Brussel brengt nieuwe pandemiebestrijder in stelling
BRUSSEL (ANP) - Een nieuwe EU-instantie met een miljard euro per jaar moet de EU gaan wapenen tegen de volgende pandemie. Het nieuwe HERA moet helpen om bijvoorbeeld virussen die op de loer liggen sneller op te merken en daarvoor te waarschuwen. En voorkomen dat de EU opnieuw verlegen raakt om mondkapjes, medicijnen of vaccins, zegt de Europese Commissie.
De unie heeft al toezichthouder EMA, die bijvoorbeeld de coronavaccins beoordeelt en het ECDC, de Europese tegenhanger van het RIVM. Maar die komen pas in actie als de nood al aan de man is. En ze mogen sinds de coronapandemie dan aan gewicht en bevoegdheden winnen, ze missen nog de middelen om bijvoorbeeld de vaccinproductie op gang te helpen. Die lacune moet HERA vullen, stelt de commissie voor.
Zo moet HERA erover waken dat de EU de benodigdheden heeft om zo nodig geneesmiddelen en vaccins te maken. En over de fabrieken beschikt om die te produceren. Dat ging aanvankelijk bij de coronapandemie, toen de hele wereld vocht om mondkapjes en vaccins, flink mis.
Crisismodus
Als er een nieuwe gezondheidscrisis uitbreekt, gaat HERA in crisismodus. Dan kan de dienst onder meer zelfstandig handelen en geld vrijmaken om medicijnen of andere benodigdheden in te slaan, als het aan de commissie ligt. Maar voor die extra bevoegdheden is nog de zegen van de EU-landen nodig.
HERA gaat al over twee weken voorzichtig aan de slag en moet begin volgend jaar helemaal in bedrijf zijn, want "pandemieën wachten niet op ons". De commissie put de eerste 6 miljard euro voor de komende zes jaar uit bestaande potjes. Het budget moet uiteindelijk uitgroeien tot 30 miljard voor die periode, als het aan de commissie ligt.
De EU-landen zijn niet onverdeeld gelukkig met de voorlopige status van HERA. Sommige lidstaten vrezen dat de dienst te veel een vehikel van de commissie zal blijken.
Meer uit Buitenland
BEIJING (ANP/AFP) - In zijn nieuwjaarstoespraak tot het Chinese volk heeft president Xi Jinping zijn lof uitgesproken voor zijn landgenoten en hun inzet voor China en de Chinese belangen. Ook zei hij dat China zich wil blijven inzetten voor "wereldvrede en het bouwen van een gemeenschap met een gedeelde blik op de toekomst van de mensheid". Xi: "Laten we voorwaarts treden, moedig, vitaal en energiek als paarden, en vechten voor onze dromen en ons geluk."
17 minuten geleden
BRUSSEL/JERUZALEM (ANP/AFP) - Eurocommissaris Hadja Lahbib heeft beklemtoond dat Israëlische maatregelen tegen niet-gouvernementele organisaties die actief zijn in de Gazastrook "vitale hulp" aan de belegerde strook zullen blokkeren.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP/AFP) - De Russische bewering dat Oekraïne drones heeft afgevuurd op de woning van president Vladimir Poetin is een "opzettelijke afleiding" van de vredesinspanningen, schrijft EU-buitenlandchef Kaja Kallas op X.
1 uur geleden
TOKIO (ANP/AFP) - Bijna zestig vrouwelijke parlementsleden in Japan, onder wie premier Sanae Takaichi, hebben een petitie ingediend waarin ze pleiten voor meer toiletten in het parlementsgebouw. Bij de afgelopen verkiezingen is het aantal vrouwelijke politici flink gestegen, maar het aantal toiletten blijft in vergelijking ver achter.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Het Amerikaanse ministerie van Justitie moet naar eigen zeggen nog 5,2 miljoen pagina's doornemen uit de Epstein-files. Daarvoor zijn vierhonderd juristen extra nodig die vanuit andere ministeries te hulp moeten schieten. Het ministerie rekent op vrijwilligers die thuis kunnen werken. Het hele proces gaat een groot deel van januari in beslag nemen.
4 uur geleden
TAIPEI (ANP/AFP) - Chinese oorlogsbodems die betrokken waren bij militaire manoeuvres in onder meer de Straat van Taiwan, hebben zich volgens de kustwacht van het eiland teruggetrokken uit de territoriale wateren van Taiwan. De manoeuvres lijken voorbij te zijn, meldt Taipei. China bevestigt de militaire oefeningen "succesvol te hebben afgerond".
5 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Russische troepen rukken op in de Oekraïense verdedigingslinies en president Vladimir Poetin heeft opdracht gegeven tot uitbreiding van een bufferzone in de Oekraïense regio's Soemy en Charkiv in 2026. Dat heeft de Russische stafchef Valeri Gerasimov tegen Russische persbureaus gezegd.
7 uur geleden