Enorme winst farmaceuten door miljardeninvesteringen overheden
AMSTERDAM (ANP) - De enorme winsten van farmaceutische bedrijven tijdens de coronapandemie zijn grotendeels te danken aan miljardeninvesteringen vanuit overheden, concludeert Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) in een nieuw rapport. In de contracten met onder meer vaccinmakers Pfizer en Moderna ontbraken afspraken om extreme winsten te voorkomen.
Pfizer maakte op covidproducten 35 miljard dollar nettowinst in 2021 en 2022. Moderna en BioNTech verdienden allebei zo'n 20 miljard dollar en het Chinese farmaceutische bedrijf Sinovac inde ongeveer 15 miljard dollar. AstraZeneca en Johnson & Johnson kozen ervoor om hun vaccins zonder winstoogmerk te verkopen, schrijft SOMO.
Volgens het rapport ontvingen zeven vaccinproducenten minstens 5,8 miljard dollar aan overheidsfinanciering. De Amerikaanse regering was met 5 miljard dollar de grootste financier. Van zogenoemde Advanced Purchase Agreements profiteerden de vaccinproducenten nog meer: minstens 86,5 miljard dollar. Daarmee kregen de farmaceutische bedrijven vooraf geld voor ontwikkeling en productie van de vaccins. Het risico ligt daardoor bij de kopers, in dit geval de overheden.
Niet transparant
Hoeveel voordeel de bedrijven precies hadden van de Advanced Purchase Agreements is moeilijk vast te stellen. "Het bedrag zou wel eens veel hoger kunnen liggen omdat bedrijven en overheden niet transparant zijn geweest over hun deals", zegt onderzoeker Esther de Haan van SOMO. "Voor zover wij hebben kunnen vaststellen, hoefden bedrijven op grond van deze overeenkomsten geen geld terug te geven dat was gebruikt voor de ontwikkeling en productie van vaccins. Zelfs niet wanneer de ontwikkeling mislukte en het vaccin nooit werd geleverd."
Ook werkten rijke landen met hun investeringen vaccinongelijkheid in de hand, ziet SOMO. "Bedrijven zijn schaamteloos voor de winst gegaan en hebben de voorkeur gegeven aan deals met landen met een hoog inkomen, die een hogere prijs per dosis betaalden", zegt De Haan. "Rijke landen hebben ook lage-inkomenslanden verdrongen door deals te sluiten met alle vaccinproducenten en meer vaccins op te eisen dan ze nodig hadden." Pfizer/BioNTech en Moderna verhoogden de prijzen van hun vaccins tussen 2020 en 2022 met respectievelijk 56 en 73 procent, terwijl zij volgens SOMO al vanaf het begin van de pandemie "aanzienlijke winsten" boekten.
Het is dus zaak vaccins wereldwijd eerlijker te verdelen, stelt SOMO. Bovendien moeten regeringen ervoor zorgen dat hun investeringen niet leiden tot "exorbitante winsten". De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wil dat er een pandemie-overeenkomst komt. Volgens SOMO schiet een eerder gepubliceerde ontwerptekst echter ernstig tekort, omdat er geen voorwaarden worden gesteld over prijzen, winsten en gelijke toegang tot medicatie.
Meer uit Gezond
DEN HAAG (ANP) - Ministers Jan Anthonie Bruijn (Volksgezondheid, VVD) en Femke Wiersma (Landbouw, BBB) nemen gezondheidsrisico's rond geitenhouderijen "zeer serieus". Dat stellen de ministeries in een gezamenlijk statement na het rapport van de Gezondheidsraad over die risico's.
16 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Duizenden patiënten komen zonder medicatie te zitten als apothekers niet meer mogen doorleveren aan andere apotheken. Daarvoor waarschuwen de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA), de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) en het Netwerk Gespecialiseerde Bereidingsapotheken (NGB).
2 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - De hele wereld kijkt naar Nederland en naar de proeven die hier lopen met het vaccin tegen de vogelgriep, die momenteel hard om zich heen grijpt. Maar om de ontwikkelde vaccins te laten slagen, moeten ook de Europese regels voor de controles van gevaccineerde kippen worden aangepast, zegt hoogleraar Integrale Pluimveegezondheidszorg Sjaak de Wit van de Universiteit Utrecht.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Niet iedereen kan meteen besluiten om minder rood vlees en meer peulvruchten te eten. "Er hoeft niet in een keer een streep door alles. We snappen dat het vraagt om tijd", zegt Marianne Geleijnse, vicevoorzitter van de Gezondheidsraad. Die kwam donderdag met advies voor een gezonder en milieuvriendelijker voedingspatroon.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Wie gezond en milieuvriendelijk wil eten, moet minder vlees en juist meer peulvruchten en noten op tafel zetten. Wetenschappers zeggen dat al jaren, maar nu adviseert ook de Gezondheidsraad het nog nadrukkelijker in nieuwe voedingsrichtlijnen. De raad adviseert mensen bijvoorbeeld om maximaal 200 gram rood vlees per week te eten. Peulvruchten, zoals bonen, linzen en erwten, zijn gezondere eiwitbronnen. Het advies is om daar 250 gram per week van te eten.
4 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Ruim een derde van de mensen die verpleeghuiszorg ontvangen binnen de Wet langdurige zorg (Wlz), voelt zich onvoldoende geholpen. Dat meldt de Patiëntenfederatie Nederland op basis van eigen onderzoek onder ruim 800 cliënten en mantelzorgers die verpleeghuiszorg thuis of in een verpleeghuis krijgen of daarbij betrokken zijn.
4 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - De Nederlandse biotechstart-up Laigo Bio heeft in een financieringsronde 11,5 miljoen euro opgehaald voor nieuwe technologie tegen kanker. Laigo Bio heeft een platform ontwikkeld waarmee ziekteveroorzakende membraaneiwitten, die vaak een sleutelrol spelen bij kanker, kunnen worden afgebroken in plaats van geremd. Het Utrechtse bedrijf wil het geld onder meer gebruiken om zijn technologie versneld te ontwikkelen en het team uit te breiden.
4 dagen geleden