Chili wijst nieuwe grondwet af in referendum
SANTIAGO (ANP/RTR/BLOOMBERG) - Chili heeft via een referendum een nieuwe progressieve grondwet afgewezen. Met praktisch alle stemmen geteld blijkt 62 procent van de kiezers tegen de nieuwe grondwet te zijn en slechts 38 procent voor. Het campagneteam dat voor aanname van de nieuwe grondwet streed, heeft zijn verlies officieel toegegeven.
Kiezers gingen zondag massaal naar de stembus. Alle burgers van Chili waren dan ook verplicht om in het referendum hun stem uit te brengen. Bijna 80 procent van de Chilenen stemde in oktober 2020 nog voor het aanpassen van de bestaande grondwet, die stamt uit de tijd van dictator Augusto Pinochet. Die was van 1973 tot 1990 aan de macht.
Die stemming in 2020 kwam een jaar nadat meer dan een miljoen mensen de straat op waren gegaan in de hoofdstad Santiago, uit protest tegen een verhoging van de openbaarvervoertarieven. Bij de daaropvolgende sociale onrust tegen de enorme sociaaleconomische ongelijkheid in het Zuid-Amerikaanse land vielen dertig doden en duizenden gewonden. Een van de eisen van de betogers was een nieuwe grondwet.
Tegenvaller
De nieuwe tekst diende te worden opgesteld door burgers. Het land installeerde daartoe in juli 2021 een comité, bestaande uit 155 mensen. Onder de afgevaardigden waren onder anderen advocaten, docenten, wetenschappers en journalisten. De helft van het comité bestond uit vrouwen. Ook werden er zeventien inheemse afgevaardigden gekozen.
De nieuwe grondwet had de macht van de elite moeten verminderden en de welvaart eerlijker moeten verdelen over de inwoners van Chili. Ook had zij sociale rechten, het milieu, gendergelijkheid en inheemse rechten beter moeten waarborgen. Maar de Chileense kiezer was dus niet tevreden met de nieuw opgestelde tekst. De huidige grondwet biedt veel meer ruimte aan vrijemarktwerking, wat Chili tot een geliefd land voor buitenlandse investeerders maakt.
De uitkomst is een fikse tegenvaller voor de nieuwe linkse president Gabriel Boric. Hij rekende erop dat de nieuwe grondwet hem zou helpen de belasting-, pensioen- en arbeidsstelsels te kunnen hervormen. Hij zei in een reactie op de uitslag dat het volk heeft laten zien "dat het democratie wil en waardeert, en dat het daarop rekent bij het overwinnen van meningsverschillen en bij het boeken van vooruitgang". Vervolgens riep hij alle politieke krachten in Chili op om zo snel mogelijk met nieuwe afspraken te komen over de toekomst van het "nieuwe grondwettelijke proces" dat na de stemming in 2020 in gang werd gezet.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - De Duitse regeringsleider Friedrich Merz erkent de Belgische bezorgdheid over de inzet van bevroren Russisch geld voor Oekraïne. Alle landen moeten hetzelfde risico dragen, zei de bondskanselier na overleg met de Belgische premier Bart De Wever en Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
4 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De Canadees-Amerikaanse toparchitect Frank Gehry is op 96-jarige leeftijd overleden, meldt The New York Times. Hij ontwierp onder meer het Guggenheim-museum in het Noord-Spaanse Bilbao. Volgens de krant was hij een van de grootste Amerikaanse architecten.
6 uur geleden
BRASILIA (ANP/RTR) - De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro heeft voor de verkiezingen van volgend jaar zijn steun uitgesproken voor zijn oudste zoon Flávio Bolsonaro als presidentskandidaat. Dat maakte het hoofd van hun Liberale Partij bekend en Flávio heeft dit zelf bevestigd op X.
7 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Europarlementariërs zien de manier waarop de Verenigde Staten de EU heeft afgeschilderd in hun laatste veiligheidsstrategie als een aanval op de Europese waarden en manier van leven. In een Nationale Veiligheidsstrategie stelt de regering-Trump dat het verzet in Europa tegen de gevestigde orde moet worden aangewakkerd en dat radicaal-rechtse bewegingen moeten worden gesteund.
9 uur geleden
DUBLIN (ANP/AFP) - De Ierse politie onderzoekt een incident met onbekende drones rond de aankomst van het vliegtuig met de Oekraïense president Zelensky in de Ierse hoofdstad Dublin. Regeringsleider Micheál Martin heeft gezegd dat hij is geïnformeerd over drone-activiteiten op de avond van de landing. Later deze maand buigt de Nationale Veiligheidsraad zich over de kwestie, meldt de Ierse omroep RTE.
10 uur geleden
LONDEN (ANP) - De Soedanese stad el-Fasher is volgens waarnemers 'een enorme plaats delict' met hopen opgestapelde lijken in straten en massagraven. De Rapid Support Forces (RSF) die de stad zes weken geleden innamen, proberen bewijs voor hun massamoorden te vernietigen, meldt de Britse krant The Guardian.
13 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - België doet volgend jaar mee aan het Eurovisie Songfestival. Dat heeft de Franstalige omroep RTBF vrijdag besloten. Wie de Belgische kandidaat wordt, is nog niet bekend.
13 uur geleden