Arjen Lubach haalt Dikke Van Dale met fabeltjesfuik
DEN HAAG (ANP) - De zestiende editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, die dinsdagmiddag officieel wordt gepresenteerd in Den Haag, telt bijna tienduizend nieuwe woorden, waaronder fabeltjesfuik van Arjen Lubach. De entertainer introduceerde het voor het verschijnsel dat gebruikers van sociale media die geïnteresseerd zijn in complotten, ook steeds meer berichten over complotten aangeboden krijgen. Ook andere bekende BN'ers kunnen eigen bedenksels in de nieuwe Van Dale terugvinden.
Bij de publicatie van een nieuwe papieren editie wordt duidelijk welke woorden in aanmerking zijn gekomen voor een blijvende plek. Van Dale houdt altijd een onlineversie bij, maar daar staan ook wel "eendagsvliegen" in die te licht zijn voor het monumentale boekwerk Dikke Van Dale.
"Nieuwe woorden hangen sterk samen met maatschappelijke of technologische ontwikkelingen en politieke of economische trends. Ze laten daarmee zien wat er in de samenleving speelt en hoe die verandert", aldus de uitgever. "Thema’s als klimaat en duurzaamheid leverden woorden op als deelscooter, geo-engineering en klimaatrobuust."
Maatschappelijke thema's
In de wereld van financiën en economie staken cryptomunt, fintech, flexmakelaar en platformeconomie de kop op. De coronacrisis bezorgde ons anderhalvemetersamenleving, code zwart, knuffelcontact en postcovidsyndroom.
Discussies over maatschappelijke thema's zoals diversiteit en inclusiviteit lieten sporen na met non-binair, regenbooggemeenschap en transactivisme en de politiek deed verschillende duiten in het zakje met cancelcultuur, identiteitspolitiek en trumpisme. De sociale media blazen hun partijtje mee met onder meer doxen, influencer, feitenvrij, hoodvlog en dus fabeltjesfuik.
Citaten
Soms wordt de betekenis van een woord aangevuld met citaten, zoals "Ik heb een heel zwaar leven, echt heel zwaar, moeilijk, moeilijk, moeilijk, moeilijk!" van Brigitte Kaandorp, "Binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten" van Jules Deelder, "Mag ik dan bij jou?'’ van Claudia de Breij en "een heel apart gevoel van binnen", bekend gemaakt door Corry Konings.
Er zijn ook woorden uit andere talen opgenomen, zoals gutmensch (Duits), corteo en lungo (Italiaans) en matcha (Japans).
Genderinclusivieit komt eveneens terug in de boeken. "Daarom kregen bijna 15.000 beroeps- en persoonsnamen in deze editie de toevoeging m/v/x", licht de uitgeverij toe. Voorbeelden zijn: de minister, de voetballer, de held, de bakker of de crimineel.
Meer uit Binnenland
UTRECHT (ANP) - De Nederlandse Spoorwegen kopen voor ruim 400 miljoen euro 36 nieuwe sprinters. De "hypermoderne" treinen, met de naam Flirt Flex, krijgen in tegenstelling tot de huidige sprinters weer het klassieke geel-blauwe NS-uiterlijk, maakte het spoorbedrijf bekend. De eerste treinen komen naar verwachting in 2030 op het Nederlandse spoor.
45 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Zo'n dertig boeren die zijn gevestigd rond de Nieuwkoopse Plassen krijgen mogelijk te maken met een stikstofzone. De provincie Zuid-Holland wil in of rond het Natura 2000-gebied een zone van 250 meter instellen waarin maatregelen gaan gelden om de stikstofuitstoot naar beneden te krijgen. In eerste instantie mogen de gebruikers van het natuur- en recreatiegebied in het Groene Hart zelf met een voorstel komen over de invulling hiervan.
7 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - Twee kinderen van negen en tien jaar oud zijn jarenlang ernstig verwaarloosd en mishandeld in een gezinshuis in het noorden van het land, is te lezen in een uitspraak van de kinderrechter. De kinderen verbleven al drie jaar in het huis en vielen onder de verantwoordelijkheid van de William Schrikker Stichting, die ook verantwoordelijk was voor het Vlaardingse pleegmeisje.
8 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - De teller van het aantal schademeldingen na de zware aardbeving bij het Groningse Zeerijp is dinsdag opgelopen naar 2117, meldt het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). Eerder op de dag ging het nog om 1950 meldingen.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Rechtspraak voorziet een mogelijk "grote impact op de rechtsgang van strafzaken" door het opschorten van bezoek aan cliënten in zware gevangenisregimes door strafadvocaten. Een groep van 46 strafadvocaten heeft dinsdag aangekondigd die cliënten niet meer te bezoeken, omdat de aangescherpte veiligheidsmaatregelen in een aantal inrichtingen vertrouwelijke communicatie onmogelijk maken. De Rechtspraak roept de minister van Justitie en Veiligheid op "oog te hebben voor de zorgen van de advocatuur en op zoek te gaan naar een voor alle partijen werkbare oplossing".
10 uur geleden
HOUTEN (ANP) - Het wordt de komende dagen geleidelijk kouder, met kans op natte sneeuw of hagel. Volgens Weeronline neemt de temperatuur vanaf vrijdag vooral 's nachts af en kan het plaatselijk zelfs matig vriezen.
11 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De rechtbank in Rotterdam heeft een 14-jarige jongen veroordeeld tot een jaar jeugddetentie en een PIJ-maatregel (jeugd-tbs) voor het doodsteken van de 13-jarige Joni in Schiedam in februari. Dat gebeurde tijdens een ruzie.
12 uur geleden