Beginselen rechtstaat geschonden in toeslagenaffaire
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders "ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs".
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als "massaproces" aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
"Ongekend onrecht", heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft "grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen", zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. "Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd."
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, "stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden". De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot "wat hen - veelal onterecht - door de Belastingdienst werd verweten". Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. "Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog." Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat gewoon door met het plan om het eigen risico te halveren, zoals de ingekrompen coalitie destijds met de PVV had afgesproken. Volgens demissionair en partijloos premier Dick Schoof zijn de financiële aspecten hiervan onderdeel van het nieuwe zorgakkoord dat begin juli werd gesloten met veel zorgpartijen. Schoof zei dat vrijdag tijdens zijn persconferentie na de laatste ministerraad voor de zomer na aantijgingen van oud-zorgminister en vicepremier Fleur Agema (PVV) op X.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat in hoger beroep tegen de gerechtelijke uitspraak die de natuurvergunning van Schiphol vernietigde. Dat schrijft staatssecretaris Jean Rummenie (Natuur) in een Kamerbrief. De staatssecretaris moet opnieuw de vergunningaanvraag beoordelen, ook nu een hoger beroep is ingesteld.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het volgende kabinet moet het begrotingssaldo richting 2030 structureel met 7 miljard euro verbeteren, door te bezuinigen of belastingen te verhogen. Dat adviseert de Studiegroep Begrotingsruimte (SBR), een groep topambtenaren die in de aanloop naar Tweede Kamerverkiezingen in kaart brengt hoeveel bestedingsruimte de nieuw te vormen regering heeft.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting, BBB) heeft een plan gemaakt om statushouders die door woningnood nog steeds in een asielzoekerscentrum (azc) verblijven aan een huis te helpen. Ze wil tijdelijke locaties inrichten waar deze statushouders, maar ook andere groepen terechtkunnen. Bovendien wil ze alleenstaanden vaker een woning laten delen.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het stikstofdoel in de wet wordt vervangen door een norm voor emissie, als het aan landbouwminister Femke Wiersma ligt. Ze komt met een wetsvoorstel om de zogeheten kritische depositiewaarde (KDW) te vervangen door uitstootdoelen. De demissionaire BBB-minister wil hiermee tegemoetkomen aan een langgekoesterde wens van boeren, die juridisch ingewikkeld ligt.
19 uur geleden
LONDEN (ANP) - De vooral Europese bondgenoten die Oekraïne na een staakt-het-vuren willen beschermen zaten donderdag veel op één lijn met hun Amerikaanse gesprekspartners, constateert demissionair premier Dick Schoof. Hij zag bij een videovergadering van de zogenoemde coalitie van bereidwillige landen "brede overeenstemming dat de druk op Rusland verder opgevoerd moet worden". Voor het eerst schoven vertegenwoordigers van de Amerikaanse regering en kringen rond president Donald Trump aan.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Eelco Heinen (Financiën) is blij met de nieuwe economische ramingen van het Centraal Planbureau (CPB). Die laten zien dat de economie ondanks alle geopolitieke spanningen blijft groeien, al gaat het wel langzamer dan eerder gedacht. Ook de nog altijd stijgende koopkracht stemt de VVD-bewindsman tevreden.
1 dag geleden