AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Het chanoekaconcert in het Concertgebouw in Amsterdam, waar recent veel om te doen was, gaat toch door. Het Concertgebouw en Stichting Chanukah Concert hebben een compromis gesloten over de vorm.
5 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het radicaalrechtse anti-azc-lied Wij zeggen nee, nee, nee tegen een azc staat woensdag niet meer op YouTube en Spotify. Maker JW Broken Veteran zegt in een geschreven bericht op zijn YouTubekanaal dat "dit niet door mij gedaan is". Hij zegt "druk bezig te zijn uit te zoeken hoe dit heeft kunnen gebeuren" en wil het lied zo snel mogelijk weer online krijgen.
1 uur geleden
HOUTEN (ANP) - De weersverwachting voor de landelijke intocht van Sinterklaas op Texel is zeer onzeker. Volgens Weeronline wordt het zaterdag op het Waddeneiland niet warmer dan 5 tot 10 graden.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een man wiens persoonsgegevens honderden keren zijn opgezocht door de politie heeft daar gegrond een klacht over ingediend, stelt de Nationale Ombudsman. Dat de politie de klacht niet wil behandelen, heeft ze onvoldoende gemotiveerd.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Minder mensen zijn begonnen aan een studie op een universiteit of een hogeschool. De instroom van zowel Nederlandse als buitenlandse studenten aan de universiteiten ligt dit collegejaar 3,5 procent lager dan vorig jaar. Het aantal nieuwkomers op de hbo's is met 1,8 procent gedaald.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Eerste Kamer is belangrijk voor een nieuwe coalitie, schrijft verkenner Wouter Koolmees (D66) in zijn verslag. Hij ziet dat partijen "ambitieuze plannen" hebben waarvoor "grote wetswijzigingen" moeten worden gedaan. Bovendien maken beoogde investeringen, bijvoorbeeld in defensie, het nodig om te bezuinigen. Dat alles lukt volgens de verkenner alleen als in de Eerste Kamer meerderheden worden gevonden voor die plannen.
12 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Supporters van FC Porto hebben vorige week rond de Europa League-wedstrijd tegen FC Utrecht acht bussen vernield. In totaal zijn 78 voetbalsupporters aangehouden, van wie de meesten van (de harde kern van) FC Porto waren, meldt burgemeester Sharon Dijksma in een brief aan de gemeenteraad. De politie nam ongeveer 20 kilo aan vuurwerk in beslag.
12 uur geleden