijk zijn en komend voorjaar weer dalen, al zal het prijsniveau wat hoger blijven dan in de voorgaande, historisch goedkope, jaren. De vraag naar brandstoffen is enorm toegenomen terwijl de productie tijdens de lockdowns is afgeschaald. Het dagelijks EU-bestuur meent dat het aanbod zal worden opgeschroefd. Ook noordelijke landen als Nederland en Duitsland vertrouwen op de marktwerking.
Daarnaast wijst Simson erop dat de EU al heeft afgesproken te verduurzamen en minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen. De transitie naar schone, goedkopere energie is volgens de commissie dan ook de beste verzekering tegen prijsschokken in de toekomst, en moet daarom versneld worden. Ze roept de lidstaten op de vergunningsprocedures voor wind- en zonneparken te bespoedigen, de investeringen in hernieuwbare energiebronnen op te voeren en opslagcapaciteit daarvoor te ontwikkelen.
Meer uit Financieel
DEN HAAG (ANP) - Ondernemers in de technologische industrie "verwelkomen de zeer gedegen en alomvattende" aanbevelingen van voormalig ASML-topman Peter Wennink over de toekomstige welvaart van Nederland. "Nu is het zaak voor de formerende partijen om dit rapport volledig te omarmen en straks met een nieuwe kabinetsploeg aan de slag te gaan, zodat we die investeringen publiek-privaat voor elkaar krijgen", zegt voorzitter Theo Henrar van branchevereniging FME.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In het rapport van voormalig ASML-topman Peter Wennink over hoe de toekomstige welvaart veilig te stellen, is volgens vakbond de Unie te weinig oog voor "de mens die het verdienvermogen van Nederland mede mogelijk moet maken". "De mens wordt gezien als productiemiddel en als kostenpost", stelt vakbondsvoorzitter Reinier Castelein.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op het Damrak is vrijdag met winst begonnen. Beleggers trokken zich op aan een positieve draai op Wall Street. Daar werden aandelen van AI-bedrijven ingeruild voor aandelen in andere sectoren, waardoor de Dow-Jonesindex en de S&P 500-index op nieuwe recordstanden sloten.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een onafhankelijke commissaris moet de regering bijstaan om strategische projecten sneller te kunnen uitvoeren. Dat is een van de voorstellen die oud-ASML-topman Peter Wennink doet in zijn rapport met aanbevelingen om de toekomstige welvaart veilig te stellen. Nu dreigt Nederland als land onaantrekkelijk te worden voor bedrijven om in te investeren door vastlopend beleid, waarschuwt Wennink in zijn rapport.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederland moet een aantal moeilijke keuzes maken om investeringen te stimuleren en zijn welvaart te behouden. Dat schrijft oud-ASML-topman Peter Wennink in zijn rapport dat hij op verzoek van het kabinet schreef. Om Nederland van het stikstofslot te halen moet ingegrepen worden in de melkveehouderij, staat in het rapport. Ook moet het stelsel voor sociale zekerheid op de schop en sommige energieslurpende industrieën kunnen best uit Nederland verdwijnen, schrijven Wennink en medeopstellers van het rapport.
2 uur geleden
CANBERRA (ANP/RTR) - Berichtenplatform Reddit vecht het deze week ingevoerde socialemediaverbod voor kinderen in Australië aan. Volgens het Amerikaanse bedrijf is het verbod in strijd met de vrijheid van politieke communicatie. Eerder begonnen twee tieners namens een bredere groep al een rechtszaak tegen de nieuwe wet.
3 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - De voorstellen van de Europese Unie om de bevroren Russische tegoeden te gebruiken zijn illegaal, zegt de Russische centrale bank. De Bank van Rusland waarschuwt daarbij zich het recht voor te behouden alle beschikbare mechanismen in te zetten om haar belangen te beschermen.
3 uur geleden