Beginselen rechtstaat geschonden in toeslagenaffaire
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders "ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs".
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als "massaproces" aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
"Ongekend onrecht", heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft "grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen", zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. "Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd."
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, "stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden". De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot "wat hen - veelal onterecht - door de Belastingdienst werd verweten". Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. "Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog." Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet wil instemmen met het omstreden EU-Mercosurverdrag. Dat schrijven minister David van Weel en staatssecretaris Aukje de Vries (beiden Buitenlandse Zaken, VVD) in een brief aan de Tweede Kamer. Het handelsverdrag tussen de EU en de Mercosur-landen (Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay) is al ruim 25 jaar in de maak en krijgt veel kritiek in de Kamer.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - De mensenrechtenschendingen in Soedan moeten "onmiddellijk" worden beëindigd en het wapenembargo van de Verenigde Naties (VN) moet worden nageleefd, vindt demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken). De VVD-bewindsman deed deze oproep "met klem" in een video die is getoond bij een bijeenkomst in Genève van de VN-Mensenrechtenraad, die mede op verzoek van Nederland is ingelast.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Arbeidsmigranten moeten een tijdelijk huurcontract kunnen krijgen, dat wil woonminister Mona Keijzer (BBB) regelen met een wetswijziging. Nu is het zo dat bij een verblijf 'van korte duur' geen regels over bijvoorbeeld maximale huurprijs bestaan. Die termijn was eerst niet vastgelegd, dat wordt nu dertig dagen, is het voorstel van Keijzer.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Sybrand Buma (CDA) was graag met twee informateurs verder gegaan, maar vanwege de planning gaat hij nu alleen verder. Dat zegt de informateur vrijdagmiddag na het opstappen van zijn mede-informateur Hans Wijers. Hij betreurt het vertrek van de oud-minister van D66.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Ex-informateur Hans Wijers (D66) zou VVD-leider Dilan Yeşilgöz in privéappjes "die feeks van de VVD" hebben genoemd, schrijft NRC. Een artikel over de berichtjes leidde tot het terugtreden van Wijers, die al onder vuur lag vanwege uitspraken die hij deed op een verkiezingsavond voor ondernemers. Daar zou hij haar "een leugenaar" hebben genoemd. Ook vond hij het jammer dat de VVD niet harder "was afgestraft" bij de verkiezingen, aldus NRC.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Volgens D66-leider Rob Jetten was het terugtreden van informateur Hans Wijers vanwege "privéappjes" de "enige logische keuze". Wijers lag al onder vuur om uitspraken die hij zou hebben gedaan over de VVD en partijleider Dilan Yeşilgöz. NRC komt waarschijnlijk later vrijdag met berichtgeving over wat er in de appberichten stond.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederland gaat definitief lobbyen in Brussel om de Europese douaneautoriteit in Nederland te vestigen. Dat maakt staatssecretaris Eugène Heijnen (Douane, BBB) bekend na afloop van de ministerraad. Een beoogde locatie kan hij nog niet noemen.
2 dagen geleden