Carbidschieten behoort sinds 2014 tot immaterieel erfgoed
ARNHEM (ANP) - Carbidschieten maakt sinds 2014 deel uit van de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland. De traditie, die vooral in het noorden en oosten van het land in ere wordt gehouden, groeit sinds de Tweede Wereldoorlog in populariteit maar stamt waarschijnlijk al af van de Germanen. Carbidschieten geeft een enorme knal, maar is veel goedkoper dan vuurwerk, dat dit jaar vanwege de coronacrisis verboden is.
Carbid is een verbinding van koolstof en calcium. De stof wordt wel gebruikt om mollen te verjagen, maar verkopers pieken kort voor de jaarwisseling. Carbidschieters stoppen een brok carbid in een melkbus, maken de stof een beetje nat en sluiten de bus dan af. Er vormt zich een gas, dat via een klein gaatje in de bus wordt aangestoken. Dat veroorzaakt een flinke explosie, waardoor de afsluiting van de bus tientallen meters weg kan schieten. Vroeger werden deksels van melkbussen als afsluiter gebruikt, maar omdat daar nogal eens ongelukken mee gebeurden worden tegenwoordig ballen gebruikt. De kunst van het carbidschieten is het veroorzaken van een zo hard mogelijke knal en het zo ver mogelijk laten wegschieten van de afsluiter.
"Carbidschieten is niet gevaarlijk, als je je verstand gebruikt en veel ruimte hebt. In de stad is het niet slim", zegt vuurwerkhandelaar Jan Souman uit Hattem. "Je moet op tijd en bij daglicht met de voorbereidingen beginnen. Als je gaat schieten gehoorbeschermers op, handschoenen aan en een vuurwerkbril gebruiken. En nuchter zijn." Souman voegt bij elk pakket een cursus carbidschieten. Veel carbidhandelaren hebben ook zo'n handleiding op internet staan. Nu er een vuurwerkverbod geldt, stromen de bestellingen voor carbidpakketten overal binnen.
Meldplicht
In Overijssel, Drenthe, Groningen en Friesland loopt al vijf jaar de campagne Wie is de BOCK (de Bewust Oplettende Carbid Knaller). In die provincies willen veiligheidsregio's en gemeenten van elk carbidfeestje weten wie de BOCK is. In de meeste gemeenten geldt een meldplicht voor carbidschieten. In de algemeen plaatselijke verordening (apv) is opgenomen aan welke eisen carbidschieten moet voldoen en wanneer er tijdens de jaarwisseling geknald mag worden.
Carbid is vrij te koop en kost enkele euro's per kilo. Een kilo carbid geeft ongeveer 300 liter gas. Twee liter gas zorgt al voor een flinke knal, zegt Souman. Carbidverenigingen plaatsen meestal een hele reeks melkbussen, die allemaal achter elkaar moeten knallen. Vorig jaar is tussen de 80.000 en 90.000 kilo carbid verkocht. Dat zorgde volgens het kenniscentrum voor letselschade Veiligheid.nl voor 78 gewonden, die met name botbreuken en brandwonden hadden opgelopen. In totaal liepen in 2019 ongeveer 1300 mensen vuurwerkletsel op tijdens de jaarwisseling.
Meer uit Binnenland
VUGHT (ANP) - De PI Vught is van plan aangifte te doen, nadat vrijdag op een afdeling van het Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC) drie medewerkers werden gegijzeld door een gedetineerde. Dit meldt de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) zaterdag.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Marco Borsato treedt het komende jaar niet op. Dat laat zijn management zaterdag weten aan het ANP, in reactie op de uitnodiging die André Rieu de zanger deed.
7 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Erik de Zwart onderzoekt de mogelijkheden voor een digitaal televisiekanaal over treinen. Dat laat hij zaterdag aan het ANP weten. De Zwart voert hierover op dit moment gesprekken met kabelaars als Ziggo en KPN. Volgens de mediaondernemer blijkt uit een representatief onderzoek dat hij heeft gedaan dat twee op de drie Nederlanders hier interesse voor zouden hebben.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Gouke Moes (OCW) heeft vrijdag telefonisch gesproken met cabaretier Niels van der Laan over de doodsbedreigingen aan zijn adres. Dat laat een woordvoerder van Van der Laan zaterdag aan het ANP weten. Het was een "privégesprek" waarover zij verder geen details deelt.
9 uur geleden
ERMELO (ANP) - Een tweede persoon is overleden na een eenzijdig verkeersongeval in het Gelderse Ermelo. Het gaat om een 26-jarige man uit de gemeente Nunspeet, meldt de politie. De slachtoffers reden rond 20.50 uur op vrijdagavond tegen een boom aan, waarna de auto in brand vloog.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dit jaar wordt naar verwachting het op een na zonnigste jaar sinds het begin van de metingen, denkt Weeronline. Het aantal zonuren staat nu op 2064 uur en als december zoals gebruikelijk verloopt, zal dat uitkomen op 2111 uur. Alleen in 2022 was het zonniger met 2233 uur.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tientallen bekende Nederlandse mannen, onder wie koning Willem-Alexander, zijn zich het afgelopen jaar bewuster geworden van het gevoel van onveiligheid dat veel vrouwen in Nederland ervaren. Het AD komt zaterdag met een publicatie waarin meer dan vijftig mannen zich uitspreken over de veiligheid van vrouwen.
11 uur geleden