CPB: tot 1,2 miljoen huishoudens in nood door hoge energieprijs
DEN HAAG (ANP) - Bijna een op de zes Nederlandse huishoudens kan op termijn moeite krijgen met het betalen van zijn rekeningen als de energieprijzen hoog blijven. Dat meldt het Centraal Planbureau (CPB) op basis van een stresstest naar de kosten van levensonderhoud. In totaal kunnen tot 1,2 miljoen huishoudens in een 'donker' scenario moeite krijgen met het betalen van hun vaste lasten.
Volgens het CPB hadden ongeveer een half miljoen huishoudens met het prijsniveau van januari 2021 al te maken met een betaalbaarheidsprobleem. Sindsdien zijn de prijzen van energie, brandstof en voedsel veel verder opgelopen.
Het CPB benadrukt dat het gaat om een "wat-alsbenadering" en dat het geen voorspelling doet over hoeveel huishoudens daadwerkelijk in betalingsproblemen komen en op welke termijn. Veel hangt ook af van het moment waarop de tarieven in de contracten van de huishoudens worden aangepast.
Twee scenario's
Het planbureau heeft twee scenario's geschetst. Bij het ene zijn de energieprijzen drie keer zo hoog ten opzichte van begin vorig jaar en bij het andere zeven keer zo hoog. In het eerste scenario komen een extra 170.000 huishoudens in de problemen en bij het donkere scenario 650.000. Volgens het CPB waren de energieprijzen in mei 2022 zo'n vijf keer hoger ten opzichte van januari 2021. De prijs van brandstof ligt al boven het niveau van het donkere scenario.
Ruim de helft van de huishoudens met een betaalbaarheidsprobleem heeft voldoende financiële buffers om de hoge prijzen meer dan een jaar aan te kunnen zonder uitgaven te verlagen. Zo'n 350.000 huishoudens houden het nog maximaal drie maanden vol. Vooral lage inkomensgroepen en uitkeringsgerechtigden lopen risico.
Beperkte mogelijkheden
Volgens het planbureau zijn de mogelijkheden om de gestegen kosten van levensonderhoud snel terug te dringen beperkt. Isoleren en verduurzamen van woningen kost tijd en beperken van het energiegebruik kan maar beperkt. Ook de verlaging van accijnzen en de tegemoetkoming van 800 euro van het kabinet voor de laagste inkomensgroepen is "slechts deels effectief om kwetsbare huishoudens uit de financiële problemen te houden", aldus het CPB. "De diepte en duur van de problemen hangt in sterke mate af van de toekomstige ontwikkeling van de energieprijzen."
De energieprijzen zijn de afgelopen tijd fors gestegen door de oorlog in Oekraïne en verder aangewakkerd door Europese sancties. Dat leidde weer tot tegenreacties van de Russen zoals het afknijpen van de gastoevoer aan onder meer Nederland. Vorig jaar steeg onder meer de prijs van gas al fors doordat economieën wereldwijd herstelden van de coronacrisis.
Meer uit Financieel
AMSTERDAM (ANP) - Nederlanders hebben dit jaar opnieuw een recordaantal Tikkies gestuurd. Ook het gevraagde totaalbedrag lag nog nooit zo hoog als in 2025. Daarmee heeft de betaalapp het oude record van vorig jaar verbroken. Dit meldt ABN AMRO, de eigenaar van Tikkie.
7 uur geleden
NEW YORK (ANP/BLOOMBERG/RTR) - De bitcoin heeft zijn waarde in 2025 niet kunnen vasthouden, ondanks het cryptovriendelijkere beleid van de Amerikaanse president Donald Trump. Met nog enkele dagen te gaan voor de jaarwisseling, wordt de grootste cryptomunt ter wereld zondag verhandeld voor een kleine 88.000 dollar. Begin dit jaar was de munt nog ruim 93.000 dollar waard.
15 uur geleden
EINDHOVEN (ANP) - Pomphouders verspreid over het land hebben extra voorraad ingeslagen, omdat in de laatste dagen van het jaar mogelijk meer automobilisten hun tank willen volgooien. Per 1 januari gaan de brandstofaccijnzen omhoog. Toch verwacht voorzitter Martin van Eijk van pomphoudersbrancheorganisatie Drive geen lange rijen.
17 uur geleden
SANTIAGO (ANP/AFP) - In Chili is een nieuw bedrijf opgezet om de winning van lithium op te voeren, een metaal dat wordt gebruikt in batterijen voor elektrische voertuigen en mobiele telefoons. Het gaat om een samenwerking tussen het Chileense staatsbedrijf Codelco, 's werelds grootste koperproducent, en de particuliere mijnbouwer SQM, waarin Chinees kapitaal is geïnvesteerd.
20 uur geleden
HAMBURG (ANP/DPA) - De Chaos Computer Club (CCC), naar eigen zeggen Europa's grootste hackerscollectief, heeft in Duitsland opgeroepen tot een maandelijkse Digitale Onafhankelijkheidsdag. De organisatie, die zich hard maakt voor digitale rechten en cyberveiligheid, wil mensen aansporen hun afhankelijkheid van de dominante digitale platforms te heroverwegen.
21 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Meer dan de helft van de middelgrote bedrijven in Duitsland verwacht volgend jaar een economische neergang. Dit blijkt uit een enquête van de ondernemersvereniging BVMW onder meer dan duizend ondernemers. Directeur Christoph Ahlhaus van de belangenorganisatie stelt dat "oppervlakkige hervormingen niet langer voldoende zijn om Duitsland weer op de rails te krijgen".
22 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA/BELGA) - Duitse wijnbouwers kampen met hun grootste crisis in decennia. Dat komt omdat de prijs die ze krijgen bij de verkoop van de wijn niet meer opweegt tegen de productiekosten, staat in een rapport van de Duitse belangenorganisatie voor de landbouw DBV.
1 dag geleden