Carbidschieten behoort sinds 2014 tot immaterieel erfgoed
ARNHEM (ANP) - Carbidschieten maakt sinds 2014 deel uit van de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland. De traditie, die vooral in het noorden en oosten van het land in ere wordt gehouden, groeit sinds de Tweede Wereldoorlog in populariteit maar stamt waarschijnlijk al af van de Germanen. Carbidschieten geeft een enorme knal, maar is veel goedkoper dan vuurwerk, dat dit jaar vanwege de coronacrisis verboden is.
Carbid is een verbinding van koolstof en calcium. De stof wordt wel gebruikt om mollen te verjagen, maar verkopers pieken kort voor de jaarwisseling. Carbidschieters stoppen een brok carbid in een melkbus, maken de stof een beetje nat en sluiten de bus dan af. Er vormt zich een gas, dat via een klein gaatje in de bus wordt aangestoken. Dat veroorzaakt een flinke explosie, waardoor de afsluiting van de bus tientallen meters weg kan schieten. Vroeger werden deksels van melkbussen als afsluiter gebruikt, maar omdat daar nogal eens ongelukken mee gebeurden worden tegenwoordig ballen gebruikt. De kunst van het carbidschieten is het veroorzaken van een zo hard mogelijke knal en het zo ver mogelijk laten wegschieten van de afsluiter.
"Carbidschieten is niet gevaarlijk, als je je verstand gebruikt en veel ruimte hebt. In de stad is het niet slim", zegt vuurwerkhandelaar Jan Souman uit Hattem. "Je moet op tijd en bij daglicht met de voorbereidingen beginnen. Als je gaat schieten gehoorbeschermers op, handschoenen aan en een vuurwerkbril gebruiken. En nuchter zijn." Souman voegt bij elk pakket een cursus carbidschieten. Veel carbidhandelaren hebben ook zo'n handleiding op internet staan. Nu er een vuurwerkverbod geldt, stromen de bestellingen voor carbidpakketten overal binnen.
Meldplicht
In Overijssel, Drenthe, Groningen en Friesland loopt al vijf jaar de campagne Wie is de BOCK (de Bewust Oplettende Carbid Knaller). In die provincies willen veiligheidsregio's en gemeenten van elk carbidfeestje weten wie de BOCK is. In de meeste gemeenten geldt een meldplicht voor carbidschieten. In de algemeen plaatselijke verordening (apv) is opgenomen aan welke eisen carbidschieten moet voldoen en wanneer er tijdens de jaarwisseling geknald mag worden.
Carbid is vrij te koop en kost enkele euro's per kilo. Een kilo carbid geeft ongeveer 300 liter gas. Twee liter gas zorgt al voor een flinke knal, zegt Souman. Carbidverenigingen plaatsen meestal een hele reeks melkbussen, die allemaal achter elkaar moeten knallen. Vorig jaar is tussen de 80.000 en 90.000 kilo carbid verkocht. Dat zorgde volgens het kenniscentrum voor letselschade Veiligheid.nl voor 78 gewonden, die met name botbreuken en brandwonden hadden opgelopen. In totaal liepen in 2019 ongeveer 1300 mensen vuurwerkletsel op tijdens de jaarwisseling.
Meer uit Binnenland
HURGHADA (ANP) - Een Nederlandse toerist is in de nacht van dinsdag op woensdag om het leven gekomen na een vechtpartij in een café in de Egyptische havenstad Hurghada, aan de Rode Zee. Dat melden lokale media, waaronder de nieuwssite Cairo24.
35 minuten geleden
ARNHEM (ANP) - Dolle Mina's voeren zondag, op de kortste dag van het jaar, in diverse steden actie voor veiligere straten. Het gaat om meer dan vijftien locaties door het hele land, waarbij de actievoerders tunnels aankleden met vloerkleden, planten, banken, muziek en verlichting.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Elektrische auto's leveren weliswaar aanzienlijke voordelen op voor klimaat en luchtkwaliteit, maar zorgen tegelijkertijd voor een toename van het autogebruik. Dat constateren het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) na nieuw onderzoek. Volgens de belangrijke adviseurs van het kabinet neemt vooral in het weekend en bij stedelingen het aantal gereden kilometers flink toe.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - In Amsterdam blijft er ruimte voor feesten tijdens Koningsdag in de binnenstad, maar een en ander moet "beter beheersbaar worden". Over een nieuwe aanpak schrijft burgemeester Femke Halsema dinsdag in een brief aan de gemeenteraad. Volgens haar is Koningsdag in het centrum van Amsterdam nu uitgegroeid tot een "moeilijk beheersbaar openluchtfestival" waarvan "de risico's te groot" zijn.
5 uur geleden
TERNEUZEN (ANP) - Oud-minister Franc Weerwind (D66) wordt tijdelijk burgemeester van Terneuzen. Hij is op het stadhuis in Terneuzen benoemd door commissaris van de Koning Hugo de Jonge. Weerwind volgt Erik van Merrienboer (PvdA) op. Die maakte eind november zijn aftreden bekend, omdat de wethouders op advies van de gemeenteraad geen vergunning willen verstrekken voor de komst van een asielzoekerscentrum.
7 uur geleden
MAASTRICHT (ANP) - De provincie Limburg legt Arriva een boete van ruim 760.000 euro op, omdat bussen en treinen van de vervoerder in 2023 te vaak uitvielen of te laat kwamen. Dat was in strijd met de afspraken die de provincie met Arriva maakte over het regionale vervoer in de provincie.
7 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Ook de strafzaak tegen Raily B., verdacht van het leiden van een groep die een moordaanslag zou hebben voorbereid op Peter R. de Vries, heeft last van de problemen die advocaten hebben met de nieuwe toezichtsregels in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. De zaak loopt daardoor mogelijk vertraging op.
7 uur geleden