Denktank: import kolenstroom van buiten EU ondermijnt vergroening
LONDEN (ANP) - In de Europese Unie (EU) wordt steeds meer duurzame energie opgewekt, maar tegelijkertijd importeren EU-landen volop stroom uit buurlanden als Rusland, Oekraïne, Turkije en Bosnië die helemaal niet op een schone manier is opgewekt. Klimaatdenktank Sandbag signaleert in een rapport dat de invoer van 'grijze' stroom waarschijnlijk verder zal toenemen, doordat het Europese hoogspanningsnet de komende jaren meer connecties krijgt met landen die op een minder duurzame wijze elektriciteit opwekken.
De denktank noemt dat een "fossiel lek" en waarschuwt dat het de Europese doelstellingen om de uitstoot te verminderen "ondermijnt". De oplossing volgens Sandbag: het importeren van energie uit fossiele bron van een prijskaartje voorzien. Stroom wordt dan wel duurder, uiteindelijk ook voor de klant. Maar het zou energiebedrijven in exporterende landen ook een extra stimulans geven om zelf meer duurzame energie op te wekken, aldus de in Londen gevestigde denktank.
Voor geïmporteerde 'grijze' stroom hoeven energiebedrijven geen Europese emissierechten te kopen. Bedrijven die binnen de EU broeikasgassen uitstoten, bijvoorbeeld door steenkool te verstoken, moeten dat wel. De prijs daarvan lag vorig jaar op zo'n 25 euro per ton CO2. Van de landen die stroom naar Europa exporteren, heeft alleen Oekraïne een CO2-beprijzing, maar die is met 0,31 euro per ton een schijntje in vergelijking met de Europese tegenhanger.
De onderzoekers becijferen dat EU-landen in 2019 netto ongeveer 21 terawattuur (TWh) aan stroom hebben geïmporteerd. Gezien de vaak fossiele oorsprong schatten ze dat daarmee bijna 20 megaton CO2 is gemoeid.
Rusland is de grootste stroomexporteur naar de EU, met Finland als grootste klant. Oekraïne voert stroom uit naar Hongarije, Roemenië, Polen en Slowakije en Griekenland importeert bijvoorbeeld stroom uit Noord-Macedonië en Turkije. Volgens Sandbag heeft Turkije grote plannen om nieuwe kolencentrales te bouwen. Griekenland wil vanaf 2028 zelf stoppen met kolenstroom opwekken, net zoals Nederland in 2030, maar een groot deel van de elektriciteit die het vervolgens invoert is dan dus wel met steenkool opgewekt.
Het risico bestaat volgens de denktank dat de uitstoot van CO2 niet echt vermindert, maar alleen verplaatst naar de buurlanden van de EU.
Meer uit Buitenland
BONN (ANP/AFP/BELGA) - Het jaar 2025 zal waarschijnlijk samen met 2023 op een gedeelde tweede plaats eindigen als warmste jaren ooit, achter recordjaar 2024. Dat stelt de Europese klimaatdienst Copernicus. Vorige maand kwam de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) al met eenzelfde voorspelling.
30 minuten geleden
PHNOM PENH (ANP/AFP) - Cambodja heeft militair ingegrepen na diverse aanvallen van buurland Thailand. Dat meldt de Cambodjaanse senaatsvoorzitter en oud-premier Hun Sen op Facebook, nadat Cambodja eerder had ontkend dat het had gereageerd op beschietingen uit Thailand.
32 minuten geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Amerikaanse regering heeft chipconcern Nvidia toestemming gegeven om H200-chips voor kunstmatige intelligentie naar China te exporteren. Dat maakte president Donald Trump maandag bekend. De Amerikaanse regering zal 25 procent van de opbrengsten inhouden.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - In een overleg met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky hebben NAVO-baas Mark Rutte en EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen opnieuw hun steun uitgesproken voor Oekraïne. "Terwijl de vredesbesprekingen voortduren, blijft de EU Oekraïne onverminderd steunen", schreef Von der Leyen maandagavond op X.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De maker van een app die gebruikers laat zien waar zich agenten van de Amerikaanse immigratiedienst ICE bevinden, klaagt de regering van Donald Trump aan. De app werd in oktober op verzoek van de autoriteiten uit de appstore van Apple verwijderd.
3 uur geleden
PHILIPSBURG/DEN HAAG (ANP) - Premier Luc Mercelina van Sint-Maarten heeft maandag in Den Haag premier Dick Schoof gevraagd om tijdelijke militaire bijstand. Hij wil hulp bij het bestrijden van de stijgende criminaliteit op het eiland. Volgens Mercelina is er recent sprake van een toename van georganiseerde misdaad.
3 uur geleden
LONDEN/BRUSSEL (ANP/RTR) - Oekraïne verwacht de Verenigde Staten dinsdag een aangepast vredesplan voor te leggen, zegt president Volodymyr Zelensky. De jongste Amerikaanse vredesvoorstellen zijn maandag bijgesteld in overleg met Europese bondgenoten.
9 uur geleden