Brand in grootste Europese kerncentrale Zaporizja geblust
LVIV (ANP/RTR/AFP) - In Zaporizja, de grootste kerncentrale van Europa, heeft in de nacht van donderdag op vrijdag een brand gewoed. Dat gebeurde nadat het complex volgens de Oekraïense buitenlandminister "van alle kanten werd aangevallen" door Russische grondtroepen. Brandweerlieden konden het door de VN-atoomwaakhond IAEA als "zeer gevaarlijk" bestempelde vuur pas na uren bereiken. Vrijdag om 06.20 uur (lokale tijd) was de brand geblust, niemand raakte gewond.
De burgemeester van het nabijgelegen Energodar, in het zuidoosten van Oekraïne, meldde de brand als eerste in een video op Facebook. The New York Times verifieerde beelden waarop vlammen en vuur rondom de kerncentrale te zien waren. Volgens de lokale autoriteiten ging het om een brand in een trainingsgebouw en bestond er geen direct gevaar voor de essentiële onderdelen of reactoren van de kerncentrale.
Dat weerhield de Oekraïense president Volodimir Zelenski er niet van om te spreken van "nucleaire terreur". Hij verweet de Russen in een nachtelijke videoboodschap "een herhaling van Tsjernobyl". Die kerncentrale ontplofte in 1986 waardoor tienduizenden mensen moesten evacueren en honderdduizenden levenslang consequenties ervoeren.
Einde van Europa
Zelenski waarschuwde voor "het einde van Europa" als de kerncentrale in Zaporizja zou ontploffen. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Koeleba, stelde dat de gevolgen van een eventuele ontploffing "tien keer groter zouden zijn dan Tsjernobyl".
In de uren na het uitbreken van de brand sprak Zelenski onder meer met de Amerikaanse president Joe Biden en Britse premier Boris Johnson, die beiden opriepen tot een staakt-het-vuren. Volgens Johnson kunnen "de roekeloze acties van de Russische president Vladimir Poetin een directe bedreiging vormen voor de veiligheid van heel Europa". Hij wil volgens onder meer de BBC dat de VN-Veiligheidsraad snel bij elkaar komt in een spoedzitting.
Om 05.20 uur (lokale tijd) slaagden de lokale hulpdiensten erin het vuur te bereiken, dat dankzij de inzet van veertig brandweerlieden en elf brandweerwagens werd geblust.
Nucleair noodteam
Zowel het IAEA als een "nucleair noodteam" van de Amerikaanse overheid blijven de situatie nauwlettend in de gaten houden. De Amerikaanse energieminister, die het noodteam inschakelde, benadrukt dat de kernreactoren "goed zijn beschermd door robuuste constructies" en meldt op basis van Oekraïense autoriteiten dat er geen verhoogde radioactieve straling is geconstateerd. Ook zouden de reactoren veilig zijn uitgeschakeld.
De VN-atoomwaakhond sprak van een "ernstig gevaar" als de reactoren in de centrale geraakt zouden worden door raketaanvallen. Eerder riep het IAEA de Russische en Oekraïense troepen op om niet te vechten in het gebied.
Zaporizja is een van de vier operationele kerncentrales van Oekraïne. De centrale bestaat uit zes kernreactoren en is volgens uiteenlopende schattingen goed voor zo'n twintig tot veertig procent van de Oekraïense elektriciteitsvoorziening.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP) - Kevin McCarthy is afgezet als voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Hij verloor een stemming in het Huis nadat een partijgenoot een motie tegen hem had ingediend. Doordat een groep radicale Republikeinen net als de Democraten tegen McCarthy stemden, had hij niet meer genoeg steun om aan te blijven. Het is de eerste keer in de Amerikaanse geschiedenis dat een Huis-voorzitter wordt afgezet.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Unie wil nog dit jaar formeel bekendmaken dat de gesprekken met Oekraïne over toetreding kunnen beginnen. Drie EU-diplomaten zeggen tegen nieuwssite Politico dat de verwachting is dat die aankondiging, een vurige wens van Oekraïne, in december zal komen.
2 uur geleden
VENETIË (ANP/RTR) - In Noord-Italië is een bus van een viaduct naar beneden gestort. Italiaanse media melden zeker 21 doden, onder wie twee minderjarigen, en twaalf gewonden. Ook zouden er nog zeker vier vermisten zijn. Na het ongeluk ontstond direct een grote brand.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse top-Republikein Kevin McCarthy heeft in het Huis van Afgevaardigden een nederlaag geleden. De leden van het Huis hadden de kans om een motie weg te stemmen over het afzetten van McCarthy als voorzitter, maar hebben dat niet gedaan. Daarmee lijkt de afzetting dichtbij. Later op dinsdag wordt over de beslissende motie gestemd.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - Als de leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden het niet eens worden over verdere financiering van de steun aan Oekraïne, kan die steun na "enkele maanden" opdrogen, zegt het Witte Huis. Meerdere radicale Republikeinen willen dat er niet meer zomaar eindeloos hulp aan Kyiv geleverd wordt.
4 uur geleden
STEPANAKERT (ANP) - Azerbeidzjan zegt twee voormalige presidenten van de Armeense enclave Nagorno-Karabach te hebben gearresteerd. Het Azerbeidzjaanse staatspersbureau apa meldt dat ze zullen worden vervolgd voor de misdaden die ze jarenlang zouden hebben gepleegd.
6 uur geleden
WARSCHAU (ANP/RTR) - Polen en Tsjechië voeren tijdelijk grenscontroles bij hun buurland Slowakije in om illegale migratie en smokkelaars tegen te gaan. De maatregel geldt van woensdag tot en met 13 oktober, aldus de landen, maar kan mogelijk nog worden verlengd. Oostenrijk heeft als reactie ook grenscontroles ingevoerd.
7 uur geleden