CPB: nieuw kabinet moet bijsturen om tekort in toom te houden
DEN HAAG (ANP) - Een nieuw kabinet zal financieel moeten bijsturen om te voorkomen dat het begrotingstekort oploopt tot boven de Europese norm van 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Zonder maatregelen komt het tekort daar al in 2026 boven en vanaf 2028 structureel, volgens de jongste ramingen van het Centraal Planbureau (CPB).
Door het uitbundige uitgavenpatroon van het demissionaire kabinet zullen de overheidsfinanciën al op korte termijn "sterk verslechteren". Tot dusver werd dit gecompenseerd door economische bloei, onderuitputting en eenmalige meevallers. Maar die tijd is voorbij, waarschuwt het CPB. En de uitgaven aan onder meer sociale zekerheid, zorg, asiel, defensie en klimaat blijven oplopen, net als de rentelasten.
Beter nieuws uit het Centraal Economisch Plan 2024 dat het CPB donderdag heeft gepubliceerd, is dat de koopkracht dit jaar fors herstelt. "Door een inhaalslag van de lonen en lagere inflatie krijgen huishoudens weer meer te besteden", zegt CPB-directeur Pieter Hasekamp. In doorsnee gaan huishoudens er 2,7 procent op vooruit. Zonder nieuw beleid komt daar evenwel in 2025 niets meer bij.
Energieprijzen
We zijn daarmee nog altijd gemiddeld 0,5 procent armer dan in 2021, voordat onder invloed van de Russische inval in Oekraïne de energieprijzen razendsnel omhoog schoten. De lagere inkomens zijn er sindsdien wél op vooruit gegaan. Dat komt door onder meer de verhoging van het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen.
Het CPB stelt ook vast dat door "gericht" koopkrachtbeleid van het demissionaire kabinet de armoede structureel is afgenomen. In 2021 leefde nog 6,1 procent van de mensen onder de armoedegrens, dat is naar verwachting gedaald naar 4,7 procent dit jaar. De komende jaren neemt dat percentage wel weer iets toe, maar: "de armoede blijft op een permanent lager niveau".
De economie veert na de recessie van vorig jaar op en keert terug naar wat het CPB "een gematigd groeipad" noemt. De groei wordt dit jaar geraamd op 1,1 procent en voor volgend jaar op 1,6 procent. De inflatie daalt verder tot onder de 3 procent, maar blijft daarmee flink hoger dan waar de Europese Centrale Bank (ECB) met zijn rentebeleid op koerst.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De VVD overweegt haar eigen politici een deel van hun inkomen te laten afstaan aan de partij. Dat staat in een 'dilemmastuk' dat op een ledenvergadering in december aan bod komt. Als er een besluit over wordt genomen, is dat pas in het voorjaar, zegt een VVD-woordvoerder.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Voor de kerst ziet verkenner Wouter Koolmees nog geen nieuw kabinet op het bordes staan. "Die kans acht ik niet heel groot", zei hij vrijdag na drie dagen van overleg met de politieke leiders uit de Tweede Kamer die in de campagne allemaal verklaarden heel snel een nieuw kabinet te willen.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA kan VVD-leider Dilan Yeşilgöz op geen enkele manier overhalen om samen in een coalitie te stappen, zei ze voor een gesprek met de linkse leider en verkenner Wouter Koolmees. De politica zei dat "de verschillen enorm" zijn en dat één gesprek dat niet gaat veranderen. "Dan zouden zij richting hun eigen kiezers een eigen draai moeten maken op alle punten. Dat lijkt me niet geloofwaardig."
22 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet stelt de beslissing over het al dan niet verlagen van het eigen risico in de zorg uit. "We willen eerst kijken hoe het ligt in de Tweede Kamer, dan gaan we besluiten of we het ook voorleggen," zegt zorgminister Jan Anthonie Bruijn (VVD) na afloop van de ministerraad.
23 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - JA21-leider Joost Eerdmans en D66-voorman Rob Jetten zien vooral op het gebied van klimaat, asiel en Europese samenwerking nog grote inhoudelijke verschillen tussen hun partijen. Dat zeiden de twee fractievoorzitters voor aanvang van een gesprek bij verkenner Wouter Koolmees.
23 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Meerdere gemeenten hebben hun voorlopige uitslagen voor de Tweede Kamerverkiezingen een paar keer aangepast. "Dat heeft geleid tot onrust. Dat is onnodig en onwenselijk", zei voorzitter Wim Kuijken van de Kiesraad daar vrijdag over bij het vaststellen van de einduitslag.
23 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Robert van Asten van D66 heeft vrijdag aangekondigd dat hij opstapt als wethouder in Den Haag, omdat hij lid van de Tweede Kamer wordt. Van Asten blijft tot volgende week in functie. D66 wil bij de gemeenteraadsvergadering van 12 november een opvolger voordragen. De termijn van het huidige college loopt nog tot de gemeenteraadsverkiezingen in maart.
23 uur geleden