Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP/AFP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft details gepresenteerd uit een nieuw Amerikaans 20-puntenplan, waar de Oekraïense en Amerikaanse delegatie de afgelopen weken over hebben onderhandeld. Volgens Zelensky moeten onder meer de huidige frontlijnen worden bevroren en zou er mogelijk een gedemilitariseerde bufferzone kunnen komen tussen het Oekraïense en het Russische gebied.
52 minuten geleden
ANKARA (ANP/AFP) - De Turkse autoriteiten hebben de zwarte doos gevonden van het vliegtuig dat dinsdag neerstortte met de Libische legerleider Mohammed Ali Ahmed al-Haddad aan boord. Volgens minister van Binnenlandse Zaken Ali Yerlikaya hebben ze daardoor ook beschikking over geluidsopnames uit de cockpit voor het ongeluk.
1 uur geleden
MOSKOU (ANP) - In Moskou zijn twee politieagenten in de nacht van dinsdag op woensdag gewond geraakt bij een "incident" in de buurt van de plek waar deze week een Russische generaal om het leven kwam, aldus de autoriteiten. Lokale media melden op basis van ooggetuigen dat er sprake was van een explosie.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De regering van de Amerikaanse president Donald Trump heeft visumsancties opgelegd aan voormalig EU-commissaris Thierry Breton en vier anderen. Volgens de VS probeerden zij Amerikaanse technologiebedrijven te dwingen politieke uitingen op hun platforms te controleren.
9 uur geleden
BRASILIA (ANP/AFP) - De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro mag deze week tijdelijk zijn cel verlaten. Het hooggerechtshof heeft daar toestemming voor gegeven, zodat hij een operatie kan ondergaan.
12 uur geleden
ANKARA (ANP/RTR) - Het wrak van de privéjet die onder anderen de Libische legerleider Mohammed Ali Ahmed Al-Haddad vervoerde, is gevonden. Dat meldt de Turkse overheid, schrijft persbureau Reuters. Volgens de Turkse minister van Binnenlandse Zaken Ali Yerlikaya werd het wrak gevonden zo'n 2 kilometer buiten het dorp Kesikkavak, in de provincie Ankara. Inmiddels heeft de openbaar aanklager in Ankara onderzoek ingesteld naar de crash, meldt de Turkse minister van Justitie Yilmaz Tunç.
12 uur geleden
WARSCHAU (ANP/BLOOMBERG) - Polen wil toetreden tot de G20, een groep van de grootste economieën ter wereld. Dat zei minister van Financiën Andrzej Domański tegen persbureau Bloomberg. "Wij willen de stem van ons deel van Europa zijn."
18 uur geleden