Beginselen rechtstaat geschonden in toeslagenaffaire
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders "ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs".
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als "massaproces" aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
"Ongekend onrecht", heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft "grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen", zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. "Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd."
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, "stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden". De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot "wat hen - veelal onterecht - door de Belastingdienst werd verweten". Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. "Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog." Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Meer uit Politiek
PARAMARIBO (ANP) - Een verplicht kleiner Oekraïens leger betekent niet dat Oekraïnes bondgenoten een grotere beschermingsmacht moeten leveren, zegt premier Dick Schoof. Die twee onderdelen van een mogelijk toekomstig vredesakkoord staan volgens Schoof los van elkaar.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het is de "ambitie" van formateur Sybrand Buma (CDA) om zijn opvolger een "richting" mee te geven welke partijen samen een coalitie kunnen vormen. De formateur zei na een nieuwe formatiedag, waarin D66 en CDA opnieuw spraken met financiële en economische experts, dat dit onder meer door de blokkade van de VVD in de richting van GroenLinks-PvdA ingewikkeld is.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer gaat met demissionair woonminister Mona Keijzer in debat over versoepelingen in huurregels die zij wil doorvoeren. De vorige Kamer had de BBB-minister met een motie gevraagd haar plannen te schrappen, maar de minister wil er toch mee door en vroeg om een gesprek. Nu de Kamer op haar verzoek is ingegaan, lijkt toch weer een opening te ontstaan voor de kabinetsplannen.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil dat het kabinet snel duidelijkheid geeft over de mogelijke verdwijning van het dorp Moerdijk om plaats te maken voor uitbreiding van de industrie op die plek. Een verzoek voor een debat over de kwestie van FVD kreeg dinsdag ruime steun van de partijen.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het geduld van de Tweede Kamer is op als het gaat om het verbod op het gebruik van stroomstootapparatuur bij vee. Demissionair minister Femke Wiersma heeft dat besluit nog altijd niet definitief gemaakt. Dit leidt tot frustratie van een groot deel van de Kamer.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Wat doet het kabinet tegen femicide? Hoe voorkom je dat jongeren gaan vapen of drugs gebruiken? En stelt mijn diploma straks nog wel iets voor nu AI steeds meer banen overneemt? Dit waren enkele vragen die kinderen van vijf basisscholen in de plenaire zaal afvuurden op het demissionaire kabinet. Het heet dan wel het Kindervragenuur, maar de vragen waren allerminst kinderachtig.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Bij de formatiegesprekken van D66 en CDA met een lange reeks betrokkenen en deskundigen draait het om uitvoerbaarheid, zei informateur Sybrand Buma na afloop van de gesprekken op maandagavond. "De vertaling van verschillende verkiezingsprogramma's naar een uitvoeringsprogramma, dat moet je echt doen met mensen van buiten."
1 dag geleden