Carbidschieten behoort sinds 2014 tot immaterieel erfgoed
ARNHEM (ANP) - Carbidschieten maakt sinds 2014 deel uit van de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland. De traditie, die vooral in het noorden en oosten van het land in ere wordt gehouden, groeit sinds de Tweede Wereldoorlog in populariteit maar stamt waarschijnlijk al af van de Germanen. Carbidschieten geeft een enorme knal, maar is veel goedkoper dan vuurwerk, dat dit jaar vanwege de coronacrisis verboden is.
Carbid is een verbinding van koolstof en calcium. De stof wordt wel gebruikt om mollen te verjagen, maar verkopers pieken kort voor de jaarwisseling. Carbidschieters stoppen een brok carbid in een melkbus, maken de stof een beetje nat en sluiten de bus dan af. Er vormt zich een gas, dat via een klein gaatje in de bus wordt aangestoken. Dat veroorzaakt een flinke explosie, waardoor de afsluiting van de bus tientallen meters weg kan schieten. Vroeger werden deksels van melkbussen als afsluiter gebruikt, maar omdat daar nogal eens ongelukken mee gebeurden worden tegenwoordig ballen gebruikt. De kunst van het carbidschieten is het veroorzaken van een zo hard mogelijke knal en het zo ver mogelijk laten wegschieten van de afsluiter.
"Carbidschieten is niet gevaarlijk, als je je verstand gebruikt en veel ruimte hebt. In de stad is het niet slim", zegt vuurwerkhandelaar Jan Souman uit Hattem. "Je moet op tijd en bij daglicht met de voorbereidingen beginnen. Als je gaat schieten gehoorbeschermers op, handschoenen aan en een vuurwerkbril gebruiken. En nuchter zijn." Souman voegt bij elk pakket een cursus carbidschieten. Veel carbidhandelaren hebben ook zo'n handleiding op internet staan. Nu er een vuurwerkverbod geldt, stromen de bestellingen voor carbidpakketten overal binnen.
Meldplicht
In Overijssel, Drenthe, Groningen en Friesland loopt al vijf jaar de campagne Wie is de BOCK (de Bewust Oplettende Carbid Knaller). In die provincies willen veiligheidsregio's en gemeenten van elk carbidfeestje weten wie de BOCK is. In de meeste gemeenten geldt een meldplicht voor carbidschieten. In de algemeen plaatselijke verordening (apv) is opgenomen aan welke eisen carbidschieten moet voldoen en wanneer er tijdens de jaarwisseling geknald mag worden.
Carbid is vrij te koop en kost enkele euro's per kilo. Een kilo carbid geeft ongeveer 300 liter gas. Twee liter gas zorgt al voor een flinke knal, zegt Souman. Carbidverenigingen plaatsen meestal een hele reeks melkbussen, die allemaal achter elkaar moeten knallen. Vorig jaar is tussen de 80.000 en 90.000 kilo carbid verkocht. Dat zorgde volgens het kenniscentrum voor letselschade Veiligheid.nl voor 78 gewonden, die met name botbreuken en brandwonden hadden opgelopen. In totaal liepen in 2019 ongeveer 1300 mensen vuurwerkletsel op tijdens de jaarwisseling.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Dit jaar maakt het demissionaire kabinet nog eens 5 miljoen euro vrij om de humanitaire nood te lenigen in Soedan. Staatssecretaris Aukje de Vries (Ontwikkelingshulp, VVD) kwam daarmee de Tweede Kamer tegemoet, die om extra steun had gevraagd.
5 uur geleden
ZEVENBERGEN (ANP) - Dat Moerdijk ook wordt genoemd in een onderzoek naar locaties voor een kleine kerncentrale in Noord-Brabant leidde woensdag tijdens een informatieavond tot vragen van bewoners. Afgelopen weken werd bekend dat het dorp mogelijk moet verdwijnen ten behoeve van een ander energieproject: Powerport. Het onderzoek naar locaties voor een kleine kerncentrale viel daar "bijzonder ongelukkig" mee samen, zei gedeputeerde Wilma Dirken van de provincie.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De nieuwe informateur Rianne Letschert wil de komende weken opnieuw vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en uitvoeringsinstanties uitnodigen. Ook verwacht zij alle fractievoorzitters in de Tweede Kamer te spreken. Zij heeft tot 30 januari de tijd om met D66, CDA en VVD de basis te leggen voor een regeerakkoord.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Schrijver Anja Meulenbelt krijgt de P.C. Hooft-prijs 2026 voor haar beschouwend proza. Ze krijgt 60.000 euro, die hoort bij de belangrijke literaire oeuvreprijs voor een Nederlandse schrijver.
10 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Stint-ondernemers Edwin Renzen en Peter Noorlander hebben woensdag in de rechtbank toegegeven dat zij onjuiste informatie hebben opgenomen in gebruikershandleidingen. Zo schreven zij dat de elektrische bolderkar voldeed aan Europese veiligheidsrichtlijnen, terwijl dit niet klopte. Ook in een aanvraag bij het ministerie van Infrastructuur meldden zij volgens het Openbaar Ministerie ten onrechte dat de Stint voldeed aan de benodigde veiligheidseisen. Het OM verdenkt de bedrijven van het tweetal van onder meer valsheid in geschrifte.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Oud-informateur Sybrand Buma vindt de inhoudelijke verschillen tussen D66, CDA, VVD, GroenLinks-PvdA en JA21 "overbrugbaar". Dat was zijn conclusie na een gesprek dat hij vorige week had met de vijf partijleiders, toen de kabinetsformatie vast leek te lopen op onderlinge blokkades.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse baby's krijgen ook in de toekomst niet vlak na de geboorte een injectie met vitamine K. Demissionair staatssecretaris Judith Tielen, die over jeugd- en preventiebeleid gaat, heeft dat aan de Tweede Kamer laten weten. Ze legt daarmee een wetenschappelijk onderbouwd advies van de Gezondheidsraad naast zich neer. In een brief aan de Kamer legt Tielen uit dat ze niet anders kan, omdat verloskundigenorganisatie KNOV het voorstel niet ziet zitten.
11 uur geleden