Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - Ook niet-NAVO-landen Australië en Nieuw-Zeeland springen bij om Oekraïne aan noodzakelijke Amerikaanse wapens te helpen. De twee landen hebben toegezegd bij te dragen aan het zogeheten PURL-inkoopprogramma, zegt NAVO-topman Mark Rutte.
2 uur geleden
NEW ORLEANS (ANP) - Het Amerikaanse Homeland Security is begonnen met een grote operatie in New Orleans om migranten op te pakken. Tientallen en mogelijk honderden agenten worden de komende weken naar de stad in de zuidelijke staat Louisiana gestuurd.
3 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - Oekraïne heeft de Russische Droezjba-oliepijplijn aangevallen, meldt onder meer The Kyiv Independent op basis van ingewijden. De aanval zou hebben plaatsgevonden in de regio Tambov, enkele honderden kilometers ten zuidoosten van Moskou.
4 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie ziet een gezamenlijke EU-lening als enige alternatief voor een reparatielening aan Oekraïne op basis van de bevroren Russische tegoeden. Dat staat in een concreet voorstel voor het financieren van Oekraïne in 2026 en 2027.
5 uur geleden
GENÈVE (ANP) - Volker Türk, de mensenrechtenchef van de Verenigde Naties, zegt dat de onderdrukking in Oeganda toeneemt in aanloop naar de verkiezingen van volgende maand. Nederland sloot in september een overeenkomst met dat Afrikaanse land over het opzetten van een opvangcentrum voor migranten die door Nederland worden uitgezet.
5 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Duitsland heeft woensdag de eerste delen in gebruik genomen van een raketafweersysteem van Israëlische makelij. Het Arrow 3-schild beschermt ook Israël, eerder dit jaar bijvoorbeeld nog tegen Iraanse raketten.
5 uur geleden
JAKARTA (ANP/AFP/RTR) - Het dodental blijft oplopen na het noodweer in delen van Zuid- en Zuidoost-Azië. Er zijn sinds eind vorige maand meer dan 1500 doden gevallen en het dodental loopt waarschijnlijk nog op.
6 uur geleden