Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
RIGA (ANP/DPA) - Letland heeft de bouw van een hek langs de hele grens met Rusland afgerond. De regering in Riga had daartoe besloten na de Russische inval in Oekraïne. Volgens minister van Binnenlandse Zaken Rihards Kozlovskis vormt Rusland ook een bedreiging voor Letland en moet de grens daarom goed bewaakt worden.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De wederopbouw in de Gazastrook zal volgens de Amerikaanse president Donald Trump binnenkort beginnen. Trump ontvangt de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en zei bij zijn aankomst dat hij ook hoopt dat de volgende fase van het staakt-het-vuren snel zal ingaan.
4 uur geleden
MIAMI (ANP/RTR) - De VS hebben een aanmeerplek in Venezuela aangevallen waar drugstransporten zouden worden voorbereid. Dat zegt de Amerikaanse president Donald Trump in reactie op vragen van journalisten voorafgaand aan zijn ontmoeting met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu in zijn resort Mar-a-Lago. Volgens Trump zou er een "flinke explosie" hebben plaatsgevonden. Bewijs voor zijn claim leverde hij niet, noch details. Desgevraagd wilde Trump geen antwoord geven op de vraag welke instantie verantwoordelijk was voor de vermeende aanval.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft maandag opnieuw gebeld met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin. Volgens het Witte Huis was het een "positief" gesprek. Een dag eerder had Trump de Oekraïense president Volodymyr Zelensky ontvangen om te praten over de vredesonderhandelingen.
6 uur geleden
NOVGOROD (ANP/RTR/AFP) - Oekraïne heeft geprobeerd het buitenverblijf van de Russische president Vladimir Poetin in Novgorod aan te vallen. Dat zegt de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov volgens staatspersbureau Interfax. Hij zegt dat Moskou daarom zijn standpunt in de vredesonderhandelingen met Oekraïne zal herzien.
8 uur geleden
SYDNEY (ANP) - De Australische stad Sydney staat vlak voor de jaarwisseling stil bij de dodelijke aanslag op Bondi Beach. Een uur voor 2026 wordt een minuut stilte gehouden en wordt een menora geprojecteerd op de Sydney Harbour Bridge, waar het nieuwe jaar traditioneel met een grote vuurwerkshow wordt ingeluid.
9 uur geleden
SAINT-TROPEZ (ANP/AFP) - De Franse filmster en activiste Brigitte Bardot wordt volgens een vriendin "in alle eenvoud en nederigheid" begraven in haar tuin aan zee. In Frankrijk woedt een discussie over de uitvaart van de beroemdheid, omdat ze op latere leeftijd rechtse denkbeelden verspreidde en politica Marine Le Pen enthousiast heeft gesteund. Verscheidene rechtse politici willen dat president Macron een nationaal eerbetoon organiseert.
11 uur geleden