Comité: nog steeds grote steun onder Nederlanders voor 4 en 5 mei
AMSTERDAM (ANP) - Een grote meerderheid van de Nederlanders vindt het nog steeds belangrijk stil te staan bij de Nationale Dodenherdenking op 4 mei en Bevrijdingsdag een dag later. Dat meldt het Nationaal Comité 4 en 5 mei op basis van het Nationaal Vrijheidsonderzoek 2022. Van de mensen die na de Russische inval in Oekraïne deelnamen aan het onderzoek, maken ruim zes op de tien zich het meeste zorgen om oorlog.
Nederlanders vinden 4 en 5 mei met name belangrijk vanwege het saamhorigheidsgevoel en omdat zij het van wezenlijk belang vinden stil te staan bij de mensen die gestorven zijn voor de vrijheid. Ook speelt mee dat men het belangrijk vindt te beseffen "dat zoiets als de Tweede Wereldoorlog niet meer zou mogen plaatsvinden", stelt het comité.
Het draagvlak voor 4 mei is vrijwel onaangetast: 83 procent geeft aan de Nationale Herdenking (heel) belangrijk te vinden. Dat was een jaar eerder 85 procent. Voor Bevrijdingsdag is er een lichte daling te zien. Waar vorig jaar 79 procent aangaf veel waarde te hechten aan die feestdag, is dat nu 75 procent.
Onderzoek
Het comité liet ook onderzoek doen naar de gevoelens die de vaderlandse geschiedenis oproept bij Nederlanders. Daaruit komt naar voren dat circa een op de vijf mensen "dankbaarheid en trots" voelt. "Men voelt zich dankbaar voor de bevrijding, de bevrijders en om in Nederland te mogen wonen", stelt het comité. Nederlanders zijn vaak trots dat hun 'landje' op bepaalde vlakken 'groot' was en denken dan aan bijvoorbeeld de Gouden Eeuw en de strijd tegen het water.
Een op de tien respondenten gaf aan schaamte te ervaren bij het verleden van Nederland, waarbij de koloniale tijd en het slavernijverleden vaak worden aangehaald. Hierin zien de onderzoekers "aanzienlijke verschillen" tussen bevolkingsgroepen. Nederlanders van Indonesische afkomst voelen het vaakst schaamte bij het verleden van ons land. Bij mensen van Antilliaanse of Surinaamse komaf gaat het vaker om boosheid.
Feestdag
Het Nationaal Vrijheidsonderzoek is een jaarlijks onderzoek naar het draagvlak voor herdenken en vieren in Nederland. Onderzoeksbureau Centerdata voerde dit onderzoek uit in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Dit jaar deden ruim 1300 Nederlanders mee.
Overigens is 5 mei een officiële feestdag, maar geldt wel voor veel mensen dat ze een keer in de vijf jaar een vrije dag hebben. Er gaan al jaren geluiden op daar verandering in te brengen en van Bevrijdingsdag jaarlijks een vrije dag te maken. Volgens Piet Fortuin van vakbond CNV kan zo'n extra feestdag mogelijk meer opleveren dan kosten. "Mensen geven veel geld uit op zo'n feestdag, bijvoorbeeld in festivals en in de horeca. Ook kan een feestdag ontstressend werken. Belangrijk in een tijd dat werkgevers jaarlijks een paar miljard aan verzuimkosten als gevolg van stress uitgeven."
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Als het huidige beleid wordt voortgezet, stijgt het aantal verkeersslachtoffers de komende decennia sterk. Het verwachte aantal verkeersdoden ligt in 2040 dan tussen de 720 en 760, tegenover 675 in 2024. Dat staat in een rapport van het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV).
1 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De NPO respecteert het besluit van AVROTROS om in 2026 niet deel te nemen aan het Eurovisie Songfestival in Wenen. Dat laat een woordvoerder donderdagavond weten. "We onderzoeken op dit moment de mogelijkheden om het Eurovisie Songfestival alsnog bij de Nederlandse kijkers te brengen en hopen daar snel op terug te komen", meldt de NPO.
13 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - De vijf verdachten die donderdag voor de rechtbank verschenen in een groot proces dat draait om een groep vermeende soevereinen, blijven in de cel tot de volgende zitting. Dat heeft de rechtbank in Leeuwarden beslist. Justitie verdenkt de mannen ervan onderdeel te zijn van een groep die een anti-institutioneel gedachtegoed aanhangt en vanuit die overtuiging aanslagen wilde plegen. De verdachten ontkennen dit.
13 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Nederland gaat volgend jaar voor het eerst in 24 jaar niet naar het Eurovisie Songfestival. AVROTROS houdt vast aan het voornemen niet deel te nemen als Israël erbij is. De omroep heeft die beslissing genomen in nauwe afstemming met de NPO, heeft de omroep bekendgemaakt. Volgens de omroep is "deelname onder de huidige omstandigheden niet te verenigen met de publieke waarden die voor ons essentieel zijn".
13 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - De rechtbank in Groningen heeft tbs met dwangverpleging opgelegd aan Curtly E. (46) uit Groningen voor het doodsteken van zijn 12-jarige zoon Gianny-Davey op 29 december vorig jaar. E. handelde in een psychose en was volledig ontoerekeningsvatbaar, oordeelt de rechtbank.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Maak Europese regels voor kleine voertuigen zoals e-steps. Die oproep doet demissionair minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) donderdag in een overleg met EU-ministers. Zijn verklaring wordt gesteund door vijftien andere landen waaronder Duitsland, Polen en België.
17 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - Drie verdachten in een grote zaak die draait om een groep veronderstelde soevereinen hebben donderdag de rechtbank in Leeuwarden gevraagd of zij hun proces in vrijheid mogen afwachten. Het Friese trio maakt volgens het Openbaar Ministerie deel uit van een netwerk dat een anti-institutioneel gedachtegoed aanhangt en vanuit die overtuiging aanslagen wilde plegen. De verdachten ontkennen.
18 uur geleden