Baltische ministers pleiten bij Brekelmans voor hogere NAVO-norm
DEN HAAG (ANP) - Voor de ministers van Defensie van Estland, Letland en Litouwen is er geen twijfel mogelijk. Tijdens de komende NAVO-top in Den Haag moet de norm voor defensie-uitgaven omhoog. De Baltische bewindslieden waren woensdag op bezoek bij hun Nederlandse tegenhanger, minister Ruben Brekelmans. Die ziet nog de nodige hobbels.
"We willen 3 procent als bodem", zei minister Dovile Šakaliene van Litouwen. Haar Estse collega Hanno Pevkur wees erop dat tijdens de Koude Oorlog 4 procent naar de strijdkrachten ging, terwijl er toen geen oorlog was in Europa. Minister Andris Spruds (Letland) zei "hoge verwachtingen" te hebben van de NAVO-top eind juni.
De NAVO-landen spraken in 2014 af om de uitgaven voor Defensie op te hogen naar 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Daar kregen de leden van het bondgenootschap wel tien jaar voor. Maar nog steeds hebben niet alle 32 lidstaten deze norm gehaald; 23 voldoen aan de eis. In veel landen gingen de uitgaven pas omhoog na de Russische inval in Oekraïne in 2022.
Percentage
"Het is makkelijk een percentage te noemen als doel, maar veel moeilijker om dat te implementeren", zei Brekelmans. Het is volgens hem ook beter om eerst te kijken naar wat nodig is om de Russische dreiging het hoofd te bieden en daarna te kijken hoeveel daarmee gemoeid is en dan een norm vast te stellen. Hij denkt dat pas kort voor de top duidelijk wordt wat er gaat gebeuren met de norm.
NAVO-topman Mark Rutte zegt al sinds zijn aantreden in oktober dat Europeanen meer dan 3 procent moeten spenderen aan de strijdkrachten met het oog op de Russische, maar ook Chinese dreiging. Er zou ongeveer 3,7 procent nodig zijn om de verdediging op peil te kunnen brengen. Maar door onder meer gezamenlijk inkopen kan dat percentage ook lager worden. Maar de nieuwe norm zal altijd "indrukwekkend" hoger zijn dan de huidige 2 procent, aldus Rutte.
Nieuwe norm
De aanstaande Amerikaanse president Donald Trump noemde zelfs 5 procent als nieuwe norm. Maar dat halen de VS momenteel ook niet. Washington geeft ongeveer 3,38 procent uit aan de strijdkrachten. De Amerikaanse wapenindustrie profiteert het meest van de verhoogde defensie-uitgaven.
Verhoging naar 3 procent kost vele miljarden. Dit jaar haalt Defensie met zo'n 20 miljard euro de NAVO-norm. De leider van de grootste regeringspartij PVV gaf deze week al aan dat hij niet warm loopt voor verhoging. Geert Wilders zei dat meer geld nu niet nodig is. "We doen met 2 procent een heel goede zet."
Meer uit Binnenland
PARAMARIBO (ANP) - Suriname en Nederland willen nauwer gaan samenwerken op het gebied van onderwijs. Dat zei demissionair premier Dick Schoof dinsdag in Paramaribo, waar hij aanwezig was bij de viering van vijftig jaar onafhankelijkheid.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Xander van der Wulp, hoofdredacteur van NOS Sport, laat weten dat door de bezuinigingen bij de publieke omroep sportrechten op het spel staan. Dat zei Van der Wulp aan tafel bij Pauw & de Wit.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse hoofdofficier van justitie René de Beukelaer zegt dat de kans bestaat dat het OM de naam van de verdachte van het doden van de 17-jarige Lisa nooit zal weten. "Ik reken daar bijna op", zei hij.
7 uur geleden
VENLO (ANP) - De zoon van regisseur Sunny Bergman heeft dinsdag aangifte gedaan van een geweldsincident dat begin november plaatsvond tijdens een festival in Venlo. Dat heeft Bergman aan het ANP bevestigd. Haar zoon wilde al eerder aangifte doen, maar de politie kon deze pas op 25 november opnemen.
9 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De NVJ is bang dat de bezuinigingen bij AVROTROS en BNNVARA de diversiteit en pluriformiteit van de publieke omroep gaan raken. Dat schijft de journalistenvakbond in een verklaring op de website Villamedia. Beide omroepen maakten dinsdag bekend per 2027 een flink aantal grote programma's te moeten schrappen.
9 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Presentatoren van de publieke omroep reageren teleurgesteld op de aankondiging dinsdag dat onder meer BNNVARA en AVROTROS stoppen met een paar populaire programma's.
11 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Het Maritiem Museum Rotterdam toont vanaf donderdag een historisch topstuk dat aan de basis stond van de dam in de Rotte en de stad Rotterdam. Het gaat om een zogenoemde punter, een middeleeuws scheepje, dat omstreeks 1270 werd gebruikt om de dam te bouwen.
11 uur geleden