Eet zo min mogelijk vis uit Westerschelde vanwege PFAS, zegt RIVM
BILTHOVEN (ANP) - Diverse soorten vis, schaal- en schelpdieren uit de Westerschelde bevatten zulke hoge concentraties PFAS, dat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) adviseert die "zo min mogelijk" te eten. Het instituut heeft voor diverse soorten uitgerekend hoeveel mensen ervan kunnen eten zonder te hoge doses schadelijke chemicaliën binnen te krijgen. Zo kan een portie bot slechts twee keer per jaar worden gegeten zonder grenswaarden te overschrijden.
Het RIVM herinnert eraan dat Nederlanders via hun voedsel en drinkwater gemiddeld sowieso al te hoge concentraties PFAS binnenkrijgen. Dat signaleerde het instituut vorig jaar in een rapport. Daarom is het "belangrijk om de inname van PFAS zo min mogelijk verder te verhogen", schrijven de onderzoekers nu.
PFAS zijn door de mens gemaakt en amper afbreekbaar. De stoffen zijn door wijdverbreid gebruik en lozingen op veel plekken te vinden. Vanaf een bepaalde blootstelling kunnen ze gezondheidsschade veroorzaken. Bepaalde soorten PFAS kunnen het immuunsysteem van jonge kinderen schaden. Ook geeft blootstelling boven een bepaald niveau een verhoogd risico op kanker, leverbeschadiging en een te hoog cholesterolgehalte. In de Westerschelde zit onder meer PFAS doordat chemieconcern 3M in het Belgische Zwijndrecht het jarenlang in de Schelde loosde.
Het RIVM richt de waarschuwing specifiek op hobbyvissers, omdat vooral zij vis vangen in het gebied. "Aangezien het aannemelijk is dat mensen die deze producten uit de Westerschelde halen liefhebbers zijn, is aangenomen dat zij grote porties zullen consumeren", vervolgen de onderzoekers. Daar kunnen ze dus beter mee oppassen. Commerciële visserij is er nauwelijks op de vervuilde Westerschelde. Garnalenvissers die er wel actief waren, besloten onlangs zelf al uit voorzorg de zeearm te mijden.
Als mensen geen andere producten met PFAS zouden binnenkrijgen, kunnen ze volgens het onderzoek één tot zes keer per jaar zeebaars uit de Westerschelde eten. Die bandbreedte is vrij groot, omdat het gaat om zeer kleine hoeveelheden en dat statistische onzekerheid met zich meebrengt. Een portie garnalen zou boven de vijf tot zes keer per jaar kunnen leiden tot te hoge blootstelling. Voor oesters en mosselen is de marge groter: het RIVM komt uit op twee keer per week in het gunstigste geval en maximaal zeven keer per jaar in het ongunstigste geval. Professionele mosselvissers zijn niet actief in het gebied. In de zeegroente lamsoor zijn geen te hoge PFAS-waarden gemeten.
Het RIVM publiceerde onlangs ook een eerste studie naar zwemmen in de Westerschelde. De uitkomst was vrij geruststellend. PFAS-concentraties die werden gemeten op een locatie waarvan wordt aangenomen dat die meer vervuild is dan de officiële zwemlocaties, waren niet te hoog. Op drie zwemlocaties volgt nader onderzoek.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Het gaat iets beter met de mentale gezondheid van mbo-studenten, staat in een rapport over de (mentale) gezondheid en het middelengebruik van studenten in het middelbaar beroepsonderwijs van het Trimbos-instituut en de MBO Raad. Donderdag publiceerden onderzoekers ook al zo'n monitor over studenten in het hbo en wo. Volgens de onderzoekers is aandacht nodig voor mentale veerkracht, gezonde gewoonten en sociale steun.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - In het gelekte Amerikaanse vredesplan voor Oekraïne staan "een hoop punten" die voor president Volodymyr Zelensky "ontzettend moeilijk te accepteren" zijn, zei demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) donderdag na overleg met zijn EU-collega's. Zij hebben ook met de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken gesproken.
3 uur geleden
ZEERIJP (ANP) - Het aantal schademeldingen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) na de aardbeving bij Zeerijp is donderdag opgelopen naar 3004, meldt de organisatie. Daarmee is het aantal met bijna vijfhonderd toegenomen sinds woensdag, toen er 2517 meldingen waren.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De provincie Zuid-Holland heeft in de gemeente Lansingerland een gebied aangewezen waar windturbines kunnen komen. Het gaat om de locatie Kruisweg-Oost langs de A12. Dat gebied krijgt van de provincie de voorkeur boven Bleizo-West, een braakliggend terrein iets verderop langs de snelweg waar Lansingerland en buurgemeente Zoetermeer graag 4000 tot 6000 woningen willen bouwen.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In Zeeland is vogelgriep vastgesteld bij een hobbypluimveehouder, meldt het ministerie van Landbouw donderdag. In Terhole (gemeente Hulst) worden 87 vogels gedood om verdere verspreiding van het virus te voorkomen.
3 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De politie heeft negen demonstranten aangehouden bij het protest tegen de wapenbeurs in Rotterdam. Het gaat om zeven betogers, die met bedekte gezichten op een stellage met reclameborden waren geklommen op het plein bij evenementencomplex Ahoy. Toen ze niet luisterden naar de oproep hiervan af te komen, werden ze opgepakt. Later zijn nog twee mensen aangehouden voor het bekladden van het pand met rode verf, bevestigt een woordvoerder van de politie.
4 uur geleden
RIJSWIJK (ANP) - Laboratorium Clinical Diagnostics informeert vanaf deze week huisartsen en patiënten over het datalek eerder dit jaar. Dat meldt het laboratorium op de website. Door het lek werden privégegevens openbaar van honderdduizenden mensen van wie lichamelijke onderzoeken waren verwerkt door het lab in Rijswijk. Clinical Diagnostics meldt dat het in deze informatieronde niet gaat om onderzoeken die zijn verricht in het kader van deelname aan het Bevolkingsonderzoek Nederland.
5 uur geleden