Amerikaanse satelliet vergaan, zette Nederlands onderzoek voort
HOUSTON (ANP) - Een Amerikaanse satelliet is zaterdag verbrand in de dampkring. Dat gebeurde ten westen van Australië. De missie is voorbij, het vaartuig kon niet langer in een baan rond de aarde blijven. De NEOWISE was in 2009 gelanceerd om een onderzoek voort te zetten waar de Nederlandse Infra-Rood Astronomische Satelliet (IRAS) in 1983 mee was begonnen.
De NEOWISE heette aanvankelijk de WISE, een afkorting voor Wide-field Infrared Survey Explorer. Vanuit een baan rond de aarde bracht hij infrarode lichtstralen in het heelal in kaart. Deze straling, die niet met het blote oog te zien is, wordt uitgezonden door koude plekken in het heelal. Door die straling te meten, kunnen wetenschappers objecten zien die normaal verborgen blijven.
De WISE deed dat met veel geavanceerdere instrumenten dan de IRAS van de Stichting RuimteOnderzoek Nederland (SRON) in Groningen. De Amerikaanse satelliet ontdekte zo onder meer het felste sterrenstelsel ooit, met evenveel licht als meer dan 300 biljoen (miljoen maal miljoen) zonnen. Ook zag de WISE miljoenen zwarte gaten.
Benaming NEOWISE
In 2011 raakte de koelstof aan boord op en ging de WISE in een winterslaap. Die duurde tot 2013. Toen had de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een nieuw doel gevonden: de satelliet moest kometen, asteroïden en andere objecten die ooit met de aarde kunnen botsen in kaart brengen. Dit worden near-Earth objects genoemd, afgekort NEO's, en de naam van de satelliet werd daarom NEOWISE. De WISE bracht ongeveer 44.000 objecten in ons zonnestelsel in kaart. Een daarvan is de naar de satelliet vernoemde komeet NEOWISE, die in juli 2020 goed te zien was boven Nederland.
De NASA stopte eind juli met dat onderzoek. De wrijving aan de rand van de dampkring werd te groot. Normaal gesproken wordt een satelliet dan gecontroleerd naar een afgelegen plek in de Grote Oceaan gestuurd. Maar bij de NEOWISE kon dit niet, de natuur moest zijn werk doen.
IRAS
De IRAS draait overigens nog altijd rond de aarde, op een hoogte van ongeveer 900 kilometer. Zijn missie eindigde in november 1983.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - De Duitse regeringsleider Friedrich Merz erkent de Belgische bezorgdheid over de inzet van bevroren Russisch geld voor Oekraïne. Alle landen moeten hetzelfde risico dragen, zei de bondskanselier na overleg met de Belgische premier Bart De Wever en Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
8 uur geledenNEW YORK (ANP) - De Canadees-Amerikaanse toparchitect Frank Gehry is op 96-jarige leeftijd overleden, meldt The New York Times. Hij ontwierp onder meer het Guggenheim-museum in het Noord-Spaanse Bilbao. Volgens de krant was hij een van de grootste Amerikaanse architecten.
10 uur geledenBRASILIA (ANP/RTR) - De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro heeft voor de verkiezingen van volgend jaar zijn steun uitgesproken voor zijn oudste zoon Flávio Bolsonaro als presidentskandidaat. Dat maakte het hoofd van hun Liberale Partij bekend en Flávio heeft dit zelf bevestigd op X.
11 uur geledenBRUSSEL (ANP) - Europarlementariërs zien de manier waarop de Verenigde Staten de EU heeft afgeschilderd in hun laatste veiligheidsstrategie als een aanval op de Europese waarden en manier van leven. In een Nationale Veiligheidsstrategie stelt de regering-Trump dat het verzet in Europa tegen de gevestigde orde moet worden aangewakkerd en dat radicaal-rechtse bewegingen moeten worden gesteund.
12 uur geledenDUBLIN (ANP/AFP) - De Ierse politie onderzoekt een incident met onbekende drones rond de aankomst van het vliegtuig met de Oekraïense president Zelensky in de Ierse hoofdstad Dublin. Regeringsleider Micheál Martin heeft gezegd dat hij is geïnformeerd over drone-activiteiten op de avond van de landing. Later deze maand buigt de Nationale Veiligheidsraad zich over de kwestie, meldt de Ierse omroep RTE.
14 uur geledenLONDEN (ANP) - De Soedanese stad el-Fasher is volgens waarnemers 'een enorme plaats delict' met hopen opgestapelde lijken in straten en massagraven. De Rapid Support Forces (RSF) die de stad zes weken geleden innamen, proberen bewijs voor hun massamoorden te vernietigen, meldt de Britse krant The Guardian.
16 uur geledenBRUSSEL (ANP) - België doet volgend jaar mee aan het Eurovisie Songfestival. Dat heeft de Franstalige omroep RTBF vrijdag besloten. Wie de Belgische kandidaat wordt, is nog niet bekend.
17 uur geleden