Chili wijst nieuwe grondwet af in referendum
SANTIAGO (ANP/RTR/BLOOMBERG) - Chili heeft via een referendum een nieuwe progressieve grondwet afgewezen. Met praktisch alle stemmen geteld blijkt 62 procent van de kiezers tegen de nieuwe grondwet te zijn en slechts 38 procent voor. Het campagneteam dat voor aanname van de nieuwe grondwet streed, heeft zijn verlies officieel toegegeven.
Kiezers gingen zondag massaal naar de stembus. Alle burgers van Chili waren dan ook verplicht om in het referendum hun stem uit te brengen. Bijna 80 procent van de Chilenen stemde in oktober 2020 nog voor het aanpassen van de bestaande grondwet, die stamt uit de tijd van dictator Augusto Pinochet. Die was van 1973 tot 1990 aan de macht.
Die stemming in 2020 kwam een jaar nadat meer dan een miljoen mensen de straat op waren gegaan in de hoofdstad Santiago, uit protest tegen een verhoging van de openbaarvervoertarieven. Bij de daaropvolgende sociale onrust tegen de enorme sociaaleconomische ongelijkheid in het Zuid-Amerikaanse land vielen dertig doden en duizenden gewonden. Een van de eisen van de betogers was een nieuwe grondwet.
Tegenvaller
De nieuwe tekst diende te worden opgesteld door burgers. Het land installeerde daartoe in juli 2021 een comité, bestaande uit 155 mensen. Onder de afgevaardigden waren onder anderen advocaten, docenten, wetenschappers en journalisten. De helft van het comité bestond uit vrouwen. Ook werden er zeventien inheemse afgevaardigden gekozen.
De nieuwe grondwet had de macht van de elite moeten verminderden en de welvaart eerlijker moeten verdelen over de inwoners van Chili. Ook had zij sociale rechten, het milieu, gendergelijkheid en inheemse rechten beter moeten waarborgen. Maar de Chileense kiezer was dus niet tevreden met de nieuw opgestelde tekst. De huidige grondwet biedt veel meer ruimte aan vrijemarktwerking, wat Chili tot een geliefd land voor buitenlandse investeerders maakt.
De uitkomst is een fikse tegenvaller voor de nieuwe linkse president Gabriel Boric. Hij rekende erop dat de nieuwe grondwet hem zou helpen de belasting-, pensioen- en arbeidsstelsels te kunnen hervormen. Hij zei in een reactie op de uitslag dat het volk heeft laten zien "dat het democratie wil en waardeert, en dat het daarop rekent bij het overwinnen van meningsverschillen en bij het boeken van vooruitgang". Vervolgens riep hij alle politieke krachten in Chili op om zo snel mogelijk met nieuwe afspraken te komen over de toekomst van het "nieuwe grondwettelijke proces" dat na de stemming in 2020 in gang werd gezet.
Meer uit Buitenland
JOHANNESBURG (ANP/AFP) - De Duitse bondskanselier Friedrich Merz is sceptisch of er vóór donderdag een akkoord kan worden bereikt over het 28-puntenplan voor een einde aan de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. De Amerikaanse president Donald Trump kwam met deze deadline.
13 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - De grenzen van Oekraïne kunnen niet met geweld worden gewijzigd en de Oekraïense krijgsmacht mag niet zodanig worden beperkt dat het land kwetsbaar wordt voor een toekomstige aanval, stelt Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Ze vindt ook dat de Europese Unie een centrale rol moet spelen in een vredesakkoord voor Oekraïne.
1 uur geleden
CAÏRO (ANP/DPA) - Een delegatie van Hamas is aangekomen in de Egyptische hoofdstad Caïro voor gesprekken na een hernieuwde escalatie van het geweld in de Gazastrook, meldden ingewijden. Er zijn gesprekken gepland met bemiddelaars, waaronder Egypte, Qatar en de Verenigde Staten.
1 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky hoopt dat de gesprekken in Genève over het Amerikaanse vredesplan voor Oekraïne en Rusland tot resultaten leiden, schrijft hij op X. "Het bloedvergieten moet stoppen en we moeten ervoor zorgen dat de oorlog nooit meer oplaait."
1 uur geleden
GENÈVE (ANP/BLOOMBERG) - Europese landen komen zondag in Genève met een tegenvoorstel voor het Amerikaanse vredesplan om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne. Daarin zou onder andere staan dat ze NAVO-achtige veiligheidsgaranties eisen voor Oekraïne. Ook willen ze niet dat het land grondgebied afstaat aan Rusland voordat er een staakt-het-vuren is afgesproken.
2 uur geleden
JOHANNESBURG (ANP/AFP) - De Noorse premier Jonas Gahr Støre stelt dat het Amerikaanse vredesplan voor Oekraïne "onvoldoende" is. Het huidige voorstel bevat volgens hem "grote gebreken".
2 uur geleden
GENÈVE (ANP/AFP) - De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio is aangekomen in Genève voor overleg over het stoppen van de oorlog in Oekraïne. Hij spreekt in de Zwitserse stad met Oekraïense en andere Europese functionarissen.
4 uur geleden