Eerste beelden van nieuwe Europese ruimtetelescoop gedeeld
PARIJS (ANP) - De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft dinsdag de eerste beelden van de ruimtetelescoop Euclid naar buiten gebracht. De sonde werd in juli gelanceerd om miljarden stelsels zoals onze Melkweg in kaart te brengen. Dat kan wetenschappers op het spoor zetten van donkere materie en donkere energie, twee mysteries in het heelal.
In totaal zijn vijf beelden gedeeld. "Nooit eerder heeft een telescoop zulke haarscherpe astronomische beelden kunnen maken van zo'n groot deel van de hemel, en zo ver in het verre universum kunnen kijken", stelt de ESA.
Op een van de foto's is het zogenoemde Perseuscluster te zien, een samenklontering van ongeveer duizend stelsels als de Melkweg. Op de achtergrond zijn nog eens "meer dan 100.000 sterrenstelsels" zichtbaar, en vele daarvan waren volgens de ESA eerst niet te zien. "Sommige staan zo ver weg dat hun licht er 10 miljard jaar over heeft gedaan om ons te bereiken".
Spiraal
Onze Melkweg heeft de vorm van een spiraal, net als veel andere sterrenstelsels. Stelsels uit de begintijd van het heelal hebben die vorm nog niet, het zijn losse bollen zonder duidelijke structuur, zoals het Barnardstelsel, dat ook door Euclid in beeld is gebracht. Een andere foto is van de bekende Paardenkopnevel, die de vorm van een paardenhoofd heeft.
De Euclid staat op ongeveer 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. De missie duurt zes tot elf jaar. Het verwerken van alle gegevens is de verantwoordelijkheid van Nederland. Dat gaat onder meer via een datacentrum in Groningen. De totale hoeveelheid data van de Euclid staat gelijk aan "100 jaar lang 24 uur per dag speelfilms streamen, in 4K kwaliteit", aldus de Nederlandse ruimtevaartorganisatie Netherlands Space Office.
Meer uit Buitenland
NEW YORK (ANP/AFP) - De Verenigde Naties hebben maandag bij de presentatie van hun noodhulpoproep voor 2026 scherpe kritiek geuit op de wereldwijde "apathie" tegenover grootschalig menselijk leed. De VN vraagt minimaal 23 miljard dollar (zo'n 20 miljard euro) om 87 miljoen mensen te helpen in onder meer Gaza, Oekraïne, Soedan, Haïti en Myanmar, maar waarschuwt dat grote bezuinigingen op ontwikkelingshulp dit bemoeilijken.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft zondag gewaarschuwd dat de geplande overname van Warner Bros. Discovery door Netflix mogelijk op bezwaren van mededingingstoezichthouders stuit. Volgens Trump kan het marktaandeel van het samengevoegde bedrijf te groot worden.
6 uur geleden
BOEKAREST (ANP/RTR) - De Roemeense hoofdstad Boekarest heeft bij de lokale verkiezingen een liberale burgemeester gekozen, zo blijkt uit de gedeeltelijke resultaten. Dit geeft premier Ilie Bolojan de overhand in de fragiele pro-Europese regeringscoalitie en betekent een nederlaag voor de radicaal-rechtse kandidaat die als favoriet gold.
9 uur geleden
SÃO PAULO (ANP/AFP) - Acht gravures van de Franse schilder Henri Matisse zijn gestolen uit een bibliotheek in de Braziliaanse stad São Paulo. Dat heeft de lokale overheid bekendgemaakt. De dieven maakten ook vijf werken buit van de Braziliaanse schilder Candido Portinari.
10 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Zestig erfgenamen van de vijftien slachtoffers van de Decembermoorden van 1982 hebben een vordering ingesteld tegen de staat Suriname. Zij eisen eerherstel van de slachtoffers en hun nabestaanden en schadeloosstelling van de erfgenamen, vertelde advocaat Hugo Essed zondag in het programma Welingelichte Kringen van Radio ABC Suriname. Hij heeft de afgelopen week het verzoekschrift ingediend bij de kantonrechter, namens nabestaanden in Suriname en Nederland.
10 uur geleden
ABUJA (ANP/RTR) - De Nigeriaanse overheid heeft de vrijlating bewerkstelligd van honderd schoolkinderen die vorige maand waren ontvoerd van een kostschool in de staat Niger. Dat meldt de Nigeriaanse omroep Channels Television, die geen details gaf over de vrijlating.
10 uur geleden
COTONOU (ANP/RTR) - President Patrice Talon van Benin heeft verklaard dat de situatie in zijn land "volledig onder controle" is nadat veiligheidstroepen een couppoging van een groep soldaten hadden beëindigd. "Het verraad zal niet ongestraft blijven", zei Talon in een tv-toespraak. Eerder zondag meldde een regeringswoordvoerder dat veertien mensen waren opgepakt voor een couppoging. Alle arrestanten zouden militairen en ex-militairen zijn.
11 uur geleden