Critici olie- en gasbedrijven vaker naar rechter met klimaateisen
WASHINGTON (ANP) - Wereldwijd worden steeds meer klimaatrechtszaken gevoerd tegen grote olie- en gasbedrijven als Shell, BP en ExxonMobil. Sinds het Klimaatakkoord van Parijs eind 2015 werd gesloten, is het aantal van dit soort zaken bijna verdrievoudigd, stellen Oil Change International en Zero Carbon Analytics in een rapport. Volgens hun inventarisatie lopen op dit moment zeker 86 gerechtelijke procedures tegen bedrijven die vooral bestaan van fossiele brandstoffen. De onderzoekers zien een groeiende "golf van klimaatzaken" ontstaan.
Een van de bekendste zaken is die van Milieudefensie tegen Shell. De eisers wonnen die zaak in eerste aanleg: de rechtbank in Den Haag droeg het olie- en gasbedrijf op zijn uitstoot van broeikasgassen met 45 procent te verlagen voor eind 2030. Shell ging in beroep en hoopt in november op een ander oordeel van het gerechtshof.
Van dit soort zaken, waarin eisers een oliebedrijf proberen te dwingen minder uit te stoten, spelen er inmiddels tien in totaal. Zo spande de Belgische boer Hugues Falys met hulp van Greenpeace en andere organisaties een zaak aan tegen TotalEnergies. Hij verwijt het bedrijf decennia te hebben bijgedragen aan de "ontregeling van het klimaat". Daar zegt hij schade van te ondervinden door de toenemende hittegolven, periodes van droogte en extreme regenval.
Aansprakelijk
De Belgische zaak valt eigenlijk binnen twee categorieën. De eisers willen afdwingen dat Total fors minder olie- en gas gaat produceren en het bedrijf aansprakelijk stellen.
Zaken waarin schadevergoedingen worden geëist komen het vaakst voor: vier op de tien klimaatgerelateerde zaken draaien daar vooral om. De opstellers van het rapport wijzen erop dat de klimaatwetenschap in de loop der jaren steeds beter is geworden in het bepalen welke rol klimaatverandering precies heeft gespeeld bij het ontstaan van extreem weer. "Er is ook betrouwbare informatie over de historische uitstoot van fossielebrandstofbedrijven", voegen ze eraan toe. Het is daardoor steeds beter mogelijk om uit te rekenen welk deel van de rekening naar een individueel bedrijf moet, redeneren de organisaties.
Schadevergoeding
Tot nog toe heeft nog geen enkel olie- of gasbedrijf een schadevergoeding moeten betalen voor de gevolgen van klimaatverandering, maar het aantal pogingen om rechters zover te krijgen neemt dus toe.
In zaken over misleidende reclames is het wel tot veroordelingen gekomen. Zo kreeg Shell diverse berispingen van de Reclame Code Commissie (RCC) voor onbewezen duurzaamheidsclaims.
Meer uit Binnenland
DROGEHAM (ANP) - In het Friese dorp Drogeham is vogelgriep aangetroffen in een legkippenbedrijf, een week nadat dit werd vastgesteld bij een andere firma op nog geen kilometer afstand. Het ministerie van Landbouw meldt dat circa 117.000 kippen worden geruimd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) om verdere verspreiding te voorkomen.
15 minuten geleden
ROTTERDAM (ANP) - Een onderzoekstak van K9, het samenwerkingsverband van Nederlandse moskeekoepels, heeft een zogeheten zwartboek gepubliceerd over "het toenemende geweld tegen moskeeën in Nederland". Volgens K9 is het aantal incidenten tussen 2015 en 2025 bijna verdubbeld vergeleken met de tien jaar ervoor: 369 tegenover 192.
2 uur geleden
DEN BURG (ANP) - Het wordt waterkoud tijdens de landelijke intocht van Sinterklaas op Texel. Ook staat er een vlagerige windkracht 6 vanuit het oosten, meldt Buienradar. De weersite spreekt van een kille sinterklaasintocht. "De gevoelstemperatuur ligt rond een graad of 3, dus lekkere warme kleding is hier geen overbodige luxe."
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De afweging om in eerste instantie het jaarlijkse concert waarmee het joodse feest Chanoeka wordt gevierd in het Concertgebouw te annuleren, was aan het Concertgebouw. Maar het is "niet fair" en "niet terecht" dat het Concertgebouw antisemitisme is verweten. Dat zei burgemeester Femke Halsema van Amsterdam vrijdag tegen de Amsterdamse zender AT5.
3 uur geleden
BELÉM (ANP) - Nederland en Brazilië willen nauwer met elkaar gaan samenwerken in de energietransitie. De twee landen hebben op de klimaattop in Belém een intentieverklaring ondertekend waarin ze afspreken hun samenwerking te "versterken en te ontwikkelen". Het draait om thema's als waterstof, windenergie op zee, biobrandstoffen, het afvangen van CO2 en het produceren van duurzamere brandstoffen voor de lucht- en scheepvaart.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet wil instemmen met het omstreden EU-Mercosurverdrag. Dat schrijven minister David van Weel en staatssecretaris Aukje de Vries (beiden Buitenlandse Zaken, VVD) in een brief aan de Tweede Kamer. Het handelsverdrag tussen de EU en de Mercosur-landen (Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay) is al ruim 25 jaar in de maak en krijgt veel kritiek in de Kamer.
6 uur geleden
ZEERIJP (ANP) - Bij zijn bezoek aan het gebied in Groningen dat in de nacht van donderdag op vrijdag is getroffen door een aardbeving, verzekerde D66-leider Rob Jetten dat het weer openen van de gaskraan "absoluut niet aan de orde" en "onbespreekbaar" is. Een van zijn mogelijke coalitiepartners, namelijk JA21, pleit hier juist wel voor.
6 uur geleden