Arjen Lubach haalt Dikke Van Dale met fabeltjesfuik
DEN HAAG (ANP) - De zestiende editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, die dinsdagmiddag officieel wordt gepresenteerd in Den Haag, telt bijna tienduizend nieuwe woorden, waaronder fabeltjesfuik van Arjen Lubach. De entertainer introduceerde het voor het verschijnsel dat gebruikers van sociale media die geïnteresseerd zijn in complotten, ook steeds meer berichten over complotten aangeboden krijgen. Ook andere bekende BN'ers kunnen eigen bedenksels in de nieuwe Van Dale terugvinden.
Bij de publicatie van een nieuwe papieren editie wordt duidelijk welke woorden in aanmerking zijn gekomen voor een blijvende plek. Van Dale houdt altijd een onlineversie bij, maar daar staan ook wel "eendagsvliegen" in die te licht zijn voor het monumentale boekwerk Dikke Van Dale.
"Nieuwe woorden hangen sterk samen met maatschappelijke of technologische ontwikkelingen en politieke of economische trends. Ze laten daarmee zien wat er in de samenleving speelt en hoe die verandert", aldus de uitgever. "Thema’s als klimaat en duurzaamheid leverden woorden op als deelscooter, geo-engineering en klimaatrobuust."
Maatschappelijke thema's
In de wereld van financiën en economie staken cryptomunt, fintech, flexmakelaar en platformeconomie de kop op. De coronacrisis bezorgde ons anderhalvemetersamenleving, code zwart, knuffelcontact en postcovidsyndroom.
Discussies over maatschappelijke thema's zoals diversiteit en inclusiviteit lieten sporen na met non-binair, regenbooggemeenschap en transactivisme en de politiek deed verschillende duiten in het zakje met cancelcultuur, identiteitspolitiek en trumpisme. De sociale media blazen hun partijtje mee met onder meer doxen, influencer, feitenvrij, hoodvlog en dus fabeltjesfuik.
Citaten
Soms wordt de betekenis van een woord aangevuld met citaten, zoals "Ik heb een heel zwaar leven, echt heel zwaar, moeilijk, moeilijk, moeilijk, moeilijk!" van Brigitte Kaandorp, "Binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten" van Jules Deelder, "Mag ik dan bij jou?'’ van Claudia de Breij en "een heel apart gevoel van binnen", bekend gemaakt door Corry Konings.
Er zijn ook woorden uit andere talen opgenomen, zoals gutmensch (Duits), corteo en lungo (Italiaans) en matcha (Japans).
Genderinclusivieit komt eveneens terug in de boeken. "Daarom kregen bijna 15.000 beroeps- en persoonsnamen in deze editie de toevoeging m/v/x", licht de uitgeverij toe. Voorbeelden zijn: de minister, de voetballer, de held, de bakker of de crimineel.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet en de NS spreken elkaar tegen over de bodycams die conducteurs krijgen. NS-conducteurs krijgen in januari bodycams, zei demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer, VVD) in een debat over het spoor. De NS verwacht dat de bodycams eind maart of begin april worden geleverd en dat de eerste conducteurs ze rond de zomer inzetten.
29 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - "Met het overlijden van Hans van Manen verliest de dans een icoon", reageert de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema op het overlijden van choreograaf Van Manen. Hij overleed woensdagavond op 93-jarige leeftijd, aldus Nationale Opera & Ballet.
31 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid in de Tweede Kamer ziet vaccinaties voor pluimvee als dé oplossing tegen de vogelgriep, maar vreest dat producten van gevaccineerde dieren in het buitenland momenteel nog niet worden geaccepteerd. Tijdens een Kamerdebat roepen het CDA en de VVD demissionair landbouwminister Femke Wiersma (BBB) op ervoor te zorgen dat de handelsbelemmeringen hiervoor worden opgeheven.
1 uur geleden
BREDA (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft donderdag bij de rechtbank in Breda twintig jaar cel en tbs met dwangverpleging geëist tegen de 33-jarige Elias M. voor het verkrachten en doden van de 75-jarige Yvonne uit Halsteren.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Vertrouwensinspecteurs hebben vorig jaar fors meer meldingen gekregen over misstanden in het onderwijs, zoals misbruik of mishandeling. Afgelopen schooljaar kwamen 2916 dossiers binnen, 599 meer dan het schooljaar daarvoor. Alleen in het hoger onderwijs was geen stijging zichtbaar, meldt de Inspectie van het Onderwijs.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Voetballer Quincy Promes (33) blijft voorlopig vastzitten. Verzoeken om zijn voorlopige hechtenis te beëindigen zijn door het gerechtshof in Amsterdam afgewezen.
3 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De Kindertelefoon is dit jaar het meest gebeld over vrije tijd, seksualiteit, pesten, thuis en familie en emotionele problemen. Dat meldt de organisatie, die dit jaar 320.000 gesprekken voerde met kinderen tussen de 8 en 18 jaar. Gemiddeld kwamen er per dag meer dan negenhonderd telefoontjes en chats binnen.
3 uur geleden