Arjen Lubach haalt Dikke Van Dale met fabeltjesfuik
DEN HAAG (ANP) - De zestiende editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, die dinsdagmiddag officieel wordt gepresenteerd in Den Haag, telt bijna tienduizend nieuwe woorden, waaronder fabeltjesfuik van Arjen Lubach. De entertainer introduceerde het voor het verschijnsel dat gebruikers van sociale media die geïnteresseerd zijn in complotten, ook steeds meer berichten over complotten aangeboden krijgen. Ook andere bekende BN'ers kunnen eigen bedenksels in de nieuwe Van Dale terugvinden.
Bij de publicatie van een nieuwe papieren editie wordt duidelijk welke woorden in aanmerking zijn gekomen voor een blijvende plek. Van Dale houdt altijd een onlineversie bij, maar daar staan ook wel "eendagsvliegen" in die te licht zijn voor het monumentale boekwerk Dikke Van Dale.
"Nieuwe woorden hangen sterk samen met maatschappelijke of technologische ontwikkelingen en politieke of economische trends. Ze laten daarmee zien wat er in de samenleving speelt en hoe die verandert", aldus de uitgever. "Thema’s als klimaat en duurzaamheid leverden woorden op als deelscooter, geo-engineering en klimaatrobuust."
Maatschappelijke thema's
In de wereld van financiën en economie staken cryptomunt, fintech, flexmakelaar en platformeconomie de kop op. De coronacrisis bezorgde ons anderhalvemetersamenleving, code zwart, knuffelcontact en postcovidsyndroom.
Discussies over maatschappelijke thema's zoals diversiteit en inclusiviteit lieten sporen na met non-binair, regenbooggemeenschap en transactivisme en de politiek deed verschillende duiten in het zakje met cancelcultuur, identiteitspolitiek en trumpisme. De sociale media blazen hun partijtje mee met onder meer doxen, influencer, feitenvrij, hoodvlog en dus fabeltjesfuik.
Citaten
Soms wordt de betekenis van een woord aangevuld met citaten, zoals "Ik heb een heel zwaar leven, echt heel zwaar, moeilijk, moeilijk, moeilijk, moeilijk!" van Brigitte Kaandorp, "Binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten" van Jules Deelder, "Mag ik dan bij jou?'’ van Claudia de Breij en "een heel apart gevoel van binnen", bekend gemaakt door Corry Konings.
Er zijn ook woorden uit andere talen opgenomen, zoals gutmensch (Duits), corteo en lungo (Italiaans) en matcha (Japans).
Genderinclusivieit komt eveneens terug in de boeken. "Daarom kregen bijna 15.000 beroeps- en persoonsnamen in deze editie de toevoeging m/v/x", licht de uitgeverij toe. Voorbeelden zijn: de minister, de voetballer, de held, de bakker of de crimineel.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Het gerechtshof in Amsterdam heeft donderdag in hoger beroep straffen van 9,5 tot 15,5 jaar opgelegd aan zeven verdachten in de zaak rond de overval op een waardetransport in Amsterdam-Noord op 19 mei 2021. Tijdens een achtervolging schoten de vluchtende overvallers op de politie. Zes verdachten zijn daarom niet alleen voor de overval maar ook voor dat schieten veroordeeld.
18 minuten geleden
HAARLEM (ANP) - Het Openbaar Ministerie gaat het Noord-Hollandse Statenlid Ronald van Tiggelen (PVV) vervolgen voor het aanrijden van een demonstrante van Extinction Rebellion op 3 maart. Dat laat de advocaat van de 67-jarige activiste weten. Het OM bevestigt een 73-jarige man uit Zandvoort te gaan vervolgen, maar noemt geen naam.
31 minuten geleden
AMERSFOORT (ANP) - Mensen die een gevangenisstraf hebben uitgezeten of zorg hebben gekregen, hebben moeite om te leren hoe ze meer op eigen benen kunnen staan. Dat stelt de ggz. "Voor de meest kwetsbare mensen zijn de overgangen in ons systeem te groot. Zonder langdurige begeleiding en een woonplek lopen zij vast. Met soms alle gevolgen van dien", zegt Ruth Peetoom, voorzitter van de brancheorganisatie voor de geestelijke gezondheidszorg.
38 minuten geleden
HAARLEM (ANP) - Tata Steel moet binnen twee weken zorgen dat een van de fabrieken aan de eisen voldoet, anders dreigt sluiting van die fabriek. De provincie Noord-Holland heeft het bezwaar van het staalbedrijf tegen een eis van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) afgewezen. Als de kooksgasfabriek 2 op het terrein in IJmuiden na 24 december nog steeds de regels overtreedt, kan de omgevingsdienst besluiten over te gaan tot intrekking van de vergunning.
43 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het reisadvies voor het centrale gebied van de Westelijke Jordaanoever is sinds donderdag oranje. Dat betekent: ga er alleen heen voor noodzakelijke reizen. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat het hiervoor rood was. Het gaat om het gebied ten zuiden van de provincies Qalqilya, Tulkarem, Jenin en Tubas, en ten noorden van het Masafer Yatta-gebied.
47 minuten geleden
NIEUWEGEIN (ANP) - Het 11-jarige meisje dat begin dit jaar werd doodgestoken op straat in Nieuwegein is niet alleen slachtoffer geworden van de man die haar neerstak, maar ook van "een systeem dat al vele jaren structureel faalt". Dat zegt advocaat Sébas Diekstra, die haar ouders bijstaat.
1 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Zorgmedewerkers en politieagenten moeten meer mogelijkheden krijgen om in te grijpen als mensen verward gedrag vertonen. Ook moeten er meer plekken komen om die mensen te behandelen. Dat verkleint het risico op gevaarlijke en soms dodelijke incidenten, constateren de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJV) en het Toezicht Sociaal Domein (TSD).
1 uur geleden