Beginselen rechtstaat geschonden in toeslagenaffaire
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders "ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs".
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als "massaproces" aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
"Ongekend onrecht", heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft "grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen", zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. "Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd."
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, "stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden". De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot "wat hen - veelal onterecht - door de Belastingdienst werd verweten". Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. "Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog." Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Reizigers die gebruikmaken van een privéjet, gaan vanaf 2030 veel meer vliegbelasting betalen. Een Kamermeerderheid heeft ingestemd met een voorstel van die strekking van GroenLinks-PvdA, mede dankzij steun van D66 en CDA, de partijen die momenteel aan de formatietafel zitten.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een Kamermeerderheid lijkt alsnog te willen dat demissionair minister Mariëlle Paul (Sociale Zaken, VVD) een einde maakt aan de mogelijkheid voor werkgevers om loon van arbeidsmigranten in te houden in ruil voor huisvesting. De VVD-bewindsvrouw oogstte enkele weken geleden al verbazing en irritatie toen ze een besluit hierover plotseling uitstelde.
21 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Als D66 en CDA regeren, kunnen burgemeesters en andere lokale politici die moeilijke besluiten nemen over asiel rekenen op rugdekking, beloven de leiders van deze partijen. Deze week werd duidelijk dat bestuurders en raadsleden in Venlo worden bedreigd en beveiliging aan huis nodig hebben sinds de gemeente plannen maakt voor een asielopvang. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten vindt dat het kabinet gemeenten onvoldoende steunt bij weerstand tegen asielbeleid.
21 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De drone-incidenten bij vliegbases Volkel en Eindhoven roepen in de Kamer veel vragen op. Maar in een debat woensdag waarschuwde demissionair minister Ruben Brekelmans (Defensie, VVD) dat mogelijk veel onopgehelderd blijft.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Slechts drie Kamerleden willen de parlementaire enquête over de coronacrisis uitvoeren. Naast voorzitter Daan de Kort (VVD) hebben Songül Mutluer (GroenLinks-PvdA) en Henk-Jan Oosterhuis (D66) zich gemeld, bevestigen bronnen na berichtgeving door het AD.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Om de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de toekomst werkbaar en effectief te houden, zijn stevige politieke keuzes nodig. Dat staat in een onderzoek hiernaar. Demissionair zorgstaatssecretaris Nicki Pouw-Verweij (BBB) zei in een reactie direct dat zij die keuzes niet wil maken, maar dat dit aan een nieuw kabinet en aan de gemeenten is.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA laten in deze fase van de formatie nog veel punten open. Die moeten in een later stadium worden beantwoord als met andere partijen wordt gesproken. Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) schrijven de komende dagen nog aan het eindverslag onder leiding van informateur Sybrand Buma.
1 dag geleden