Enorme winst farmaceuten door miljardeninvesteringen overheden
AMSTERDAM (ANP) - De enorme winsten van farmaceutische bedrijven tijdens de coronapandemie zijn grotendeels te danken aan miljardeninvesteringen vanuit overheden, concludeert Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) in een nieuw rapport. In de contracten met onder meer vaccinmakers Pfizer en Moderna ontbraken afspraken om extreme winsten te voorkomen.
Pfizer maakte op covidproducten 35 miljard dollar nettowinst in 2021 en 2022. Moderna en BioNTech verdienden allebei zo'n 20 miljard dollar en het Chinese farmaceutische bedrijf Sinovac inde ongeveer 15 miljard dollar. AstraZeneca en Johnson & Johnson kozen ervoor om hun vaccins zonder winstoogmerk te verkopen, schrijft SOMO.
Volgens het rapport ontvingen zeven vaccinproducenten minstens 5,8 miljard dollar aan overheidsfinanciering. De Amerikaanse regering was met 5 miljard dollar de grootste financier. Van zogenoemde Advanced Purchase Agreements profiteerden de vaccinproducenten nog meer: minstens 86,5 miljard dollar. Daarmee kregen de farmaceutische bedrijven vooraf geld voor ontwikkeling en productie van de vaccins. Het risico ligt daardoor bij de kopers, in dit geval de overheden.
Niet transparant
Hoeveel voordeel de bedrijven precies hadden van de Advanced Purchase Agreements is moeilijk vast te stellen. "Het bedrag zou wel eens veel hoger kunnen liggen omdat bedrijven en overheden niet transparant zijn geweest over hun deals", zegt onderzoeker Esther de Haan van SOMO. "Voor zover wij hebben kunnen vaststellen, hoefden bedrijven op grond van deze overeenkomsten geen geld terug te geven dat was gebruikt voor de ontwikkeling en productie van vaccins. Zelfs niet wanneer de ontwikkeling mislukte en het vaccin nooit werd geleverd."
Ook werkten rijke landen met hun investeringen vaccinongelijkheid in de hand, ziet SOMO. "Bedrijven zijn schaamteloos voor de winst gegaan en hebben de voorkeur gegeven aan deals met landen met een hoog inkomen, die een hogere prijs per dosis betaalden", zegt De Haan. "Rijke landen hebben ook lage-inkomenslanden verdrongen door deals te sluiten met alle vaccinproducenten en meer vaccins op te eisen dan ze nodig hadden." Pfizer/BioNTech en Moderna verhoogden de prijzen van hun vaccins tussen 2020 en 2022 met respectievelijk 56 en 73 procent, terwijl zij volgens SOMO al vanaf het begin van de pandemie "aanzienlijke winsten" boekten.
Het is dus zaak vaccins wereldwijd eerlijker te verdelen, stelt SOMO. Bovendien moeten regeringen ervoor zorgen dat hun investeringen niet leiden tot "exorbitante winsten". De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wil dat er een pandemie-overeenkomst komt. Volgens SOMO schiet een eerder gepubliceerde ontwerptekst echter ernstig tekort, omdat er geen voorwaarden worden gesteld over prijzen, winsten en gelijke toegang tot medicatie.
Meer uit Gezond
DEN HAAG (ANP) - Het aantal mensen dat gokt, is in 2025 toegenomen ten opzichte van een jaar eerder, meldt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) op basis van onderzoek van Ipsos I&O onder 7600 Nederlanders van 16 jaar en ouder. Zo gaf vorig jaar 65 procent van de Nederlanders aan een kansspel te hebben gespeeld, tegenover 69 procent dit jaar.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Ouderen kunnen zich laten vaccineren tegen gordelroos en er gaat extra geld naar screening op borstkanker voor vrouwen met dicht borstweefsel. Dat is onder meer afgesproken in het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA). Dinsdagavond konden bronnen al melden dat er een onderhandelaarsakkoord was, maar nu is ook de inhoud bekend.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Mensen die in de buurt van een geitenhouderij wonen, hebben vaker last van longontsteking dan anderen. De Gezondheidsraad concludeert dat de boerderijen waarschijnlijk ook de oorzaak van de klachten zijn en pleit daarom voor maatregelen "om de gezondheidsrisico's voor omwonenden van geitenhouderijen te beperken".
3 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Huisartsen krijgen steeds vaker patiënten met psychische problemen op hun spreekuur, maar het lukt vaak niet om hen door te verwijzen naar de geestelijke gezondheidszorg (ggz). "Dat komt allereerst door de lange wachttijden in de ggz, maar ook door een gebrek aan goede samenwerking", vat de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) de problemen samen. De artsenorganisatie heeft een peiling over de problematiek gehouden onder de leden.
3 dagen geleden
AMSTERDAM (ANP) - Siliconen borstimplantaten leiden niet tot een grotere kans op klachten zoals vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn, hoofdpijn en somberheid. Onderzoekers onder leiding van het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis ondervroegen vrouwen die zijn behandeld voor borstkanker. De studie werd gepubliceerd in het medische tijdschrift Journal of the National Cancer Institute.
3 dagen geleden
BILTHOVEN (ANP) - Iedereen in Nederland heeft verschillende soorten PFAS in het bloed, concludeert het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) na eigen onderzoek. Bij vrijwel alle mensen ligt de concentratie van de chemische stoffen boven de gezondheidskundige grenswaarde, die als veilige grens wordt beschouwd.
4 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Het aantal vergiftigingen met bepaalde afslankmedicatie is vorig jaar toegenomen, meldt het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC). In 2023 kwamen 41 meldingen binnen, terwijl dat aantal in 2024 steeg naar 75 meldingen.
4 dagen geleden