AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Ook de strafzaak tegen Raily B., verdacht van het leiden van een groep die een moordaanslag zou hebben voorbereid op Peter R. de Vries, heeft last van de problemen die advocaten hebben met de nieuwe toezichtsregels in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. De zaak loopt daardoor mogelijk vertraging op.
36 minuten geleden
LONDEN/DEN HAAG (ANP) - Juist nu de vredesplannen van Oekraïne, zijn Europese bondgenoten en de VS vaart lijken te krijgen, moet Oekraïne meer militaire hulp ontvangen, vindt defensieminister Ruben Brekelmans. Dan staat het sterker in de onderhandelingen met Rusland. Brekelmans deed die oproep tijdens een inzamelingsoverleg van een veertigtal landen dat Oekraïne helpt.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet begrijpt dat het gevoel van onveiligheid onder de Joodse gemeenschap toeneemt, maar is van mening dat er momenteel al alles aan wordt gedaan om de gemeenschap in Nederland te beschermen. Dat zei demissionair veiligheidsminister Foort van Oosten (VVD) na vragen tijdens het wekelijkse vragenuurtje over de aanslag afgelopen zondag op een joods feest in Australië.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zwart op wit staan welk land bereid is om troepen te sturen na het ingaan van een staakt-het-vuren met Rusland, zei hij tijdens een persconferentie dinsdag met demissionair premier Dick Schoof. Hij is alleen niet van plan om te vertellen wat die toezeggingen zijn voordat het bestand van kracht is.
4 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - In de provincie Groningen is dinsdagmiddag een aardbeving geweest. Die had volgens voorlopige metingen een kracht van 2.0. Zulke aardbevingen kunnen voelbaar zijn. Het epicentrum lag bij het dorp Woudbloem in de gemeente Midden-Groningen, enkele kilometers ten oosten van de stad Groningen. De beving gebeurde om 13.18 uur.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Medewerkers van het Juliana Kinderziekenhuis in Den Haag worden niet vervolgd voor verwijtbaar handelen rond de dood van een 3-jarige patiënt in maart 2023. Dat maakt het OM dinsdag bekend.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Europese Unie is ervan overtuigd dat Rusland zal opdraaien voor de oorlogsschade in Oekraïne. Dat zegt EU-buitenlandchef Kaja Kallas tegen het ANP bij de oprichtingsbijeenkomst voor een schadeclaimcommissie voor Oekraïne in Den Haag.
4 uur geleden