AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Kinderen op basisscholen zouden meer les moeten krijgen in het voeren van gesprekken, dus in het spreken met en luisteren naar anderen. Dat adviseert de Inspectie van het Onderwijs.
52 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Meer Nederlanders wantrouwen informatie op het internet. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In totaal 72 procent van de 5000 Nederlanders die meededen aan het onderzoek naar ICT-gebruik zegt dat ze informatie tegenkomen die volgens hen niet klopt. Twee jaar eerder was dat 67 procent en in 2021 nog 63 procent. Vooral berichten op sociale media roepen twijfel op.
55 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - In ruim een week tijd hebben Nederlanders 1,2 miljoen euro gedoneerd aan giro 7244, meldt het Rode Kruis donderdag. De hulporganisatie riep het gironummer vorige week maandag in het leven wegens "het historisch hoge aantal conflicten in de wereld".
1 uur geleden
IJMUIDEN (ANP) - Tata Steel kan mogelijk tot 2040 jaarlijks honderden miljoenen euro's extra ontvangen van de overheid. Dat melden onderzoekers van Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) in het economenvakblad ESB.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De minister van Sociale Zaken had de afgelopen jaren te weinig toezicht op de problemen die de uitvoeringsorganisatie UWV had met de WIA. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer in een rapport. Volgens de Rekenkamer was het UWV vooral bezig met het wegwerken van achterstanden en was er te weinig aandacht voor hoe de uitkeringen van arbeidsongeschikten werden vastgesteld. Daardoor kregen tienduizenden mensen te veel of te weinig geld.
15 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De rechtbank in Rotterdam wil in de strafzaak tegen Sywert van Lienden en zijn voormalige zakenpartners Camille van Gestel en Bernd Damme meer weten over de werkwijze van de rechercheurs van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD). Die deden onderzoek naar de mondkapjesaffaire.
16 uur geleden
DORDRECHT (ANP) - Het Dordrechts Museum voegt deze week een werk van Marlene Dumas toe aan de collectie. De Geboorte van de Schilderkunst is volgens het museum een sleutelwerk, dat dankzij "een genereuze bruikleengever" in het museum kan worden tentoongesteld. Het doek van de in Zuid-Afrika geboren kunstenares wordt donderdag in ontvangst genomen, in het bijzijn van Dumas.
17 uur geleden