'Burgemeesters kunnen geen mondkapjesplicht invoeren'
GRONINGEN (ANP) - De veiligheidsregio's mogen experimenteren met mondkapjes. Dat is woensdag besloten in het Veiligheidsberaad, het samenwerkingsverband van de 25 regio's. Over de voorwaarden waaronder die experimenten mogen plaatshebben wordt nog nagedacht. Wettelijk gezien kunnen en mogen de burgemeesters namelijk helemaal geen mondkapjesplicht invoeren in hun stad of regio, meent hoogleraar recht en samenleving Jan Brouwer van de Rijksuniversiteit Groningen.
Als er op dit moment ergens in Nederland een mondkapjesplicht gaat gelden, houdt dat voor de rechter geen stand, zodat eventuele boetes ook vervallen. Daarvan is Brouwer overtuigd. Hij stelt dat de speciale coronawet die het kabinet heeft ingediend eerst door de Eerste en Tweede Kamer moet worden goedgekeurd. In die wet is namelijk de bevoegdheid tot het voorschrijven van bijvoorbeeld het dragen van mondkapjes opgenomen. Zolang de coronawet er niet is, is er geen wettelijke grondslag voor verplichte kledingvoorschriften.
"Artikel 10 van de Grondwet bepaalt het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer, de privacy zeg maar. Een grondrecht kan je niet zomaar inperken. En een burgemeester of een veiligheidsregio mag dat al helemaal niet. Die bevoegdheid komt alleen de regering en de Staten-Generaal toe, wanneer bijzondere omstandigheden om speciale wetgeving vragen", aldus Brouwer. "Een mondkapjesplicht kan dus niet tijdelijk geregeld worden in een noodverordening, dat is ongrondwettelijk."
Kledingvoorschrift
Brouwer, en ook andere rechtsgeleerden, zien een mondkapjesplicht als een kledingvoorschrift. Burgemeesters zijn daarmee al eerder door de rechter teruggefloten. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij een poging om het dragen van de "colours" van een motorclub te verbieden. Ook een plaatselijk boerkaverbod leed schipbreuk totdat er wetgeving was. Brouwer: "Nu kan je betwisten of een mondkapje een kledingstuk is. Dat is lastig. Je zou ook kunnen zeggen: het is een medisch hulpmiddel. Maar dan zeg ik: we willen juist niet dat iedereen medische mondkapjes gaat dragen, dus die redenering gaat onderuit."
De hoogleraar benadrukt dat hij zeker geen tegenstander is van het dragen van een mondkapje. "Sterker nog: ik vind dat iedereen zijn verantwoordelijkheid moet nemen en een mondkapje moet dragen in omstandigheden die daarom vragen. Ik vind dat de overheid dat dringende advies zou moeten geven. Overtuig de samenleving van het nut. Dat zorgt voor sociale controle. Dat werkt beter dan een van bovenaf opgelegde plicht." Brouwer vermoedt echter dat het kabinet de vingers niet aan dit onderwerp wil branden, voordat de coronawet en daarmee de wettelijke grondslag een feit is.
Meer uit Binnenland
HOUTEN (ANP) - 2025 was een uitzonderlijk droog jaar. Tot dusver viel er 672 millimeter regen, terwijl er gemiddeld 869 millimeter valt over een heel jaar. "De laatste keer dat een jaar zo droog verliep was in 2018 en het is pas de derde keer deze eeuw dat gemiddeld over het land minder dan 700 millimeter viel", meldt Weeronline.
6 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De Haagse politiechef Karin Krukkert verwacht dat agenten van haar eenheid gewond zullen raken tijdens de komende jaarwisseling. Daarvoor waarschuwt ze op Omroep West. "Het is niet de vraag óf we gewonde collega's hebben aan het eind van de jaarwisseling. Maar, hoe treurig ook, dat het een gegeven is", aldus Krukkert.
1 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Oud-premier Jan Peter Balkenende en voormalig minister voor Vreemdelingenbeleid en Integratie Rita Verdonk wisten niet dat toenmalig VVD-voorzitter Bas Eenhoorn en partijleider Gerrit Zalm al jaren eerder op de hoogte waren van onwaarheden in de asielaanvraag van Ayaan Hirsi Ali. Dat blijkt uit het NTR-premiersportret 'De storm van Balkenende', een tweedelige documentaireserie die de NTR op 27 en 28 december uitzendt.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Mona Keijzer (Asiel en Migratie, BBB) heeft vrijdagmorgen busbedrijf Qbuzz ten onrechte aangewezen als verantwoordelijke voor de pendelbus van en naar het Groningse Ter Apel. Dat laat het ministerie van Asiel en Migratie weten na vragen van het ANP.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De speciale pendelbus die rijdt tussen station Emmen en het asielzoekerscentrum in Ter Apel is niet meer gratis. Dat schrijft demissionair minister Mona Keijzer (Asiel, BBB) vrijdag aan de Tweede Kamer. De kaartjesverkoop was gestopt vanwege overlast door wanbetalers.
10 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - De teller van 3FM Serious Request staat na een dag actievoeren op 4.306.428 euro. Dat is vrijdagavond bekendgemaakt op NPO 3FM. Niet eerder werd er op de eerste dag van de actie zoveel geld opgehaald.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het COA heeft van het ministerie van Asiel en Migratie (A&M) de opdracht gekregen om nareizigers naar een hotel te brengen in de gemeente waar ze uiteindelijk ook een huis moeten krijgen. Demissionair minister Mona Keijzer heeft gemeenten dat via een brief laten weten, het ANP zag die brief in. Het doel is dat er zo plek vrijkomt in asielzoekerscentra en mensen eerder kunnen beginnen met het opbouwen van een leven in de gemeente waar ze uiteindelijk een huis moeten krijgen.
12 uur geleden