CPB: nieuw kabinet moet bijsturen om tekort in toom te houden
DEN HAAG (ANP) - Een nieuw kabinet zal financieel moeten bijsturen om te voorkomen dat het begrotingstekort oploopt tot boven de Europese norm van 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Zonder maatregelen komt het tekort daar al in 2026 boven en vanaf 2028 structureel, volgens de jongste ramingen van het Centraal Planbureau (CPB).
Door het uitbundige uitgavenpatroon van het demissionaire kabinet zullen de overheidsfinanciën al op korte termijn "sterk verslechteren". Tot dusver werd dit gecompenseerd door economische bloei, onderuitputting en eenmalige meevallers. Maar die tijd is voorbij, waarschuwt het CPB. En de uitgaven aan onder meer sociale zekerheid, zorg, asiel, defensie en klimaat blijven oplopen, net als de rentelasten.
Beter nieuws uit het Centraal Economisch Plan 2024 dat het CPB donderdag heeft gepubliceerd, is dat de koopkracht dit jaar fors herstelt. "Door een inhaalslag van de lonen en lagere inflatie krijgen huishoudens weer meer te besteden", zegt CPB-directeur Pieter Hasekamp. In doorsnee gaan huishoudens er 2,7 procent op vooruit. Zonder nieuw beleid komt daar evenwel in 2025 niets meer bij.
Energieprijzen
We zijn daarmee nog altijd gemiddeld 0,5 procent armer dan in 2021, voordat onder invloed van de Russische inval in Oekraïne de energieprijzen razendsnel omhoog schoten. De lagere inkomens zijn er sindsdien wél op vooruit gegaan. Dat komt door onder meer de verhoging van het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen.
Het CPB stelt ook vast dat door "gericht" koopkrachtbeleid van het demissionaire kabinet de armoede structureel is afgenomen. In 2021 leefde nog 6,1 procent van de mensen onder de armoedegrens, dat is naar verwachting gedaald naar 4,7 procent dit jaar. De komende jaren neemt dat percentage wel weer iets toe, maar: "de armoede blijft op een permanent lager niveau".
De economie veert na de recessie van vorig jaar op en keert terug naar wat het CPB "een gematigd groeipad" noemt. De groei wordt dit jaar geraamd op 1,1 procent en voor volgend jaar op 1,6 procent. De inflatie daalt verder tot onder de 3 procent, maar blijft daarmee flink hoger dan waar de Europese Centrale Bank (ECB) met zijn rentebeleid op koerst.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De immer stijgende zorgkosten zijn voor de meeste partijen aanleiding om de zorgpremies of eigen bijdragen te verhogen. Daarbij zijn de ogen vooral gericht op het eigen risico, dat mensen moeten betalen als ze daadwerkelijk zorg uit het basispakket gebruiken.
17 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De plannen van rechtse partijen zorgen niet voor vooruitgang op het stikstofdossier of in het tegengaan van klimaatverandering. Dat constateert het Centraal Planbureau in de doorrekening van de verkiezingsprogramma's.
21 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Politici pronken in berichten op X met de doorrekeningen van hun partijprogramma's die het Centraal Planbureau (CPB) vrijdag heeft gepubliceerd. Tegelijkertijd halen ze de statistieken aan om andere partijen te bekritiseren.
23 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Verdere afbouw van de hypotheekrenteaftrek, een maatregel die in meerdere verkiezingsprogramma's terugkomt, "doet iets voor de woningmarkt", zegt CPB-directeur Pieter Hasekamp. Het zal de prijsstijgingen van koopwoningen op zijn minst afremmen, is de verwachting. Het effect op de koopkracht van huizenbezitters hangt af van de invulling, die per partij sterk verschilt.
36 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De plannen van SGP, JA21 en BBB zorgen niet voor een groter woningaanbod, ziet het Centraal Planbureau in de doorrekening van de verkiezingsprogramma's.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - BBB betaalt extra miljardenuitgaven aan defensie grotendeels met een korting op ontwikkelingshulp. Daarop bezuinigt de partij 3,9 miljard euro, staat in de vrijdag gepubliceerde doorrekening van het Centraal Planbureau (CPB). Op andere terreinen zoals onderwijs, zorg en veiligheid gaan er enkele honderden miljoenen vanaf.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Als het verkiezingsprogramma van JA21 wordt uitgevoerd, zorgt dat voor een lastenverlichting voor bedrijven en bezuinigingen op de zorg, concludeert het Centraal Planbureau (CPB) in zijn doorrekening. De grote herziening van het belasting- en toeslagenstelsel die de rechtse partij van plan is, leidt bovendien tot grote inkomensverschillen en een koopkracht die op termijn achterblijft.
2 uur geleden