EU-'gereedschapskist' moet energiekosten helpen bedwingen
BRUSSEL (ANP) - De EU-landen kunnen hun burgers en bedrijven helpen hun sterk gestegen energierekeningen te betalen, zolang de maatregelen tijdelijk zijn en geen staatssteunregels schenden, vindt de Europese Commissie. Daarnaast wil ze onderzoeken of gezamenlijke inkoop en grotere opslag van gas een antwoord kunnen zijn op tekorten en daaraan gerelateerde prijsstijgingen, stelt Eurocommissaris Kadri Simson (Energie).
Simson presenteerde in Brussel een ‘gereedschapskist’ om op korte termijn de pijn van hoge energienota's te verzachten. Volgens de commissie hebben al twintig lidstaten maatregelen getroffen of zeggen dat te gaan doen, bijvoorbeeld door de btw op energie te verlagen. Ook in Nederland wordt dat overwogen. Directe, tijdelijke inkomenssteun aan huishoudens is volgens de commissie eveneens een optie om de winter door te komen. "Nu we uit de pandemie opkrabbelen en ons economisch herstel begint, is het belangrijk dat we kwetsbare consumenten beschermen en Europese bedrijven steunen", zegt de Estse.
De explosief gestegen olie- en gasprijzen staan volgende week op de agenda van een tweedaagse top van de 27 EU-leiders in Brussel. Een aantal vooral zuidelijke lidstaten wil actie op Europees niveau, zoals een gezamenlijke inkoop van gas. De commissie gaat de voor- en nadelen voor de middellange termijn daarvan onderzoeken, maar ingewijden wijzen erop dat dergelijke samenwerking op vrijwillige basis zal zijn. De EU heeft al een totale opslagcapaciteit voor meer dan 20 procent van het jaarlijkse gasverbruik, maar niet alle lidstaten hebben even goede opslagfaciliteiten. Premier Mark Rutte heeft dinsdag in de Tweede Kamer al gezegd niets te voelen voor de gezamenlijk inkoop van gas.
Marktanalyse
"De situatie momenteel is uitzonderlijk, maar de interne energiemarkt heeft de afgelopen twintig jaar goed gefunctioneerd", aldus Simson. Het huidige model, waarbij de gasprijs is gekoppeld aan de elektriciteitsprijs, is volgens de commissie het meest efficiënt, maar desondanks belooft ze een "verdere marktanalyse".
Brussel verwacht dat de prijsstijgingen tijdelijk zijn en komend voorjaar weer dalen, al zal het prijsniveau wat hoger blijven dan in de voorgaande, historisch goedkope, jaren. De vraag naar brandstoffen is enorm toegenomen terwijl de productie tijdens de lockdowns is afgeschaald. Het dagelijks EU-bestuur meent dat het aanbod zal worden opgeschroefd. Ook noordelijke landen als Nederland en Duitsland vertrouwen op de marktwerking.
Daarnaast wijst Simson erop dat de EU al heeft afgesproken te verduurzamen en minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen. De transitie naar schone, goedkopere energie is volgens de commissie dan ook de beste verzekering tegen prijsschokken in de toekomst, en moet daarom versneld worden. Ze roept de lidstaten op de vergunningsprocedures voor wind- en zonneparken te bespoedigen, de investeringen in hernieuwbare energiebronnen op te voeren en opslagcapaciteit daarvoor te ontwikkelen.
Meer uit Financieel
AUSTIN (ANP) - Autoproducent Tesla heeft zijn toeleveranciers gevraagd geen in China gemaakte onderdelen meer te gebruiken voor auto's die in de Verenigde Staten worden geproduceerd. Leidinggevenden van de elektrische autofabrikant hebben moeite met de wisselende importtarieven in het handelsconflict tussen de VS en China. Dit bemoeilijkt de prijsstrategieën van het bedrijf, meldt The Wall Street Journal op basis van bronnen.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Boerenorganisatie Agractie pleit voor minder regeldruk, "zodat boeren kunnen blijven produceren en consumenten toegang houden tot gezond en betaalbaar voedsel." De organisatie reageert hiermee op de voorspellingen van brancheverenigingen dat rundvlees volgend jaar nog fors duurder wordt.
10 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De EU-lidstaten en het Europees Parlement hebben in de nacht van vrijdag op zaterdag een akkoord bereikt over de EU-begroting van 2026. Nederland, Finland en Oostenrijk hebben zich van stemming onthouden. Zweden stemde tegen. De landen vinden onder meer dat er te weinig wordt bezuinigd om dat vrijgekomen geld te besteden aan nieuwe prioriteiten. De vier voorzien daarmee een moeilijke opgave voor 2027. Ook Hongarije onthield zich van stemming.
10 uur geleden
CUPERTINO (ANP) - Tim Cook stapt mogelijk volgend jaar op als topman van het Amerikaanse technologiebedrijf Apple. De raad van bestuur en topmanagers bereiden zich voor op het vertrek van Cook na meer dan veertien jaar als leider van het bedrijf. Dat meldt de Britse zakenkrant Financial Times op basis van bronnen.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Rundvlees, zoals biefstuk, hamburgers en rundergehakt, wordt volgend jaar opnieuw een stuk duurder, na de forse prijsstijgingen van dit jaar. Dit komt mede doordat in Nederland steeds meer boerenbedrijven verdwijnen door stikstofregels. "Het uitkopen van veehouderijen vindt nu plaats, dus de beschikbaarheid van vlees wordt hierdoor naar verwachting nog minder. Daardoor zullen de prijzen omhooggaan", zegt Marian Lemsom, directeur van Koninklijke Nederlandse Slagers (KNS).
13 uur geleden
MOUNTAIN VIEW (ANP/BLOOMBERG) - Het Amerikaanse techbedrijf Google gaat 40 miljard dollar investeren in drie nieuwe datacenters in Texas, in een wedloop tussen bedrijven om meer rekenkracht voor AI en dataverwerking te bemachtigen. Eerder investeerden concurrenten zoals OpenAI en Anthropic PBC al miljarden in datacenters in Texas.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Kruidnoten zijn de afgelopen jaren een stuk duurder geworden, maar ze worden er niet minder door gegeten. Fabrikanten pasten de grootte van de zakken aan om zo de prijsstijging te dempen en dat lijkt te hebben gewerkt: mensen kopen nu vaker kleinere zakjes. Daardoor verkopen de belangrijkste producenten Van Delft en Bolletje alsnog ongeveer evenveel als een jaar eerder, laten ze weten aan persbureau ANP.
14 uur geleden