Carbidschieten behoort sinds 2014 tot immaterieel erfgoed
ARNHEM (ANP) - Carbidschieten maakt sinds 2014 deel uit van de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland. De traditie, die vooral in het noorden en oosten van het land in ere wordt gehouden, groeit sinds de Tweede Wereldoorlog in populariteit maar stamt waarschijnlijk al af van de Germanen. Carbidschieten geeft een enorme knal, maar is veel goedkoper dan vuurwerk, dat dit jaar vanwege de coronacrisis verboden is.
Carbid is een verbinding van koolstof en calcium. De stof wordt wel gebruikt om mollen te verjagen, maar verkopers pieken kort voor de jaarwisseling. Carbidschieters stoppen een brok carbid in een melkbus, maken de stof een beetje nat en sluiten de bus dan af. Er vormt zich een gas, dat via een klein gaatje in de bus wordt aangestoken. Dat veroorzaakt een flinke explosie, waardoor de afsluiting van de bus tientallen meters weg kan schieten. Vroeger werden deksels van melkbussen als afsluiter gebruikt, maar omdat daar nogal eens ongelukken mee gebeurden worden tegenwoordig ballen gebruikt. De kunst van het carbidschieten is het veroorzaken van een zo hard mogelijke knal en het zo ver mogelijk laten wegschieten van de afsluiter.
"Carbidschieten is niet gevaarlijk, als je je verstand gebruikt en veel ruimte hebt. In de stad is het niet slim", zegt vuurwerkhandelaar Jan Souman uit Hattem. "Je moet op tijd en bij daglicht met de voorbereidingen beginnen. Als je gaat schieten gehoorbeschermers op, handschoenen aan en een vuurwerkbril gebruiken. En nuchter zijn." Souman voegt bij elk pakket een cursus carbidschieten. Veel carbidhandelaren hebben ook zo'n handleiding op internet staan. Nu er een vuurwerkverbod geldt, stromen de bestellingen voor carbidpakketten overal binnen.
Meldplicht
In Overijssel, Drenthe, Groningen en Friesland loopt al vijf jaar de campagne Wie is de BOCK (de Bewust Oplettende Carbid Knaller). In die provincies willen veiligheidsregio's en gemeenten van elk carbidfeestje weten wie de BOCK is. In de meeste gemeenten geldt een meldplicht voor carbidschieten. In de algemeen plaatselijke verordening (apv) is opgenomen aan welke eisen carbidschieten moet voldoen en wanneer er tijdens de jaarwisseling geknald mag worden.
Carbid is vrij te koop en kost enkele euro's per kilo. Een kilo carbid geeft ongeveer 300 liter gas. Twee liter gas zorgt al voor een flinke knal, zegt Souman. Carbidverenigingen plaatsen meestal een hele reeks melkbussen, die allemaal achter elkaar moeten knallen. Vorig jaar is tussen de 80.000 en 90.000 kilo carbid verkocht. Dat zorgde volgens het kenniscentrum voor letselschade Veiligheid.nl voor 78 gewonden, die met name botbreuken en brandwonden hadden opgelopen. In totaal liepen in 2019 ongeveer 1300 mensen vuurwerkletsel op tijdens de jaarwisseling.
Meer uit Binnenland
HILVERSUM (ANP) - Presentatoren van de publieke omroep reageren teleurgesteld op de aankondiging dinsdag dat BNNVARA en KRO-NCRV stoppen met een paar populaire programma's.
50 minuten geleden
ROTTERDAM (ANP) - Het Maritiem Museum Rotterdam toont vanaf donderdag een historisch topstuk dat aan de basis stond van de dam in de Rotte en de stad Rotterdam. Het gaat om een zogenoemde punter, een middeleeuws scheepje, dat omstreeks 1270 werd gebruikt om de dam te bouwen.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Meerdere leden van het Amerikaanse Congres willen dat de regering de verdwenen panelen over zwarte militairen op de begraafplaats in het Limburgse Margraten terugplaatst. Ook vragen ze om opheldering over de kwestie, aldus de politici in een brief waar De Limburger eerder over berichtte.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Koning Willem-Alexander heeft Suriname gefeliciteerd met vijftig jaar onafhankelijkheid van Nederland. Hij deed dat bij de officiële opening van het Suriname Museum in Amsterdam, waar hij een plaquette onthulde. Willem-Alexander feliciteerde ook het nieuwe museum. Hij prees het doorzettingsvermogen van de initiatiefnemers en het resultaat ervan "na vier jaar keihard werken".
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Vrouwenorganisaties WOMEN Inc., LINDA. en LINDA.meiden hebben een petitie voor een nationaal actieplan om geweld tegen vrouwen te stoppen aangeboden aan Tweede Kamerleden in Den Haag. De organisaties willen dat de politiek maatregelen neemt tegen dit structurele probleem, omdat vrouwen veilig moeten kunnen zijn in Nederland, schrijven ze. Ruim 33.000 mensen hebben de petitie ondertekend.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - "Amsterdam kun je niet begrijpen als je geen kennis hebt van Suriname", zei burgemeester Femke Halsema bij de officiële opening van het Suriname Museum in de hoofdstad. "Onze hele binnenstad getuigt van onze koloniale geschiedenis en de slavernij waar de stad Amsterdam en vele stadsbestuurders eeuwenlang verantwoordelijk voor waren."
2 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Structurele financiële ondersteuning door het Rijk is nodig om de breedtesport in Nederland op peil te houden. Dat zei Marc van den Tweel, algemeen directeur NOC*NSF, tijdens de algemene ledenvergadering. Met name jongeren tussen de 13 en 18 jaar blijken de weg naar het sportveld steeds moeilijker te vinden.
2 uur geleden