AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
WILLEMSTAD (ANP) - Volgens de minister van Economische Ontwikkeling van Curaçao, Roderick Middelhof, vinden er geen annuleringen van reserveringen op het eiland plaats. "Noch van vluchten richting Curaçao, noch bij hotels." Curaçao heeft te maken met militaire spanning tussen Amerika en Venezuela en had onlangs twee incidenten van bijna-botsingen in het luchtruim. Ook besloot een cruiseschip het eiland te mijden.
1 uur geleden
BADHOEVEDORP (ANP) - De musicus en componist Tonny Eyk is overleden, meldt zijn dochter. Eyk overleed afgelopen zaterdag op 85-jarige leeftijd na een kort ziekbed. Zijn uitvaart was donderdag in besloten kring.
8 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - "Met het overlijden van Hans van Manen verliest de dans een icoon", reageert de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema op het overlijden van choreograaf Van Manen. Hij overleed woensdagavond op 93-jarige leeftijd, aldus Nationale Opera & Ballet.
10 uur geleden
BREDA (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft donderdag bij de rechtbank in Breda twintig jaar cel en tbs met dwangverpleging geëist tegen de 33-jarige Elias M. voor het verkrachten en doden van de 75-jarige Yvonne uit Halsteren.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Vertrouwensinspecteurs hebben vorig jaar fors meer meldingen gekregen over misstanden in het onderwijs, zoals misbruik of mishandeling. Afgelopen schooljaar kwamen 2916 dossiers binnen, 599 meer dan het schooljaar daarvoor. Alleen in het hoger onderwijs was geen stijging zichtbaar, meldt de Inspectie van het Onderwijs.
12 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Voetballer Quincy Promes (33) blijft voorlopig vastzitten. Verzoeken om zijn voorlopige hechtenis te beëindigen zijn door het gerechtshof in Amsterdam afgewezen.
13 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De Kindertelefoon is dit jaar het meest gebeld over vrije tijd, seksualiteit, pesten, thuis en familie en emotionele problemen. Dat meldt de organisatie, die dit jaar 320.000 gesprekken voerde met kinderen tussen de 8 en 18 jaar. Gemiddeld kwamen er per dag meer dan negenhonderd telefoontjes en chats binnen.
14 uur geleden