Beginselen rechtstaat geschonden in toeslagenaffaire
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders "ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs".
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als "massaproces" aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
"Ongekend onrecht", heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft "grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen", zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. "Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd."
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, "stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden". De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot "wat hen - veelal onterecht - door de Belastingdienst werd verweten". Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. "Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog." Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Meer uit Politiek
VEENENDAAL (ANP) - Partijleider Gert-Jan Segers van de ChristenUnie vindt dat er een einde moet komen aan de "ongezonde politieke cultuur en een genadeloze overheid" die in zijn ogen zijn ontstaan in politiek Den Haag. Om die reden zal de partij niet opnieuw met VVD-leider Mark Rutte in een nieuwe coalitie stappen, zei Segers zaterdag tijdens een extra onlinepartijcongres. "We hebben als fractie nu een weg gekozen die moet leiden naar een omslag. Naar herstel van vertrouwen van kiezers in hun gekozenen."
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De ChristenUnie blikt zaterdag op een digitaal partijcongres terug op de verkiezingen voor de Tweede Kamer. In de peilingen stond de partij lang op een kleine winst, maar die werd uiteindelijk bij de verkiezingen niet verzilverd. Het leek er zelfs even op dat ze een van haar vijf Kamerzetels zou verliezen.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Coalitie-Y wil een plek voor jongeren aan de formatietafel. Het samenwerkingsverband van landelijke jongerenorganisaties stuurt vrijdag een brief aan informateur Herman Tjeenk Willink.
23 uur geleden
MAASTRICHT (ANP) - Provinciale Staten van Limburg komen vrijdag bij elkaar om te praten over de ontstane situatie na het opstappen vorige week van Gedeputeerde Staten en gouverneur Theo Bovens (CDA). Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken laat zich ter plekke op de hoogte te stellen van de bestuurlijke situatie.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Om meer openheid te betrachten, geeft het kabinet vrijdag voor het eerst een inkijkje in de ministerraad. Zodra de vergadering van ministers is begonnen, wordt de agenda openbaar gemaakt. Ook wordt de besluitenlijst gepubliceerd. Beide worden op Rijksoverheid.nl geplaatst.
1 dag geleden
ALKMAAR (ANP) - Anja Schouten wordt voorgedragen als de nieuwe burgemeester van de gemeente Alkmaar.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet zal in de nieuwe Tweede Kamer draagvlak blijven zoeken voor maatregelen die nodig zijn om ondernemers ook de laatste fase van de coronacrisis door te helpen. Maar de vraag hoe het op de langere termijn verder moet met de economie, is aan de partijen die straks over een nieuw regeerakkoord gaan onderhandelen.
2 dagen geleden
3 reacties
Om te reageren moet je eerst even inloggen.