Carbidschieten behoort sinds 2014 tot immaterieel erfgoed
ARNHEM (ANP) - Carbidschieten maakt sinds 2014 deel uit van de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland. De traditie, die vooral in het noorden en oosten van het land in ere wordt gehouden, groeit sinds de Tweede Wereldoorlog in populariteit maar stamt waarschijnlijk al af van de Germanen. Carbidschieten geeft een enorme knal, maar is veel goedkoper dan vuurwerk, dat dit jaar vanwege de coronacrisis verboden is.
Carbid is een verbinding van koolstof en calcium. De stof wordt wel gebruikt om mollen te verjagen, maar verkopers pieken kort voor de jaarwisseling. Carbidschieters stoppen een brok carbid in een melkbus, maken de stof een beetje nat en sluiten de bus dan af. Er vormt zich een gas, dat via een klein gaatje in de bus wordt aangestoken. Dat veroorzaakt een flinke explosie, waardoor de afsluiting van de bus tientallen meters weg kan schieten. Vroeger werden deksels van melkbussen als afsluiter gebruikt, maar omdat daar nogal eens ongelukken mee gebeurden worden tegenwoordig ballen gebruikt. De kunst van het carbidschieten is het veroorzaken van een zo hard mogelijke knal en het zo ver mogelijk laten wegschieten van de afsluiter.
"Carbidschieten is niet gevaarlijk, als je je verstand gebruikt en veel ruimte hebt. In de stad is het niet slim", zegt vuurwerkhandelaar Jan Souman uit Hattem. "Je moet op tijd en bij daglicht met de voorbereidingen beginnen. Als je gaat schieten gehoorbeschermers op, handschoenen aan en een vuurwerkbril gebruiken. En nuchter zijn." Souman voegt bij elk pakket een cursus carbidschieten. Veel carbidhandelaren hebben ook zo'n handleiding op internet staan. Nu er een vuurwerkverbod geldt, stromen de bestellingen voor carbidpakketten overal binnen.
Meldplicht
In Overijssel, Drenthe, Groningen en Friesland loopt al vijf jaar de campagne Wie is de BOCK (de Bewust Oplettende Carbid Knaller). In die provincies willen veiligheidsregio's en gemeenten van elk carbidfeestje weten wie de BOCK is. In de meeste gemeenten geldt een meldplicht voor carbidschieten. In de algemeen plaatselijke verordening (apv) is opgenomen aan welke eisen carbidschieten moet voldoen en wanneer er tijdens de jaarwisseling geknald mag worden.
Carbid is vrij te koop en kost enkele euro's per kilo. Een kilo carbid geeft ongeveer 300 liter gas. Twee liter gas zorgt al voor een flinke knal, zegt Souman. Carbidverenigingen plaatsen meestal een hele reeks melkbussen, die allemaal achter elkaar moeten knallen. Vorig jaar is tussen de 80.000 en 90.000 kilo carbid verkocht. Dat zorgde volgens het kenniscentrum voor letselschade Veiligheid.nl voor 78 gewonden, die met name botbreuken en brandwonden hadden opgelopen. In totaal liepen in 2019 ongeveer 1300 mensen vuurwerkletsel op tijdens de jaarwisseling.
Meer uit Binnenland
HILVERSUM (ANP) - Bohemian Rhapsody van Queen heeft ook dit jaar de meeste stemmen gekregen voor de NPO Radio 2 Top 2000. De klassieker, die dit jaar precies vijftig jaar bestaat, staat voor de 22e keer bovenaan, is maandag bekendgemaakt in het Top 2000 Café in Beeld & Geluid in Hilversum. Piano Man van Billy Joel is in de 27e editie van de populaire eindejaarslijst de nummer 2 en plek 3 wordt bezet door Hotel California van Eagles.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Filmregisseur Frans Weisz is op 87-jarige leeftijd overleden. Dat bevestigt producent Matthijs van Heijningen, die zijn laatste film produceerde en goed bevriend met hem was, aan het ANP na berichtgeving hierover van NRC. Weisz leed aan de ziekte van Alzheimer.
10 uur geleden
BREDA (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft maandag bij de rechtbank in Breda twaalf jaar cel geëist tegen de 43-jarige Werner de R. voor het doden van de Tilburgse Hennie de Laat (58). Het lichaam van de vrouw werd op 23 december 2017 gevonden in een brandgang bij de Hoogvensestraat in haar woonplaats. Zij was onder meer in haar borst gestoken en haar keel was doorgesneden. "Zeer bruut geweld", aldus de officier van justitie, waarbij het slachtoffer "als oud vuil is achtergelaten".
11 uur geleden
VUGHT (ANP) - Corné H., de man die wordt verdacht van het gijzelen van drie medewerkers in de gevangenis in Vught op vrijdag, zit in die gevangenis in afzondering. Dat zegt zijn advocaat Petra Breukink. Zij zegt verder dat Corné H. een disciplinaire straf heeft gekregen.
11 uur geleden
ARNHEM (ANP) - De rechtbank in Arnhem buigt zich vrijdagmiddag opnieuw over de vraag of de provincie Gelderland een zogeheten 'probleemwolf' mag laten afschieten. De Faunabescherming en Animal Rights hebben de rechter gevraagd om de opdracht hiervoor te schorsen. In mei stapten de dierenorganisaties ook al naar de rechter toen de provincie een afschotvergunning gaf, maar hun verzoek werd afgewezen.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet maakt in eerste instantie 700 miljoen euro extra vrij voor Oekraïne. Dat is een reactie op de aangenomen motie van GroenLinks-PvdA om volgend jaar 2 miljard extra uit te trekken voor de regering in Kyiv. Begin volgend jaar bekijkt het kabinet waar de rest van het geld vandaan moet komen.
13 uur geleden
TER APEL (ANP) - In het aanmeldcentrum in Ter Apel verbleven het gehele weekeinde meer dan 2000 asielzoekers. Dat is boven de afgesproken grens, en daarom moet opvangorgaan COA weer dwangsommen betalen. De drukte op het terrein was zo'n twee weken onder de limiet gebleven.
14 uur geleden