CPB: nieuw kabinet moet bijsturen om tekort in toom te houden
DEN HAAG (ANP) - Een nieuw kabinet zal financieel moeten bijsturen om te voorkomen dat het begrotingstekort oploopt tot boven de Europese norm van 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Zonder maatregelen komt het tekort daar al in 2026 boven en vanaf 2028 structureel, volgens de jongste ramingen van het Centraal Planbureau (CPB).
Door het uitbundige uitgavenpatroon van het demissionaire kabinet zullen de overheidsfinanciën al op korte termijn "sterk verslechteren". Tot dusver werd dit gecompenseerd door economische bloei, onderuitputting en eenmalige meevallers. Maar die tijd is voorbij, waarschuwt het CPB. En de uitgaven aan onder meer sociale zekerheid, zorg, asiel, defensie en klimaat blijven oplopen, net als de rentelasten.
Beter nieuws uit het Centraal Economisch Plan 2024 dat het CPB donderdag heeft gepubliceerd, is dat de koopkracht dit jaar fors herstelt. "Door een inhaalslag van de lonen en lagere inflatie krijgen huishoudens weer meer te besteden", zegt CPB-directeur Pieter Hasekamp. In doorsnee gaan huishoudens er 2,7 procent op vooruit. Zonder nieuw beleid komt daar evenwel in 2025 niets meer bij.
Energieprijzen
We zijn daarmee nog altijd gemiddeld 0,5 procent armer dan in 2021, voordat onder invloed van de Russische inval in Oekraïne de energieprijzen razendsnel omhoog schoten. De lagere inkomens zijn er sindsdien wél op vooruit gegaan. Dat komt door onder meer de verhoging van het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen.
Het CPB stelt ook vast dat door "gericht" koopkrachtbeleid van het demissionaire kabinet de armoede structureel is afgenomen. In 2021 leefde nog 6,1 procent van de mensen onder de armoedegrens, dat is naar verwachting gedaald naar 4,7 procent dit jaar. De komende jaren neemt dat percentage wel weer iets toe, maar: "de armoede blijft op een permanent lager niveau".
De economie veert na de recessie van vorig jaar op en keert terug naar wat het CPB "een gematigd groeipad" noemt. De groei wordt dit jaar geraamd op 1,1 procent en voor volgend jaar op 1,6 procent. De inflatie daalt verder tot onder de 3 procent, maar blijft daarmee flink hoger dan waar de Europese Centrale Bank (ECB) met zijn rentebeleid op koerst.
Meer uit Politiek
BRUSSEL (ANP) - Premier Dick Schoof is "buitengewoon tevreden" met de afspraak dat de EU 90 miljard euro leent om Oekraïne uit geldnood te helpen. Ook al is Nederland traditioneel huiverig voor gezamenlijke Europese leningen en kwam Schoof naar de EU-top in Brussel om de bevroren Russische tegoeden voor Oekraïne te gebruiken.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil pas weer debatteren over de aanpassing van de zogenoemde Wet betaalbare huur met een nieuw kabinet. Demissionair minister Mona Keijzer (Wonen, BBB) wil de wet die een maximale prijs bepaalt voor huur in het middensegment versoepelen.
8 uur geleden
BEMOWO PISKIE (ANP) - "Het pad van Oekraïne naar de NAVO is onomkeerbaar", benadrukt NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte op de NAVO-basis in het Poolse Bemowo Piskie. De NAVO-topman is daar om de eenheid binnen het militaire bondgenootschap en aan de oostflank van het NAVO-gebied kracht bij te zetten.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet en de NS spreken elkaar tegen over de bodycams die conducteurs krijgen. NS-conducteurs krijgen in januari bodycams, zei demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer, VVD) in een debat over het spoor. De NS verwacht dat de bodycams eind maart of begin april worden geleverd en dat de eerste conducteurs ze rond de zomer inzetten.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid in de Tweede Kamer ziet vaccinaties voor pluimvee als dé oplossing tegen de vogelgriep, maar vreest dat producten van gevaccineerde dieren in het buitenland momenteel nog niet worden geaccepteerd. Tijdens een Kamerdebat roepen het CDA en de VVD demissionair landbouwminister Femke Wiersma (BBB) op ervoor te zorgen dat de handelsbelemmeringen hiervoor worden opgeheven.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten hoopt "ruim" voor 30 januari klaar te zijn met de inhoudelijke gesprekken tussen D66, VVD en CDA over een coalitieakkoord zodat "voldoende tijd" overblijft om te praten met andere partijen over een vorm van samenwerking. Dat zei Jetten donderdag voor aanvang van een nieuwe dag van formatieoverleg.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een groot deel van de Tweede Kamer maakt zich zorgen over de betaalbaarheid van treinkaartjes. PVV, GroenLinks-PvdA, D66, VVD en ChristenUnie vroegen daar aandacht voor in een debat over het spoor. Maar de oplossingen die ze voorstellen, verschillen.
19 uur geleden