'Emissiearme' stal houdt geen stand voor hoogste bestuursrechter
DEN HAAG (ANP) - Het is onzeker of zogenoemde emissiearme stallen wel echt leiden tot minder stikstofuitstoot. Tot dat oordeel komt de Raad van State in drie zaken over varianten van dit soort stalsystemen. De uitspraak is een grote tegenvaller voor veehouders die zulke systemen gebruiken en kan verstrekkende gevolgen hebben.
Emissiearme stallen doen op papier de uitstoot van ammoniak flink dalen. Volgens twee wetenschappelijke onderzoeken valt die afname in de praktijk echter tegen. Na lagere rechtbanken komt nu ook de hoogste bestuursrechter tot die conclusie. De cijfers waar van uit wordt gegaan "bieden te weinig zekerheid dat de natuur geen schade oploopt", concludeert de hoogste bestuursrechter.
Ammoniak is een verbinding van stikstof en waterstof die onder meer vrijkomt als mest en urine van vee met elkaar vermengd raken. Dat gebeurt in stallen voortdurend. Met technische innovaties wordt in veel stallen getracht deze stikstofuitstoot omlaag te krijgen. Een boer die een emissiearme stal neerzet op zijn erf, kan zodoende meer dieren houden. De stikstofuitstoot blijft dan in theorie gelijk, of gaat zelfs omlaag. Dat is goed voor de natuur én goed voor de boer dus, zo is de gedachte.
Passende beoordeling
In onderzochte stallen daalde de uitstoot echter lang niet zo sterk. Daarom moet aan de cijfers worden getwijfeld, zo heeft onder meer het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) aangegeven. Voor rechtbanken was dit eerder al reden om verruimde vergunningen ongeldig te verklaren. De Raad van State is het daarmee eens.
De bestuursrechter heeft nu voor twee specifieke stalsystemen bepaald dat provincies er bij de beoordeling van een vergunningaanvraag niet meer klakkeloos van uit mogen gaan dat de stalsystemen echt doen wat ze beloven. "Dat betekent dat melkveehouderijen met dit type stal alleen een natuurvergunning kunnen krijgen als uit een zogenoemde passende beoordeling blijkt dat de natuur geen schade oploopt", verduidelijkt de Raad van State.
Europese natuurbeschermingsregels
De rechters zijn zich ervan bewust dat hun uitspraak het nog moeilijker zal maken voor melkveehouders om een vergunning te krijgen. "Maar de strenge Europese natuurbeschermingsregels waaraan Nederland zich heeft gebonden, laten een andere uitkomst niet toe", legt het rechtscollege uit. Met nader onderzoek naar emissiearme stallen zal snel duidelijkheid geboden moeten worden, spoort de Raad van State de overheid aan.
Voor Mobilisation for the Environment (MOB) en Vereniging Leefmilieu, die hun scepsis over de stallen bevestigd zien, is de uitspraak een overwinning. MOB wist in 2019 ook al het landelijke stelsel van stikstofregels ongeldig verklaard te krijgen.
Meer uit Binnenland
LEEUWARDEN (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft dinsdag werkstraffen van 180 uur geëist tegen de kapitein van een snelboot en een schipper van de watertaxi die in oktober 2022 op de Waddenzee een dodelijke aanvaring hadden. Daarnaast eiste het OM in de rechtbank in Leeuwarden voorwaardelijke celstraffen van drie maanden tegen beide verdachten.
1 uur geleden
ALKMAAR (ANP) - De rechtbank in Alkmaar heeft dinsdag vijf supporters van de Poolse voetbalclub Legia Warschau veroordeeld tot acht maanden cel, waarvan een deel voorwaardelijk, voor hun aandeel in het geweld tegen agenten van de Mobiele Eenheid. Dat gebeurde voor de wedstrijd AZ - Legia Warschau op 5 oktober 2023.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het gerechtshof Amsterdam behandelt dinsdag een deel van de zaak tegen voetballer Quincy Promes achter gesloten deuren. De advocaat van Promes had daar om privacyredenen om gevraagd. Het hof heeft dat verzoek toegewezen, pers en publiek moesten daarop de zaal verlaten.
1 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - In de strafzaak over de dodelijke aanvaring op de Waddenzee hebben de nabestaanden in hun spreekrecht de schipper van de watertaxi en de kapitein van de snelboot opgeroepen hun fouten te erkennen. "Hoe moeilijk kan het zijn, om de verantwoordelijkheid voor je fouten te nemen", zei de vrouw die door de aanvaring zowel haar 46-jarige echtgenoot als 12-jarige zoon verloor.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Voetballer Quincy Promes is dinsdag in het gerechtshof in Amsterdam verschenen voor een voorbereidende zitting in de strafzaak tegen hem. De 33-jarige Promes wordt verdacht van cocaïnesmokkel en het neersteken van zijn neef. Zijn advocaat wil dat de zitting achter gesloten deuren wordt behandeld, het hof moet daar nog op reageren.
2 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Majoor Marco Kroon wordt niet vervolgd omdat hij ingreep toen actievoerders wilden demonstreren tijdens een toespraak van minister Ruben Brekelmans tijdens Bevrijdingsdag in Wageningen. De zaak tegen hem wordt geseponeerd, net als die tegen vijf demonstranten, meldt het Openbaar Ministerie.
2 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Nederlandse brandweerlieden gaan naar Spanje om hun collega's daar te helpen bij de bestrijding van natuurbranden. Dat gebeurt in de regio Galicië, in het noordwesten van Spanje, meldt de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio (RCDV), waaronder de brandweerkorpsen vallen.
4 uur geleden