Beginselen rechtstaat geschonden in toeslagenaffaire
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders "ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs".
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als "massaproces" aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
"Ongekend onrecht", heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft "grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen", zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. "Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd."
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, "stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden". De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot "wat hen - veelal onterecht - door de Belastingdienst werd verweten". Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. "Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog." Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Meer uit Politiek
HILVERSUM (ANP) - Hoe groot de PVV van Geert Wilders ook wordt, hij komt niet in een kabinet, zei VVD-leider Dilan Yeşilgöz tijdens het verkiezingsdebat van SBS6. CDA-leider Henri Bontenbal vindt dat de politiek zich het afgelopen jaar met de PVV in het kabinet heeft laten "gijzelen door de heer Wilders. Die bladzijde moeten wij nu omslaan met een stabiel kabinet dat gaat leveren".
2 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Geert Wilders heeft uitgehaald naar partijen die het basispakket willen "bevriezen", wat onder andere de VVD en D66 hadden doorgegeven aan het Centraal Planbureau (CPB). De PVV-leider noemde het donderdagavond tijdens het verkiezingsdebat van SBS6 "ongelooflijk" dat er "überhaupt wordt nagedacht om dat op slot te zetten". Volgens hem worden de bezuinigingen gebruikt om "bommen en granaten" te kopen.
3 uur geleden
TILBURG (ANP) - Oud-staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Fleur Gräper (D66) is voorgedragen als nieuwe burgemeester van Tilburg. Gräper was in 2024 staatssecretaris in het demissionaire kabinet-Rutte IV. Daarvoor was zij onder meer partijvoorzitter van D66 en namens die partij lid van de Gedeputeerde Staten van Groningen.
3 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Minder regels en procedures in de huizenbouw. Dat is een van de weinige zaken in het SBS6-debat waarover de lijsttrekkers van PVV, GroenLinks-PvdA, CDA en VVD het wel eens zijn. De aanpak van de woningnood is voor veel kiezers het belangrijkste thema voor deze verkiezingen.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - PVV-leider Geert Wilders is "de grootste gratis-bierbrouwer van Nederland", zei Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) tegen hem in het SBS6-verkiezingsdebat. Net als twee jaar geleden kwamen de twee in aanvaring over het eigen risico. Timmermans wees erop dat de PVV het verkiezingsprogramma niet heeft laten doorrekenen, waardoor niet duidelijk is hoe Wilders zijn plannen wil betalen. "U komt met sprookjes."
3 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Henri Bontenbal (CDA) en Dilan Yeşilgöz verwijten PVV-leider Geert Wilders dat zijn migratieminister Marjolein Faber te weinig heeft gedaan om de problemen op asiel aan te pakken. Wilders zei donderdag tijdens het verkiezingsdebat van SBS6 dat de problemen juist komen door de drie andere partijen "die al vijftig jaar aan de macht zijn".
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA en Geert Wilders van de PVV hebben een harde aanvaring gehad over voorrang voor statushouders op sociale huurwoningen in het verkiezingsdebat van SBS6. Timmermans noemde het "beschaving" dat gemeenten vluchtelingen met een verblijfsvergunning voorrang mogen geven. Wilders noemde het "waanzin".
4 uur geleden