Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
PARIJS (ANP) - De bondgenoten die Oekraïne na de oorlog willen blijven beschermen, willen volgende week bijeenkomen in Parijs. De zogeheten coalitie van bereidwillige landen wil de veiligheidsgaranties die ze Oekraïne willen bieden nog wat concreter maken, nu de onderhandelingen met de VS daarom vragen.
2 minuten geleden
TAIPEI (ANP/RTR) - Het Taiwanese ministerie van Defensie roept landen op om gezamenlijk de Chinese militaire oefeningen rond Taiwan te veroordelen. Het ministerie zegt dinsdag 71 militaire vliegtuigen en 13 militaire schepen bij Taiwan te hebben waargenomen.
24 minuten geleden
DHAKA (ANP/AFP/DPA) - Khaleda Zia, de Bengaalse oud-premier en tevens eerste vrouwelijke premier van dat land, is op 80-jarige leeftijd overleden. In reactie op Zia's overlijden heeft de overheid drie dagen van nationale rouw afgekondigd. Zia wordt woensdag begraven.
26 minuten geleden
MOSKOU (ANP/AFP/RTR) - Het Kremlin gaat geen bewijs delen over de vermeende Oekraïense aanval op een huis van president Vladimir Poetin. Ook wordt geen informatie gedeeld over of Poetin in de woning aanwezig was.
1 uur geleden
MINSK (ANP/RTR) - Belarus verleent 22 gevangenen gratie, meldt staatspersbureau Belta. Volgens het kantoor van president Aleksandr Loekasjenko gaat het om vijftien vrouwen en zeven mannen, die "in het belang van hun families" worden vrijgelaten. Twintig van hen zouden politieke gevangenen zijn.
2 uur geleden
SYDNEY (ANP/DPA) - Australië zet in Sydney met de jaarwisseling extra politie in, bijna drie weken na de aanslag op Bondi Beach. In de haven van Sydney wordt het nieuwe jaar ingeluid met een vuurwerkshow, een van de bekendste ter wereld, en wordt stilgestaan bij de slachtoffers van de aanslag.
3 uur geleden
ISTANBUL (ANP/RTR) - De Turkse politie heeft in de nacht van maandag op dinsdag 357 verdachten gearresteerd in een grootschalige operatie tegen Islamitische Staat (IS). Dat meldt de Turkse minister van Binnenlandse Zaken op X. In 21 provincies werden invallen gedaan, waaronder in Istanbul.
3 uur geleden