Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP/BLOOMBERG/RTR) - Rusland heeft opnieuw grootschalige nachtelijke aanvallen uitgevoerd op doelen in Oekraïne. Dat zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die stelt dat de Russische krijgsmacht daarbij 450 drones en 45 raketten heeft ingezet. Landelijk vielen er zeker twee doden.
52 minuten geleden
DUBLIN (ANP) - Ierland werkt aan veiligheidsmaatregelen tegen drones voordat het volgend jaar het EU-voorzitterschap overneemt. De krant The Irish Times schrijft dat versneld een antidronesysteem wordt aangeschaft en dat de politie de beschikking moet krijgen over korte-afstandswapens om onbemande toestellen tegen te houden. Ook zou worden overwogen de hulp in te schakelen van grote EU-landen, die bijvoorbeeld een oorlogsschip naar Dublin kunnen sturen om te helpen bij het verdedigen van het luchtruim.
59 minuten geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De grote internationale pakketvervoerders UPS en FedEx houden hun vrachtvliegtuigen van het type McDonnell Douglas MD-11 voorlopig aan de grond. Dat besluit volgt op het neerstorten van zo'n toestel van UPS in het Amerikaanse Louisville, met veertien doden tot gevolg.
2 uur geleden
BRASILIA (ANP/AFP) - Een tornado heeft een ravage aangericht en veel slachtoffers gemaakt in het zuiden van Brazilië. De wervelwind trof daar de circa 14.000 inwoners tellende plaats Rio Bonito do Iguaçu. De autoriteiten maken melding van zeker vijf doden en ongeveer 130 gewonden.
3 uur geleden
ISTANBUL (ANP/AFP) - De vredesonderhandelingen tussen Pakistan en Afghanistan zijn opnieuw op niets uitgelopen. Dat meldt de Afghaanse regering, die Islamabad een "onverantwoorde en niet-meewerkende houding" verwijt.
4 uur geleden
PYONGYANG (ANP) - De defensieminister van Noord-Korea heeft na een veiligheidsbespreking tussen de Verenigde Staten en Zuid-Korea gedreigd met "offensieve actie". No Kwang-chol reageerde daarmee op onder meer het recente bezoek van de Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth aan de gedemilitariseerde zone tussen Noord- en Zuid-Korea.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft vrijdagavond ingestemd met het verzoek van de regering-Trump om voorlopig zo'n 4 miljard dollar minder uit te geven aan voedselhulp. De bepaling geldt tot een lagere rechtbank uitspraak doet over een verzoek van het Witte Huis om de hele maand november minder bij te dragen aan het programma.
6 uur geleden