Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
FEZ (ANP/RTR) - In het Marokkaanse Fez zijn in de nacht van dinsdag op woensdag ten minste negentien mensen omgekomen bij de instorting van twee gebouwen, meldt het Marokkaanse staatspersbureau. Ook vielen er minstens zestien gewonden. Het is niet duidelijk hoe zij eraan toe zijn.
1 uur geleden
KIEL (ANP) - De extra militaire steun van Europese landen voor Oekraïne is vooralsnog lang niet genoeg om het wegvallen van Amerikaanse steun goed te maken, zegt het Duitse Kiel Institute dat daarover cijfers bijhoudt. De eerste helft van dit jaar werd een recordhoeveelheid beloofd, maar na de zomer is de steun enorm afgenomen. De verschillen tussen Europese landen worden groter.
1 uur geleden
KOPENHAGEN (ANP) - Een Deense spermadonor met een ernstige genetische mutatie heeft bijna drie keer zoveel kinderen verwekt als bekend, volgt uit onderzoek van veertien Europese omroepen, waaronder de NOS en Nieuwsuur. Het gaat niet om 67 maar om 197 kinderen. Mogelijk ligt het werkelijke aantal hoger.
2 uur geleden
OSLO (ANP/AFP/RTR) - De Venezolaanse oppositiepolitica María Corina Machado is niet aanwezig bij de uitreiking van haar Nobelprijs voor de Vrede, later woensdag in Oslo. Het Nobelinstituut zegt tegen de Noorse publieke omroep NRK niet te weten waar zij is, maar dat ze in ieder geval niet in Noorwegen is.
3 uur geleden
PHNOM PENH (ANP/AFP) - Meer dan honderdduizend Cambodjanen zijn geëvacueerd uit het grensgebied tussen Cambodja en Thailand. Ruim twintigduizend families zijn ondergebracht in schuilplekken of bij familieleden thuis, meldt het ministerie van Defensie. Aan de Thaise kant zijn 400.000 mensen geëvacueerd, aldus het Thaise ministerie van Defensie.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De humanitaire situatie voor kinderen wereldwijd is in "een vrije val" terechtgekomen, waarschuwt UNICEF in zijn jaarrapport. Volgens de kinderrechtenorganisatie is de nood extremer dan in tientallen jaren en zullen in 2026 meer dan 200 miljoen kinderen humanitaire hulp nodig hebben.
7 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - Het opgelaaide geweld in Congo leidt tot groeiende internationale bezorgdheid. Westerse landen, waaronder Nederland, roepen de rebellen van M23 en hun Rwandese bondgenoten in een gezamenlijke verklaring op hun opmars te staken.
11 uur geleden