Beginselen rechtstaat geschonden in toeslagenaffaire
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders "ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs".
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als "massaproces" aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
"Ongekend onrecht", heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft "grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen", zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. "Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd."
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, "stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden". De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot "wat hen - veelal onterecht - door de Belastingdienst werd verweten". Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. "Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog." Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Informateur Sybrand Buma komt maandag aan het eind van de middag al met zijn eindverslag, meldt het Bureau Kabinetsformatie. Hij had tot dinsdag de tijd om het stuk in te leveren. Woensdag debatteert de Tweede Kamer over het verslag.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De VVD schuift in een volgende fase van de kabinetsformatie aan bij D66 en CDA om inhoudelijk te gaan onderhandelen. Dat zegt partijleider Dilan Yeşilgöz nadat ze samen met de fractievoorzitters van die twee partijen en informateur Sybrand Buma heeft gesproken.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - GroenLinks-PvdA pleit in een concept voor nieuwe partijbeginselen tegen "antidemocratische krachten". De partij plaatst zichzelf net als eerder tegenover "extreemrechtse" politieke stromingen, die de samenleving "hun duistere ideologie van eigen-volk-eerst" zouden willen opleggen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Jesse Klaver zegt dat de formatie lijkt te koersen op een minderheidskabinet, zonder zijn partij GroenLinks-PvdA. Hij zei dit maandagochtend na afloop van zijn gesprek met informateur Sybrand Buma, maar maakte verder niet duidelijk waar hij de claim op baseerde.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA gaan in de volgende informatieronde in gesprek met de VVD, verwachten meerdere ingewijden rond de formatie zondag in gesprekken met het ANP. Het is niet duidelijk of de onderhandelingen zullen gaan over de optie van een minderheidskabinet.
20 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Voormalig minister Roger van Boxtel (Grote Stedenbeleid, D66) en Cees Veerman (Landbouw, CDA) vinden dat de VVD moet aanschuiven bij D66 en CDA om te praten over een minderheidskabinet. Een meerderheidskabinet met deze drie partijen en GroenLinks-PvdA erbij zien de partijprominenten niet gebeuren, zeiden ze zondagmiddag bij Buitenhof.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Er zijn volgens het demissionaire kabinet geen aanwijzingen dat Aruba, Bonaire en Curaçao meegesleept worden in een mogelijk gewapend conflict in de Cariben. De spanning is in de regio hoog opgelopen door Amerikaanse acties tegen vermeende drugsbootjes uit Venezuela.
2 dagen geleden