EU-'gereedschapskist' moet energiekosten helpen bedwingen
BRUSSEL (ANP) - De EU-landen kunnen hun burgers en bedrijven helpen hun sterk gestegen energierekeningen te betalen, zolang de maatregelen tijdelijk zijn en geen staatssteunregels schenden, vindt de Europese Commissie. Daarnaast wil ze onderzoeken of gezamenlijke inkoop en grotere opslag van gas een antwoord kunnen zijn op tekorten en daaraan gerelateerde prijsstijgingen, stelt Eurocommissaris Kadri Simson (Energie).
Simson presenteerde in Brussel een ‘gereedschapskist’ om op korte termijn de pijn van hoge energienota's te verzachten. Volgens de commissie hebben al twintig lidstaten maatregelen getroffen of zeggen dat te gaan doen, bijvoorbeeld door de btw op energie te verlagen. Ook in Nederland wordt dat overwogen. Directe, tijdelijke inkomenssteun aan huishoudens is volgens de commissie eveneens een optie om de winter door te komen. "Nu we uit de pandemie opkrabbelen en ons economisch herstel begint, is het belangrijk dat we kwetsbare consumenten beschermen en Europese bedrijven steunen", zegt de Estse.
De explosief gestegen olie- en gasprijzen staan volgende week op de agenda van een tweedaagse top van de 27 EU-leiders in Brussel. Een aantal vooral zuidelijke lidstaten wil actie op Europees niveau, zoals een gezamenlijke inkoop van gas. De commissie gaat de voor- en nadelen voor de middellange termijn daarvan onderzoeken, maar ingewijden wijzen erop dat dergelijke samenwerking op vrijwillige basis zal zijn. De EU heeft al een totale opslagcapaciteit voor meer dan 20 procent van het jaarlijkse gasverbruik, maar niet alle lidstaten hebben even goede opslagfaciliteiten. Premier Mark Rutte heeft dinsdag in de Tweede Kamer al gezegd niets te voelen voor de gezamenlijk inkoop van gas.
Marktanalyse
"De situatie momenteel is uitzonderlijk, maar de interne energiemarkt heeft de afgelopen twintig jaar goed gefunctioneerd", aldus Simson. Het huidige model, waarbij de gasprijs is gekoppeld aan de elektriciteitsprijs, is volgens de commissie het meest efficiënt, maar desondanks belooft ze een "verdere marktanalyse".
Brussel verwacht dat de prijsstijgingen tijdelijk zijn en komend voorjaar weer dalen, al zal het prijsniveau wat hoger blijven dan in de voorgaande, historisch goedkope, jaren. De vraag naar brandstoffen is enorm toegenomen terwijl de productie tijdens de lockdowns is afgeschaald. Het dagelijks EU-bestuur meent dat het aanbod zal worden opgeschroefd. Ook noordelijke landen als Nederland en Duitsland vertrouwen op de marktwerking.
Daarnaast wijst Simson erop dat de EU al heeft afgesproken te verduurzamen en minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen. De transitie naar schone, goedkopere energie is volgens de commissie dan ook de beste verzekering tegen prijsschokken in de toekomst, en moet daarom versneld worden. Ze roept de lidstaten op de vergunningsprocedures voor wind- en zonneparken te bespoedigen, de investeringen in hernieuwbare energiebronnen op te voeren en opslagcapaciteit daarvoor te ontwikkelen.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn maandag licht lager gesloten. Beleggers deden het rustig aan tijdens het begin van de laatste week van 2025. Onder andere techaandelen eindigden in de min.
2 uur geleden
SÃO PAULO (ANP/RTR) - Een aantal grote sojahandelaren wil een overeenkomst uit 2006 verbreken die ontbossing van het Amazone-regenwoud tegengaat. Dit melden twee ingewijden aan persbureau Reuters. De beslissing heeft volgens hen te maken met Braziliaanse belastingvoordelen die in januari worden ingetrokken.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index heeft de eerste handelsdag na de kerstonderbreking met winst afgesloten. Uitzendconcern Randstad was met een plus van 4 procent de overtuigende koploper in de hoofdgraadmeter, die 0,5 procent hoger sloot op 946,16 punten.
5 uur geleden
PARIJS (ANP/BLOOMBERG) - Airbus heeft twee orders voor tientallen toestellen uit China ontvangen van in totaal 8,2 miljard dollar (ongeveer 7 miljard euro). Met de bestellingen van twee Chinese luchtvaartmaatschappijen vergroot de Europese vliegtuigbouwer zijn marktaandeel in de op een na grootste economie ter wereld.
7 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn maandag met kleine verliezen begonnen aan de laatste korte week van het jaar. Beleggers deden het rustig aan in de laatste dagen van het sterke beursjaar 2025. Op donderdag 1 januari blijft Wall Street de hele dag dicht, net als alle andere beurzen.
8 uur geleden
RIYAD (ANP/RTR) - Binladin International Holding Group, het bouwconcern van de familie van Osama bin Laden, is overgenomen door de Saudische overheid. De bouwsector wordt door de regering in Riyad als cruciaal gezien bij haar inspanningen om toerisme te stimuleren en de afhankelijkheid van olie-inkomsten te verminderen.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De productie van hernieuwbare energie is dit jaar met 7 procent toegenomen, becijfert platform Energieopwek.nl. Tegelijkertijd werden windmolens en zonnepanelen vaker uitgezet dan een jaar eerder. Dat gebeurt vooral wanneer er stroomoverschotten zijn. Aan elektriciteitsproductie valt dan niets te verdienen en soms zit het stroomnet op die momenten simpelweg vol.
11 uur geleden