Commissie: Kamer moet rol in kabinetsformatie scherper krijgen
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer moet scherper krijgen wat haar regierol bij de totstandkoming van een nieuw kabinet precies inhoudt. De meningen daarover lopen nu nog sterk uiteen en dat komt het proces niet ten goede, constateert een commissie die de moeizame en langdurige kabinetsformatie van 2021 heeft geëvalueerd.
De Tweede Kamer nam de leidende rol in de kabinetsformatie in 2012 over van de koning. Maar daarbij zijn nooit duidelijke afspraken gemaakt over hoe dat precies in zijn werk moet gaan. Het is zaak om ruim voor de volgende Tweede Kamerverkiezingen daarover het debat te voeren, zegt commissievoorzitter Carla van Baalen.
De commissie beveelt verder aan deadlines te gaan hanteren in de kabinetsformatie. Aan de opdracht van iedere informateur zou een termijn moeten worden gesteld, met na afloop daarvan een debat. "Dat voorkomt eindeloze informatiefases", zegt Van Baalen. Bovendien geeft het de Kamer meer controle en schept het duidelijkheid over de voortgang.
Rol verkenner
De commissie heeft ook de rol bekeken van de verkenner die na de Tweede Kamerverkiezingen als eerste aan zet komt. In 2021 werden er zelfs twee aangesteld, van VVD en D66. Dat leidde tot onvrede, stelt de commissie vast na gesprekken met betrokkenen. De verkenners leken soms al bezig met onderhandelen, terwijl dat een taak is van de informateur.
Voortaan zou er altijd één verkenner moeten komen met een duidelijk afgebakende opdracht, aldus Van Baalen. "En laat het iemand zijn met enige afstand tot de politieke actualiteit."
‘Functie elders’
De kabinetsformatie van 2021 verliep mede zo stroef doordat verkenner Kajsa Ollongren zich per ongeluk liet fotograferen met een document onder haar arm waarop flarden te lezen waren uit de eerste gespreksronde. Daarin werd onder meer gesproken over een "functie elders" voor Pieter Omtzigt, toen nog Tweede Kamerlid voor het CDA.
Naderhand werd duidelijk dat die suggestie ter sprake was gekomen tijdens een gesprek met VVD-leider Mark Rutte. Het zorgde voor een diepe vertrouwenscrisis tussen de hoofdrolspelers in het toen nog prille formatieproces. Reden voor de commissie om extra te hameren op het belang van vertrouwelijkheid. "Openbaarheid is niet behulpzaam."
‘Ongrijpbare factoren‘
De commissie stelt wel vast dat de duur van de kabinetsformatie niet in de eerste plaats wordt bepaald door regels en procedures, hoewel die wel voor verbetering vatbaar zijn. Veel belangrijker zijn "die ongrijpbare factoren die tussen mensen spelen, zoals vertrouwen, chemie en de wil om samen te werken".
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De provincies hebben demissionair minister Mona Keijzer van Asiel en Migratie opgeroepen om de spreidingswet uit te voeren, in plaats van te vragen om noodopvanglocaties. Acht provincies kregen deze week het verzoek om met spoed elk 325 extra plekken in de noodopvang te realiseren. Als reactie stuurden de commissarissen van de Koning een gezamenlijke brief aan Keijzer.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei) kiest voor de bekritiseerde kabelroute langs Schiermonnikoog. Er moeten zware kabels door de Waddenzee komen om windenergie van de Noordzee aan land te brengen. Dit is volgens de klimaat- en energieminister de 'snelste en meest betrouwbare route', schrijft ze in een Kamerbrief.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Tweede Kamerlid voor Forum voor Democratie (FVD) Ralf Dekker nam in maart deel aan een videoconferentie met Russische politici, waarachter een campagne van het Kremlin schuilging om de NAVO te ondermijnen. Dat schrijft NRC.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - VluchtelingenWerk Nederland zegt blij te zijn met de uitspraak van de Raad van State over de asielaanvragen van mensen uit Jemen. De hoogste bestuursrechter oordeelde woensdag dat demissionair minister David van Weel van Asiel beter moet uitleggen waarom niet alle vluchtelingen uit Jemen asiel krijgen.
5 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister David van Weel (Asiel, VVD) moet beter onderbouwen waarom niet alle vluchtelingen uit Jemen asiel krijgen, oordeelt de Raad van State. Momenteel is het beleid dat Jemenieten alleen mogen blijven als zij persoonlijk gevaar lopen. De minister vindt dat er geen sprake is van een uitzonderlijk onveilige situatie, waarin alle asielzoekers zouden mogen blijven. Maar de hoogste bestuursrechter vindt dat hij dit niet goed heeft gemotiveerd.
5 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Vergeleken met de vorige Tweede Kamerverkiezingen zijn meer partijen van plan hun programma te laten doorrekenen door het Centraal Planbureau (CPB). Zeker tien partijen zijn dit van plan. De vorige keer waren het er acht. Vooral kleinere oppositiepartijen doen niet mee, uit principiële redenen of omdat ze het te veel moeite vinden.
6 dagen geleden
BRUSSEL (ANP) - Nederland is tevreden met de afspraak die de Amerikaanse president Donald Trump en NAVO-baas Mark Rutte hebben gemaakt om op kosten van Europese lidstaten van het bondgenootschap extra Amerikaanse wapens naar Oekraïne te sturen. "Ik ben erg blij dat Europa en de VS op dit punt op een lijn zitten", zei demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) voor het begin van de vergadering met EU-ministers van Buitenlandse Zaken.
6 dagen geleden