Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
DEN HAAG (ANP) - De humanitaire situatie voor kinderen wereldwijd is in "een vrije val" terechtgekomen, waarschuwt UNICEF in zijn jaarrapport. Volgens de kinderrechtenorganisatie is de nood extremer dan in tientallen jaren en zullen in 2026 meer dan 200 miljoen kinderen humanitaire hulp nodig hebben.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - Het opgelaaide geweld in Congo leidt tot groeiende internationale bezorgdheid. Westerse landen, waaronder Nederland, roepen de rebellen van M23 en hun Rwandese bondgenoten in een gezamenlijke verklaring op hun opmars te staken.
5 uur geleden
BRADFORD (ANP/RTR/AFP) - Kunstenares Nnena Kalu heeft de Britse Turner Prize gewonnen. De jury prees onder meer de hangende sculpturen die ze maakt van allerlei materialen. "Gedurfd en pakkend", luidt het oordeel over haar werk.
6 uur geleden
PARIJS (ANP/RTR/AFP/BLOOMBERG) - De Franse Nationale Vergadering heeft voorlopig een nieuwe politieke crisis afgewend. Een begrotingsvoorstel voor sociale zekerheid kreeg na onderhandelingen de steun van een meerderheid van de parlementariërs.
7 uur geleden
TEGUCIGALPA (ANP/AFP) - De Hondurese president Xiomara Castro beschuldigt de Amerikaanse president Donald Trump van inmenging in de verkiezingen in haar land en spreekt over manipulatie van de uitslag. De definitieve uitslag van de verkiezingen van 30 november is nog niet bekend, maar de door Trump gesteunde conservatieve kandidaat Nasry Asfura heeft een krappe voorsprong in de voorlopige resultaten.
7 uur geleden
UVIRA (ANP/RTR) - Door het oplaaiende geweld in Oost-Congo hebben de afgelopen dagen ongeveer 200.000 mensen hun huizen ontvlucht, terwijl de door Rwanda gesteunde M23-rebellen een opmars maakten richting de strategisch gelegen stad Uvira, op de grens met Burundi. Volgens de VN zijn 74 mensen gedood, vooral burgers. 83 mensen zouden gewond zijn afgevoerd naar het ziekenhuis.
7 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP) - De Oekraïense president Zelensky zegt klaar te zijn om verkiezingen te houden. Hij vraagt de VS en Europese partners om de veiligheid te garanderen tijdens dat proces.
8 uur geleden