Brussel wil kiezer beschermen tegen stiekeme politieke reclame
BRUSSEL (ANP) - Het moet moeilijker worden om kiezers te bespelen met stiekeme, op maat gemaakte politieke reclame, vindt de Europese Commissie. Bij politieke advertenties moet voortaan worden vermeld wie daar achter zit en hoeveel er voor is betaald, als het aan de commissie ligt.
Advertenties op bijvoorbeeld Facebook en andere sociale media kunnen een kwalijke rol spelen in verkiezingen, constateert het dagelijks bestuur van de Europese Unie. Politici, partijen en belangengroepen bombarderen kiezers van wie ze weten dat ze daarvoor ontvankelijk zijn met eenzijdige, gekleurde of ronduit misleidende informatie. Zo ging het bijvoorbeeld mis bij de Amerikaanse presidentsrace tussen Donald Trump en Hillary Clinton en bij het brexitreferendum, maar ook bij veel andere recente verkiezingen. Kiezers krijgen soms haast enkel nog informatie uit een bepaalde hoek onder ogen, en hebben volgens onderzoekers geregeld geen idee van wie die komt.
"Verkiezingen mogen geen wedstrijd zijn met vuile en ondoorzichtige methoden", zegt Eurocommissaris Vera Jourová (Transparantie en Waarden). Mensen moeten volgens haar weten wat ze voor zich hebben, waarom hen dat wordt voorgeschoteld en of echt zoveel mensen het delen. Dat een politieke partij dat bericht bijvoorbeeld speciaal heeft gemaakt om twijfelaars over vaccinatie te bereiken, of om potentiële relschoppers op te jutten. Of met nepvolgers de indruk wil wekken dat het veel losmaakt.
Boetes
Zonder uitdrukkelijke toestemming van de gebruiker mag gevoelige informatie als diens geslacht, religieuze overtuiging of seksuele voorkeur helemaal niet meer worden gebruikt voor zulke gerichte boodschappen, stelt Jourová voor. Voor berichten van sommige maatschappelijke organisaties, politieke partijen en vakbonden aan hun leden blijft wel ruimte.
De commissie wil de voorgestelde nieuwe regels niet zelf gaan handhaven, maar laat dat aan de privacywaakhonden van de EU-landen. Zij kunnen boetes opleggen aan bijvoorbeeld internetbedrijven en reclame- en communicatiebureaus die er een loopje mee nemen.
Verbieden
Europarlementariër Paul Tang (PvdA) vindt de voorstellen deels onvoldoende. "We moeten niet alleen inzetten op transparantie, maar gepersonaliseerde advertenties in de laatste maand voor de verkiezingen verbieden", zegt hij. Bas Eickhout (Groen Links) meent dat donaties van bedrijven aan politieke partijen moeten worden verboden. In het verleden namen diverse fracties in het EU-parlement volgens hem geld aan van multinationals als Google en Uber.
Als het EU-parlement en de lidstaten instemmen met de regels worden ze voor de Europese verkiezingen in 2024 van kracht.
Meer uit Buitenland
MOSKOU (ANP/AFP) - Rusland zal de oorlog in Oekraïne winnen. Dat zei president Vladimir Poetin in zijn jaarlijkse nieuwjaarstoespraak, die traditioneel kort voor het ingaan van het nieuwe jaar op televisie wordt uitgezonden. Het oostelijkste deel van Rusland, het schiereiland Kamtsjatka, ging om 13.00 uur Nederlandse tijd als eerste gebied in Rusland het nieuwe jaar in. Later wordt de toespraak uitgezonden in de tien andere tijdzones die Rusland beslaat.
52 minuten geleden
BEIJING (ANP/AFP) - In zijn nieuwjaarstoespraak tot het Chinese volk heeft president Xi Jinping zijn lof uitgesproken voor zijn landgenoten en hun inzet voor China en de Chinese belangen. Ook zei hij dat China zich wil blijven inzetten voor "wereldvrede en het bouwen van een gemeenschap met een gedeelde blik op de toekomst van de mensheid". Xi: "Laten we voorwaarts treden, moedig, vitaal en energiek als paarden, en vechten voor onze dromen en ons geluk."
1 uur geleden
BRUSSEL/JERUZALEM/GENÈVE (ANP/AFP) - Eurocommissaris Hadja Lahbib heeft beklemtoond dat Israëlische maatregelen tegen niet-gouvernementele organisaties die actief zijn in de Gazastrook "vitale hulp" aan de belegerde strook zullen blokkeren.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP/AFP) - De Russische bewering dat Oekraïne drones heeft afgevuurd op de woning van president Vladimir Poetin is een "opzettelijke afleiding" van de vredesinspanningen, schrijft EU-buitenlandchef Kaja Kallas op X.
2 uur geleden
TOKIO (ANP/AFP) - Bijna zestig vrouwelijke parlementsleden in Japan, onder wie premier Sanae Takaichi, hebben een petitie ingediend waarin ze pleiten voor meer toiletten in het parlementsgebouw. Bij de afgelopen verkiezingen is het aantal vrouwelijke politici flink gestegen, maar het aantal toiletten blijft in vergelijking ver achter.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Het Amerikaanse ministerie van Justitie moet naar eigen zeggen nog 5,2 miljoen pagina's doornemen uit de Epstein-files. Daarvoor zijn vierhonderd juristen extra nodig die vanuit andere ministeries te hulp moeten schieten. Het ministerie rekent op vrijwilligers die thuis kunnen werken. Het hele proces gaat een groot deel van januari in beslag nemen.
6 uur geleden
TAIPEI (ANP/AFP) - Chinese oorlogsbodems die betrokken waren bij militaire manoeuvres in onder meer de Straat van Taiwan, hebben zich volgens de kustwacht van het eiland teruggetrokken uit de territoriale wateren van Taiwan. De manoeuvres lijken voorbij te zijn, meldt Taipei. China bevestigt de militaire oefeningen "succesvol te hebben afgerond".
6 uur geleden