Critici olie- en gasbedrijven vaker naar rechter met klimaateisen
WASHINGTON (ANP) - Wereldwijd worden steeds meer klimaatrechtszaken gevoerd tegen grote olie- en gasbedrijven als Shell, BP en ExxonMobil. Sinds het Klimaatakkoord van Parijs eind 2015 werd gesloten, is het aantal van dit soort zaken bijna verdrievoudigd, stellen Oil Change International en Zero Carbon Analytics in een rapport. Volgens hun inventarisatie lopen op dit moment zeker 86 gerechtelijke procedures tegen bedrijven die vooral bestaan van fossiele brandstoffen. De onderzoekers zien een groeiende "golf van klimaatzaken" ontstaan.
Een van de bekendste zaken is die van Milieudefensie tegen Shell. De eisers wonnen die zaak in eerste aanleg: de rechtbank in Den Haag droeg het olie- en gasbedrijf op zijn uitstoot van broeikasgassen met 45 procent te verlagen voor eind 2030. Shell ging in beroep en hoopt in november op een ander oordeel van het gerechtshof.
Van dit soort zaken, waarin eisers een oliebedrijf proberen te dwingen minder uit te stoten, spelen er inmiddels tien in totaal. Zo spande de Belgische boer Hugues Falys met hulp van Greenpeace en andere organisaties een zaak aan tegen TotalEnergies. Hij verwijt het bedrijf decennia te hebben bijgedragen aan de "ontregeling van het klimaat". Daar zegt hij schade van te ondervinden door de toenemende hittegolven, periodes van droogte en extreme regenval.
Aansprakelijk
De Belgische zaak valt eigenlijk binnen twee categorieën. De eisers willen afdwingen dat Total fors minder olie- en gas gaat produceren en het bedrijf aansprakelijk stellen.
Zaken waarin schadevergoedingen worden geëist komen het vaakst voor: vier op de tien klimaatgerelateerde zaken draaien daar vooral om. De opstellers van het rapport wijzen erop dat de klimaatwetenschap in de loop der jaren steeds beter is geworden in het bepalen welke rol klimaatverandering precies heeft gespeeld bij het ontstaan van extreem weer. "Er is ook betrouwbare informatie over de historische uitstoot van fossielebrandstofbedrijven", voegen ze eraan toe. Het is daardoor steeds beter mogelijk om uit te rekenen welk deel van de rekening naar een individueel bedrijf moet, redeneren de organisaties.
Schadevergoeding
Tot nog toe heeft nog geen enkel olie- of gasbedrijf een schadevergoeding moeten betalen voor de gevolgen van klimaatverandering, maar het aantal pogingen om rechters zover te krijgen neemt dus toe.
In zaken over misleidende reclames is het wel tot veroordelingen gekomen. Zo kreeg Shell diverse berispingen van de Reclame Code Commissie (RCC) voor onbewezen duurzaamheidsclaims.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - NRC rectificeert de berichtgeving over voormalig D66-informateur Hans Wijers. De krant zegt niet in te kunnen staan voor de totstandkoming van het artikel waarin de krant beweerde dat Wijers VVD-leider Dilan Yeşilgöz een leugenaar had genoemd.
48 minuten geleden
PARAMARIBO (ANP) - Een groep prominente Afro-Surinamers eist dat koning Willem-Alexander en koningin Máxima een krans leggen bij het standbeeld van Kwakoe, het slavernijmonument in Paramaribo. Het koningspaar brengt volgende week een staatsbezoek aan Suriname. Een bezoek aan Kwakoe is vooralsnog niet opgenomen in het programma.
2 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De politie heeft donderdagochtend een persoon aangehouden op verdenking van doodsbedreiging van de schrijfster en columniste Lale Gül. Dit laat Gül weten aan het ANP. De politie Midden-Nederland zegt hier geen uitspraken over te doen.
2 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Het ziekenhuis Rijnstate in Arnhem treft een schikking met de mensen die in het verleden gedupeerd zijn door verkeerd gebruik van sperma in een vruchtbaarheidskliniek. Het ziekenhuis bevestigt de overeenkomst vrijdag naar aanleiding van berichtgeving in het programma Pointer van KRO-NCRV.
3 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De deskundigengroep dierziekten, die het ministerie van Landbouw adviseert over vogelgriep, maakt zich "veel zorgen" over de huidige stand van de vogelgriep in Nederland. Dat zegt Arjan Stegeman, hoogleraar Gezondheid van Landbouwhuisdieren van de Universiteit Utrecht en voorzitter van de deskundigengroep. Stegeman waarschuwt ook dat de huidige methode om vogelgriep te bestrijden verouderd is.
3 uur geleden
LELYSTAD (ANP) - De zussen van de vermoorde Ryan al Najjar zijn nog altijd doodsbang voor hun vader. "Mijn vader is nooit een vader geweest zoals andere vaders. Hij zorgde altijd voor spanning en angst en richtte zijn woede altijd op ons", zei een van de zussen van de 18-jarige vrouw uit het Friese Joure die in de nacht van 27 op 28 mei 2024 werd gedood in de buurt van Lelystad. Twee van haar broers en haar voortvluchtige vader worden verdacht van de moord.
3 uur geleden
WIERUM (ANP) - De gaswinning onder de Waddenzee bij Ternaard in Friesland gaat definitief niet door. De Staat heeft een deal met gaswinningsbedrijf NAM gesloten, maakte energieminister Sophie Hermans (VVD) vrijdag bekend in het dorpshuis van het nabijgelegen Wierum.
3 uur geleden