Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
LONDEN (ANP) - De Britse regering heeft extra maatregelen aangekondigd tegen Rusland voor de vergiftigingen in Salisbury in 2018. De Russische militaire inlichtingendienst GROe, die handelde in opdracht van president Vladimir Poetin, was daarvoor verantwoordelijk, zegt de regering naar aanleiding van een onafhankelijk onderzoek. Er zijn extra sancties ingesteld en de Russische ambassadeur is ontboden.
4 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - Ex-buitenlandchef van de EU Federica Mogherini treedt af als rector van het Europacollege in Brugge vanwege een onderzoek naar fraude bij een opleiding van jonge diplomaten. Zij en twee anderen werden eerder deze week aangehouden voor een fraudeonderzoek over de aanbesteding van de opleiding aan het Europacollege.
4 uur geleden
BAGDAD (ANP/RTR/AFP) - Irak zegt een lijst met organisaties die het land ziet als terroristisch te herzien. Eerder op donderdag werd bekend dat in de staatscourant stond dat Bagdad onder meer het Libanese Hezbollah en de Jemenitische Houthi's als zodanig had aangemerkt. Banktegoeden van die door Iran gesteunde organisaties zouden zijn bevroren. De publicatie zou een conceptversie zijn, die al afgelopen maand per abuis werd gepubliceerd.
5 uur geleden
BERLIJN/MOSKOU (ANP/RTR) - Bondskanselier Friedrich Merz heeft een bezoek aan Noorwegen afgezegd en gaat vrijdag dineren met voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en premier van België Bart De Wever.
5 uur geleden
NEW YORK (ANP) - The New York Times begint een procedure tegen het Pentagon, dat de Amerikaanse grondwet zou schenden met een reeks beperkingen voor journalisten in het defensiedepartement. Dat heeft recent verslaggevers opgedragen een verklaring van ruim twintig pagina's te ondertekenen waarin hun werkzaamheden worden beperkt.
6 uur geleden
LONDEN (ANP) - De Britse en Noorse marine gaan samen een vloot vormen om de toegang tot de Noordzee te bewaken tegen Russische onderzeeboten. De wateren tussen Groenland, IJsland en Schotland zijn cruciaal voor de aanvoer van Amerikaanse versterkingen en er liggen belangrijke verbindingskabels en pijpleidingen.
6 uur geleden
KHERSON (ANP/RTR) - Een warmte- en elektriciteitscentrale in de Oekraïense stad Kherson kan geen energie leveren door Russische aanvallen. Daardoor zitten circa 40.500 mensen zonder verwarming, meldt de lokale overheid.
7 uur geleden