Commissie: mythe dat toeslagschandaal op Bulgarenfraude volgde
DEN HAAG (ANP) - Het is echt een mythe dat de fraudezaak uit 2013 die de 'Bulgarenfraude' is gaan heten, heeft geleid tot het toeslagenschandaal. Dat zegt de parlementaire-enquêtecommissie die onder meer dit schandaal onderzocht. "Ik ga een poging wagen dat voor eens en voor altijd uit de wereld te helpen", zei commissielid Thierry Aartsen (VVD). De enorme fouten bij het ontwerp, de invoering en de uitvoering van wetten die een kleine twintig jaar geleden zijn aangenomen, hebben de basis gelegd voor de ontspoorde fraudeaanpak, zegt hij.
Berichten in 2013 over fraude met toeslagen door een groep Bulgaren leidden tot maatschappelijke en politieke verontwaardiging. Tijdens de verhoren door de commissie bleek onder meer dat in reactie hierop binnen één weekend een omstreden risicomodel is ingevoerd, waar eigenlijk nog een half jaar de tijd voor was. Maar de problemen ontstonden al ver daarvoor, benadrukt Aartsen.
Hij noemt als voorbeeld de fouten die zijn gemaakt rond de wet die het toeslagensysteem vastlegt. Bij het ontwerp van deze wet ging het al fout: "We hebben geprobeerd om inkomensondersteuning voor individuen in een massaal proces te stoppen." Per maand moesten ineens acht miljoen toeslagen worden uitbetaald zonder voldoende bescherming voor mensen." Het gaat immers om een voorschot van 100 procent, zonder controle vooraf. Een "zeer fraudegevoelig systeem", volgens de commissie.
'Grote fouten'
Ook bij de invoering ging het mis, bijvoorbeeld bij de keuze voor de Belastingdienst als uitvoerder. "De Belastingdienst is ingesteld om te innen." Een miljoen van de acht miljoen toeslagen kon "simpelweg niet op tijd worden uitbetaald".
Bekend zijn de "grote, grote fouten" die in de uitvoering zijn gemaakt. Onder meer door vast te houden aan de harde lijn die tot terugvorderingen van het hele bedrag leidde. Een "tekenend voorbeeld" is dat er brieven werden gestuurd waarin mensen gesommeerd werden 125.000 euro terug te betalen.
Vijftien rapporten
Ondanks waarschuwingen bleef dit voortduren. In de afgelopen jaren zijn maar liefst vijftien rapporten verschenen "die allemaal stuk voor stuk waarschuwen voor de grote problemen in het toeslagenstelsel", benadrukt Aartsen. Kamer en kabinet hebben daar niet op nauwelijks op ingegrepen
Het was niet "allemaal de schuld van slechte wetgeving", aldus Aartsen. Politiek, uitvoerders en de rechtspraak zijn "medeverantwoordelijk voor de ellende van mensen". Maar betere wetgeving had waarschijnlijk een hoop ellende voorkomen, aldus de commissie.
Meer uit Binnenland
ROERMOND (ANP) - Bevrijdingsdag trapt af in het Limburgse Roermond. Na de 5 mei-lezing van jurist en mensenrechtenactivist Lilian Gonçalves-Ho Kang You wordt het bevrijdingsvuur aan het begin van de middag ontstoken door demissionair premier Mark Rutte en Ambassadeur van de Vrijheid Wende Snijders in de gastprovincie. Daarna gaan alle vrijheidsvieringen in het land van start.
57 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - April Darby, Emma Kok, FLEMMING, Gaia Aikman en Guus Meeuwis geven zondagavond een optreden tijdens het traditionele 5 mei-concert op de Amstel in Amsterdam. Daar treden ze op in het bijzijn van koning Willem-Alexander, koningin Máxima en demissionair minister-president Mark Rutte. Het is de dertigste keer dat het concert plaatsvindt.
1 uur geleden
GILZE (ANP) - De Ambassadeurs van de Vrijheid van dit jaar - Claude, Wende, FLEMMING en Son Mieux - vertrekken zondag vanaf vliegbasis Gilze-Rijen per helikopter naar diverse bevrijdingsfestivals verspreid over het hele land. Zij staan dan op het podium van de festivals ieder op hun eigen manier stil bij wat vrijheid precies betekent.
1 uur geleden
WAGENINGEN (ANP) - De 101-jarige Canadese oorlogsveteraan Pierce 'George' Brewster en de 99-jarige Britse veteraan Geoff Roberts hebben even voor middernacht in Wageningen het Nationaal Bevrijdingsvuur aangestoken. Dat deden zij samen met burgemeester Floor Vermeulen op het plein voor Hotel de Wereld, waar in 1945 werd onderhandeld over de Duitse capitulatie.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Tijdens de Nationale Herdenking op de Dam zijn drie personen aangehouden, en niet één zoals eerder werd gemeld. Dat laat Willem Jebbink, de advocaat van de drie, weten. Op de Dam was, net als vorig jaar tijdens de dodenherdenking, een groepje demonstranten aanwezig dat aandacht vroeg voor de politieke situatie in Oeganda. De overgebleven betogers bleven stil tijdens de twee minuten stilte om 20.00 uur.
5 uur geleden
WASSENAAR (ANP) - De dodenherdenking op de Waalsdorpervlakte in de duinen tussen Den Haag en Wassenaar is zonder incidenten verlopen. De twee minuten stilte vanaf 20.00 uur zijn niet verstoord. In het hele land waren gemeenten extra alert op verstoringen en protestacties in verband met situatie in Gaza en hadden extra maatregelen genomen.
7 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Op veel plekken in Nederland was het om 20.00 uur twee minuten stil, om mensen te herdenken die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in oorlogssituaties of bij vredesoperaties. Bij de Nationale Herdenking op de Dam namen ongeveer 4000 mensen die hun plek van tevoren hadden gereserveerd de stilte in acht.
8 uur geleden