Critici olie- en gasbedrijven vaker naar rechter met klimaateisen
WASHINGTON (ANP) - Wereldwijd worden steeds meer klimaatrechtszaken gevoerd tegen grote olie- en gasbedrijven als Shell, BP en ExxonMobil. Sinds het Klimaatakkoord van Parijs eind 2015 werd gesloten, is het aantal van dit soort zaken bijna verdrievoudigd, stellen Oil Change International en Zero Carbon Analytics in een rapport. Volgens hun inventarisatie lopen op dit moment zeker 86 gerechtelijke procedures tegen bedrijven die vooral bestaan van fossiele brandstoffen. De onderzoekers zien een groeiende "golf van klimaatzaken" ontstaan.
Een van de bekendste zaken is die van Milieudefensie tegen Shell. De eisers wonnen die zaak in eerste aanleg: de rechtbank in Den Haag droeg het olie- en gasbedrijf op zijn uitstoot van broeikasgassen met 45 procent te verlagen voor eind 2030. Shell ging in beroep en hoopt in november op een ander oordeel van het gerechtshof.
Van dit soort zaken, waarin eisers een oliebedrijf proberen te dwingen minder uit te stoten, spelen er inmiddels tien in totaal. Zo spande de Belgische boer Hugues Falys met hulp van Greenpeace en andere organisaties een zaak aan tegen TotalEnergies. Hij verwijt het bedrijf decennia te hebben bijgedragen aan de "ontregeling van het klimaat". Daar zegt hij schade van te ondervinden door de toenemende hittegolven, periodes van droogte en extreme regenval.
Aansprakelijk
De Belgische zaak valt eigenlijk binnen twee categorieën. De eisers willen afdwingen dat Total fors minder olie- en gas gaat produceren en het bedrijf aansprakelijk stellen.
Zaken waarin schadevergoedingen worden geëist komen het vaakst voor: vier op de tien klimaatgerelateerde zaken draaien daar vooral om. De opstellers van het rapport wijzen erop dat de klimaatwetenschap in de loop der jaren steeds beter is geworden in het bepalen welke rol klimaatverandering precies heeft gespeeld bij het ontstaan van extreem weer. "Er is ook betrouwbare informatie over de historische uitstoot van fossielebrandstofbedrijven", voegen ze eraan toe. Het is daardoor steeds beter mogelijk om uit te rekenen welk deel van de rekening naar een individueel bedrijf moet, redeneren de organisaties.
Schadevergoeding
Tot nog toe heeft nog geen enkel olie- of gasbedrijf een schadevergoeding moeten betalen voor de gevolgen van klimaatverandering, maar het aantal pogingen om rechters zover te krijgen neemt dus toe.
In zaken over misleidende reclames is het wel tot veroordelingen gekomen. Zo kreeg Shell diverse berispingen van de Reclame Code Commissie (RCC) voor onbewezen duurzaamheidsclaims.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister-president Dick Schoof is donderdagavond in aanvaring gekomen met de Tweede Kamer over extra geld voor Oekraïne. Een meerderheid wil volgend jaar 2 miljard euro extra steun aan de regering in Kyiv geven, maar Schoof wil daar pas bij de voorjaarsnota over praten.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dick Schoof heeft de Sierra Leoonse president Julius Maada Bio eerder deze week gevraagd om de uitlevering van Jos Leijdekkers, ook wel Bolle Jos. Dat bevestigt een woordvoerder van de demissionaire premier na berichtgeving door het AD.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Defensie treft geen maatregelen tegen medewerkers die betrokken waren bij het mortierongeval in Mali, waarbij in 2006 twee militairen om het leven kwamen en een derde zwaargewond raakte. Defensieminister Ruben Brekelmans (VVD) vindt het niet passend om "rechtspositionele maatregelen" te nemen. Want, zo redeneert hij in een Kamerbrief, veel van de onderliggende problemen zijn veroorzaakt door de manier waarop zijn ministerie is georganiseerd.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Asielminister Mona Keijzer (BBB) wil dat Oekraïense vluchtelingen met een baan huur en premie voor de ziektekostenverzekering gaan betalen, bevestigen ingewijden na berichtgeving van RTL Nieuws. Ook krijgen zij een speciale vluchtelingenstatus die erop gericht is dat ze terugkeren naar hun moederland als daar vrede is. Dat moet de Europese regeling voor deze groep vervangen, die in maart 2027 verloopt. Dat staat in een voorstel dat de demissionaire bewindsvrouw vrijdag voorlegt in de ministerraad.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De avondspits van donderdag is volgens de ANWB de drukste spits van het jaar. Op het hoogtepunt, rond 17.30 uur, stond 1218 kilometer file. Het is vooral druk op de A27 tussen Utrecht en Breda en op de wegen rond Rotterdam.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De NAM moet honderden miljoenen bijdragen aan de schadeafhandeling en versterkingsoperatie in Groningen. Dat heeft de rechter beslist in een tussenuitspraak, in de rechtszaak die het gaswinningsbedrijf begon om de heffingen aan te vechten. Energieminister Sophie Hermans (VVD) en staatssecretaris Eddie van Marum (Groningen, BBB) hebben de vonnissen in de rechtszaken hierover donderdag naar de Tweede Kamer verstuurd.
3 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Het Openbaar Ministerie gaat in hoger beroep in de zaak over het Vlaardingse pleegmeisje. Na strafeisen van elf jaar cel en tbs met dwangverpleging legde de rechtbank in Rotterdam acht jaar cel op aan de pleegouders Johnny van den B. en Daisy W., omdat ze het meisje sloegen en opsloten in een kooi.
4 uur geleden