CPB: nieuw kabinet moet bijsturen om tekort in toom te houden
DEN HAAG (ANP) - Een nieuw kabinet zal financieel moeten bijsturen om te voorkomen dat het begrotingstekort oploopt tot boven de Europese norm van 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Zonder maatregelen komt het tekort daar al in 2026 boven en vanaf 2028 structureel, volgens de jongste ramingen van het Centraal Planbureau (CPB).
Door het uitbundige uitgavenpatroon van het demissionaire kabinet zullen de overheidsfinanciën al op korte termijn "sterk verslechteren". Tot dusver werd dit gecompenseerd door economische bloei, onderuitputting en eenmalige meevallers. Maar die tijd is voorbij, waarschuwt het CPB. En de uitgaven aan onder meer sociale zekerheid, zorg, asiel, defensie en klimaat blijven oplopen, net als de rentelasten.
Beter nieuws uit het Centraal Economisch Plan 2024 dat het CPB donderdag heeft gepubliceerd, is dat de koopkracht dit jaar fors herstelt. "Door een inhaalslag van de lonen en lagere inflatie krijgen huishoudens weer meer te besteden", zegt CPB-directeur Pieter Hasekamp. In doorsnee gaan huishoudens er 2,7 procent op vooruit. Zonder nieuw beleid komt daar evenwel in 2025 niets meer bij.
Energieprijzen
We zijn daarmee nog altijd gemiddeld 0,5 procent armer dan in 2021, voordat onder invloed van de Russische inval in Oekraïne de energieprijzen razendsnel omhoog schoten. De lagere inkomens zijn er sindsdien wél op vooruit gegaan. Dat komt door onder meer de verhoging van het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen.
Het CPB stelt ook vast dat door "gericht" koopkrachtbeleid van het demissionaire kabinet de armoede structureel is afgenomen. In 2021 leefde nog 6,1 procent van de mensen onder de armoedegrens, dat is naar verwachting gedaald naar 4,7 procent dit jaar. De komende jaren neemt dat percentage wel weer iets toe, maar: "de armoede blijft op een permanent lager niveau".
De economie veert na de recessie van vorig jaar op en keert terug naar wat het CPB "een gematigd groeipad" noemt. De groei wordt dit jaar geraamd op 1,1 procent en voor volgend jaar op 1,6 procent. De inflatie daalt verder tot onder de 3 procent, maar blijft daarmee flink hoger dan waar de Europese Centrale Bank (ECB) met zijn rentebeleid op koerst.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - D66 en het CDA hebben in hun formatiestuk te weinig oog voor de regio, vindt BBB-leider Caroline van der Plas. Volgens haar "ademt het verhaal een grootstedelijke eurofiele koers" en zijn "boeren en vissers het haasje". "Zicht op de wereld, blind voor de regio", aldus de partij.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister van Economische Zaken Vincent Karremans (VVD) gaat toch niet deze maand naar China om daar te praten over de kwestie-Nexperia. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft hij dat hij dit van plan was, maar dat de Chinese ministers met wie hij zou spreken dan geen tijd hebben: zij zijn dan op de 'Central Economic Work Conference'. Volgens Karremans is "in goed overleg besloten te kijken naar een nieuwe datum" en gaat hij indien de situatie daarom vraagt alsnog snel naar China.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In het debat over het verbod op het gebruik van stroomstootapparatuur in de veehouderij heeft de Kamer collectief een vraag voor landbouwminister Wiersma: wanneer komt dat verbod er nu eindelijk? Kamerleden van Partij voor de Dieren, D66, SP, GroenLinks-PvdA, CDA en VVD willen weten waarom het verbod er nog altijd niet is.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Forum voor Democratie ziet in het formatiestuk van D66 en CDA "een aantal aanknopingspunten". Maar verder is het "vooral voortzetting van bestaand beleid", schrijft partijleider Lidewij de Vos in een reactie op X. Ze blijft bij haar wens voor een kabinet op basis van wisselende meerderheden in de Tweede Kamer.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een belastingvoordeel moet het aantrekkelijker maken voor groene techbedrijven om zich in Nederland te vestigen en te ontwikkelen, schrijven partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) in hun gezamenlijke formatiestuk. De partijen willen daarmee bedrijven "die passen bij onze economie van de toekomst" verder helpen.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA stellen in hun aanzet van een coalitieakkoord voor om het VN-vluchtelingenverdrag te 'moderniseren', zodat asielaanvragen buiten Europa kunnen worden ingediend en afgehandeld. Dat lijkt een geste richting JA21, die tijdens de verkiezingscampagne ervoor pleitte om het vluchtelingenverdrag te veranderen.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De formerende partijen D66 en het CDA willen met een zogenoemde "Crisiswet Netcongestie" de overbelasting op het stroomnet tegengaan. Dat staat in het formatiedocument waar beide partijen de afgelopen weken aan hebben gewerkt.
13 uur geleden