Baltische ministers pleiten bij Brekelmans voor hogere NAVO-norm
DEN HAAG (ANP) - Voor de ministers van Defensie van Estland, Letland en Litouwen is er geen twijfel mogelijk. Tijdens de komende NAVO-top in Den Haag moet de norm voor defensie-uitgaven omhoog. De Baltische bewindslieden waren woensdag op bezoek bij hun Nederlandse tegenhanger, minister Ruben Brekelmans. Die ziet nog de nodige hobbels.
"We willen 3 procent als bodem", zei minister Dovile Šakaliene van Litouwen. Haar Estse collega Hanno Pevkur wees erop dat tijdens de Koude Oorlog 4 procent naar de strijdkrachten ging, terwijl er toen geen oorlog was in Europa. Minister Andris Spruds (Letland) zei "hoge verwachtingen" te hebben van de NAVO-top eind juni.
De NAVO-landen spraken in 2014 af om de uitgaven voor Defensie op te hogen naar 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Daar kregen de leden van het bondgenootschap wel tien jaar voor. Maar nog steeds hebben niet alle 32 lidstaten deze norm gehaald; 23 voldoen aan de eis. In veel landen gingen de uitgaven pas omhoog na de Russische inval in Oekraïne in 2022.
Percentage
"Het is makkelijk een percentage te noemen als doel, maar veel moeilijker om dat te implementeren", zei Brekelmans. Het is volgens hem ook beter om eerst te kijken naar wat nodig is om de Russische dreiging het hoofd te bieden en daarna te kijken hoeveel daarmee gemoeid is en dan een norm vast te stellen. Hij denkt dat pas kort voor de top duidelijk wordt wat er gaat gebeuren met de norm.
NAVO-topman Mark Rutte zegt al sinds zijn aantreden in oktober dat Europeanen meer dan 3 procent moeten spenderen aan de strijdkrachten met het oog op de Russische, maar ook Chinese dreiging. Er zou ongeveer 3,7 procent nodig zijn om de verdediging op peil te kunnen brengen. Maar door onder meer gezamenlijk inkopen kan dat percentage ook lager worden. Maar de nieuwe norm zal altijd "indrukwekkend" hoger zijn dan de huidige 2 procent, aldus Rutte.
Nieuwe norm
De aanstaande Amerikaanse president Donald Trump noemde zelfs 5 procent als nieuwe norm. Maar dat halen de VS momenteel ook niet. Washington geeft ongeveer 3,38 procent uit aan de strijdkrachten. De Amerikaanse wapenindustrie profiteert het meest van de verhoogde defensie-uitgaven.
Verhoging naar 3 procent kost vele miljarden. Dit jaar haalt Defensie met zo'n 20 miljard euro de NAVO-norm. De leider van de grootste regeringspartij PVV gaf deze week al aan dat hij niet warm loopt voor verhoging. Geert Wilders zei dat meer geld nu niet nodig is. "We doen met 2 procent een heel goede zet."
Meer uit Binnenland
WILLEMSTAD (ANP) - Het cruiseschip Norwegian Epic heeft er woensdag voor gekozen om niet af te meren in Curaçao en door te varen naar Barbados. De kapitein zou hebben gezegd dat hij Curaçao mijdt vanwege marineoefeningen in het gebied, zo melden passagiers op sociale media. Hij zou handelen op verzoek van de leiding van cruisemaatschappij NCL.
18 minuten geleden
BILTHOVEN (ANP) - Binnen een paar honderd meter van elk huis een speelplek voor kinderen en vanuit elke woning zicht op groen: dit zijn enkele van de 'vuistregels' die het RIVM heeft opgesteld voor de inrichting van de openbare ruimte. Beleidsmakers kunnen de regels gebruiken om de ruimte zo in te richten dat mensen zich prettiger voelen en zich gezonder gaan gedragen.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse musea trekken nog altijd minder bezoekers dan voor de coronapandemie. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2024 werden musea bijna 32 miljoen keer bezocht, ongeveer evenveel als een jaar eerder. Daarmee ligt het aantal bezoeken nog 2 miljoen achter op de cijfers van 2019, het jaar voor corona.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een wachtwoord of vinger- en gezichtsscan zijn in Nederland de meest gebruikte maatregelen om apparaten te beveiligen. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat keek ook naar welke groepen het vaakst digitale veiligheidsmaatregelen treffen. Dat blijken mannen en mensen met een hbo- of universitaire opleiding te zijn.
1 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De NS heeft dit jaar meer treinen ingezet en mede daardoor meer mensen vervoerd dan vorig jaar, blijkt uit de eindejaarsprognose van de spoorvervoerder. Verder is de kans op een zitplek voor reizigers gelijk gebleven aan 2024 en reden treinen vaker op tijd, maar hadden mensen wel veel last van verstoringen en werkzaamheden.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Bij de pro-Israëlmanifestatie op de Dam zijn woensdagavond vier personen aangehouden, meldt de politie. Ze zijn aangehouden voor het verstoren van de demonstratie en het afsteken van een "rookpot", aldus een woordvoerder. De personen zitten vast.
9 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Choreograaf Hans van Manen is op 93-jarige leeftijd overleden. Dat laat het Nationale Opera & Ballet weten aan het ANP. Van Manen stierf woensdagavond in zijn huis in Amsterdam een natuurlijke dood. De details over de uitvaart worden op een later moment bekendgemaakt.
10 uur geleden