Dijkgraaf benoemt in toespraak 'ongemak' rond slavernijherdenking
AMSTERDAM (ANP) - In aanloop naar de nationale herdenking van het slavernijverleden "hebben woorden opnieuw wonden opengelegd", sprak vertrekkend onderwijsminister Robbert Dijkgraaf tijdens de plechtigheid in het Oosterpark in Amsterdam. Daarmee hintte de bewindsman op de ophef over Kamervoorzitter Martin Bosma. Het stak bij de organisatie dat de PVV'er de excuses voor dit verleden eerder met scherpe bewoordingen afkeurde. Zijn uitnodiging voor de herdenking werd uiteindelijk ingetrokken.
"Ik heb uw ongemak gezien, uw zorgen gehoord en uw pijn gevoeld", aldus Dijkgraaf. "Laten we moed putten uit een herdenking die waardig en gezamenlijk is. En uit het besef van hoe ver we komen."
Nadat Dijkgraaf coördinerend minister was geworden voor het Herdenkingsjaar over het slavernijverleden - dat deze dag eindigt - verdiepte hij zich hierin. De bewindsman kwam erachter "hoe eenzijdig mijn kennis was, hoe benauwd mijn eigen bubbel". De gesprekken die hij hierover voerde, vond hij "vaak pijnlijk, maar altijd waardevol".
Begrip
Dijkgraaf uitte zijn waardering voor de mensen die aandacht bleven vragen voor het slavernijverleden van Nederland. "Zonder het verzet van u en uw voorouders, zonder het doorzettingsvermogen van leraren, onderzoekers, activisten en vele anderen, waren het Herdenkingsjaar en de excuses van premier Rutte en de koning er nooit gekomen."
Het duurde na de afschaffing van de slavernij ruim anderhalve eeuw voordat deze excuses werden aangeboden, ziet ook Dijkgraaf. "Dat nog niet alle nazaten klaar zijn die te aanvaarden is daarmee zeer begrijpelijk."
Door de excuses is Nederland "een drempel" overgegaan en is volgens de minister "de werkelijkheid veranderd". Hij ziet een toekomst voor zich met meer begrip voor dit verleden en de doorwerking daarvan, al zal dat niet altijd makkelijk gaan. "De weg naar voren is kronkelig. Tegenwinden zullen opsteken. Maar onze stappen zijn onomkeerbaar. Zoals de excuses onomkeerbaar zijn."
Applaus
Dijkgraaf kreeg tijdens zijn toespraak meerdere keren applaus van de vele honderden aanwezigen.
Bij de herdenking is een grote delegatie aanwezig van het demissionaire kabinet-Rutte IV, dat dinsdag wordt opgevolgd door het kabinet van aankomend premier Dick Schoof. Naast Dijkgraaf zijn ook demissionair premier Mark Rutte, alle vicepremiers en andere kabinetsleden bij de plechtigheid.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De overstap naar één landelijke doorstroomtoets voor alle basisschoolleerlingen in plaats van zes verschillende, kan niet worden gemaakt voor het schooljaar 2029-2030. Dat herhaalde demissionair staatssecretaris Koen Becking (VVD) donderdagavond in een Kamerdebat. Becking zei "bereid" te zijn om te kijken of dit sneller kan, maar gaf aan niet te weten hoe.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het eerste gesprek tussen informateur Rianne Letschert en de leiders van D66, CDA en VVD donderdag had een "goede sfeer". Dat vertelden Rob Jetten (D66) en Letschert na afloop van het onderhoud. De bijeenkomst was vooral bedoeld om kennis te maken met de nieuwe informateur en een agenda voor de komende dagen vast te stellen.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Oekraïne staat onder zware druk van de Verenigde Staten om tot een deal te komen met Rusland. De Amerikanen spraken daarover al met de Russen. Het is cruciaal dat er geen besluiten achter de rug om van Oekraïne worden genomen, laat demissionair premier Dick Schoof donderdag weten na een video-overleg met de Coalition of the Willing en president Volodymyr Zelensky van Oekraïne.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Energieminister Sophie Hermans ziet nu geen mogelijkheden om de gaswinning in Warffum te beëindigen. Dat zegt ze in een debat over Groningen. Deze week sprak de Kamer opnieuw de wens uit om de gaswinning bij het Groningse dorp te stoppen; daar geeft de VVD-minister nu geen vervolg aan. "Dat kán ik niet uitvoeren, omdat ik daarmee buiten de wet ga," zegt Hermans.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Binnen het demissionaire kabinet speelt een hoog opgelopen conflict over mestregels en waterkwaliteit. BBB-minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) heeft tevergeefs geprobeerd zijn partijgenoot Femke Wiersma (Landbouw) te overtuigen om strengere mestregels in te voeren om de waterkwaliteit te verbeteren, bevestigen Haagse bronnen na berichtgeving van de NOS.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In Den Haag is donderdag aan het eind van de middag het eerste overleg van de nieuwe informateur Rianne Letschert met de leiders van D66, CDA en VVD begonnen. De bijeenkomst is vooral bedoeld om de agenda voor de komende dagen vast te stellen. Letschert heeft tot eind januari om haar opdracht af te ronden.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet trekt 750.000 euro uit voor Holocausteducatie op middelbare scholen. Dat schrijven VVD-staatssecretarissen Judith Tielen (Jeugd), Jurgen Nobel (Participatie en Integratie) en Koen Becking (Funderend Onderwijs) en Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Eddo Verdoner. Met het geld kunnen scholen bijvoorbeeld leerlingen meenemen naar musea of voorstellingen.
13 uur geleden