CPB: tot 1,2 miljoen huishoudens in nood door hoge energieprijs
DEN HAAG (ANP) - Bijna een op de zes Nederlandse huishoudens kan op termijn moeite krijgen met het betalen van zijn rekeningen als de energieprijzen hoog blijven. Dat meldt het Centraal Planbureau (CPB) op basis van een stresstest naar de kosten van levensonderhoud. In totaal kunnen tot 1,2 miljoen huishoudens in een 'donker' scenario moeite krijgen met het betalen van hun vaste lasten.
Volgens het CPB hadden ongeveer een half miljoen huishoudens met het prijsniveau van januari 2021 al te maken met een betaalbaarheidsprobleem. Sindsdien zijn de prijzen van energie, brandstof en voedsel veel verder opgelopen.
Het CPB benadrukt dat het gaat om een "wat-alsbenadering" en dat het geen voorspelling doet over hoeveel huishoudens daadwerkelijk in betalingsproblemen komen en op welke termijn. Veel hangt ook af van het moment waarop de tarieven in de contracten van de huishoudens worden aangepast.
Twee scenario's
Het planbureau heeft twee scenario's geschetst. Bij het ene zijn de energieprijzen drie keer zo hoog ten opzichte van begin vorig jaar en bij het andere zeven keer zo hoog. In het eerste scenario komen een extra 170.000 huishoudens in de problemen en bij het donkere scenario 650.000. Volgens het CPB waren de energieprijzen in mei 2022 zo'n vijf keer hoger ten opzichte van januari 2021. De prijs van brandstof ligt al boven het niveau van het donkere scenario.
Ruim de helft van de huishoudens met een betaalbaarheidsprobleem heeft voldoende financiële buffers om de hoge prijzen meer dan een jaar aan te kunnen zonder uitgaven te verlagen. Zo'n 350.000 huishoudens houden het nog maximaal drie maanden vol. Vooral lage inkomensgroepen en uitkeringsgerechtigden lopen risico.
Beperkte mogelijkheden
Volgens het planbureau zijn de mogelijkheden om de gestegen kosten van levensonderhoud snel terug te dringen beperkt. Isoleren en verduurzamen van woningen kost tijd en beperken van het energiegebruik kan maar beperkt. Ook de verlaging van accijnzen en de tegemoetkoming van 800 euro van het kabinet voor de laagste inkomensgroepen is "slechts deels effectief om kwetsbare huishoudens uit de financiële problemen te houden", aldus het CPB. "De diepte en duur van de problemen hangt in sterke mate af van de toekomstige ontwikkeling van de energieprijzen."
De energieprijzen zijn de afgelopen tijd fors gestegen door de oorlog in Oekraïne en verder aangewakkerd door Europese sancties. Dat leidde weer tot tegenreacties van de Russen zoals het afknijpen van de gastoevoer aan onder meer Nederland. Vorig jaar steeg onder meer de prijs van gas al fors doordat economieën wereldwijd herstelden van de coronacrisis.
Meer uit Financieel
PARIJS (ANP/BLOOMBERG) - Airbus heeft vrijdag gewaarschuwd dat een groot aantal vliegtuigen van het type A320 een onmiddellijke softwarefix nodig kunnen hebben na een recent incident met een vliegtuig van het Amerikaanse JetBlue Airways. Dat toestel had te maken met plotseling hoogteverlies omdat de besturing verstoord zou zijn geraakt door "intense zonnestraling".
2 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Ongeveer 3000 werknemers van distributiecentra van Amazon in Duitsland hebben vrijdag tijdens Black Friday het werk neergelegd in een loonconflict met vakbond Verdi. De staking trof grote distributiecentra van Amazon in onder meer Dortmund, Graben, Koblenz en Bad Hersfeld.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op de aandelenbeurs in Amsterdam is vrijdag op de laatste handelsdag van november met kleine winst gesloten. Over de gehele maand leed de hoofdgraadmeter op het Damrak wel verlies.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Nederlanders hebben in de week voor Black Friday meer aankopen gedaan dan in de week voor het koopjesfestijn vorig jaar. Dit komt naar voren uit cijfers die iDEAL rond Black Friday en Cyber Monday dagelijks publiceert.
4 uur geleden
BEIJING (ANP/RTR) - De Chinese eigenaar van Nexperia heeft de Nederlandse tak van de chipmaker vrijdag beschuldigd van samenzwering om een niet-Chinese toeleveringsketen op te zetten. Ook beweerde eigenaar Wingtech dat Nexperia Nederland het moederbedrijf permanent van zijn controle wil ontdoen.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Vakbond FNV heeft tot 17 december om met een definitief hervormingsplan te komen. Als de groepen die nu tegenover elkaar staan binnen de grootste vakbond van Nederland er dan nog niet uit zijn, grijpt de ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam in. Dat heeft de rechter vrijdag gezegd na een urenlange en rumoerige zitting over het oplossen van de bestuurscrisis binnen de bond.
5 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn vrijdag hoger geopend. Beleggers namen weinig risico op de laatste handelsdag van een turbulente beursmaand. November werd gekenmerkt door twijfel over de hoge waarderingen van de AI-bedrijven en onzekerheid over een verdere renteverlaging door de Federal Reserve. Wall Street bleef donderdag dicht voor Thanksgiving Day en is op Black Friday slechts een halve dag geopend. De New Yorkse beurzen sluiten op deze voor retailers belangrijke koopjesdag om 19.00 uur Nederlandse tijd.
7 uur geleden