Denktank: import kolenstroom van buiten EU ondermijnt vergroening
LONDEN (ANP) - In de Europese Unie (EU) wordt steeds meer duurzame energie opgewekt, maar tegelijkertijd importeren EU-landen volop stroom uit buurlanden als Rusland, Oekraïne, Turkije en Bosnië die helemaal niet op een schone manier is opgewekt. Klimaatdenktank Sandbag signaleert in een rapport dat de invoer van 'grijze' stroom waarschijnlijk verder zal toenemen, doordat het Europese hoogspanningsnet de komende jaren meer connecties krijgt met landen die op een minder duurzame wijze elektriciteit opwekken.
De denktank noemt dat een "fossiel lek" en waarschuwt dat het de Europese doelstellingen om de uitstoot te verminderen "ondermijnt". De oplossing volgens Sandbag: het importeren van energie uit fossiele bron van een prijskaartje voorzien. Stroom wordt dan wel duurder, uiteindelijk ook voor de klant. Maar het zou energiebedrijven in exporterende landen ook een extra stimulans geven om zelf meer duurzame energie op te wekken, aldus de in Londen gevestigde denktank.
Voor geïmporteerde 'grijze' stroom hoeven energiebedrijven geen Europese emissierechten te kopen. Bedrijven die binnen de EU broeikasgassen uitstoten, bijvoorbeeld door steenkool te verstoken, moeten dat wel. De prijs daarvan lag vorig jaar op zo'n 25 euro per ton CO2. Van de landen die stroom naar Europa exporteren, heeft alleen Oekraïne een CO2-beprijzing, maar die is met 0,31 euro per ton een schijntje in vergelijking met de Europese tegenhanger.
De onderzoekers becijferen dat EU-landen in 2019 netto ongeveer 21 terawattuur (TWh) aan stroom hebben geïmporteerd. Gezien de vaak fossiele oorsprong schatten ze dat daarmee bijna 20 megaton CO2 is gemoeid.
Rusland is de grootste stroomexporteur naar de EU, met Finland als grootste klant. Oekraïne voert stroom uit naar Hongarije, Roemenië, Polen en Slowakije en Griekenland importeert bijvoorbeeld stroom uit Noord-Macedonië en Turkije. Volgens Sandbag heeft Turkije grote plannen om nieuwe kolencentrales te bouwen. Griekenland wil vanaf 2028 zelf stoppen met kolenstroom opwekken, net zoals Nederland in 2030, maar een groot deel van de elektriciteit die het vervolgens invoert is dan dus wel met steenkool opgewekt.
Het risico bestaat volgens de denktank dat de uitstoot van CO2 niet echt vermindert, maar alleen verplaatst naar de buurlanden van de EU.
Meer uit Buitenland
HANOI (ANP/AFP) - Het dodental in Vietnam door al weken aanhoudende zware regenval en overstromingen is gestegen naar minstens 55, meldt de regering van het land. Ook wordt nog gezocht naar 13 vermisten.
46 minuten geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - Republikeins congreslid Marjorie Taylor Greene verlaat op 5 januari het Huis van Afgevaardigden, laat zij weten in een verklaring op X. De aankondiging volgt op een conflict met de Amerikaanse president Donald Trump. Taylor Greene bekritiseerde Trump recent omdat hij zich lang verzette tegen de publicatie van documenten in de Epstein-affaire.
4 uur geleden
BELÉM (ANP) - De klimaattop in Belém is bijna voorbij, maar in de teksten die tot dusver naar buiten zijn gekomen en de reacties van onderhandelaars daarop zijn geen grote doorbraken te bespeuren. Laat op de avond (lokale tijd) zijn onderhandelaars nog wel met elkaar in gesprek op de COP30. Eurocommissaris Wopke Hoekstra (Klimaat) is bijvoorbeeld gaan praten met de voorzitter van de top, André Corrêa do Lago.
5 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft met NAVO-chef Mark Rutte gesproken over "de diplomatieke mogelijkheden" om de oorlog tussen Oekraïne en Rusland te stoppen. Hij zegt in een bericht op X dat hij met Rutte sprak over het 28-puntenplan van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump. Zelensky beklemtoonde dat hij bereid is "snel, voortvarend en constructief" mee te werken om het plan een succes te maken.
11 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin noemt het conceptvoorstel voor vrede in Oekraïne van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump een mogelijke basis om tot vrede in Oekraïne te komen. Hij zei dat het Kremlin het zogenoemde 28-puntenplan heeft ontvangen.
11 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft met NAVO-chef Mark Rutte gesproken over "de diplomatieke mogelijkheden" om de oorlog tussen Oekraïne en Rusland te stoppen. Hij zegt in een bericht op X dat hij met Rutte sprak over het 28-puntenplan van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump. Zelensky beklemtoonde dat hij bereid is "snel, voortvarend en constructief" mee te werken om het plan een succes te maken.
12 uur geleden
KYIV (ANP/AFP/RTR) - Oekraïne zegt met "alternatieven" te komen voor het Amerikaanse plan om de oorlog te beëindigen. Dat zegt Volodymyr Zelensky in een videoboodschap.
15 uur geleden