Arjen Lubach haalt Dikke Van Dale met fabeltjesfuik
DEN HAAG (ANP) - De zestiende editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, die dinsdagmiddag officieel wordt gepresenteerd in Den Haag, telt bijna tienduizend nieuwe woorden, waaronder fabeltjesfuik van Arjen Lubach. De entertainer introduceerde het voor het verschijnsel dat gebruikers van sociale media die geïnteresseerd zijn in complotten, ook steeds meer berichten over complotten aangeboden krijgen. Ook andere bekende BN'ers kunnen eigen bedenksels in de nieuwe Van Dale terugvinden.
Bij de publicatie van een nieuwe papieren editie wordt duidelijk welke woorden in aanmerking zijn gekomen voor een blijvende plek. Van Dale houdt altijd een onlineversie bij, maar daar staan ook wel "eendagsvliegen" in die te licht zijn voor het monumentale boekwerk Dikke Van Dale.
"Nieuwe woorden hangen sterk samen met maatschappelijke of technologische ontwikkelingen en politieke of economische trends. Ze laten daarmee zien wat er in de samenleving speelt en hoe die verandert", aldus de uitgever. "Thema’s als klimaat en duurzaamheid leverden woorden op als deelscooter, geo-engineering en klimaatrobuust."
Maatschappelijke thema's
In de wereld van financiën en economie staken cryptomunt, fintech, flexmakelaar en platformeconomie de kop op. De coronacrisis bezorgde ons anderhalvemetersamenleving, code zwart, knuffelcontact en postcovidsyndroom.
Discussies over maatschappelijke thema's zoals diversiteit en inclusiviteit lieten sporen na met non-binair, regenbooggemeenschap en transactivisme en de politiek deed verschillende duiten in het zakje met cancelcultuur, identiteitspolitiek en trumpisme. De sociale media blazen hun partijtje mee met onder meer doxen, influencer, feitenvrij, hoodvlog en dus fabeltjesfuik.
Citaten
Soms wordt de betekenis van een woord aangevuld met citaten, zoals "Ik heb een heel zwaar leven, echt heel zwaar, moeilijk, moeilijk, moeilijk, moeilijk!" van Brigitte Kaandorp, "Binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten" van Jules Deelder, "Mag ik dan bij jou?'’ van Claudia de Breij en "een heel apart gevoel van binnen", bekend gemaakt door Corry Konings.
Er zijn ook woorden uit andere talen opgenomen, zoals gutmensch (Duits), corteo en lungo (Italiaans) en matcha (Japans).
Genderinclusivieit komt eveneens terug in de boeken. "Daarom kregen bijna 15.000 beroeps- en persoonsnamen in deze editie de toevoeging m/v/x", licht de uitgeverij toe. Voorbeelden zijn: de minister, de voetballer, de held, de bakker of de crimineel.
Meer uit Binnenland
DE BILT (ANP) - Om zich beter te kunnen voorbereiden op de gevolgen van klimaatverandering, hebben Aruba, Curaçao en Sint Maarten nu hun eigen klimaatscenario's. Het KNMI heeft die samen met de meteorologische instituten op de Caribische eilanden opgesteld.
4 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het verbod op fossiele reclame in Den Haag vormt voor het demissionaire kabinet geen inspiratie om een landelijk verbod in te voeren. Klimaatminister Sophie Hermans (VVD) schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat een nationaal verbod niet per se onmogelijk is, maar dat het juridisch nog te onzeker is.
27 minuten geleden
BIERVLIET (ANP) - In meerdere plaatsen in het westen van Zeeuws-Vlaanderen moeten mensen tot en met komende zaterdag hun kraanwater drie minuten koken, melden waterbedrijf Evides en de veiligheidsregio. Reden is een leidingbreuk, waardoor niet zeker is of het water veilig kan worden gedronken.
29 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De oprichting van een claimscommissie moet leiden tot "echte" betalingen van de geleden oorlogsschade in Oekraïne, zei president Volodymyr Zelensky dinsdagmiddag bij de internationale conferentie hierover in Den Haag. Hij verwacht "sterke en voldoende internationale steun, zodat mensen werkelijk voelen dat elke soort schade die is veroorzaakt door de oorlog kan worden gecompenseerd".
31 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft in Den Haag ook zijn Moldavische ambtsgenoot Maia Sandu ontmoet. "We bespraken mogelijke samenwerkingsgebieden en kwamen overeen om verder contact te houden. Ik heb de president ook geïnformeerd over onze inspanningen voor vrede, veiligheid en de wederopbouw van Oekraïne na het einde van de oorlog", schreef Zelensky op X.
48 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - 35 landen hebben in Den Haag getekend voor de oprichting van een internationale claimscommissie voor oorlogsschade in Oekraïne. Voor de oprichting waren minimaal 25 handtekeningen nodig. Het is nu aan deelnemende landen om het verdrag nog door hun parlement te loodsen. Dat duurt vermoedelijk nog maanden. Onder de ondertekenaars zijn naast Oekraïne en de Europese Unie onder meer ook gastland Nederland, en belangrijke Europese landen als Duitsland, Italië en het Verenigd Koninkrijk. Niet eerder kreeg een verdrag van de Raad van Europa zo snel zo veel ondertekenaars, zeggen ingewijden.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft er in de Tweede Kamer voor gepleit dat Rusland verantwoordelijk wordt gehouden voor zijn oorlogsdaden. Hij vroeg Tweede Kamerleden en senatoren om pogingen te steunen om Rusland juridisch rekenschap te laten afleggen. "Gerechtigheid moet centraal staan bij het beëindigen van de oorlog."
1 uur geleden