AIVD: ‘kwaadaardige elite’ populairste complottheorie
ZOETERMEER (ANP) - De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) ziet een "ontwikkeling" van extremisten die zich niet alleen richten tegen de overheid, maar ook meer en meer tegen allerlei organisaties en instituties. Dit staat in het jaarverslag over 2022. "Kenmerkend voor deze groep is de boodschap dat in Nederland een kwaadaardige elite aan de macht is, die ‘de vijand’ is van de Nederlandse bevolking."
De boodschap wordt ook na corona nog altijd verspreid, volgens de AIVD, en lijkt het "momenteel het populairste extremistische narratief in Nederland. Het centrale idee van anti-institutionele extremisten vormt een ernstige lange termijndreiging tegen Nederland". De inlichtingendienst noemt 2022 een "grimmig jaar", onder meer vanwege het uitbreken van de oorlog in Oekraïne. De oorlog zorgde ervoor dat gas schaars werd in Europa.
"De eerste levensbehoeften werden fors duurder. Daardoor kregen extremistische aanjagers in Nederland na de coronacrisis opnieuw gelegenheid om complottheorieën te verspreiden over een ‘kwaadaardige elite’. Soms grijpen landen als Rusland onrust in het Westen aan om in het geheim tegenstellingen in de samenleving aan te wakkeren."
Relatief nieuwe generatie
Vorig jaar zag de inlichtingendienst al een verdere radicalisering van extreem-rechts. De dreiging van rechts-terrorisme in Nederland is in 2022 "niet verminderd. In de loop van het jaar heeft de AIVD een aantal keer een mogelijke rechts-terroristische dreiging voorkomen door die actief te verstoren".
De groep waar de grootste rechts-terroristische geweldsdreiging vanuit gaat is een "relatief nieuwe generatie", bestaande uit (jonge) mannen die internationaal online met elkaar contact hebben. In chatgroepen en via kanalen praten ze "terroristisch geweld goed en verheerlijken dat". In Nederland verandert de beweging steeds van samenstelling. Er komen online profielen bij en ze verdwijnen weer, maar de omvang lijkt "uit enkele honderden aanhangers te bestaan". Vooral antisemitisme zou centraal staan in het rechts-extremisme van deze tijd.
Volgens de AIVD is er ook risico dat dreigingen gaan "overlappen". Zo zijn niet alleen politici, "maar ook journalisten, gezagsdragers, juristen en wetenschappers afgelopen jaar het doelwit geweest van extremisten of de georganiseerde misdaad".
Meer uit Binnenland
ABCOUDE (ANP) - De feestweek in Abcoude is na de dood van de 17-jarige dorpsgenoot Lisa een plek waar inwoners samen kunnen komen om er met elkaar over in gesprek te gaan. Dat zei burgemeester Maarten Divendal van de gemeente De Ronde Venen, waar Abcoude onder valt, dinsdagavond vanaf het evenemententerrein.
11 minuten geleden
WESTERBORK (ANP) - Bij de Tweede Kamerverkiezingen in oktober kunnen mensen onder meer hun stem uitbrengen in het herinneringscentrum van Kamp Westerbork. Op het stempotlood staat dan een tekst van Anne Frank. "Juist op een plek die herinnert aan het verlies van vrijheid en onderdrukking, wordt het belang van stemrecht, democratie en rechtsstaat benadrukt", meldt de gemeente Midden-Drenthe, waar Westerbork in ligt.
3 uur geleden
HAARLEM (ANP) - Zangeres S10 en haar moeder willen dat de 23-jarige man uit Hoorn, die wordt verdacht van betrokkenheid bij de dood van hun tweelingbroer en zoon, op maandag 1 september verplicht verschijnt in de rechtbank in Haarlem. "De nabestaanden achten het onwenselijk en zelfs onverteerbaar dat deze zitting zonder aanwezigheid van de verdachte zou plaatsvinden", schrijft slachtofferadvocaat Sébas Diekstra in zijn verzoek aan de rechtbank Noord-Holland.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft een woonwet van het kabinet zodanig aangepast dat die discriminerend uitpakt voor statushouders. Dit moet "gerepareerd" worden, vindt demissionair minister Mona Keijzer (BBB), "waarbij duidelijk is dat dit ingevoegde wetsartikel in deze vorm niet overeind kan blijven". De minister wil in overleg met de Eerste Kamer hoe dit nog aangepast kan worden.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Amsterdam is de afgelopen jaren duurzamer geworden, maar de doelstellingen die de hoofdstad zichzelf heeft gesteld voor 2030 zijn nog buiten bereik. Op veel terreinen zijn landelijke maatregelen nodig, zegt het gemeentebestuur. Dan gaat het bijvoorbeeld om verzwaring van het elektriciteitsnet, verdere vergroening van de industrie en de aanleg van warmtenetten om meer gebouwen zonder aardgas te kunnen verwarmen.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Meerdere culturele instellingen in Amsterdam sluiten zich aan bij de actie tegen vrouwengeweld, die wordt georganiseerd door nachtburgemeester Freek Wallagh en het Overleg Amsterdamse Clubs (OAC). In de nacht van dinsdag op woensdag vraagt het Amsterdamse uitgaansleven aandacht voor geweld tegen vrouwen en meisjes, na de dood van de 17-jarige Lisa vorige week.
5 uur geleden
MIDDELBURG (ANP) - Het zoet maken van het Grevelingenmeer is technisch haalbaar. Dat komt naar voren uit een onderzoek dat de provincie Zeeland heeft laten uitvoeren. De basismaatregelen voor het verzoeten van het meer kosten ongeveer 250 miljoen euro. "Dat is inclusief de aanleg van vogeleilanden", zegt de Zeeuwse gedeputeerde Arno Vael.
5 uur geleden