'Emissiearme' stal houdt geen stand voor hoogste bestuursrechter
DEN HAAG (ANP) - Het is onzeker of zogenoemde emissiearme stallen wel echt leiden tot minder stikstofuitstoot. Tot dat oordeel komt de Raad van State in drie zaken over varianten van dit soort stalsystemen. De uitspraak is een grote tegenvaller voor veehouders die zulke systemen gebruiken en kan verstrekkende gevolgen hebben.
Emissiearme stallen doen op papier de uitstoot van ammoniak flink dalen. Volgens twee wetenschappelijke onderzoeken valt die afname in de praktijk echter tegen. Na lagere rechtbanken komt nu ook de hoogste bestuursrechter tot die conclusie. De cijfers waar van uit wordt gegaan "bieden te weinig zekerheid dat de natuur geen schade oploopt", concludeert de hoogste bestuursrechter.
Ammoniak is een verbinding van stikstof en waterstof die onder meer vrijkomt als mest en urine van vee met elkaar vermengd raken. Dat gebeurt in stallen voortdurend. Met technische innovaties wordt in veel stallen getracht deze stikstofuitstoot omlaag te krijgen. Een boer die een emissiearme stal neerzet op zijn erf, kan zodoende meer dieren houden. De stikstofuitstoot blijft dan in theorie gelijk, of gaat zelfs omlaag. Dat is goed voor de natuur én goed voor de boer dus, zo is de gedachte.
Passende beoordeling
In onderzochte stallen daalde de uitstoot echter lang niet zo sterk. Daarom moet aan de cijfers worden getwijfeld, zo heeft onder meer het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) aangegeven. Voor rechtbanken was dit eerder al reden om verruimde vergunningen ongeldig te verklaren. De Raad van State is het daarmee eens.
De bestuursrechter heeft nu voor twee specifieke stalsystemen bepaald dat provincies er bij de beoordeling van een vergunningaanvraag niet meer klakkeloos van uit mogen gaan dat de stalsystemen echt doen wat ze beloven. "Dat betekent dat melkveehouderijen met dit type stal alleen een natuurvergunning kunnen krijgen als uit een zogenoemde passende beoordeling blijkt dat de natuur geen schade oploopt", verduidelijkt de Raad van State.
Europese natuurbeschermingsregels
De rechters zijn zich ervan bewust dat hun uitspraak het nog moeilijker zal maken voor melkveehouders om een vergunning te krijgen. "Maar de strenge Europese natuurbeschermingsregels waaraan Nederland zich heeft gebonden, laten een andere uitkomst niet toe", legt het rechtscollege uit. Met nader onderzoek naar emissiearme stallen zal snel duidelijkheid geboden moeten worden, spoort de Raad van State de overheid aan.
Voor Mobilisation for the Environment (MOB) en Vereniging Leefmilieu, die hun scepsis over de stallen bevestigd zien, is de uitspraak een overwinning. MOB wist in 2019 ook al het landelijke stelsel van stikstofregels ongeldig verklaard te krijgen.
Meer uit Binnenland
IJMUIDEN (ANP) - Greenpeace en stichting Frisse Wind doen vrijdag bij het Openbaar Ministerie aangifte tegen Tata Steel, laten de organisaties weten. Volgens een recent verslag van de omgevingsdienst is vorig jaar een hogere uitstoot van bepaalde stoffen gemeten door het staalbedrijf in IJmuiden.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Als het huidige beleid wordt voortgezet, stijgt het aantal verkeersslachtoffers de komende decennia sterk. Het verwachte aantal verkeersdoden ligt in 2040 dan tussen de 720 en 760, tegenover 675 in 2024. Dat staat in een rapport van het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV).
3 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De NPO respecteert het besluit van AVROTROS om in 2026 niet deel te nemen aan het Eurovisie Songfestival in Wenen. Dat laat een woordvoerder donderdagavond weten. "We onderzoeken op dit moment de mogelijkheden om het Eurovisie Songfestival alsnog bij de Nederlandse kijkers te brengen en hopen daar snel op terug te komen", meldt de NPO.
15 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - De vijf verdachten die donderdag voor de rechtbank verschenen in een groot proces dat draait om een groep vermeende soevereinen, blijven in de cel tot de volgende zitting. Dat heeft de rechtbank in Leeuwarden beslist. Justitie verdenkt de mannen ervan onderdeel te zijn van een groep die een anti-institutioneel gedachtegoed aanhangt en vanuit die overtuiging aanslagen wilde plegen. De verdachten ontkennen dit.
15 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Nederland gaat volgend jaar voor het eerst in 24 jaar niet naar het Eurovisie Songfestival. AVROTROS houdt vast aan het voornemen niet deel te nemen als Israël erbij is. De omroep heeft die beslissing genomen in nauwe afstemming met de NPO, heeft de omroep bekendgemaakt. Volgens de omroep is "deelname onder de huidige omstandigheden niet te verenigen met de publieke waarden die voor ons essentieel zijn".
15 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - De rechtbank in Groningen heeft tbs met dwangverpleging opgelegd aan Curtly E. (46) uit Groningen voor het doodsteken van zijn 12-jarige zoon Gianny-Davey op 29 december vorig jaar. E. handelde in een psychose en was volledig ontoerekeningsvatbaar, oordeelt de rechtbank.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Maak Europese regels voor kleine voertuigen zoals e-steps. Die oproep doet demissionair minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) donderdag in een overleg met EU-ministers. Zijn verklaring wordt gesteund door vijftien andere landen waaronder Duitsland, Polen en België.
19 uur geleden