Beslissende meerderheid referendum na verkiezing mogelijk in zicht
DEN HAAG (ANP) - De verkiezingen op 22 november lijken het politieke landschap flink op te schudden, waardoor ook de kans lijkt toe te nemen dat er weer een referendum wordt ingevoerd. Voorstanders van de volksraadpleging doen goede zaken in de peilingen. Of zij samen straks twee derde van de zetels bezitten, blijft tot de uitslag onzeker.
In de Eerste Kamer en de Tweede Kamer ging een 'gewone' meerderheid al akkoord met het zogeheten bindend correctief referendum, een voorstel van de SP. Omdat het een wijziging van de Grondwet betreft, is een twee derde meerderheid nodig in beide Kamers. Of die er is, moet blijken na de verkiezingen. Dan zal er in beide Kamers opnieuw over gestemd worden.
De kans op zo'n brede meerderheid is na 22 november een stuk groter. In de Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van de peilingen van I&O Research en Ipsos/EenVandaag, scoren voorstanders NSC, GroenLinks-PvdA, PVV, BBB, Partij voor de Dieren, SP, Forum voor Democratie en JA21 iets boven de 'magische grens' van 100 van de 150 Tweede Kamerzetels. De duw in de rug komt met name van voorstander NSC, dat waarschijnlijk met een groot aantal zetels binnenkomt in de Tweede Kamer.
Optimistisch
Ook in de senaat is er een kans van slagen. Daar is de BBB met zestien van de 75 zetels sinds eerder dit jaar dominant. In oktober stemde de partij van Caroline van der Plas al voor. Bij die stemming was er dus wel een gewone, maar net geen twee derde meerderheid (45 voor en 22 tegen). Dat had er toen mogelijk mee te maken dat niet alle 75 senatoren aanwezig waren.
Voormalig SP-Kamerlid en initiatiefneemster van het wetsvoorstel Renske Leijten hoopt dat het referendum er komt. "Hiermee geven we kiezers een instrument om de eigen gekozen vertegenwoordigers en bestuurders terug te fluiten als dat nodig is. Het zou helpen mensen met een grote afstand tot de politiek meer bij de democratie te betrekken. Ik ben optimistisch dat het kan slagen na 22 november, gezien de grote steun voor ons voorstel."
Uitvoeringswet
In het SP-voorstel voor een bindend correctief referendum kunnen Nederlanders zich uitspreken over een wet die de Tweede en Eerste Kamer hebben aangenomen, maar nog niet is ingevoerd. Uitgezonderd zijn belastingen, het koningshuis, de Grondwet en internationale verdragen. Vier keer eerder strandden wetsvoorstellen tot een bindend correctief referendum, de laatste in juli vorig jaar. Tussen 1996 en 2017 sneuvelden er al drie, onder meer tijdens de befaamde 'nacht van Wiegel' in 1999.
Indien het referendum wordt aangenomen, moeten partijen het ook nog eens worden over de details ervan. Zoals hoeveel handtekeningen nodig zijn voor een volksraadpleging en hoe groot de opkomst moet zijn om een geldige uitslag te krijgen. Deze bijzonderheden zullen worden geregeld via een zogeheten uitvoeringswet.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Informateur Sybrand Buma raadt D66, VVD en CDA aan een akkoord voor te bereiden dat de basis moet worden van een "stabiel kabinet". Dat schrijft hij in zijn eindverslag, dat hij maandag heeft gepresenteerd.
21 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Informateur Sybrand Buma komt maandag aan het eind van de middag al met zijn eindverslag, meldt het Bureau Kabinetsformatie. Hij had tot dinsdag de tijd om het stuk in te leveren. Woensdag debatteert de Tweede Kamer over het verslag.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De VVD schuift in een volgende fase van de kabinetsformatie aan bij D66 en CDA om inhoudelijk te gaan onderhandelen. Dat zegt partijleider Dilan Yeşilgöz nadat ze samen met de fractievoorzitters van die twee partijen en informateur Sybrand Buma heeft gesproken.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - GroenLinks-PvdA pleit in een concept voor nieuwe partijbeginselen tegen "antidemocratische krachten". De partij plaatst zichzelf net als eerder tegenover "extreemrechtse" politieke stromingen, die de samenleving "hun duistere ideologie van eigen-volk-eerst" zouden willen opleggen.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Jesse Klaver zegt dat de formatie lijkt te koersen op een minderheidskabinet, zonder zijn partij GroenLinks-PvdA. Hij zei dit maandagochtend na afloop van zijn gesprek met informateur Sybrand Buma, maar maakte verder niet duidelijk waar hij de claim op baseerde.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA gaan in de volgende informatieronde in gesprek met de VVD, verwachten meerdere ingewijden rond de formatie zondag in gesprekken met het ANP. Het is niet duidelijk of de onderhandelingen zullen gaan over de optie van een minderheidskabinet.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Voormalig minister Roger van Boxtel (Grote Stedenbeleid, D66) en Cees Veerman (Landbouw, CDA) vinden dat de VVD moet aanschuiven bij D66 en CDA om te praten over een minderheidskabinet. Een meerderheidskabinet met deze drie partijen en GroenLinks-PvdA erbij zien de partijprominenten niet gebeuren, zeiden ze zondagmiddag bij Buitenhof.
2 dagen geleden