Eerste stapje naar korten Hongarije en Polen om rechtsstaat
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie zet een eerste stapje voor het inzetten van de beladen rechtsstaattoets tegen Polen en Hongarije. Die kan ertoe leiden dat EU-subsidies voor beide landen worden gekort of stopgezet.
De commissie heeft Polen en Hongarije vrijdag een reeks vragen gestuurd over onderdelen van de rechtsstaat waar zij zich zorgen over maakt. Polen moet vermoedelijk uitleggen of Poolse rechters nog wel onafhankelijk hun werk kunnen doen en of het land het gezag van de Europese rechter nog wel respecteert. Hongarije kan op vragen rekenen over het gevaar van corruptie, belangenverstrengeling en misstanden met aanbestedingen.
Met de antwoorden kan de commissie beoordelen of EU-subsidies voor Polen en Hongarije het gevaar lopen verkeerd terecht te komen. Dat geldt ook voor de tientallen miljarden uit het coronaherstelfonds waarop de twee lidstaten aanspraak maken. De commissie heeft hun al in het voorjaar ingediende herstelplannen nog altijd niet goedgekeurd.
Rechtsstaattoets
De twee landen liggen al geruime tijd onder vuur van het dagelijks EU-bestuur, dat talloze rechtszaken bij het Europees Hof van Justitie heeft aangespannen en tot nu toe steeds heeft gewonnen. Maar de Poolse regering heeft de order van het hof om een tuchtcollege voor rechters te ontmantelen bijvoorbeeld nog steeds niet opgevolgd. Volgens Warschau staan de uitspraken van het in Luxemburg gevestigde hof niet altijd boven het nationale, Poolse recht.
Vorig jaar kwamen de EU-leiders overeen voortaan het recht op EU-subsidies te koppelen aan een rechtsstaattoets, met Nederland als een van de voortrekkers van zo'n mechanisme. Polen en Hongarije stemden in op voorwaarde dat het EU-hof zich erover zou uitspreken. Het mechanisme werd wel al van kracht op 1 januari. Tot dusver wachtte de commissie op een uitspraak, die begin volgend jaar wordt verwacht, voor ze stappen zou zetten maar nu is ze toch in actie gekomen. Het Europees Parlement heeft recent de druk opgevoerd door eveneens naar de Europese rechter te gaan omdat de commissie volgens het parlement haar taak als hoedster van het EU-verdrag niet uitvoert.
Warschau en Boedapest krijgen twee maanden de tijd voor een antwoord.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/AFP) - De eerste groep ongedocumenteerde migranten die een betaling van 1000 dollar (ongeveer 890 euro) accepteerde is maandag vrijwillig vertrokken uit de Verenigde Staten. De migranten stemden door de acceptatie van het geld in met "zelfdeportatie" en werden naar Honduras en Colombia gevlogen, aldus het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid.
2 uur geleden
GAZA (ANP/AFP) - Maandag zijn zeker 91 mensen omgekomen bij Israëlische aanvallen op de Gazastrook, meldde een functionaris van de burgerbescherming in Gaza, die hieraan toevoegde dat de doden sinds de vroege ochtend werden geregistreerd. Eerder op de dag werd een dodental van 52 gemeld.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse regering gaat 5 miljoen dollar (4,45 miljoen euro) betalen aan de nabestaanden van Ashli Babbitt, een Trump-aanhanger die werd doodgeschoten door de politie toen ze het Capitool bestormde in 2021. Haar familie had de overheid aangeklaagd en eiste 30 miljoen dollar, maar volgens The Washington Post is die nu een schikking overeengekomen met de regering van Donald Trump.
7 uur geleden
KYIV (ANP/AFP/RTR) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zegt dat zijn land en Rusland maandag telefonisch contact hebben gehad over een aanstaande gevangenenruil. De landen stemden vorige week in met een grote uitwisseling van krijgsgevangenen, tijdens directe onderhandelingen in Istanbul.
7 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP) - Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky overwegen Oekraïne en zijn bondgenoten een ontmoeting op hoog niveau te organiseren tussen Oekraïne, Rusland, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en de landen uit de Europese Unie. Dat zou de volgende stap kunnen zijn in het bereiken van vrede tussen Rusland en Oekraïne.
7 uur geleden
BRUSSEL (ANP/AFP/RTR) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft na zijn telefoongesprek met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin ook gebeld met een aantal Europese leiders. Hij sprak met Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, de Duitse bondskanselier Friedrich Merz, de Franse president Emmanuel Macron, de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, de Italiaanse premier Giorgia Meloni en de Finse president Alexander Stubb.
8 uur geleden
PARIJS (ANP) - Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Canada dreigen met maatregelen tegen Israël als dat land niet stopt met zijn offensief in Gaza en de beperkingen op de hulpgoederen voor het gebied niet opheft. Ook spreken zij zich uit tegen nieuwe nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever.
8 uur geleden