Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP/AFP) - Oekraïne heeft in de onderhandelingen met de Verenigde Staten over een nieuw Amerikaans vredesplan "uiterst gevoelige punten weten te behouden", zegt president Volodymyr Zelensky. De Oekraïense leider denkt dat zondag in Genève "belangrijke stappen" zijn gezet.
26 minuten geleden
MOSKOU (ANP/RTR/AFP) - Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov zegt dat er nog geen plannen zijn voor een ontmoeting met Amerikaanse onderhandelaars over het vredesplan voor Oekraïne. Het Kremlin is niet op de hoogte gehouden van de uitkomst van vredesonderhandelingen op zondag in Genève, aldus Peskov.
27 minuten geleden
LUANDA (ANP) - "Een eensgezind en gecoördineerd EU-standpunt is essentieel voor een goede uitkomst van vredesonderhandelingen", benadrukt voorzitter van de EU-leiders António Costa. "Voor Oekraïne en voor Europa", schrijft hij op X.
38 minuten geleden
KYIV (ANP/RTR) - De Oekraïense parlementsvoorzitter Roeslan Stefantsjoek heeft herhaald dat Oekraïne een "rode lijn" trekt bij het formeel opgeven van bezet gebied, het inperken van het leger en restricties op bondgenootschappen. Hij zei ook dat lidmaatschap van de Europese Unie en de NAVO onderdeel moet zijn van een toekomstig vredesplan.
1 uur geleden
MADRID (ANP/RTR) - De hoogste aanklager van Spanje, Álvaro García Ortiz, heeft besloten af te treden. Hij werd vorige week door het hooggerechtshof schuldig bevonden aan het lekken van vertrouwelijke informatie, een nieuwe tegenslag voor de linkse minderheidsregering van premier Pedro Sánchez.
1 uur geleden
BOEDAPEST (ANP) - Hongarije heeft steun uitgesproken voor het 28-puntenplan voor vrede tussen Oekraïne en Rusland. "Ons standpunt is duidelijk: elke Europese politicus heeft de plicht om dit plan volledig en onvoorwaardelijk te steunen, aangezien dit de rationele en humane keuze is", schreef minister van Buitenlandse Zaken Péter Szijjártó.
2 uur geleden
VILNIUS (ANP/RTR) - De luchthaven van Vilnius is maandagochtend heropend na twee sluitingen wegens incidenten met ballonnen. Litouwen zegt dat Belarus de verstoringen heeft veroorzaakt met weerballonnen die smokkelwaar, zoals sigaretten, vervoerden en spreekt van een "hybride aanval".
2 uur geleden