Beslissende meerderheid referendum na verkiezing mogelijk in zicht
DEN HAAG (ANP) - De verkiezingen op 22 november lijken het politieke landschap flink op te schudden, waardoor ook de kans lijkt toe te nemen dat er weer een referendum wordt ingevoerd. Voorstanders van de volksraadpleging doen goede zaken in de peilingen. Of zij samen straks twee derde van de zetels bezitten, blijft tot de uitslag onzeker.
In de Eerste Kamer en de Tweede Kamer ging een 'gewone' meerderheid al akkoord met het zogeheten bindend correctief referendum, een voorstel van de SP. Omdat het een wijziging van de Grondwet betreft, is een twee derde meerderheid nodig in beide Kamers. Of die er is, moet blijken na de verkiezingen. Dan zal er in beide Kamers opnieuw over gestemd worden.
De kans op zo'n brede meerderheid is na 22 november een stuk groter. In de Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van de peilingen van I&O Research en Ipsos/EenVandaag, scoren voorstanders NSC, GroenLinks-PvdA, PVV, BBB, Partij voor de Dieren, SP, Forum voor Democratie en JA21 iets boven de 'magische grens' van 100 van de 150 Tweede Kamerzetels. De duw in de rug komt met name van voorstander NSC, dat waarschijnlijk met een groot aantal zetels binnenkomt in de Tweede Kamer.
Optimistisch
Ook in de senaat is er een kans van slagen. Daar is de BBB met zestien van de 75 zetels sinds eerder dit jaar dominant. In oktober stemde de partij van Caroline van der Plas al voor. Bij die stemming was er dus wel een gewone, maar net geen twee derde meerderheid (45 voor en 22 tegen). Dat had er toen mogelijk mee te maken dat niet alle 75 senatoren aanwezig waren.
Voormalig SP-Kamerlid en initiatiefneemster van het wetsvoorstel Renske Leijten hoopt dat het referendum er komt. "Hiermee geven we kiezers een instrument om de eigen gekozen vertegenwoordigers en bestuurders terug te fluiten als dat nodig is. Het zou helpen mensen met een grote afstand tot de politiek meer bij de democratie te betrekken. Ik ben optimistisch dat het kan slagen na 22 november, gezien de grote steun voor ons voorstel."
Uitvoeringswet
In het SP-voorstel voor een bindend correctief referendum kunnen Nederlanders zich uitspreken over een wet die de Tweede en Eerste Kamer hebben aangenomen, maar nog niet is ingevoerd. Uitgezonderd zijn belastingen, het koningshuis, de Grondwet en internationale verdragen. Vier keer eerder strandden wetsvoorstellen tot een bindend correctief referendum, de laatste in juli vorig jaar. Tussen 1996 en 2017 sneuvelden er al drie, onder meer tijdens de befaamde 'nacht van Wiegel' in 1999.
Indien het referendum wordt aangenomen, moeten partijen het ook nog eens worden over de details ervan. Zoals hoeveel handtekeningen nodig zijn voor een volksraadpleging en hoe groot de opkomst moet zijn om een geldige uitslag te krijgen. Deze bijzonderheden zullen worden geregeld via een zogeheten uitvoeringswet.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - JA21 heeft tijdens de verkiezingscampagne duizenden haatberichten verwijderd die volgens Tweede Kamerlid Ingrid Coenradie afkomstig waren uit de PVV-hoek. In het televisieprogramma Pauw & De Wit zei de voormalige PVV-staatssecretaris dat er een "trollenleger" was ingezet.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - GroenLinks-PvdA heeft dinsdag aangifte gedaan tegen twee PVV'ers om AI-afbeeldingen die zij maakten van Frans Timmermans. Dat bevestigen de partij en het Openbaar Ministerie (OM) woensdag na berichtgeving van RTL Nieuws. De partij liet eerder al weten van plan te zijn de aangifte te doen.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Formerende partijen D66 en CDA spreken donderdag verder met elkaar over defensie en veiligheid. Ze hebben gesprekken gepland met een vertegenwoordiger van de NAVO, medewerkers van de ministeries van Defensie en Buitenlandse Zaken en van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider Dilan Yeşilgöz heeft woensdagochtend "een goed gesprek" gehad met Hans Wijers, die vorige week opstapte als informateur nadat bekend was geworden dat hij zich bij verschillende gelegenheden beledigend over haar had uitgelaten. Dat meldt Yeşilgöz in een bericht op X.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De nationale 'bouwbaas' die D66 wil introduceren, is volgens vier deskundigen geen goed idee. Zo'n nieuwe functie zou een "extra laag in het toch al topzware bureaucratische woonbeleid" betekenen, staat in een advies voor de formatiegesprekken tussen D66 en CDA. Peter Boelhouwer, hoogleraar Huisvestingssystemen aan de TU Delft, heeft het dinsdag overhandigd aan de leiders van de twee partijen en woensdag gedeeld met het ANP.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA lagen niet altijd op één lijn als het om stikstof gaat, zei D66-leider Rob Jetten voordat hij woensdag over dit onderwerp in gesprek ging als onderdeel van het formatieproces. CDA'er Bontenbal: "We gaan er gewoon zakelijk, inhoudelijk naar kijken vandaag."
17 uur geleden
Den Haag (ANP) - Voor de gloednieuwe Tweede Kamervoorzitter Thom van Campen (35) is het een "ongelooflijk mooie eer" dat hij is gekozen tot voorzitter van de Tweede Kamer. De VVD'er benadrukte in een reactie dat hij wil zorgen voor een beschaafd en positief debat.
1 dag geleden