Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft maandag opnieuw gebeld met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin. Volgens het Witte Huis was het een "positief" gesprek. Een dag eerder had Trump de Oekraïense president Volodymyr Zelensky ontvangen om te praten over de vredesonderhandelingen.
1 minuut geleden
NOVGOROD (ANP/RTR/AFP) - Oekraïne heeft geprobeerd het buitenverblijf van de Russische president Vladimir Poetin in Novgorod aan te vallen. Dat zegt de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov volgens staatspersbureau Interfax. Hij zegt dat Moskou daarom zijn standpunt in de vredesonderhandelingen met Oekraïne zal herzien.
1 uur geleden
SYDNEY (ANP) - De Australische stad Sydney staat vlak voor de jaarwisseling stil bij de dodelijke aanslag op Bondi Beach. Een uur voor 2026 wordt een minuut stilte gehouden en wordt een menora geprojecteerd op de Sydney Harbour Bridge, waar het nieuwe jaar traditioneel met een grote vuurwerkshow wordt ingeluid.
2 uur geleden
SAINT-TROPEZ (ANP/AFP) - De Franse filmster en activiste Brigitte Bardot wordt volgens een vriendin "in alle eenvoud en nederigheid" begraven in haar tuin aan zee. In Frankrijk woedt een discussie over de uitvaart van de beroemdheid, omdat ze op latere leeftijd rechtse denkbeelden verspreidde en politica Marine Le Pen enthousiast heeft gesteund. Verscheidene rechtse politici willen dat president Macron een nationaal eerbetoon organiseert.
4 uur geleden
TAIPEI (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Chinese militaire oefeningen bij Taiwan hebben dinsdag grote gevolgen voor de luchtvaart rondom het eiland. Volgens het Taiwanese transportministerie worden 857 vluchten getroffen. Het gaat daarbij om meer dan 100.000 passagiers van internationale vluchten en circa 6000 van binnenlandse vluchten.
5 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Het Kremlin verwacht dat de Russische president Vladimir Poetin snel weer gaat bellen met zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump. De twee spraken elkaar zondag ook al, voordat Trump de Oekraïense president Volodymyr Zelensky ontving voor gesprekken over het beëindigen van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
6 uur geleden
BANGKOK (ANP/AFP/RTR) - De Thaise krijgsmacht beschuldigt Cambodja ervan het staakt-het-vuren tussen de landen te hebben geschonden met meer dan 250 drones. Het huidige bestand ging afgelopen zaterdag in, na bijna drie weken van dodelijke gevechten aan de grens.
7 uur geleden