Baltische ministers pleiten bij Brekelmans voor hogere NAVO-norm
DEN HAAG (ANP) - Voor de ministers van Defensie van Estland, Letland en Litouwen is er geen twijfel mogelijk. Tijdens de komende NAVO-top in Den Haag moet de norm voor defensie-uitgaven omhoog. De Baltische bewindslieden waren woensdag op bezoek bij hun Nederlandse tegenhanger, minister Ruben Brekelmans. Die ziet nog de nodige hobbels.
"We willen 3 procent als bodem", zei minister Dovile Šakaliene van Litouwen. Haar Estse collega Hanno Pevkur wees erop dat tijdens de Koude Oorlog 4 procent naar de strijdkrachten ging, terwijl er toen geen oorlog was in Europa. Minister Andris Spruds (Letland) zei "hoge verwachtingen" te hebben van de NAVO-top eind juni.
De NAVO-landen spraken in 2014 af om de uitgaven voor Defensie op te hogen naar 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Daar kregen de leden van het bondgenootschap wel tien jaar voor. Maar nog steeds hebben niet alle 32 lidstaten deze norm gehaald; 23 voldoen aan de eis. In veel landen gingen de uitgaven pas omhoog na de Russische inval in Oekraïne in 2022.
Percentage
"Het is makkelijk een percentage te noemen als doel, maar veel moeilijker om dat te implementeren", zei Brekelmans. Het is volgens hem ook beter om eerst te kijken naar wat nodig is om de Russische dreiging het hoofd te bieden en daarna te kijken hoeveel daarmee gemoeid is en dan een norm vast te stellen. Hij denkt dat pas kort voor de top duidelijk wordt wat er gaat gebeuren met de norm.
NAVO-topman Mark Rutte zegt al sinds zijn aantreden in oktober dat Europeanen meer dan 3 procent moeten spenderen aan de strijdkrachten met het oog op de Russische, maar ook Chinese dreiging. Er zou ongeveer 3,7 procent nodig zijn om de verdediging op peil te kunnen brengen. Maar door onder meer gezamenlijk inkopen kan dat percentage ook lager worden. Maar de nieuwe norm zal altijd "indrukwekkend" hoger zijn dan de huidige 2 procent, aldus Rutte.
Nieuwe norm
De aanstaande Amerikaanse president Donald Trump noemde zelfs 5 procent als nieuwe norm. Maar dat halen de VS momenteel ook niet. Washington geeft ongeveer 3,38 procent uit aan de strijdkrachten. De Amerikaanse wapenindustrie profiteert het meest van de verhoogde defensie-uitgaven.
Verhoging naar 3 procent kost vele miljarden. Dit jaar haalt Defensie met zo'n 20 miljard euro de NAVO-norm. De leider van de grootste regeringspartij PVV gaf deze week al aan dat hij niet warm loopt voor verhoging. Geert Wilders zei dat meer geld nu niet nodig is. "We doen met 2 procent een heel goede zet."
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer debatteert donderdag 13 november over de uitslag van de landelijke verkiezingen, zo heeft Kamervoorzitter Martin Bosma aangekondigd. De Kamer is de dag ervoor dan net in de nieuwe samenstelling geïnstalleerd.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - PVV-leider Geert Wilders erkent dat D66 de meeste stemmen heeft gehaald bij de verkiezingen, en heeft D66-leider Rob Jetten dinsdagochtend gefeliciteerd met de verkiezingsoverwinning. Beide partijen lijken weliswaar 26 zetels te halen, maar D66 staat volgens de voorlopige uitslagen nu ruim 28.000 stemmen voor op de PVV.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Oud-minister Wouter Koolmees (D66) wordt verkenner in het formatieproces. Hij is door D66 voorgedragen om met fractieleiders in gesprek te gaan over een nieuwe coalitie. Dat maakte Kamervoorzitter Martin Bosma dinsdagmiddag bekend in een persconferentie. De gesprekken beginnen woensdag.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Rob Jetten ziet een coalitie met een "brede meerderheid in de Kamer" als meest voor de hand liggende optie voor een nieuwe regering. "Nederland heeft behoefte aan een kabinet dat er snel staat", zegt de D66-leider voorafgaand aan de eerste gesprekken met fractieleiders over een nieuw te vormen regering.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Volgens CDA-leider Henri Bontenbal is een kabinet dat stoelt op 75 zetels in de Tweede Kamer óók een meerderheidscoalitie. Voor een meerderheid in de Kamer zijn 76 van de 150 zetels nodig, maar Bontenbal rekent al op steun van kleinere partijen. Een coalitie bestaande uit D66, VVD, CDA en JA21 zou 75 zetels halen.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider Dilan Yeşilgöz sluit nog steeds GroenLinks-PvdA uit als coalitiepartner, ondanks dat Frans Timmermans is opgevolgd door Jesse Klaver. "Het ging niet om de heer Timmermans, maar om de inhoud."
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De website van emancipatiebeweging Stem op een Vrouw is op de dag van de Tweede Kamerverkiezingen digitaal aangevallen. Op de ochtend van de verkiezingsdag ging de website volledig uit de lucht, de avond ervoor was de website al traag.
7 uur geleden