Enorme winst farmaceuten door miljardeninvesteringen overheden
AMSTERDAM (ANP) - De enorme winsten van farmaceutische bedrijven tijdens de coronapandemie zijn grotendeels te danken aan miljardeninvesteringen vanuit overheden, concludeert Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) in een nieuw rapport. In de contracten met onder meer vaccinmakers Pfizer en Moderna ontbraken afspraken om extreme winsten te voorkomen.
Pfizer maakte op covidproducten 35 miljard dollar nettowinst in 2021 en 2022. Moderna en BioNTech verdienden allebei zo'n 20 miljard dollar en het Chinese farmaceutische bedrijf Sinovac inde ongeveer 15 miljard dollar. AstraZeneca en Johnson & Johnson kozen ervoor om hun vaccins zonder winstoogmerk te verkopen, schrijft SOMO.
Volgens het rapport ontvingen zeven vaccinproducenten minstens 5,8 miljard dollar aan overheidsfinanciering. De Amerikaanse regering was met 5 miljard dollar de grootste financier. Van zogenoemde Advanced Purchase Agreements profiteerden de vaccinproducenten nog meer: minstens 86,5 miljard dollar. Daarmee kregen de farmaceutische bedrijven vooraf geld voor ontwikkeling en productie van de vaccins. Het risico ligt daardoor bij de kopers, in dit geval de overheden.
Niet transparant
Hoeveel voordeel de bedrijven precies hadden van de Advanced Purchase Agreements is moeilijk vast te stellen. "Het bedrag zou wel eens veel hoger kunnen liggen omdat bedrijven en overheden niet transparant zijn geweest over hun deals", zegt onderzoeker Esther de Haan van SOMO. "Voor zover wij hebben kunnen vaststellen, hoefden bedrijven op grond van deze overeenkomsten geen geld terug te geven dat was gebruikt voor de ontwikkeling en productie van vaccins. Zelfs niet wanneer de ontwikkeling mislukte en het vaccin nooit werd geleverd."
Ook werkten rijke landen met hun investeringen vaccinongelijkheid in de hand, ziet SOMO. "Bedrijven zijn schaamteloos voor de winst gegaan en hebben de voorkeur gegeven aan deals met landen met een hoog inkomen, die een hogere prijs per dosis betaalden", zegt De Haan. "Rijke landen hebben ook lage-inkomenslanden verdrongen door deals te sluiten met alle vaccinproducenten en meer vaccins op te eisen dan ze nodig hadden." Pfizer/BioNTech en Moderna verhoogden de prijzen van hun vaccins tussen 2020 en 2022 met respectievelijk 56 en 73 procent, terwijl zij volgens SOMO al vanaf het begin van de pandemie "aanzienlijke winsten" boekten.
Het is dus zaak vaccins wereldwijd eerlijker te verdelen, stelt SOMO. Bovendien moeten regeringen ervoor zorgen dat hun investeringen niet leiden tot "exorbitante winsten". De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wil dat er een pandemie-overeenkomst komt. Volgens SOMO schiet een eerder gepubliceerde ontwerptekst echter ernstig tekort, omdat er geen voorwaarden worden gesteld over prijzen, winsten en gelijke toegang tot medicatie.
Meer uit Gezond
DEN HAAG (ANP) - Drie nieuwe geneesmiddelen, onder meer tegen een bepaald type borstkanker, worden voorlopig nog niet vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Demissionair zorgminister Jan Anthonie Bruijn (VVD) heeft besloten de medicijnen nog in de zogeheten sluis te houden, omdat ze volgens het ministerie te duur zijn, meldt hij aan de Tweede Kamer. Er is volgens hem intensief maar vergeefs met de leveranciers onderhandeld over "een maatschappelijk aanvaardbare prijs".
6 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Bijna de helft van de mensen met een longziekte ervaart weleens stigmatisering door hun aandoening. Dit melden onderzoeksinstituut Nivel en het Longfonds na een eerste verkenning uitgevoerd binnen de Longmonitor 2025. Met name schaamte voor symptomen, fysieke beperkingen, hoesten en voor het gebruiken van de inhalator in het bijzijn van anderen komt naar voren. Ook het zich buitengesloten voelen, het gevoel dat anderen hen vermijden, of dat anderen zich niet op hun gemak lijken te voelen bij hen, speelt een rol.
1 week geleden
DEN HAAG (ANP) - Ook na het wijzigingsvoorstel om hulpverlening aan mensen in de illegaliteit uit te zonderen van strafbaarstelling, blijven hulpverleners mogelijk strafbaar. Dat zegt de Raad van State in een advies over het voorstel van asielminister David van Weel (VVD).
2 weken geleden
DEN BOSCH/UTRECHT (ANP) - De toezichthouders voor medicijnen krijgen de laatste jaren steeds minder meldingen van mogelijke bijwerkingen. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en bijwerkingencentrum Lareb maken zich daar zorgen over. Als er minder meldingen komen, wordt het moeilijker om de veiligheid van middelen in de gaten te houden, zeggen ze.
2 weken geleden
UTRECHT (ANP) - Academische ziekenhuizen willen dat het volgende kabinet meer maatregelen neemt om te voorkomen dat mensen gezondheidsproblemen krijgen. Ze pleiten onder meer voor een "slimme suikertaks", waarbij de heffing op eten of drinken hoger wordt naarmate er meer suiker in zit. Dat moet mensen stimuleren om gezonder te leven.
2 weken geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - De plannen van de Europese Unie om de invoer van vloeibaar aardgas (lng) uit Rusland te verbieden zijn "volledig zelfdestructief", gezien het gebrek aan gasreserves in Europa en het toenemende energieverbruik door kunstmatige intelligentie. Dat zei een woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken donderdag.
3 weken geleden
DEN HAAG (ANP) - Na twee jaar van aanzienlijke toenames is het aantal abortussen in Nederland vorig jaar op hetzelfde relatief hoge niveau gebleven. In totaal werden 39.438 zwangerschappen afgebroken, zo maken jaarlijkse cijfers van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) duidelijk. Een opmerkelijke afname ten opzichte van een jaar eerder ziet de inspectie bij meisjes tot 15 jaar.
3 weken geleden