Beslissende meerderheid referendum na verkiezing mogelijk in zicht
DEN HAAG (ANP) - De verkiezingen op 22 november lijken het politieke landschap flink op te schudden, waardoor ook de kans lijkt toe te nemen dat er weer een referendum wordt ingevoerd. Voorstanders van de volksraadpleging doen goede zaken in de peilingen. Of zij samen straks twee derde van de zetels bezitten, blijft tot de uitslag onzeker.
In de Eerste Kamer en de Tweede Kamer ging een 'gewone' meerderheid al akkoord met het zogeheten bindend correctief referendum, een voorstel van de SP. Omdat het een wijziging van de Grondwet betreft, is een twee derde meerderheid nodig in beide Kamers. Of die er is, moet blijken na de verkiezingen. Dan zal er in beide Kamers opnieuw over gestemd worden.
De kans op zo'n brede meerderheid is na 22 november een stuk groter. In de Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van de peilingen van I&O Research en Ipsos/EenVandaag, scoren voorstanders NSC, GroenLinks-PvdA, PVV, BBB, Partij voor de Dieren, SP, Forum voor Democratie en JA21 iets boven de 'magische grens' van 100 van de 150 Tweede Kamerzetels. De duw in de rug komt met name van voorstander NSC, dat waarschijnlijk met een groot aantal zetels binnenkomt in de Tweede Kamer.
Optimistisch
Ook in de senaat is er een kans van slagen. Daar is de BBB met zestien van de 75 zetels sinds eerder dit jaar dominant. In oktober stemde de partij van Caroline van der Plas al voor. Bij die stemming was er dus wel een gewone, maar net geen twee derde meerderheid (45 voor en 22 tegen). Dat had er toen mogelijk mee te maken dat niet alle 75 senatoren aanwezig waren.
Voormalig SP-Kamerlid en initiatiefneemster van het wetsvoorstel Renske Leijten hoopt dat het referendum er komt. "Hiermee geven we kiezers een instrument om de eigen gekozen vertegenwoordigers en bestuurders terug te fluiten als dat nodig is. Het zou helpen mensen met een grote afstand tot de politiek meer bij de democratie te betrekken. Ik ben optimistisch dat het kan slagen na 22 november, gezien de grote steun voor ons voorstel."
Uitvoeringswet
In het SP-voorstel voor een bindend correctief referendum kunnen Nederlanders zich uitspreken over een wet die de Tweede en Eerste Kamer hebben aangenomen, maar nog niet is ingevoerd. Uitgezonderd zijn belastingen, het koningshuis, de Grondwet en internationale verdragen. Vier keer eerder strandden wetsvoorstellen tot een bindend correctief referendum, de laatste in juli vorig jaar. Tussen 1996 en 2017 sneuvelden er al drie, onder meer tijdens de befaamde 'nacht van Wiegel' in 1999.
Indien het referendum wordt aangenomen, moeten partijen het ook nog eens worden over de details ervan. Zoals hoeveel handtekeningen nodig zijn voor een volksraadpleging en hoe groot de opkomst moet zijn om een geldige uitslag te krijgen. Deze bijzonderheden zullen worden geregeld via een zogeheten uitvoeringswet.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA hopen nog deze week klaar te zijn met het schrijven van een document dat de kabinetsformatie verder moet helpen. "Dat is wel de ambitie", zei D66-leider Rob Jetten na afloop van een nieuwe onderhandelingsronde. Maar: "Het is af als het af is." De partijen praten maandagavond verder.
40 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het advies van het Nationaal Burgerberaad Klimaat kent "veel onderwerpen die tot actie kunnen leiden", vindt demissionair premier Dick Schoof. Hij herkent de wens van het kabinet voor een "haalbaar en betaalbaar" klimaatbeleid in de aanbevelingen van 175 burgers. "Maar ik hoor ook: 'denk groot', dus we gaan kijken hoe we dat gaan doen."
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Er is nog helemaal niemand afgevallen, zei D66-leider Rob Jetten maandag voordat hij opnieuw in gesprek ging met CDA-leider Henri Bontenbal over politieke samenwerking. "Het is aan de informateur om de komende week te gaan kijken welke partijen willen meedoen."
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Nationaal Burgerberaad Klimaat heeft tien van zijn eigen voorstellen uiteindelijk niet aangenomen. Dertien aanbevelingen zijn wel in het eindadvies opgenomen. Bijvoorbeeld een voorstel voor een klimaatbonus voor iedereen, die betaald wordt door een meerprijs op luxeproducten.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Vincent Karremans (Economische Zaken, VVD) investeert 6 miljoen euro in opknapbeurten van winkelgebieden in de gemeenten Groningen, Land van Cuijk en Zwolle, meldt hij in een Kamerbrief. Door een gebrek aan geld zijn de subsidieaanvragen voor deze projecten eerder afgewezen. Maar nu krijgen deze groen licht omdat het budget is opgehoogd.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het moet mogelijk worden om de 13 regionale publieke zenders te bekijken op NPO Start, vinden GroenLinks-PvdA en CDA. De partijen pleiten ervoor om de Mediawet aan te passen, zodat mensen de regionale zenders live kunnen bekijken op de streamingdienst van de publieke omroep en gemiste programma's kunnen terugkijken.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De onderhandelaars van D66 en CDA praten maandag onder leiding van informateur Sybrand Buma verder over de formatie. De twee partijen hebben nog ruim een week om samen een document op te stellen dat kan dienen als basis voor de rest van de kabinetsformatie. Op 9 december moet het af zijn, wat volgens de partijen zeker gaat lukken.
23 uur geleden