Dijkgraaf benoemt in toespraak 'ongemak' rond slavernijherdenking
AMSTERDAM (ANP) - In aanloop naar de nationale herdenking van het slavernijverleden "hebben woorden opnieuw wonden opengelegd", sprak vertrekkend onderwijsminister Robbert Dijkgraaf tijdens de plechtigheid in het Oosterpark in Amsterdam. Daarmee hintte de bewindsman op de ophef over Kamervoorzitter Martin Bosma. Het stak bij de organisatie dat de PVV'er de excuses voor dit verleden eerder met scherpe bewoordingen afkeurde. Zijn uitnodiging voor de herdenking werd uiteindelijk ingetrokken.
"Ik heb uw ongemak gezien, uw zorgen gehoord en uw pijn gevoeld", aldus Dijkgraaf. "Laten we moed putten uit een herdenking die waardig en gezamenlijk is. En uit het besef van hoe ver we komen."
Nadat Dijkgraaf coördinerend minister was geworden voor het Herdenkingsjaar over het slavernijverleden - dat deze dag eindigt - verdiepte hij zich hierin. De bewindsman kwam erachter "hoe eenzijdig mijn kennis was, hoe benauwd mijn eigen bubbel". De gesprekken die hij hierover voerde, vond hij "vaak pijnlijk, maar altijd waardevol".
Begrip
Dijkgraaf uitte zijn waardering voor de mensen die aandacht bleven vragen voor het slavernijverleden van Nederland. "Zonder het verzet van u en uw voorouders, zonder het doorzettingsvermogen van leraren, onderzoekers, activisten en vele anderen, waren het Herdenkingsjaar en de excuses van premier Rutte en de koning er nooit gekomen."
Het duurde na de afschaffing van de slavernij ruim anderhalve eeuw voordat deze excuses werden aangeboden, ziet ook Dijkgraaf. "Dat nog niet alle nazaten klaar zijn die te aanvaarden is daarmee zeer begrijpelijk."
Door de excuses is Nederland "een drempel" overgegaan en is volgens de minister "de werkelijkheid veranderd". Hij ziet een toekomst voor zich met meer begrip voor dit verleden en de doorwerking daarvan, al zal dat niet altijd makkelijk gaan. "De weg naar voren is kronkelig. Tegenwinden zullen opsteken. Maar onze stappen zijn onomkeerbaar. Zoals de excuses onomkeerbaar zijn."
Applaus
Dijkgraaf kreeg tijdens zijn toespraak meerdere keren applaus van de vele honderden aanwezigen.
Bij de herdenking is een grote delegatie aanwezig van het demissionaire kabinet-Rutte IV, dat dinsdag wordt opgevolgd door het kabinet van aankomend premier Dick Schoof. Naast Dijkgraaf zijn ook demissionair premier Mark Rutte, alle vicepremiers en andere kabinetsleden bij de plechtigheid.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft dinsdag meerdere moties aangenomen waarin staat dat Nederland de Amerikaanse militaire acties in het Caribisch gebied niet moet steunen. De Kamer wil niet dat Nederland militaire steun biedt, helpt bij de voorbereidingen of inlichtingen deelt met de Verenigde Staten. Ook heeft de Kamer militaire steun voor het Caribische deel van het koninkrijk uitgesproken.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil nog deze week in debat met de ministers Femke Wiersma (Landbouw, BBB), Robert Tieman (Infrastructuur, BBB) en staatssecretaris Thierry Aartsen (Milieu, VVD) over mestregels. Vorige week kwam naar buiten dat tussen deze drie demissionaire bewindspersonen een conflict is ontstaan over mestregels die vanaf 1 januari 2026 moeten ingaan. Of het plan nog voor de kerstvakantie in het kabinet wordt besproken, is onzeker.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat er in 2027 één landelijke doorstroomtoets komt voor basisschoolleerlingen. Dinsdagmiddag werd een motie van D66-Kamerlid Ilana Rooderkerk, die hierom vroeg, aangenomen. Tijdens een debat afgelopen donderdag zei demissionair staatssecretaris van Onderwijs Koen Becking (VVD) nog dat het niet mogelijk is om dit voor het schooljaar 2029-2030 voor elkaar te krijgen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil dat er een transparantieverplichting komt over het privébezit van het koninklijk huis. De Kamer wil ook dat uitkeringsgerechtigde leden van het koninklijk huis evenveel belasting gaan betalen als alle andere Nederlanders. Daarvoor moet de grondwet worden aangepast.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft voor de initiatiefwet van D66 en VVD gestemd die embryokweek voor onderzoek mogelijk maakt. De initiatiefnemers hopen dat dit leidt tot medische doorbraken, waardoor ivf-behandelingen worden verbeterd en erfelijke ziektes vroegtijdig kunnen worden opgespoord. ChristenUnie en SGP pleitten voorafgaand aan de stemming nog vurig tegen het voorstel.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft dinsdagmiddag kort stilgestaan bij de aanslag in de Australische stad Sydney. "Wij leven mee met allen die door deze laffe daad van antisemitisch geweld zijn geraakt", zei Kamervoorzitter Thom van Campen.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De financiële specialisten van D66, VVD en CDA zijn dinsdag aangeschoven bij het formatieoverleg. Dat gebeurde "om met elkaar te kijken naar de grote opgaven die er liggen als het gaat om het betalen van de rekening", zei D66-leider Rob Jetten. Welke onderwerpen op de agenda staan, wilde hij niet zeggen.
5 uur geleden