Arjen Lubach haalt Dikke Van Dale met fabeltjesfuik
DEN HAAG (ANP) - De zestiende editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, die dinsdagmiddag officieel wordt gepresenteerd in Den Haag, telt bijna tienduizend nieuwe woorden, waaronder fabeltjesfuik van Arjen Lubach. De entertainer introduceerde het voor het verschijnsel dat gebruikers van sociale media die geïnteresseerd zijn in complotten, ook steeds meer berichten over complotten aangeboden krijgen. Ook andere bekende BN'ers kunnen eigen bedenksels in de nieuwe Van Dale terugvinden.
Bij de publicatie van een nieuwe papieren editie wordt duidelijk welke woorden in aanmerking zijn gekomen voor een blijvende plek. Van Dale houdt altijd een onlineversie bij, maar daar staan ook wel "eendagsvliegen" in die te licht zijn voor het monumentale boekwerk Dikke Van Dale.
"Nieuwe woorden hangen sterk samen met maatschappelijke of technologische ontwikkelingen en politieke of economische trends. Ze laten daarmee zien wat er in de samenleving speelt en hoe die verandert", aldus de uitgever. "Thema’s als klimaat en duurzaamheid leverden woorden op als deelscooter, geo-engineering en klimaatrobuust."
Maatschappelijke thema's
In de wereld van financiën en economie staken cryptomunt, fintech, flexmakelaar en platformeconomie de kop op. De coronacrisis bezorgde ons anderhalvemetersamenleving, code zwart, knuffelcontact en postcovidsyndroom.
Discussies over maatschappelijke thema's zoals diversiteit en inclusiviteit lieten sporen na met non-binair, regenbooggemeenschap en transactivisme en de politiek deed verschillende duiten in het zakje met cancelcultuur, identiteitspolitiek en trumpisme. De sociale media blazen hun partijtje mee met onder meer doxen, influencer, feitenvrij, hoodvlog en dus fabeltjesfuik.
Citaten
Soms wordt de betekenis van een woord aangevuld met citaten, zoals "Ik heb een heel zwaar leven, echt heel zwaar, moeilijk, moeilijk, moeilijk, moeilijk!" van Brigitte Kaandorp, "Binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten" van Jules Deelder, "Mag ik dan bij jou?'’ van Claudia de Breij en "een heel apart gevoel van binnen", bekend gemaakt door Corry Konings.
Er zijn ook woorden uit andere talen opgenomen, zoals gutmensch (Duits), corteo en lungo (Italiaans) en matcha (Japans).
Genderinclusivieit komt eveneens terug in de boeken. "Daarom kregen bijna 15.000 beroeps- en persoonsnamen in deze editie de toevoeging m/v/x", licht de uitgeverij toe. Voorbeelden zijn: de minister, de voetballer, de held, de bakker of de crimineel.
Meer uit Binnenland
HILVERSUM (ANP) - De afscheidsaankondiging van Frits Spits in De Taalstaat is verkozen tot het Radiomoment van het jaar 2025. Dat werd zondagmiddag bekendgemaakt in een speciale uitzending van het Omroep MAX-radioprogramma De Perstribune op NPO Radio 1.
5 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De politie heeft niemand aangehouden na de urenlange ongeregeldheden zaterdagavond in de Amsterdamse wijk Floradorp. Dat zegt een woordvoerder zondag. "We hebben in Floradorp inzet gedaan om de brandweer zo veilig mogelijk hun werk te laten doen", aldus de zegsvrouw.
9 uur geleden
HOUTEN (ANP) - De eerste helft van januari wordt het iets kouder dan de gemiddelde dagtemperatuur van 6 graden, voorspelt Weeronline. De tweede helft van de maand is nog onzeker, maar volgens de voorspeller is de kans groot dat de hele maand kouder verloopt dan gemiddeld in de afgelopen dertig jaar. Dat zou dan voor het eerst sinds 2021 zijn.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Twee derde van de Nederlanders is voor een landelijk vuurwerkverbod. Dat komt naar voren uit een enquête van Kieskompas en het ANP die meer dan 56.000 Nederlanders hebben ingevuld. Een op de tien Nederlanders heeft geen uitgesproken mening.
14 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Een seniorenflat aan het Kramatplantsoen in de Indische Buurt in Amsterdam is in de nacht van zaterdag op zondag ontruimd vanwege brand. Dat meldt de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland op X.
21 uur geleden
ZALTBOMMEL (ANP) - Met een ludieke zwemactie heeft Maarten van der Weijden zaterdag ruim 10.500 euro opgehaald voor onderzoek naar kanker. Mensen konden doneren terwijl de voormalige topzwemmer in het zwembad van Zaltbommel bezig was met een wereldrecordpoging achteruitzwemmen.
1 dag geleden
HENGELO (ANP) - In een flatgebouw aan de Nico Werkmanstraat in het Overijsselse Hengelo woedt een zeer grote brand. De flat wordt ontruimd, meldt de veiligheidsregio. Er zijn geen gewonden, aldus een woordvoerder. De brand is vermoedelijk ontstaan in een berging of garagebox.
1 dag geleden