Beslissende meerderheid referendum na verkiezing mogelijk in zicht
DEN HAAG (ANP) - De verkiezingen op 22 november lijken het politieke landschap flink op te schudden, waardoor ook de kans lijkt toe te nemen dat er weer een referendum wordt ingevoerd. Voorstanders van de volksraadpleging doen goede zaken in de peilingen. Of zij samen straks twee derde van de zetels bezitten, blijft tot de uitslag onzeker.
In de Eerste Kamer en de Tweede Kamer ging een 'gewone' meerderheid al akkoord met het zogeheten bindend correctief referendum, een voorstel van de SP. Omdat het een wijziging van de Grondwet betreft, is een twee derde meerderheid nodig in beide Kamers. Of die er is, moet blijken na de verkiezingen. Dan zal er in beide Kamers opnieuw over gestemd worden.
De kans op zo'n brede meerderheid is na 22 november een stuk groter. In de Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van de peilingen van I&O Research en Ipsos/EenVandaag, scoren voorstanders NSC, GroenLinks-PvdA, PVV, BBB, Partij voor de Dieren, SP, Forum voor Democratie en JA21 iets boven de 'magische grens' van 100 van de 150 Tweede Kamerzetels. De duw in de rug komt met name van voorstander NSC, dat waarschijnlijk met een groot aantal zetels binnenkomt in de Tweede Kamer.
Optimistisch
Ook in de senaat is er een kans van slagen. Daar is de BBB met zestien van de 75 zetels sinds eerder dit jaar dominant. In oktober stemde de partij van Caroline van der Plas al voor. Bij die stemming was er dus wel een gewone, maar net geen twee derde meerderheid (45 voor en 22 tegen). Dat had er toen mogelijk mee te maken dat niet alle 75 senatoren aanwezig waren.
Voormalig SP-Kamerlid en initiatiefneemster van het wetsvoorstel Renske Leijten hoopt dat het referendum er komt. "Hiermee geven we kiezers een instrument om de eigen gekozen vertegenwoordigers en bestuurders terug te fluiten als dat nodig is. Het zou helpen mensen met een grote afstand tot de politiek meer bij de democratie te betrekken. Ik ben optimistisch dat het kan slagen na 22 november, gezien de grote steun voor ons voorstel."
Uitvoeringswet
In het SP-voorstel voor een bindend correctief referendum kunnen Nederlanders zich uitspreken over een wet die de Tweede en Eerste Kamer hebben aangenomen, maar nog niet is ingevoerd. Uitgezonderd zijn belastingen, het koningshuis, de Grondwet en internationale verdragen. Vier keer eerder strandden wetsvoorstellen tot een bindend correctief referendum, de laatste in juli vorig jaar. Tussen 1996 en 2017 sneuvelden er al drie, onder meer tijdens de befaamde 'nacht van Wiegel' in 1999.
Indien het referendum wordt aangenomen, moeten partijen het ook nog eens worden over de details ervan. Zoals hoeveel handtekeningen nodig zijn voor een volksraadpleging en hoe groot de opkomst moet zijn om een geldige uitslag te krijgen. Deze bijzonderheden zullen worden geregeld via een zogeheten uitvoeringswet.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De stemming over het pensioenplan van Nieuw Sociaal Contract eindigde met 73 stemmen tegen en 72 voor. Het plan is daarmee verworpen. Het voorstel van NSC samen met PVV, BBB en SP regelt dat pensioendeelnemers inspraak krijgen over de overgang naar het nieuwe stelsel.
4 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet zet op dit moment vooral in op het voorkomen van verdere uitbreiding van Amerikaanse sancties tegen het Internationaal Strafhof (ICC). Volop de confrontatie aangaan met president Donald Trump is "niet het meest effectief", zei minister Ruben Brekelmans (Defensie) die in het vragenuurtje dinsdag buitenlandminister Caspar Veldkamp verving.
29 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Nieuw Sociaal Contract zal tegen de wet stemmen om de pensioentransitie met een jaar te verlengen, als straks bij de stemmingen blijkt dat hun eigen inspraakplan het niet haalt. Dat zegt fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven.
49 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - Minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) is er niet van overtuigd dat er dinsdag voldoende steun komt voor zijn onderzoeksverzoek naar schending van humanitair recht door Israël. "De zorg die Nederland heeft over de situatie in de Gazastrook wordt heel breed in de EU gedeeld", zei Veldkamp bij aankomst in Brussel. Maar mogelijk dat een onderzoek "door sommige lidstaten als te groot wordt ervaren. Dat gaan we zien", zei hij voor het begin van de vergadering van EU-ministers van Buitenlandse Zaken.
51 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Regeringspartij BBB dreigt tegen een wetsvoorstel te stemmen dat pensioenfondsen meer tijd geeft voor de overgang naar het nieuwe stelsel, nu een NSC-voorstel dat deelnemers daar inspraak bij geeft het niet lijkt te halen. Dat heeft Kamerlid Henk Vermeer laten weten, een klein uur voordat beide voorstellen in stemming worden gebracht.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het dagelijks bestuur van de Tweede Kamer onderneemt nu geen actie om meer te weten te komen over de gebeurtenissen rondom oud-Kamervoorzitter Khadija Arib. Dat zegt huidig voorzitter Martin Bosma.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Hans Wiegel wist de VVD een "smoel" te geven, reageert voorman Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA op het overlijden van de voormalige leider van de liberalen. "Hij had humor, was in onze ogen knetterrechts en wist op jonge leeftijd de VVD letterlijk en figuurlijk smoel te geven. Nederland verliest een icoon van rechts, maar ook een benaderbare, hartelijke man."
2 uur geleden