Chili wijst nieuwe grondwet af in referendum
SANTIAGO (ANP/RTR/BLOOMBERG) - Chili heeft via een referendum een nieuwe progressieve grondwet afgewezen. Met praktisch alle stemmen geteld blijkt 62 procent van de kiezers tegen de nieuwe grondwet te zijn en slechts 38 procent voor. Het campagneteam dat voor aanname van de nieuwe grondwet streed, heeft zijn verlies officieel toegegeven.
Kiezers gingen zondag massaal naar de stembus. Alle burgers van Chili waren dan ook verplicht om in het referendum hun stem uit te brengen. Bijna 80 procent van de Chilenen stemde in oktober 2020 nog voor het aanpassen van de bestaande grondwet, die stamt uit de tijd van dictator Augusto Pinochet. Die was van 1973 tot 1990 aan de macht.
Die stemming in 2020 kwam een jaar nadat meer dan een miljoen mensen de straat op waren gegaan in de hoofdstad Santiago, uit protest tegen een verhoging van de openbaarvervoertarieven. Bij de daaropvolgende sociale onrust tegen de enorme sociaaleconomische ongelijkheid in het Zuid-Amerikaanse land vielen dertig doden en duizenden gewonden. Een van de eisen van de betogers was een nieuwe grondwet.
Tegenvaller
De nieuwe tekst diende te worden opgesteld door burgers. Het land installeerde daartoe in juli 2021 een comité, bestaande uit 155 mensen. Onder de afgevaardigden waren onder anderen advocaten, docenten, wetenschappers en journalisten. De helft van het comité bestond uit vrouwen. Ook werden er zeventien inheemse afgevaardigden gekozen.
De nieuwe grondwet had de macht van de elite moeten verminderden en de welvaart eerlijker moeten verdelen over de inwoners van Chili. Ook had zij sociale rechten, het milieu, gendergelijkheid en inheemse rechten beter moeten waarborgen. Maar de Chileense kiezer was dus niet tevreden met de nieuw opgestelde tekst. De huidige grondwet biedt veel meer ruimte aan vrijemarktwerking, wat Chili tot een geliefd land voor buitenlandse investeerders maakt.
De uitkomst is een fikse tegenvaller voor de nieuwe linkse president Gabriel Boric. Hij rekende erop dat de nieuwe grondwet hem zou helpen de belasting-, pensioen- en arbeidsstelsels te kunnen hervormen. Hij zei in een reactie op de uitslag dat het volk heeft laten zien "dat het democratie wil en waardeert, en dat het daarop rekent bij het overwinnen van meningsverschillen en bij het boeken van vooruitgang". Vervolgens riep hij alle politieke krachten in Chili op om zo snel mogelijk met nieuwe afspraken te komen over de toekomst van het "nieuwe grondwettelijke proces" dat na de stemming in 2020 in gang werd gezet.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP/BELGA) - De Belgische premier Bart De Wever heeft in het parlement herhaald dat België zonder keiharde garanties nooit akkoord kan gaan met de inzet van bevroren Russische tegoeden voor een lening aan Oekraïne. De Wever wil "stevige juridische garanties" en "contractueel vastgelegde risicodekking" door andere lidstaten en eventueel landen buiten de EU. Bronnen zeggen tegen het ANP dat de garanties die voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen eerder deze week heeft voorgesteld, onvoldoende zijn.
24 minuten geleden
BELÉM (ANP) - Op de locatie van de klimaattop COP30 in de Braziliaanse stad Belém is brand uitgebroken. Bezoekers moeten de locatie verlaten, meldt een verslaggever ter plaatse.
39 minuten geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft geopperd dat een zestal Democraten de doodstraf kan krijgen voor oproepen aan het leger om orders te negeren. Hij reageert daarmee op een oproep van een groepje Democraten uit het Congres aan militairen om "onwettige bevelen" van de regering te weigeren.
1 uur geleden
BEIROET (ANP) - Sinds het staakt-het-vuren tussen Hezbollah en Israël bijna een jaar geleden inging, is het bestand duizenden keren geschonden, meldt de VN-missie in Libanon (UNIFIL) op X. Het gaat om meer dan 7500 schendingen in de lucht en bijna 2500 schendingen op de grond.
1 uur geleden
OSLO (ANP/AFP) - De Noorse overheid is een campagne begonnen op de pornosite Pornhub om hulp te bieden aan gebruikers die mogelijk seksuele gedachten over kinderen hebben. Dat heeft een hoge ambtenaar gezegd tegen het Franse persbureau AFP. Iedereen die op Pornhub zoekt naar termen als "tieners", "preteens" of "net legaal" krijgt een advertentie te zien met de vraag: "Heb je seksuele gedachten over kinderen?", waarbij de gebruiker een link krijgt naar gespecialiseerde ondersteuningswebsites.
2 uur geleden
BELÉM (ANP) - VN-chef António Guterres heeft alle onderhandelaars in de slotfase van de klimaattop op het hart gedrukt open te staan voor compromissen. "De wereld kijkt naar Belém", zei Guterres. Hij voegde eraan toe dat dit ook geldt voor gemeenschappen die "in de frontlinie" van klimaatverandering staan en bijvoorbeeld te maken hebben met overstromingen. "Zij hebben genoeg excuses gehoord en willen resultaten zien."
3 uur geleden
WASHINGTON/BRUSSEL (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft deze week een plan van 28 punten goedgekeurd voor vrede tussen Oekraïne en Rusland. Dat berichten media als CBS News en NBC News, die zich baseren op bronnen binnen de Amerikaanse regering. In Europa leefde juist de hoop dat het plan niet de instemming van Trump zou krijgen.
3 uur geleden