Arts: veel over vroege menselijke ontwikkeling nog onduidelijk
AMSTERDAM (ANP) - Het advies om de Embryowet uit te breiden geeft wetenschappers de kans om meer inzicht te krijgen in wat vaak de 'black box' genoemd wordt: de vroege menselijke ontwikkeling. Volgens Sebastiaan Mastenbroek, klinisch embryoloog bij het Amsterdam UMC, leidt dit mogelijk tot meer kennis over aanlegstoornissen van de organen, zoals het hart.
De Gezondheidsraad vindt dat het wettelijk toegestaan moet worden dat wetenschappers niet 14 maar 28 dagen onderzoek kunnen doen met embryo's die speciaal daarvoor in leven worden gehouden. Tot nog toe was het niet mogelijk embryo's langer dan twee weken in leven te houden, maar door technologische ontwikkelingen kan dat nu wel.
"Daardoor is het relevant geworden om na te denken over het verleggen van de grens van 14 dagen", zegt Mastenbroek, die al twintig jaar betrokken is bij embryo-onderzoek. "Over de hele vroege menselijke ontwikkeling weten we eigenlijk niet zoveel, het is een 'black box'. Er wordt al onderzoek gedaan op muizenembryo's, maar voor bepaalde aspecten is dat niet genoeg."
Verdere verruiming 'niet meteen'
De wetenschapper is daarom blij met het advies van de Gezondheidsraad om de onderzoeksmogelijkheden uit te breiden. "In de eerste 28 dagen vinden de voorstadia van orgaanontwikkeling plaats en daarin gaan dingen soms mis", legt Mastenbroek uit. "Onderzoek kan ons inzicht geven in ontwikkelingsstoornissen van bijvoorbeeld het hart, maar ook op het gebied van miskramen. Nu leidt een op de tien zwangerschappen tot een miskraam, en we weten niet precies waarom dat gebeurt." Ook zou kennis verkregen kunnen worden om de huidige voortplantingstechnieken te verbeteren. "Die nieuwe inzichten kunnen dan weer helpen om betere behandelingen te ontwikkelen of bepaalde ontwikkelingsstoornissen te voorkomen."
Mastenbroek verwacht "niet direct" dat op de Gezondheidsraad een beroep wordt gedaan voor verdere verruiming van de wet. "Er zijn op dit moment geen vragen waarvoor verdere verlenging nodig is." Ook gaan onderzoekers nu "niet ineens helemaal los". "In Nederland gelden er allerlei regels voor en een landelijk ingestelde commissie van experts moet het onderzoek goedkeuren. Voor een glijdende schaal ben ik niet bang", zegt hij.
Grens onderzoek
Voor Mastenbroek is er wel een grens aan onderzoek op embryo's. Die ligt voor hem bij de eerste ontwikkeling van functionele neuronale verbindingen. "Zodra het zenuwstelsel tot ontwikkeling komt, is dat wel een grens waar ik als onderzoeker niet in de buurt wil komen. Maar dat is pas veel later in de ontwikkeling."
Meer uit Gezond
DEN HAAG (ANP) - Het aantal mensen dat gokt, is in 2025 toegenomen ten opzichte van een jaar eerder, meldt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) op basis van onderzoek van Ipsos I&O onder 7600 Nederlanders van 16 jaar en ouder. Zo gaf vorig jaar 65 procent van de Nederlanders aan een kansspel te hebben gespeeld, tegenover 69 procent dit jaar.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Ouderen kunnen zich laten vaccineren tegen gordelroos en er gaat extra geld naar screening op borstkanker voor vrouwen met dicht borstweefsel. Dat is onder meer afgesproken in het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA). Dinsdagavond konden bronnen al melden dat er een onderhandelaarsakkoord was, maar nu is ook de inhoud bekend.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Mensen die in de buurt van een geitenhouderij wonen, hebben vaker last van longontsteking dan anderen. De Gezondheidsraad concludeert dat de boerderijen waarschijnlijk ook de oorzaak van de klachten zijn en pleit daarom voor maatregelen "om de gezondheidsrisico's voor omwonenden van geitenhouderijen te beperken".
2 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Huisartsen krijgen steeds vaker patiënten met psychische problemen op hun spreekuur, maar het lukt vaak niet om hen door te verwijzen naar de geestelijke gezondheidszorg (ggz). "Dat komt allereerst door de lange wachttijden in de ggz, maar ook door een gebrek aan goede samenwerking", vat de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) de problemen samen. De artsenorganisatie heeft een peiling over de problematiek gehouden onder de leden.
2 dagen geleden
AMSTERDAM (ANP) - Siliconen borstimplantaten leiden niet tot een grotere kans op klachten zoals vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn, hoofdpijn en somberheid. Onderzoekers onder leiding van het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis ondervroegen vrouwen die zijn behandeld voor borstkanker. De studie werd gepubliceerd in het medische tijdschrift Journal of the National Cancer Institute.
2 dagen geleden
BILTHOVEN (ANP) - Iedereen in Nederland heeft verschillende soorten PFAS in het bloed, concludeert het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) na eigen onderzoek. Bij vrijwel alle mensen ligt de concentratie van de chemische stoffen boven de gezondheidskundige grenswaarde, die als veilige grens wordt beschouwd.
2 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Het aantal vergiftigingen met bepaalde afslankmedicatie is vorig jaar toegenomen, meldt het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC). In 2023 kwamen 41 meldingen binnen, terwijl dat aantal in 2024 steeg naar 75 meldingen.
2 dagen geleden