Denktank: import kolenstroom van buiten EU ondermijnt vergroening
LONDEN (ANP) - In de Europese Unie (EU) wordt steeds meer duurzame energie opgewekt, maar tegelijkertijd importeren EU-landen volop stroom uit buurlanden als Rusland, Oekraïne, Turkije en Bosnië die helemaal niet op een schone manier is opgewekt. Klimaatdenktank Sandbag signaleert in een rapport dat de invoer van 'grijze' stroom waarschijnlijk verder zal toenemen, doordat het Europese hoogspanningsnet de komende jaren meer connecties krijgt met landen die op een minder duurzame wijze elektriciteit opwekken.
De denktank noemt dat een "fossiel lek" en waarschuwt dat het de Europese doelstellingen om de uitstoot te verminderen "ondermijnt". De oplossing volgens Sandbag: het importeren van energie uit fossiele bron van een prijskaartje voorzien. Stroom wordt dan wel duurder, uiteindelijk ook voor de klant. Maar het zou energiebedrijven in exporterende landen ook een extra stimulans geven om zelf meer duurzame energie op te wekken, aldus de in Londen gevestigde denktank.
Voor geïmporteerde 'grijze' stroom hoeven energiebedrijven geen Europese emissierechten te kopen. Bedrijven die binnen de EU broeikasgassen uitstoten, bijvoorbeeld door steenkool te verstoken, moeten dat wel. De prijs daarvan lag vorig jaar op zo'n 25 euro per ton CO2. Van de landen die stroom naar Europa exporteren, heeft alleen Oekraïne een CO2-beprijzing, maar die is met 0,31 euro per ton een schijntje in vergelijking met de Europese tegenhanger.
De onderzoekers becijferen dat EU-landen in 2019 netto ongeveer 21 terawattuur (TWh) aan stroom hebben geïmporteerd. Gezien de vaak fossiele oorsprong schatten ze dat daarmee bijna 20 megaton CO2 is gemoeid.
Rusland is de grootste stroomexporteur naar de EU, met Finland als grootste klant. Oekraïne voert stroom uit naar Hongarije, Roemenië, Polen en Slowakije en Griekenland importeert bijvoorbeeld stroom uit Noord-Macedonië en Turkije. Volgens Sandbag heeft Turkije grote plannen om nieuwe kolencentrales te bouwen. Griekenland wil vanaf 2028 zelf stoppen met kolenstroom opwekken, net zoals Nederland in 2030, maar een groot deel van de elektriciteit die het vervolgens invoert is dan dus wel met steenkool opgewekt.
Het risico bestaat volgens de denktank dat de uitstoot van CO2 niet echt vermindert, maar alleen verplaatst naar de buurlanden van de EU.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP/BLOOMBERG) - Rusland gebruikt mogelijk Chinese satellietbeelden bij aanvallen op doelen in Oekraïne, aldus de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Volgens hem valt er een verband te leggen tussen Chinese satellietbeelden van Oekraïens grondgebied en Russische aanvallen op energievoorzieningen.
34 minuten geleden
PARIJS (ANP) - De Franse president Emmanuel Macron zegt dat hij met NAVO-chef Mark Rutte heeft overlegd over de situatie in Oekraïne. In januari praten Europese leiders verder in Parijs, meldt hij op X.
1 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De Britse regering zegt het recht op vrijheid van meningsuiting volledig te verdedigen, maar vindt ook dat er maatregelen nodig zijn tegen de schadelijkste inhoud op het internet. Londen benadrukt dit na het besluit van de Amerikaanse regering om vijf Europese prominenten, onder wie twee Britten, de toegang tot de Verenigde Staten te ontzeggen wegens censuur.
1 uur geleden
BETLEHEM (ANP/AFP) - De Israëlische autoriteiten hebben de Palestijnse vicepresident Hussein al-Sheikh de toegang tot de kerstavondmis in Bethlehem ontzegd, meldt het Palestijnse persbureau Wafa. Zijn konvooi werd tegengehouden voordat het de stad kon binnenrijden.
2 uur geleden
JERUZALEM (ANP) - Het Israëlische parlement is in een eerste stemming akkoord gegaan met het opzetten van een commissie die onderzoek gaat doen naar wat er gebeurde op en voorafgaand aan 7 oktober 2023, de dag dat Hamas Israël aanviel en de Gaza-oorlog begon. Maar die commissie is omstreden, omdat die alleen zal bestaan uit politici. Oppositiepartijen vrezen dat het onderzoek gebruikt zal worden om de echte schuldvraag te verhullen en willen liever een onafhankelijk onderzoek.
3 uur geleden
GENÈVE (ANP) - VN-experts veroordelen de militaire opbouw rond Venezuela en zeggen dat de VS hiermee het internationaal recht schenden. Het geweld "brengt het mensenrecht op leven en andere rechten in Venezuela en de regio ernstig in gevaar", zeggen zij in een verklaring.
5 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie veroordeelt de beslissing van de VS om een visumverbod op te leggen aan vijf Europese personen, onder wie voormalig EU-commissaris Thierry Breton. Brussel heeft opheldering gevraagd aan de Amerikaanse autoriteiten.
6 uur geleden