Bijleveld overleeft tweede motie van wantrouwen over Hawija
DEN HAAG (ANP) - Minister Ank Bijleveld van Defensie kan verder, maar haar positie is er na het vierde debat over de Nederlandse luchtaanval op Hawija niet sterker op geworden. Een flink deel van de oppositie zegde voor de tweede keer het vertrouwen in haar op.
In het urenlange debat toonde ook een deel van de coalitie zich kritisch over het optreden van de minister. D66'er Salima Belhaj zei er "buitengewoon geïrriteerd" over te zijn. De minister moet "heel hard haar best doen om volstrekte openheid te geven".
Bijleveld verklaarde dat ze er begrip voor heeft dat er "onbegrip en ergernis" in de Kamer is over de communicatie over Hawija. Ze erkende tijdens de missie in Irak tegen IS van 2014 tot en met 2018 te "terughoudend" te zijn geweest met informatie aan de Kamer. Ze beloofde opnieuw meer transparantie vanuit haar ministerie. Dat is "noodzakelijk".
Meerderheid
Dat was voldoende voor een meerderheid. Naast de vier coalitiepartijen steunden ook de SGP, Groep Van Haga en FVD de motie van wantrouwen niet. Belhaj was blij dat de minister "de hand in eigen boezem had gestoken". Volgens Thierry Baudet, die de vorige motie van wantrouwen tegen Bijleveld nog wel steunde, "is de boodschap aangekomen".
Op verzoek van D66 gaat Bijleveld nog wel met de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) overleggen of die onderzoek kan doen naar Hawija. Maar er zijn "complicaties", want de OVV kan geen onderzoek doen naar optreden van de krijgsmacht. Ook zal gekeken worden naar de mogelijkheid om het Openbaar Ministerie eerder in te schakelen bij (mogelijke) burgerdoden tijdens missies.
Oppositie
Bijleveld kon een groot deel van de oppositie niet overtuigen dat ze meer openheid nastreeft. De minister is volgens Sadet Karabulut (SP) - de indiener van de motie van wantrouwen - "niet open en niet eerlijk en al helemaal niet transparant". Ze heeft "te weinig en te laat" gehandeld om het vertrouwen van de Kamer te herstellen, aldus Bram van Ojik van GroenLinks.
Bij de aanval op Hawija begin juni 2015 kwamen zeker zeventig mensen om, onder wie een onbekend aantal burgers. Dat kwam omdat er meer explosieven lagen opgeslagen dan vooraf was gedacht. De Kamer is in de kwestie eerder onjuist en verkeerd geïnformeerd. Bovendien vragen Kamerleden al jaren om meer transparantie als het gaat om burgerslachtoffers bij missies.
Wat de Kamer ook steekt, is dat bondgenoot de VS geen onderzoeken over Hawija wilden vrijgeven, ook niet op verzoek van Bijleveld. NRC en NOS kregen de informatie wel na een WOB-procedure. Bijleveld zei er alles aan te hebben gedaan om de stukken vrij te kunnen geven, maar de Amerikanen weigerden. Ze gaat de zaak weer aankaarten bij haar Amerikaanse collega. Verder moeten bij toekomstige missies betere afspraken worden gemaakt met bondgenoten om dergelijke situaties in de toekomst te voorkomen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Eerste Kamer is belangrijk voor een nieuwe coalitie, schrijft verkenner Wouter Koolmees (D66) in zijn verslag. Hij ziet dat partijen "ambitieuze plannen" hebben waarvoor "grote wetswijzigingen" moeten worden gedaan. Bovendien maken beoogde investeringen, bijvoorbeeld in defensie, het nodig om te bezuinigen. Dat alles lukt volgens de verkenner alleen als in de Eerste Kamer meerderheden worden gevonden voor die plannen.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Jesse Klaver noemt het advies van verkenner Wouter Koolmees om CDA en D66 het voortouw te laten nemen "verstandig". De fractieleider van GroenLinks-PvdA "vertrouwt erop dat het Jetten en Bontenbal lukt inhoudelijk een goede stap vooruit te zetten". Dat schrijft hij op X na het verschijnen van het verslag van de D66-verkenner.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider Dilan Yeşilgöz "waakt voor tijdrovende tussenstappen" in de formatie, schrijft ze op X naar aanleiding van het verslag van verkenner Wouter Koolmees. Ze licht niet toe wat ze daarmee precies bedoelt. Koolmees heeft aanbevolen dat D66 en CDA drie weken met elkaar gaan onderhandelen over een eerste aanzet van een coalitieakkoord. De VVD had daar graag bij aangesloten, schrijft de verkenner in zijn verslag.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - CDA-leider Henri Bontenbal staat naar eigen zeggen te "popelen" om met D66 "naar de inhoud te gaan". De reden waarom verkenner Wouter Koolmees (D66) aanbeveelt dat alleen deze twee partijen beginnen met onderhandelen voor een aanzet van een coalitieakkoord kan de christendemocraat "goed volgen".
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten gaat graag met het CDA aan de slag om te kijken "welke stappen we kunnen zetten" om een positieve agenda te maken. Maar hij ziet wel dat er "een risico" is in deze opzet, omdat niet duidelijk is of de voorstellen op een meerderheid kunnen gaan rekenen. Dat zei Jetten nadat D66-verkenner Wouter Koolmees dinsdagavond zijn advies had gepresenteerd.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Verkenner Wouter Koolmees adviseert dat D66 en CDA drie weken gaan onderhandelen over een "positieve agenda". Daarna kunnen andere partijen een inschatting maken of zij voldoende aanknopingspunten zien om met deze twee partijen verder te praten over een mogelijke coalitie. De verkenner zei dinsdagavond bij de presentatie van zijn verslag dat hij blij is dat D66 en CDA hebben aangegeven bereid te zijn deze gesprekken aan te gaan.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De kabinetsformatie gaat waarschijnlijk voorlopig verder met alleen D66 en CDA aan tafel. De twee partijen moeten de komende drie weken samen proberen verder te komen met een aantal belangrijke onderwerpen. Welke andere partijen daar uiteindelijk bij aansluiten om tot de gewenste meerderheidscoalitie te komen, komt later pas aan de orde.
11 uur geleden