Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP/RTR) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky hoopt dat de gesprekken in Genève over het Amerikaanse vredesplan voor Oekraïne en Rusland tot resultaten leiden, schrijft hij op X. "Het bloedvergieten moet stoppen en we moeten ervoor zorgen dat de oorlog nooit meer oplaait."
9 minuten geleden
GENÈVE (ANP/BLOOMBERG) - Europese landen komen zondag in Genève met een tegenvoorstel voor het Amerikaanse vredesplan om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne. Daarin zou onder andere staan dat ze NAVO-achtige veiligheidsgaranties eisen voor Oekraïne. Ook willen ze niet dat het land grondgebied afstaat aan Rusland voordat er een staakt-het-vuren is afgesproken.
44 minuten geleden
JOHANNESBURG (ANP/AFP) - De Noorse premier Jonas Gahr Støre stelt dat het Amerikaanse vredesplan voor Oekraïne "onvoldoende" is. Het huidige voorstel bevat volgens hem "grote gebreken".
50 minuten geleden
GENÈVE (ANP/AFP) - De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio is aangekomen in Genève voor overleg over het stoppen van de oorlog in Oekraïne. Hij spreekt in de Zwitserse stad met Oekraïense en andere Europese functionarissen.
2 uur geleden
LONDEN (ANP) - Een gouden zakhorloge van een passagier die stierf bij het zinken van de Titanic, is op een veiling verkocht voor bijna 1,8 miljoen pond (ruim 2 miljoen euro). Nog nooit eerder is zoveel betaald voor Titanic-memorabilia, aldus veilinghuis Henry Aldridge and Son Auctioneers.
3 uur geleden
HANOI (ANP/AFP/BLOOMBERG) - Het dodental door de zware overstromingen in Vietnam is opgelopen tot negentig, meldt de regering van het Aziatische land. Ook worden zeker twaalf mensen vermist. De hevige regenval in Vietnam houdt nog zeker aan tot en met dinsdag.
7 uur geleden
BELÉM (ANP) - De afsluitende zitting van de VN-klimaattop gaat zaterdagmiddag weer verder. De voorzitter had de vergadering stilgelegd na meerdere klachten, maar de slotverklaring had hij al afgehamerd.
17 uur geleden