Commissie: overheid was én is 'blind' voor mensen en hun rechten
DEN HAAG (ANP) - De overheid was, en is nog altijd, blind voor mensen en hun rechten. Een schandaal zoals dat rond de kinderopvangtoeslag, kan daardoor "morgen weer" gebeuren. Tot die conclusie komt de parlementaire enquêtecommissie die het fraudebeleid van de overheid heeft onderzocht.
De leden van de commissie noemen deze vaststelling misschien wel de "meest indringende" uit hun ruim vijfhonderd pagina's tellende rapport, waarin zij bikkelhard oordelen over regering, parlement en rechtspraak. Het toeslagenschandaal "lijkt een unieke gebeurtenis waaruit reeds lessen zijn getrokken", waardoor het zich niet zal herhalen. Maar het onderzoek wijst op het tegendeel: "de blindheid van de overheid voor mens en recht is niet weg". In het rapport concludeert de commissie dat die blindheid zelfs nog steeds "overal binnen de overheid" zit.
Opeenvolgende kabinetten hebben volgens de commissie "verkeerde keuzes" gemaakt bij het ontwerp, de invoering en de uitvoering van wetten op het gebied van sociale zekerheid en toeslagen. Financiële overwegingen hadden de overhand, zonder dat er oog was voor de gevolgen voor mensen. Het parlement verzuimde niet alleen in te grijpen, maar moedigde dit harde fraudebeleid juist aan. De commissie wijt dit ook aan "een verhard politiek en maatschappelijk klimaat".
Gediscrimineerd
Door deze ondoordachte aanpak zijn de grondrechten van burgers, bijvoorbeeld op eerbiediging van hun persoonlijke levenssfeer en gelijke behandeling, met voeten getreden. Ook de rechtspraak kon jarenlang niet voorkomen dat mensen gediscrimineerd werden en voor de kleinste foutjes als fraudeur werden behandeld. "De staatsmachten waren blind voor de gevolgen van beleid en besluitvorming."
De enquêtecommissie zou het "onvergeeflijk" vinden als hier geen lering uit wordt getrokken. In reactie op onthullingen zijn "tal van verbeterprogramma's opgezet", maar er ligt een dieper probleem. "De patronen die dit veroorzaakt hebben, zijn nog steeds aanwezig." En verderop in het rapport: "laat het leed niet voor niets zijn geweest".
De commissie voegt daaraan toe dat veel van haar eigen conclusies niet helemaal nieuw zijn. "Veel is al eerder gezegd, opgeschreven of voor gewaarschuwd", aldus het rapport. Maar "dat maakt het des te erger dat niet is ingegrepen, dat de rechtstaat niet is gerespecteerd, grondrechten zijn geschonden en de menselijke waardigheid van individuen met voeten is getreden". Het "vermorzelen" van mensen had voorkomen kunnen worden als de rechtstaat eerder was versterkt, "zoals al meermaals indringend is aanbevolen".
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van 94 Tweede Kamerleden heeft voor de asielnoodmaatregelenwet gestemd na een avond waarin de fracties van NSC en SGP tot op het laatst onbeslist waren. De partijen hadden veel moeite met het wijzigingsvoorstel van de PVV over de strafbaarstelling van illegaliteit, omdat ze vreesden dat humanitaire hulp aan illegalen daardoor strafbaar zou worden.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Een ruime meerderheid van 95 Kamerleden heeft voor de wet gestemd over een tweestatusstelsel. Hierin wordt geregeld dat vluchtelingen worden opgedeeld in twee groepen, waarvan er één minder rechten krijgt. Het is nog allerminst zeker of de wet ook op voldoende steun kan rekenen in de Eerste Kamer. Daar is de steun van het CDA belangrijk en die partij is tegen.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Justitie- en asielminister David van Weel (VVD) is bereid het artikel uit de asielnoodmaatregelenwet dat de strafbaarstelling van illegaliteit regelt, niet meteen in werking te laten treden. Hij laat eerst de Raad van State advies uitbrengen en bespreekt dit vervolgens met de Tweede Kamer.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD en CDA willen een boycot van producten uit illegale Israëlische nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever. Ze willen dat demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) hiervoor steun gaat zoeken in de Europese Unie. De bewindsman ontraadde donderdag de motie, maar een meerderheid in de Kamer stemde er toch mee in.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Regeringspartij NSC wil "zwart op wit" van justitie- en asielminister David van Weel dat de strenge asielwetgeving er niet voor zorgt dat het strafbaar wordt om humanitaire hulp te bieden aan mensen die illegaal in Nederland zijn. Komt die garantie er niet, dan kan NSC niet met het wetsvoorstel instemmen, zegt fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil dat het kabinet een staatscommissie instelt die grondig gaat onderzoeken hoe het is gesteld met uithuisplaatsingen van kinderen vanwege problemen in de gezinnen. Daarbij moet de commissie zich onder meer richten op de praktijk van drang en dwang die vanuit de overheid wordt toegepast in de jeugdzorg. Ook de rol van onder meer scholen, rechtbanken, familie en de omgeving daarin moet worden bekeken.
3 dagen geleden
AMSTERDAM (ANP) - Burgemeester Femke Halsema van Amsterdam noemt het "hoogstwaarschijnlijk" dat bij een volgende voetbalwedstrijd in de hoofdstad tegen de Israëlische club Maccabi Tel Aviv er geen supporters welkom zijn. Ze zei dat in een debat met de gemeenteraad over het onderzoek van het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement (COT) naar het geweld rondom de voetbalwedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv in de nacht van 7 op 8 november vorig jaar.
3 dagen geleden