Baltische ministers pleiten bij Brekelmans voor hogere NAVO-norm
DEN HAAG (ANP) - Voor de ministers van Defensie van Estland, Letland en Litouwen is er geen twijfel mogelijk. Tijdens de komende NAVO-top in Den Haag moet de norm voor defensie-uitgaven omhoog. De Baltische bewindslieden waren woensdag op bezoek bij hun Nederlandse tegenhanger, minister Ruben Brekelmans. Die ziet nog de nodige hobbels.
"We willen 3 procent als bodem", zei minister Dovile Šakaliene van Litouwen. Haar Estse collega Hanno Pevkur wees erop dat tijdens de Koude Oorlog 4 procent naar de strijdkrachten ging, terwijl er toen geen oorlog was in Europa. Minister Andris Spruds (Letland) zei "hoge verwachtingen" te hebben van de NAVO-top eind juni.
De NAVO-landen spraken in 2014 af om de uitgaven voor Defensie op te hogen naar 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Daar kregen de leden van het bondgenootschap wel tien jaar voor. Maar nog steeds hebben niet alle 32 lidstaten deze norm gehaald; 23 voldoen aan de eis. In veel landen gingen de uitgaven pas omhoog na de Russische inval in Oekraïne in 2022.
Percentage
"Het is makkelijk een percentage te noemen als doel, maar veel moeilijker om dat te implementeren", zei Brekelmans. Het is volgens hem ook beter om eerst te kijken naar wat nodig is om de Russische dreiging het hoofd te bieden en daarna te kijken hoeveel daarmee gemoeid is en dan een norm vast te stellen. Hij denkt dat pas kort voor de top duidelijk wordt wat er gaat gebeuren met de norm.
NAVO-topman Mark Rutte zegt al sinds zijn aantreden in oktober dat Europeanen meer dan 3 procent moeten spenderen aan de strijdkrachten met het oog op de Russische, maar ook Chinese dreiging. Er zou ongeveer 3,7 procent nodig zijn om de verdediging op peil te kunnen brengen. Maar door onder meer gezamenlijk inkopen kan dat percentage ook lager worden. Maar de nieuwe norm zal altijd "indrukwekkend" hoger zijn dan de huidige 2 procent, aldus Rutte.
Nieuwe norm
De aanstaande Amerikaanse president Donald Trump noemde zelfs 5 procent als nieuwe norm. Maar dat halen de VS momenteel ook niet. Washington geeft ongeveer 3,38 procent uit aan de strijdkrachten. De Amerikaanse wapenindustrie profiteert het meest van de verhoogde defensie-uitgaven.
Verhoging naar 3 procent kost vele miljarden. Dit jaar haalt Defensie met zo'n 20 miljard euro de NAVO-norm. De leider van de grootste regeringspartij PVV gaf deze week al aan dat hij niet warm loopt voor verhoging. Geert Wilders zei dat meer geld nu niet nodig is. "We doen met 2 procent een heel goede zet."
Meer uit Binnenland
LAREN (ANP) - Het museum Singer Laren heeft het werk Smokestack (Schoorsteen) van Piet Mondriaan verworven. Het werk, uit ongeveer 1908, was al ruim een eeuw niet voor het publiek te zien. Het schilderij toont een silhouet van een schoorsteen, vermoedelijk van de vroegere Amsterdamse Waskaarsenfabriek.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse fracties D66, GroenLinks, Volt en Partij voor de Dieren (PvdD) willen dat de hoofdstad asielopvang voor kwetsbare groepen vluchtelingen organiseert. Daaronder vallen lhbtiq+-personen.
1 uur geleden
LELYSTAD (ANP) - De advocaten van Mohamed en Muhanad Al N., broers van de vorig jaar mei vermoorde Ryan Al Najjar (18), hebben maandag de rechtbank in Lelystad om vrijspraak gevraagd. Er is volgens de raadslieden geen sluitend bewijs voor de stelling dat het tweetal, 23 en 25 jaar oud, betrokken is geweest bij het om het leven brengen van de jonge vrouw. Alleen vader Khaled Al N. is, zoals hij zelf ook zegt, schuldig aan het misdrijf.
2 uur geleden
ORANJESTAD (ANP) - Een 21-jarige man heeft in de nacht van zondag op maandag acht uur lang in de Caribische Zee bij Aruba gezwommen om zichzelf te redden nadat hij door onbekende oorzaak van zijn jetski was geraakt. Hij was rond 15.00 uur de zee opgevaren met een jetski, maar keerde niet meer terug. De gewaarschuwde Kustwacht begon een zoektocht en trof het vaartuig op zo'n 5 zeemijl (9 kilometer) uit de kust aan, maar zonder de man.
3 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan Suriname heeft "in het licht van de historie een bijzondere lading". Dat zei de koning maandag in Paramaribo nadat hij en de koningin welkom waren geheten door president Jennifer Simons.
4 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Het demissionaire kabinet maakt 10 miljoen euro vrij om het zogeheten Makandra-programma voort te zetten dat de samenwerking tussen Nederlandse en Surinaamse overheidsorganisaties moet versterken. Dat maakte demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) bekend in Suriname. Hij is daar voor het staatsbezoek van het koningspaar.
5 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft twintig jaar cel en tbs met dwangverpleging geëist tegen de 23-jarige Ayoub M. voor de dodelijke steekpartij bij de Rotterdamse Erasmusbrug op 19 september vorig jaar. Een 32-jarige Rotterdammer kwam daarbij om het leven. Een man uit Zwitserland raakte gewond. M., afkomstig uit Amersfoort, werd overmeesterd door omstanders.
5 uur geleden