Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
SOFIA (ANP/AFP) - Tienduizenden Bulgaren hebben in Sofia en andere steden betoogd tegen de regering en tegen corruptie. Begin deze maand waren er ook grote demonstraties van vooral jongeren. Het werd een uiting van Gen Z in Bulgarije genoemd. De coalitieregering trok onder druk van de protestgolf de voorgenomen begrotingsplannen op 3 december in. Volgens Bulgaarse media waren de protesten van woensdag nog groter dan die op 1 december.
21 minuten geleden
KATHMANDU (ANP/AFP) - Nepal heeft een overeenkomst gesloten met vertegenwoordigers van de Gen Z-protestbeweging. Het gaat om een pakket maatregelen die moeten leiden tot minder corruptie en beter bestuur. Interim-premier Sushila Karki, een voormalige opperrechter, sprak tijdens een plechtigheid in Kathmandu over een "mijlpaal".
2 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Bij een grote operatie van de Franse politie in heel het land zijn woensdag een twintigtal mensen aangehouden omdat ze worden verdacht van het kopen van illegale sekspoppen die een kinderlijk uiterlijk hebben. Vijf van de verdachten zijn bekend bij de politie wegens pedofiele praktijken.
3 uur geleden
REYKJAVIK (ANP) - IJsland gaat in navolging van onder meer Nederland en Spanje volgend jaar niet naar het Eurovisie Songfestival. Dat is woensdag besloten tijdens een bestuursvergadering van de publieke omroep RÚV, maakte de omroep zelf bekend. Vorige week maakte de European Broadcasting Union (EBU), de organisator van het songfestival, bekend dat Israël mee mag doen aan de editie van volgend jaar in Oostenrijk. Hierop besloot een aantal landen het evenement te boycotten.
4 uur geleden
PARIJS (ANP) - De leiders van de drie belangrijkste Europese landen hebben de Amerikaanse president Donald Trump gebeld over de jongste Oekraïne-vredesplannen van de Verenigde Staten. Er is druk diplomatiek verkeer tussen de VS, Europa, Oekraïne en Rusland nu de VS mikken op een doorbraak in de dagen voor Kerstmis.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid koopt zelf vliegtuigen om deportaties van illegalen soepeler en sneller te laten verlopen. De deportaties verlopen vooralsnog met allerlei chartervliegtuigen. The Washington Post heeft gemeld dat het ministerie 140 miljoen dollar (120 miljoen euro) uittrekt voor zes Boeing-737's. Daarmee heeft het ministerie meer de hand in de uitzetting van ongewenste migranten.
4 uur geleden
JERUZALEM (ANP/RTR) - Israël heeft de bouw van 764 nieuwe woningen in drie nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever goedgekeurd, aldus minister van Financiën Bezalel Smotrich. Volgens het Internationaal Gerechtshof zijn die nederzettingen illegaal. De huizen moeten worden gebouwd rond Jeruzalem en enkele tientallen kilometers ten noordwesten van de stad.
5 uur geleden