Beginselen rechtstaat geschonden in toeslagenaffaire
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders "ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs".
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als "massaproces" aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
"Ongekend onrecht", heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft "grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen", zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. "Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd."
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, "stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden". De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot "wat hen - veelal onterecht - door de Belastingdienst werd verweten". Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. "Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog." Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Meer uit Politiek
Den Haag (ANP) - Voor de gloednieuwe Tweede Kamervoorzitter Thom van Campen (35) is het een "ongelooflijk mooie eer" dat hij is gekozen tot voorzitter van de Tweede Kamer. De VVD'er benadrukte in een reactie dat hij wil zorgen voor een beschaafd en positief debat.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten is blij dat VVD'er Thom van Campen de nieuwe Kamervoorzitter is. In een korte reactie zei de premierskandidaat dat zijn partij vooral hoopte dat "een van de twee Tommen zou winnen". Daarmee doelt hij op Van Campen en Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA).
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Vertrekkend voorzitter van de Tweede Kamer Martin Bosma noemt het een "enorme teleurstelling" dat hij de komende kabinetsperiode niet meer de Kamervoorzitter is. "Ik was graag doorgegaan", zei hij in een reactie tegen het ANP.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD'er Thom van Campen (35) is dinsdag verkozen tot de nieuwe Tweede Kamervoorzitter. Hij kreeg in de derde stemmingsronde 79 stemmen. Zijn concurrent en zittend Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV, 61) bleef steken op 69.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA) wordt geen voorzitter van de Tweede Kamer. Hij moest het in de tweede ronde afleggen tegen Thom van Campen (VVD) en Martin Bosma (PVV).
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De onderhandelende partijen D66 en CDA spreken woensdag met experts over stikstof, landbouw en natuur. Rob Jetten (D66), Henri Bontenbal (CDA), hun secondanten en informateur Sybrand Buma (CDA) praten eerst met twee landbouworganisaties en het Interprovinciaal Overleg (IPO), daarna met twee natuurorganisaties en als derde met specialisten van het Planbureau voor de Leefomgeving en de universiteiten van Utrecht en Wageningen. De dag wordt afgesloten met een gesprek met een afvaardiging van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De term 'omvolking' is geen verboden woord in de Tweede Kamer. Dat zei zittend Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) in zijn speech voorafgaand aan de verkiezing voor een nieuwe Tweede Kamervoorzitter. Hij reageerde daarmee op een opmerking van Kamerlid Ralf Dekker (FVD), die zei teleurgesteld te zijn omdat Bosma als Kamervoorzitter woorden als remigratie en omvolking zou hebben verboden.
12 uur geleden