Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/AFP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft tijdens een kabinetsoverleg uitgehaald naar Somalië en de mensen die daar vandaan komen. Hij noemde Somaliërs onder meer "uitschot" ("garbage") en zei dat ze niets toevoegen.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth heeft het besluit van admiraal Frank Bradley om een tweede aanval uit te voeren op een Venezolaanse boot "de juiste beslissing" genoemd. Hegseth was zelf niet aanwezig toen het bevel werd gegeven, maar staat daar wel achter.
2 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - Een ei van de wereldberoemde Russische juwelier Fabergé heeft op een veiling in Londen een recordbedrag van bijna 23 miljoen pond (26 miljoen euro) opgebracht. Het gaat om het Winterei, dat tsaar Nicolaas II in 1913 met Pasen aan zijn moeder Maria Fjodorovna gaf.
3 uur geleden
VATICAANSTAD (ANP/AFP) - Paus Leo wil volgend jaar graag een bezoek brengen aan Afrika, zei hij na afloop van zijn eerste buitenlandse reis als paus. Leo hoopt naar Algerije te gaan, onder meer om de "bruggen te bouwen tussen de islamitische en de christelijke wereld en de dialoog voort te zetten".
3 uur geleden
MOSKOU (ANP/AFP) - Als Europese landen oorlog willen, is Rusland daar "klaar" voor, zegt president Vladimir Poetin voorafgaand aan zijn ontmoeting met afgevaardigden van de Verenigde Staten. Poetin herhaalde zijn eerdere beschuldiging dat de VS vrede proberen te stichten in Oekraïne, maar daarin worden gedwarsboomd door Europa.
5 uur geleden
DOHA (ANP/AFP) - Qatar, dat bemiddelt bij de verdere onderhandelingen tussen Hamas en Israël, voert de druk op om beide partijen "snel aan tafel te krijgen" voor de tweede fase van het vredesoverleg. Dat kondigde de woordvoerder van de Qatarese minister van Buitenlandse Zaken, Majed al-Ansari, aan.
7 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Amerikaanse pogingen een einde te maken aan de Russische oorlog tegen Oekraïne gaan "op den duur" lukken, verwacht NAVO-topman Mark Rutte. Maar dan moet Rusland wel meedoen, "en dat wordt vandaag getest".
7 uur geleden