Beslissende meerderheid referendum na verkiezing mogelijk in zicht
DEN HAAG (ANP) - De verkiezingen op 22 november lijken het politieke landschap flink op te schudden, waardoor ook de kans lijkt toe te nemen dat er weer een referendum wordt ingevoerd. Voorstanders van de volksraadpleging doen goede zaken in de peilingen. Of zij samen straks twee derde van de zetels bezitten, blijft tot de uitslag onzeker.
In de Eerste Kamer en de Tweede Kamer ging een 'gewone' meerderheid al akkoord met het zogeheten bindend correctief referendum, een voorstel van de SP. Omdat het een wijziging van de Grondwet betreft, is een twee derde meerderheid nodig in beide Kamers. Of die er is, moet blijken na de verkiezingen. Dan zal er in beide Kamers opnieuw over gestemd worden.
De kans op zo'n brede meerderheid is na 22 november een stuk groter. In de Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van de peilingen van I&O Research en Ipsos/EenVandaag, scoren voorstanders NSC, GroenLinks-PvdA, PVV, BBB, Partij voor de Dieren, SP, Forum voor Democratie en JA21 iets boven de 'magische grens' van 100 van de 150 Tweede Kamerzetels. De duw in de rug komt met name van voorstander NSC, dat waarschijnlijk met een groot aantal zetels binnenkomt in de Tweede Kamer.
Optimistisch
Ook in de senaat is er een kans van slagen. Daar is de BBB met zestien van de 75 zetels sinds eerder dit jaar dominant. In oktober stemde de partij van Caroline van der Plas al voor. Bij die stemming was er dus wel een gewone, maar net geen twee derde meerderheid (45 voor en 22 tegen). Dat had er toen mogelijk mee te maken dat niet alle 75 senatoren aanwezig waren.
Voormalig SP-Kamerlid en initiatiefneemster van het wetsvoorstel Renske Leijten hoopt dat het referendum er komt. "Hiermee geven we kiezers een instrument om de eigen gekozen vertegenwoordigers en bestuurders terug te fluiten als dat nodig is. Het zou helpen mensen met een grote afstand tot de politiek meer bij de democratie te betrekken. Ik ben optimistisch dat het kan slagen na 22 november, gezien de grote steun voor ons voorstel."
Uitvoeringswet
In het SP-voorstel voor een bindend correctief referendum kunnen Nederlanders zich uitspreken over een wet die de Tweede en Eerste Kamer hebben aangenomen, maar nog niet is ingevoerd. Uitgezonderd zijn belastingen, het koningshuis, de Grondwet en internationale verdragen. Vier keer eerder strandden wetsvoorstellen tot een bindend correctief referendum, de laatste in juli vorig jaar. Tussen 1996 en 2017 sneuvelden er al drie, onder meer tijdens de befaamde 'nacht van Wiegel' in 1999.
Indien het referendum wordt aangenomen, moeten partijen het ook nog eens worden over de details ervan. Zoals hoeveel handtekeningen nodig zijn voor een volksraadpleging en hoe groot de opkomst moet zijn om een geldige uitslag te krijgen. Deze bijzonderheden zullen worden geregeld via een zogeheten uitvoeringswet.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Partijleider Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren is door Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma weggestuurd tijdens de tweede termijn van het debat over de miljoenennota. Zij droeg een blouse in de kleuren van de Palestijnse vlag, en overtrad daarmee volgens Bosma de ongeschreven regel dat Kamerleden zich neutraal horen te kleden.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet blijft bij het standpunt dat zieke of gewonde kinderen uit Gaza beter in de regio kunnen worden geholpen dan in Nederland. Hulp in de regio is het meest effectief, aldus minister-president Dick Schoof. "We willen zo goed mogelijk helpen iets aan dat leed te doen."
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Frans Timmermans is "diep geschokt" omdat het kabinet de conclusie van een VN-commissie niet volgt dat Israël zich in de Gazastrook schuldig maakt aan genocide. "Hoe diep zijn wij gezonken als land waar het internationaal recht voorop stond?", vroeg de leider van GroenLinks-PvdA aan premier Dick Schoof tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Asielminister Mona Keijzer (BBB) doet een beroep op zelfredzame Oekraïners om hun opvang zelf te regelen, bevestigt haar woordvoerder na berichtgeving van NOS. Daarmee hoopt de demissionaire bewindsvrouw ruimte te maken voor Oekraïners die door een tekort aan opvangplekken nergens terecht kunnen.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister-president Dick Schoof had PVV-leider Geert Wilders terecht moeten wijzen toen die in het debat over de miljoenennota onder meer de in de Grondwet verankerde vrijheid van godsdienst ter discussie stelde. Partijleiders Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Rob Jetten (D66) misten "normerend optreden" van de partijloze premier.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister Mona Keijzer (Asiel, BBB) gaat in gesprek met COA-baas Milo Schoenmaker over het aantal asielzoekers in het aanmeldcentrum in Ter Apel. Dat was afgelopen nacht voor de vierde keer in korte tijd boven de grens van 2000 uitgestegen, waardoor de boete die de asielopvangorganisatie moet betalen, is opgelopen naar 200.000 euro. "Ik vind echt dat we alles uit de kast moeten halen om te zorgen dat het én onder de 2000 blijft én dat we Ter Apel ontlasten van de overlastgevers."
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen hebben meerdere partijen Joost Eerdmans aangevallen vanwege de wens van JA21 om op termijn weer naar gas te boren in Groningen. SP-fractievoorzitter Jimmy Dijk noemde Eerdmans onbetrouwbaar, omdat de Groningers was beloofd dat er nooit meer naar gas geboord zou worden.
8 uur geleden