CPB: tot 1,2 miljoen huishoudens in nood door hoge energieprijs
DEN HAAG (ANP) - Bijna een op de zes Nederlandse huishoudens kan op termijn moeite krijgen met het betalen van zijn rekeningen als de energieprijzen hoog blijven. Dat meldt het Centraal Planbureau (CPB) op basis van een stresstest naar de kosten van levensonderhoud. In totaal kunnen tot 1,2 miljoen huishoudens in een 'donker' scenario moeite krijgen met het betalen van hun vaste lasten.
Volgens het CPB hadden ongeveer een half miljoen huishoudens met het prijsniveau van januari 2021 al te maken met een betaalbaarheidsprobleem. Sindsdien zijn de prijzen van energie, brandstof en voedsel veel verder opgelopen.
Het CPB benadrukt dat het gaat om een "wat-alsbenadering" en dat het geen voorspelling doet over hoeveel huishoudens daadwerkelijk in betalingsproblemen komen en op welke termijn. Veel hangt ook af van het moment waarop de tarieven in de contracten van de huishoudens worden aangepast.
Twee scenario's
Het planbureau heeft twee scenario's geschetst. Bij het ene zijn de energieprijzen drie keer zo hoog ten opzichte van begin vorig jaar en bij het andere zeven keer zo hoog. In het eerste scenario komen een extra 170.000 huishoudens in de problemen en bij het donkere scenario 650.000. Volgens het CPB waren de energieprijzen in mei 2022 zo'n vijf keer hoger ten opzichte van januari 2021. De prijs van brandstof ligt al boven het niveau van het donkere scenario.
Ruim de helft van de huishoudens met een betaalbaarheidsprobleem heeft voldoende financiële buffers om de hoge prijzen meer dan een jaar aan te kunnen zonder uitgaven te verlagen. Zo'n 350.000 huishoudens houden het nog maximaal drie maanden vol. Vooral lage inkomensgroepen en uitkeringsgerechtigden lopen risico.
Beperkte mogelijkheden
Volgens het planbureau zijn de mogelijkheden om de gestegen kosten van levensonderhoud snel terug te dringen beperkt. Isoleren en verduurzamen van woningen kost tijd en beperken van het energiegebruik kan maar beperkt. Ook de verlaging van accijnzen en de tegemoetkoming van 800 euro van het kabinet voor de laagste inkomensgroepen is "slechts deels effectief om kwetsbare huishoudens uit de financiële problemen te houden", aldus het CPB. "De diepte en duur van de problemen hangt in sterke mate af van de toekomstige ontwikkeling van de energieprijzen."
De energieprijzen zijn de afgelopen tijd fors gestegen door de oorlog in Oekraïne en verder aangewakkerd door Europese sancties. Dat leidde weer tot tegenreacties van de Russen zoals het afknijpen van de gastoevoer aan onder meer Nederland. Vorig jaar steeg onder meer de prijs van gas al fors doordat economieën wereldwijd herstelden van de coronacrisis.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn vrijdag met winsten gesloten na de verliezen een dag eerder. De stemming onder beleggers op Wall Street kreeg vooral steun van hernieuwde hoop dat de Amerikaanse centrale bank de rente verder gaat verlagen om de economie te stimuleren. Ook werden de zorgen over de grote AI-investeringen en de sterk gestegen waarderingen van techbedrijven even aan de kant geschoven.
5 uur geleden
PARIJS (ANP/BLOOMBERG) - Het Franse luxeconcern LVMH, moederbedrijf van onder meer Louis Vuitton en Christian Dior, investeert tot 150 miljoen euro in de verlieslijdende krant Le Parisien. LVMH is eigenaar van Le Parisien en bezit bijvoorbeeld ook zakenkrant Les Echos en weekblad Paris Match.
7 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - KLM heeft met de vakbonden een nieuw cao-akkoord voor grondmedewerkers van de luchtvaartmaatschappij gesloten. Eind vorige maand werd al een principeovereenkomst gesloten met FNV en CNV, die nu is goedgekeurd door de leden. Volgens KLM wordt het akkoord breed gedragen, ook door de bonden De Unie, NVLT en VKP.
9 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse AEX-index is vrijdag met verlies het weekend ingegaan. De chipfondsen ASML, ASMI en Besi waren de grootste dalers bij de hoofdfondsen op het Damrak met minnen tot 6,3 procent door zorgen bij beleggers over de enorme investeringen in AI en de sterk gestegen waarderingen van techfondsen.
9 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het besluit van de gemeente Amsterdam om geen grote nieuwe datacenters toe te staan in de gemeente, betekent dat Liander drie elektriciteitsstations minder hoeft te bouwen. Hiermee bespaart de netbeheerder zo'n 125 miljoen euro, meldde de gemeente Amsterdam vrijdagmiddag op basis van een nieuwe doorrekening. Ook TenneT hoeft volgens deze doorrekening twee stations minder te bouwen.
9 uur geleden
MADRID (ANP/RTR) - Werknemers van kledingketen Zara zijn van plan om in meerdere Europese landen te protesteren op Black Friday. Ze willen dat er weer een regeling komt voor het delen van winsten met het personeel van het Spaanse moederbedrijf Inditex.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het proces van economische vernieuwing in Nederland is duidelijk afgezwakt. Tot die conclusie komt het Centraal Planbureau (CPB) in een nieuw rapport. Volgens de belangrijke adviseur van het kabinet worden slecht presterende bedrijven minder snel vervangen door nieuwe, innovatieve en goed presterende bedrijven.
11 uur geleden