CPB: tot 1,2 miljoen huishoudens in nood door hoge energieprijs
DEN HAAG (ANP) - Bijna een op de zes Nederlandse huishoudens kan op termijn moeite krijgen met het betalen van zijn rekeningen als de energieprijzen hoog blijven. Dat meldt het Centraal Planbureau (CPB) op basis van een stresstest naar de kosten van levensonderhoud. In totaal kunnen tot 1,2 miljoen huishoudens in een 'donker' scenario moeite krijgen met het betalen van hun vaste lasten.
Volgens het CPB hadden ongeveer een half miljoen huishoudens met het prijsniveau van januari 2021 al te maken met een betaalbaarheidsprobleem. Sindsdien zijn de prijzen van energie, brandstof en voedsel veel verder opgelopen.
Het CPB benadrukt dat het gaat om een "wat-alsbenadering" en dat het geen voorspelling doet over hoeveel huishoudens daadwerkelijk in betalingsproblemen komen en op welke termijn. Veel hangt ook af van het moment waarop de tarieven in de contracten van de huishoudens worden aangepast.
Twee scenario's
Het planbureau heeft twee scenario's geschetst. Bij het ene zijn de energieprijzen drie keer zo hoog ten opzichte van begin vorig jaar en bij het andere zeven keer zo hoog. In het eerste scenario komen een extra 170.000 huishoudens in de problemen en bij het donkere scenario 650.000. Volgens het CPB waren de energieprijzen in mei 2022 zo'n vijf keer hoger ten opzichte van januari 2021. De prijs van brandstof ligt al boven het niveau van het donkere scenario.
Ruim de helft van de huishoudens met een betaalbaarheidsprobleem heeft voldoende financiële buffers om de hoge prijzen meer dan een jaar aan te kunnen zonder uitgaven te verlagen. Zo'n 350.000 huishoudens houden het nog maximaal drie maanden vol. Vooral lage inkomensgroepen en uitkeringsgerechtigden lopen risico.
Beperkte mogelijkheden
Volgens het planbureau zijn de mogelijkheden om de gestegen kosten van levensonderhoud snel terug te dringen beperkt. Isoleren en verduurzamen van woningen kost tijd en beperken van het energiegebruik kan maar beperkt. Ook de verlaging van accijnzen en de tegemoetkoming van 800 euro van het kabinet voor de laagste inkomensgroepen is "slechts deels effectief om kwetsbare huishoudens uit de financiële problemen te houden", aldus het CPB. "De diepte en duur van de problemen hangt in sterke mate af van de toekomstige ontwikkeling van de energieprijzen."
De energieprijzen zijn de afgelopen tijd fors gestegen door de oorlog in Oekraïne en verder aangewakkerd door Europese sancties. Dat leidde weer tot tegenreacties van de Russen zoals het afknijpen van de gastoevoer aan onder meer Nederland. Vorig jaar steeg onder meer de prijs van gas al fors doordat economieën wereldwijd herstelden van de coronacrisis.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - De hoofdgraadmeters op de aandelenbeurzen in New York lieten donderdag aan het slot kleine koersuitslagen zien. De aandacht van beleggers op Wall Street ging opnieuw uit naar cijfers over de Amerikaanse banenmarkt. Verder waren er nog kwartaalresultaten van onder meer softwareconcern Salesforce en supermarktketen Kroger.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De Amerikaanse regering is van plan nog meer belangen te nemen in bedrijven die actief zijn met belangrijke grondstoffen om zo de afhankelijkheid van China bij die grondstoffen tegen te gaan. Het gaat bijvoorbeeld om zink, kobalt, nikkel, lithium en koper die van groot belang zijn voor de industrie en defensiesector.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op de aandelenbeurs in Amsterdam is donderdag met een kleine min gesloten na de plus een dag eerder. Zorgtechnologieconcern Philips was de grootste daler bij de hoofdfondsen op het Damrak en zorgde voor koersdruk op de hoofdindex.
5 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Albert Heijn heeft consumenten misleid met vage duurzaamheidsclaims op zuivelverpakkingen van zijn huismerk en moet ze aanpassen. Dat maakte de Reclame Code Commissie (RCC) donderdag bekend na een klacht van Wakker Dier.
5 uur geleden
NEW YORK (ANP) - Salesforce behoorde donderdag tot de winnaars op de beurzen in New York. Het softwareconcern boekte afgelopen kwartaal meer winst dan verwacht. Ook verhoogde het bedrijf de omzetverwachting voor het hele jaar. Het aandeel Salesforce, dat deel uitmaakt van de Dow-Jonesindex, steeg licht.
8 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - Het duurt tot 2027 voordat het aantal grondafhandelaren op Schiphol is teruggebracht naar drie, in plaats van de huidige zes. Dat maakte de luchthaven bekend bij het begin van de aanbesteding voor bedrijven die verantwoordelijk worden voor de bagageafhandeling en werkzaamheden rond vliegtuigen. Het is al jaren de wens van de politiek en Schiphol om het aantal afhandelaren te beperken.
9 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Nederlandse economie groeit voorlopig door ondanks de handelsstrijd van Donald Trump en andere geopolitieke spanningen, voorspellen economen van ING. Voor 2026 voorzien zij daarbij een stevige koopkrachtstijging, al blijft de consument voorzichtig en wachten grote dossiers als het overvolle stroomnet en de stikstofproblematiek nog altijd op aanpak.
10 uur geleden