Economen: Rutte laat grote problemen achter voor opvolger
DEN HAAG (ANP) - Economen zijn het erover eens: demissionair premier Mark Rutte zadelt zijn opvolger op met grote uitdagingen. De uit de politiek vertrekkende VVD'er wordt geroemd om zijn internationale prestaties, maar er is volop kritiek op het niet aanpakken van urgente kwesties en de bijbehorende schade aan de Nederlandse economie.
Onder het bijna dertien jaar lange premierschap van Rutte is er volgens economen Sweder van Wijnbergen en Jakob de Haan met name de afgelopen jaren zonder onderbouwing onverantwoord veel geld uitgegeven. Zo gingen er miljarden naar het energieprijsplafond, maar werd niet duidelijk waar dat geld vandaan kwam.
"De tijd dat de bomen tot de hemel groeiden is voorbij", zegt De Haan, hoogleraar politieke economie aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Er moeten pijnlijke keuzes gemaakt worden over bijvoorbeeld belastingverhogingen en dat is met een nieuwe coalitie nog moeilijker. De ervaring van iemand als Rutte had daar bij kunnen helpen."
Bezuinigingen
Volgens Van Wijnbergen liggen bezuinigingen op de loer door het "onverantwoordelijke beleid" van minister van Financiën Sigrid Kaag. "Als er een recessie komt, wordt die daardoor verergerd." De econoom is ervan overtuigd dat Rutte juist niet de goede man was geweest om de bezuinigingen door te voeren. "Slechter kon het bijna niet. Hij stelde samen met zijn ministersploeg de laatste jaren alleen maar zaken uit, zoals op het gebied van klimaat en stikstof. Dat is uitermate schadelijk voor de economie van de toekomst."
De Haan vindt juist dat Rutte het al met al "redelijk goed" heeft gedaan. "Hij werd internationaal gerespecteerd en daardoor had Nederland allicht meer invloed dan je op basis van de grootte van ons land mag verwachten. Een luide stem in Europa zoals die van Rutte is bijvoorbeeld belangrijk bij het bereiken van een voor Nederland gunstig streng Europees schuldenbeleid."
Moeilijke formatie
De twee economen zijn het er over eens dat het door het versplinterde politieke landschap hoe dan ook steeds moeilijker wordt om weer een coalitie te vormen die onder meer financiële problemen aanpakt. "Misschien wordt BBB de grootste en dan is de vraag of zo’n partij een coalitie kan vormen", ziet De Haan.
ABN AMRO-econoom Jan-Paul van de Kerke voegt toe dat het vertrek van Rutte de economische onzekerheid wat groter maakt dan alleen door het vallen van het kabinet zou zijn gebeurd. "Het maakt de koers van de VVD misschien onzeker over bijvoorbeeld stikstof. Daardoor zal het demissionaire kabinet dit minder snel aanpakken en dat is slecht voor de economie."
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - Beleggers op Wall Street namen woensdag aan het begin van de handel een afwachtende houding aan in aanloop naar het rentebesluit later op de dag van de Federal Reserve, de Amerikaanse koepel van centrale banken. Beleggers rekenen er vrijwel unaniem op dat de Fed de rente verlaagt, een stap die de Amerikaanse economie kan aanjagen nu de arbeidsmarkt tekenen van afkoeling vertoont. Beurshandelaren zijn echter vooral benieuwd naar de vooruitblik van de Fed op het toekomstige rentebeleid.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse minister van Financiën Scott Bessent heeft bij de hypotheekaanvragen voor twee verschillende huizen aangegeven dat het zijn hoofdwoning is. Dit blijkt volgens persbureau Bloomberg uit documenten over zijn hypotheken. Dit is opmerkelijk, want Donald Trump wil Fed-bestuurder Lisa Cook ontslaan omdat zij dit ook zou hebben gedaan. Hierom wordt ze beschuldigd van hypotheekfraude.
1 uur geleden
EINDHOVEN (ANP) - Industrieconcern VDL en de provincie Limburg zijn van plan samen 25 miljoen euro te investeren in de locatie in Born. In die Limburgse plaats zette VDL eerder auto's in elkaar voor autofabrikant BMW, maar dat bedrijf trok zich terug als klant. Nu wil VDL het terrein een "brede invulling" geven en er onder andere werken aan drones voor de defensie-industrie.
1 uur geleden
STOCKHOLM (ANP/BLOOMBERG) - De beursgang van de leverancier van alarmsystemen Verisure in Stockholm moet 3,1 miljard euro opleveren. Dat zou dan de grootste beursgang in Europa sinds 2022 worden.
2 uur geleden
BLEISWIJK (ANP) - Bunnik Group, dat onder de namen Bunnik Plants en Bunnik Creations planten en decoratiematerialen levert, houdt op te bestaan. Dat heeft de onderneming uit het Zuid-Hollandse Bleiswijk woensdag laten weten. Bij Bunnik Group werken ongeveer 160 mensen. Naar eigen zeggen is het bedrijf er niet in geslaagd "uit de rode cijfers" te komen, onder meer door tegenvallende verkoopresultaten na de coronaperiode.
2 uur geleden
VEGHEL (ANP) - Supermarktconcern Jumbo heeft de Deen Jesper Højer tot nieuwe topman benoemd. Hij volgt per 1 januari interim-topman Tom Heidman op. Volgens president-commissaris Colette Cloosterman-van Eerd wordt met de 47-jarige Højer "een leider in huis gehaald die niet alleen ruime (retail) expertise meebrengt, maar ook een persoonlijkheid die past bij Jumbo als familiebedrijf".
4 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - Schiphol heeft tijdens de zomermaanden juli en augustus 13,2 miljoen reizigers verwelkomd op de luchthaven. Dat waren 3,6 procent meer dan in diezelfde maanden een jaar eerder. De meeste passagiers vertrokken naar Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Griekenland, Italië en de Verenigde Staten.
4 uur geleden