Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
BELÉM (ANP) - De afsluitende zitting van de VN-klimaattop gaat zaterdagmiddag weer verder. De voorzitter had de vergadering stilgelegd na meerdere klachten, maar de slotverklaring had hij al afgehamerd.
4 uur geleden
BEIROET (ANP/AFP) - De Israëlische krijgsmacht zegt aanvallen te hebben uitgevoerd op Hezbollah-doelen in Libanon. Volgens Libanese media zijn er twee doden gevallen. Israël heeft onder meer een dorp op bijna twee kilometer van de grens met een drone bestookt. Elders in de grensstreek werd een auto gebombardeerd en is de inzittende gedood. Bij luchtaanvallen in de streek van Jezzine, ruim 30 kilometer ten zuidoosten van Beiroet, zijn meerdere slachtoffers gevallen volgens lokale media die spreken van vijftien aanvallen met raketten of drones in een half uur tijd.
6 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/AFP) - Bij Israëlische luchtaanvallen op de Gazastrook zijn zaterdag zeker 21 doden gevallen en tientallen mensen gewond geraakt, meldt de Burgerbescherming. Er zouden vijf aanvallen hebben plaatsgevonden in het gebied, waaronder op een auto in Gaza-Stad waarbij vijf mensen zouden zijn omgekomen.
6 uur geleden
BELÉM (ANP) - De klimaattop in Belém heeft na moeizame onderhandelingen toch een akkoord opgeleverd. Alle aanwezige landen accepteerden zaterdag de slotverklaring die gastland Brazilië had opgesteld. Hoewel het op de COP30 veel ging over afbouw van fossiele brandstoffen, is daarover niets concreets afgesproken. De EU is daar erg ontevreden over, maar stemde toch in, omdat er niet meer inzat.
6 uur geleden
BELÉM (ANP) - De Europese Unie ziet in de afspraken die landen op de klimaattop in Belém hebben gemaakt "een stap in de juiste richting", zegt Eurocommissaris Wopke Hoekstra (Klimaat). "We gaan niet verbergen dat we graag meer ambitie hadden gezien, want dat is mogelijk en noodzakelijk", verzuchtte hij nadat de Europese delegatie schoorvoetend akkoord was gegaan met de voorstellen van de Braziliaanse voorzitter.
9 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - Vertegenwoordigers van Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Italië en de EU zijn ook aanwezig bij overleg tussen Oekraïne en de VS zondag in Genève om een einde te maken aan de oorlog met Rusland, melden functionarissen. Ze gaan het 28-puntenplan van de VS bespreken.
9 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/RTR) - Bij een Israëlische luchtaanval op een auto in Gaza-Stad zijn minstens vijf mensen omgekomen, melden lokale gezondheidsautoriteiten in de Gazastrook. Meerdere anderen raakten gewond. In totaal zouden bij Israëlische aanvallen in het gebied zeker negen doden zijn gevallen.
9 uur geleden