Arjen Lubach haalt Dikke Van Dale met fabeltjesfuik
DEN HAAG (ANP) - De zestiende editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, die dinsdagmiddag officieel wordt gepresenteerd in Den Haag, telt bijna tienduizend nieuwe woorden, waaronder fabeltjesfuik van Arjen Lubach. De entertainer introduceerde het voor het verschijnsel dat gebruikers van sociale media die geïnteresseerd zijn in complotten, ook steeds meer berichten over complotten aangeboden krijgen. Ook andere bekende BN'ers kunnen eigen bedenksels in de nieuwe Van Dale terugvinden.
Bij de publicatie van een nieuwe papieren editie wordt duidelijk welke woorden in aanmerking zijn gekomen voor een blijvende plek. Van Dale houdt altijd een onlineversie bij, maar daar staan ook wel "eendagsvliegen" in die te licht zijn voor het monumentale boekwerk Dikke Van Dale.
"Nieuwe woorden hangen sterk samen met maatschappelijke of technologische ontwikkelingen en politieke of economische trends. Ze laten daarmee zien wat er in de samenleving speelt en hoe die verandert", aldus de uitgever. "Thema’s als klimaat en duurzaamheid leverden woorden op als deelscooter, geo-engineering en klimaatrobuust."
Maatschappelijke thema's
In de wereld van financiën en economie staken cryptomunt, fintech, flexmakelaar en platformeconomie de kop op. De coronacrisis bezorgde ons anderhalvemetersamenleving, code zwart, knuffelcontact en postcovidsyndroom.
Discussies over maatschappelijke thema's zoals diversiteit en inclusiviteit lieten sporen na met non-binair, regenbooggemeenschap en transactivisme en de politiek deed verschillende duiten in het zakje met cancelcultuur, identiteitspolitiek en trumpisme. De sociale media blazen hun partijtje mee met onder meer doxen, influencer, feitenvrij, hoodvlog en dus fabeltjesfuik.
Citaten
Soms wordt de betekenis van een woord aangevuld met citaten, zoals "Ik heb een heel zwaar leven, echt heel zwaar, moeilijk, moeilijk, moeilijk, moeilijk!" van Brigitte Kaandorp, "Binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten" van Jules Deelder, "Mag ik dan bij jou?'’ van Claudia de Breij en "een heel apart gevoel van binnen", bekend gemaakt door Corry Konings.
Er zijn ook woorden uit andere talen opgenomen, zoals gutmensch (Duits), corteo en lungo (Italiaans) en matcha (Japans).
Genderinclusivieit komt eveneens terug in de boeken. "Daarom kregen bijna 15.000 beroeps- en persoonsnamen in deze editie de toevoeging m/v/x", licht de uitgeverij toe. Voorbeelden zijn: de minister, de voetballer, de held, de bakker of de crimineel.
Meer uit Binnenland
SCHIPHOL (ANP) - Advocaten in het Marengo-proces hebben woensdag hun zorgen geuit aan het gerechtshof Amsterdam over het verscherpte toezicht op ontmoetingen met cliënten in de strengere gevangenisregimes. De ontstane situatie is "onwerkbaar", volgens Mark Dunsbergen, een van de advocaten van Saïd R. Sinds november hangen er camera's in de spreekkamer. Dat maakt het volgens de advocaten onmogelijk om vertrouwelijk met hun cliënten te overleggen. Zij hebben daarom deze bezoeken hierom opgeschort.
16 minuten geleden
DEN BOSCH (ANP) - In de strafzaak over het ongeluk met een Stint in Oss heeft de rechtbankvoorzitter woensdag excuses aangeboden aan de advocaten van de Stint-ondernemers. Daarmee heeft de rechtbank in Den Bosch een mogelijke wraking door advocaten Geert-Jan Knoops en Carry Knoops voorkomen.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het OM concludeert op basis van onderzoek dat de agenten die betrokken waren bij de achtervolging van een personenauto waarvan de bestuurder uiteindelijk tegen een boom reed, niets te verwijten valt. Bij het ongeval op donderdagochtend 4 december op de Bezuidenhoutseweg in Den Haag kwamen drie jongvolwassenen om en raakte er één zwaargewond.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Dierenbescherming ziet dit jaar een "enorme stijging" van het aantal meldingen van vermoedelijke vogelgriep. Het gaat om bijna vijf keer zoveel meldingen als een jaar geleden, meldt de organisatie woensdag.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse wetenschappers moeten steeds vaker naar het buitenland om hun onderzoek te kunnen doen. Dat komt omdat er te weinig wordt geïnvesteerd in de huidige Nederlandse digitale infrastructuur, stellen de Nederlandse ICT-organisatie van onderwijs- en onderzoeksinstellingen SURF en de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) in een woensdag verschenen onderzoeksrapport.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De kosten van gemeenten voor bijvoorbeeld jeugdzorg, vluchtelingenopvang, bijstand en bestuur zijn vorig jaar met bijna 8 procent gestegen tot 80,9 miljard euro. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat komt volgens het CBS neer op een kostenstijging van 5,8 miljard euro in vergelijking met 2023.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De afname van de broeikasgasuitstoot stagneert opnieuw. Volgens CBS-cijfers lag de totale uitstoot in het derde kwartaal van dit jaar ongeveer op hetzelfde niveau als een jaar eerder. Terwijl de industrie en het verkeer minder CO2 en andere broeikasgassen de lucht in lieten gaan, stegen de emissies van de elektriciteitssector met 20 procent. Dat kwam doordat meer steenkool werd verbruikt.
6 uur geleden