Beginselen rechtstaat geschonden in toeslagenaffaire
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders "ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs".
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als "massaproces" aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
"Ongekend onrecht", heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft "grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen", zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. "Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd."
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, "stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden". De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot "wat hen - veelal onterecht - door de Belastingdienst werd verweten". Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. "Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog." Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Vincent Karremans (Economische Zaken, VVD) investeert 6 miljoen euro in opknapbeurten van winkelgebieden in de gemeenten Groningen, Land van Cuijk en Zwolle, meldt hij in een Kamerbrief. Door een gebrek aan geld zijn de subsidieaanvragen voor deze projecten eerder afgewezen. Maar nu krijgen deze groen licht omdat het budget is opgehoogd.
13 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het moet mogelijk worden om de 13 regionale publieke zenders te bekijken op NPO Start, vinden GroenLinks-PvdA en CDA. De partijen pleiten ervoor om de Mediawet aan te passen, zodat mensen de regionale zenders live kunnen bekijken op de streamingdienst van de publieke omroep en gemiste programma's kunnen terugkijken.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De onderhandelaars van D66 en CDA praten maandag onder leiding van informateur Sybrand Buma verder over de formatie. De twee partijen hebben nog ruim een week om samen een document op te stellen dat kan dienen als basis voor de rest van de kabinetsformatie. Op 9 december moet het af zijn, wat volgens de partijen zeker gaat lukken.
17 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Sharon Dijksma verwijt de landelijke politiek "halfhartigheid" in de houding naar het lokale bestuur. De voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) reageerde bij Buitenhof op de advertentie in De Limburger waarin lokale bestuurders protesteren tegen intimidatie.
21 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Frank Rijkaart van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties "houdt overal rekening mee" bij de acties van de Verenigde Staten rond Venezuela. In WNL Op Zondag zei de BBB-bewindsman dat we "niet kunnen denken dat het lekker rustig is voor de eilanden". Hij bedoelt daarmee Aruba, Bonaire en Curaçao die niet ver van Venezuela liggen.
23 uur geleden
APELDOORN (ANP) - De overstap van Eerste Kamerlid Arie Griffioen van BBB naar D66 doet BBB-partijleider Caroline van der Plas pijn. Na afloop van een algemene ledenvergadering in Apeldoorn zei Van der Plas dat ze het moeilijk te begrijpen vindt dat Griffioen overstapt naar D66, een partij die volgens Van der Plas recht tegenover BBB staat.
1 dag geleden
APELDOORN (ANP) - De BBB doet in 29 gemeenten mee aan de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar. De opvallendste gemeente waar de partij meedoet is Amsterdam. In Friesland doen met acht gemeenten de meeste mee.
1 dag geleden