Brussel brengt nieuwe pandemiebestrijder in stelling
BRUSSEL (ANP) - Een nieuwe EU-instantie met een miljard euro per jaar moet de EU gaan wapenen tegen de volgende pandemie. Het nieuwe HERA moet helpen om bijvoorbeeld virussen die op de loer liggen sneller op te merken en daarvoor te waarschuwen. En voorkomen dat de EU opnieuw verlegen raakt om mondkapjes, medicijnen of vaccins, zegt de Europese Commissie.
De unie heeft al toezichthouder EMA, die bijvoorbeeld de coronavaccins beoordeelt en het ECDC, de Europese tegenhanger van het RIVM. Maar die komen pas in actie als de nood al aan de man is. En ze mogen sinds de coronapandemie dan aan gewicht en bevoegdheden winnen, ze missen nog de middelen om bijvoorbeeld de vaccinproductie op gang te helpen. Die lacune moet HERA vullen, stelt de commissie voor.
Zo moet HERA erover waken dat de EU de benodigdheden heeft om zo nodig geneesmiddelen en vaccins te maken. En over de fabrieken beschikt om die te produceren. Dat ging aanvankelijk bij de coronapandemie, toen de hele wereld vocht om mondkapjes en vaccins, flink mis.
Crisismodus
Als er een nieuwe gezondheidscrisis uitbreekt, gaat HERA in crisismodus. Dan kan de dienst onder meer zelfstandig handelen en geld vrijmaken om medicijnen of andere benodigdheden in te slaan, als het aan de commissie ligt. Maar voor die extra bevoegdheden is nog de zegen van de EU-landen nodig.
HERA gaat al over twee weken voorzichtig aan de slag en moet begin volgend jaar helemaal in bedrijf zijn, want "pandemieën wachten niet op ons". De commissie put de eerste 6 miljard euro voor de komende zes jaar uit bestaande potjes. Het budget moet uiteindelijk uitgroeien tot 30 miljard voor die periode, als het aan de commissie ligt.
De EU-landen zijn niet onverdeeld gelukkig met de voorlopige status van HERA. Sommige lidstaten vrezen dat de dienst te veel een vehikel van de commissie zal blijken.
Meer uit Buitenland
MACHU PICCHU (ANP) - Een frontale botsing tussen twee treinen op de spoorlijn naar Machu Picchu in Peru heeft een dode en minstens 40 gewonden geëist. De overledene was de machinist van een van de twee treinen, aldus het openbaar ministerie in Cusco, de plaats die het dichtst bij de beroemde Incastad ligt.
51 minuten geleden
BERLIJN (ANP) - Europa moet zijn belangen sterker behartigen om vrede en welvaart in 2026 te garanderen, te midden van uitdagingen zoals Russische agressie, wereldwijd protectionisme en veranderende betrekkingen met de Verenigde Staten. Dat stelde de Duitse bondskanselier Friedrich Merz in een nieuwjaarstoespraak.
52 minuten geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - Tientallen internationale hulporganisaties dreigen geen nieuwe vergunning van Israël te krijgen om hun werk in de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever voort te zetten. Volgens Israël voldoen de ngo's, waaronder mogelijk Artsen zonder Grenzen (AzG), niet aan nieuwe strenge registratieregels. Hun huidige vergunningen lopen op 1 januari af.
7 uur geleden
LONDEN (ANP/RTR) - De humanitaire situatie in Gaza is opnieuw verslechterd en blijft catastrofaal, melden Groot-Brittannië, Canada, Frankrijk en andere landen in een gezamenlijke verklaring. Zij roepen Israël op actie te ondernemen.
8 uur geleden
ABU DHABI (ANP/RTR) - De Verenigde Arabische Emiraten halen alle nog aanwezige troepen terug uit Jemen. Saudi-Arabië gaf de VAE eerder op de dag 24 uur de tijd om te vertrekken, maar het land zegt toch dat het beëindigen van de missie in Jemen een vrijwillige keuze was.
9 uur geleden
WARSCHAU (ANP/RTR) - Polen heeft een wet aangenomen die toestaat dat stellen van hetzelfde geslacht een samenlevingscontract mogen sluiten. Onder de wet kunnen deze koppels notarieel vastleggen hoe bijvoorbeeld huurcontracten, toegang tot elkaars medische gegevens en alimentatie zijn geregeld. Trouwen is voor koppels van hetzelfde geslacht nog altijd verboden in Polen.
10 uur geleden
TAMPA (ANP) - De VS en hun bondgenoten hebben zo'n 25 aanhangers van Islamitische Staat (IS) gedood of gevangengenomen in Syrië sinds hun luchtaanvallen op dat land op 19 december. Dat meldt het onderdeel van de Amerikaanse strijdmacht dat toeziet op het werelddeel, CENTCOM.
11 uur geleden