Brussel wil kiezer beschermen tegen stiekeme politieke reclame
BRUSSEL (ANP) - Het moet moeilijker worden om kiezers te bespelen met stiekeme, op maat gemaakte politieke reclame, vindt de Europese Commissie. Bij politieke advertenties moet voortaan worden vermeld wie daar achter zit en hoeveel er voor is betaald, als het aan de commissie ligt.
Advertenties op bijvoorbeeld Facebook en andere sociale media kunnen een kwalijke rol spelen in verkiezingen, constateert het dagelijks bestuur van de Europese Unie. Politici, partijen en belangengroepen bombarderen kiezers van wie ze weten dat ze daarvoor ontvankelijk zijn met eenzijdige, gekleurde of ronduit misleidende informatie. Zo ging het bijvoorbeeld mis bij de Amerikaanse presidentsrace tussen Donald Trump en Hillary Clinton en bij het brexitreferendum, maar ook bij veel andere recente verkiezingen. Kiezers krijgen soms haast enkel nog informatie uit een bepaalde hoek onder ogen, en hebben volgens onderzoekers geregeld geen idee van wie die komt.
"Verkiezingen mogen geen wedstrijd zijn met vuile en ondoorzichtige methoden", zegt Eurocommissaris Vera Jourová (Transparantie en Waarden). Mensen moeten volgens haar weten wat ze voor zich hebben, waarom hen dat wordt voorgeschoteld en of echt zoveel mensen het delen. Dat een politieke partij dat bericht bijvoorbeeld speciaal heeft gemaakt om twijfelaars over vaccinatie te bereiken, of om potentiële relschoppers op te jutten. Of met nepvolgers de indruk wil wekken dat het veel losmaakt.
Boetes
Zonder uitdrukkelijke toestemming van de gebruiker mag gevoelige informatie als diens geslacht, religieuze overtuiging of seksuele voorkeur helemaal niet meer worden gebruikt voor zulke gerichte boodschappen, stelt Jourová voor. Voor berichten van sommige maatschappelijke organisaties, politieke partijen en vakbonden aan hun leden blijft wel ruimte.
De commissie wil de voorgestelde nieuwe regels niet zelf gaan handhaven, maar laat dat aan de privacywaakhonden van de EU-landen. Zij kunnen boetes opleggen aan bijvoorbeeld internetbedrijven en reclame- en communicatiebureaus die er een loopje mee nemen.
Verbieden
Europarlementariër Paul Tang (PvdA) vindt de voorstellen deels onvoldoende. "We moeten niet alleen inzetten op transparantie, maar gepersonaliseerde advertenties in de laatste maand voor de verkiezingen verbieden", zegt hij. Bas Eickhout (Groen Links) meent dat donaties van bedrijven aan politieke partijen moeten worden verboden. In het verleden namen diverse fracties in het EU-parlement volgens hem geld aan van multinationals als Google en Uber.
Als het EU-parlement en de lidstaten instemmen met de regels worden ze voor de Europese verkiezingen in 2024 van kracht.
Meer uit Buitenland
BRASILIA (ANP/AFP) - De voormalige Braziliaanse president Jair Bolsonaro heeft donderdag een operatie ondergaan aan een liesbreuk, maakte zijn vrouw bekend op Instagram. Deze week werd bekend dat Bolsonaro tijdelijk zijn cel mocht verlaten voor de operatie. Hij zit momenteel een gevangenisstraf uit van 27 jaar voor een couppoging in 2022.
32 minuten geleden
KYIV (ANP/DPA/RTR) - Russische luchtaanvallen hebben met kerst slachtoffers gemaakt in Oekraïne, melden de Oekraïense autoriteiten. Ook in Rusland worden doden gemeld door Oekraïense aanvallen.
1 uur geleden
DAMASCUS (ANP/AFP) - Syrische autoriteiten zeggen samen met een door de VS geleide coalitie een hoge leider van Islamitische Staat (IS) te hebben gedood. Dit gebeurde enkele uren na de arrestatie van een andere leider in de buurt van Damascus. "Deze operatie bevestigt de effectiviteit van de gezamenlijke coördinatie tussen de nationale veiligheidsdiensten en internationale partners", aldus het ministerie van Binnenlandse Zaken.
1 uur geleden
Warschau (ANP/RTR) - Polen heeft een Russisch verkenningsvliegtuig boven de Oostzee, ook wel Baltische Zee genoemd, onderschept. "Het vliegtuig vloog dicht bij de grens van het Poolse luchtruim", aldus de krijgsmacht. Poolse straaljagers hebben het vliegtuig onderschept, geïdentificeerd en uit het gebied geëscorteerd.
2 uur geleden
ARKANSAS (ANP/RTR) - Bij de kerstavondtrekking van de Powerball-jackpot in de Verenigde Staten is de jackpot van 1,8 miljard dollar (ruim 1,5 miljard euro) gevallen op een lot dat verkocht is in de staat Arkansas. Het is de op een na hoogste loterij-jackpot ooit die gewonnen is in de VS. In 2022 won iemand 2,04 miljard dollar (1,7 miljard euro).
3 uur geleden
VATICAANSTAD (ANP/RTR) - In zijn kerstpreek op eerste kerstdag hekelde paus Leo de omstandigheden voor de Palestijnen in Gaza. Leo XIV viert zijn eerste kerst als paus.
4 uur geleden
MOSKOU (ANP/DPA) - Door een nachtelijke Oekraïense droneaanval op de Russische havenstad Temrjoek zijn tanks met olieproducten in brand gevlogen. Dat meldden de autoriteiten van de stad aan de Zee van Azov.
5 uur geleden