AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
HILVERSUM (ANP) - De verdachte die vrijdag werd aangehouden omdat hij een valse bommelding deed in een trein, moet komende vrijdag voor de rechter verschijnen in een snelrechtzitting. Het gaat om een 44-jarige man uit Amersfoort, meldt een woordvoerder van het Openbaar Ministerie Midden-Nederland.
31 minuten geleden
HAARLEM (ANP) - De provincie Noord-Holland verwacht volgend jaar opnieuw veel meer geld te moeten uitgeven om schade te vergoeden die vooral ganzen en houtduiven aanrichten aan landbouwgewassen. Gedeputeerde Esther Rommel (financiën) denkt er in 2026 70 miljoen euro voor nodig te hebben, 25 miljoen meer dan eerder verwacht. Dit jaar wordt vooralsnog rekening gehouden met ruim 42 miljoen euro, terwijl het in 2024 ging om 29 miljoen.
58 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De ruimingen van dieren bij pluimveehouders door uitbraken van vogelgriep doen "zeer". Dat zegt voorzitter Kees de Jong van LTO Pluimveehouderij. "Het zijn erg vervelende ervaringen voor pluimveehouders, om het maar voorzichtig uit te drukken."
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Koning Willem-Alexander en koningin Máxima spreken op de eerste dag van hun staatsbezoek aan Suriname met vertegenwoordigers van nazaten van tot slaaf gemaakten en inheemse gemeenschappen. De Rijksvoorlichtingsdienst deelde maandag het programma voor het bezoek, dat volgende week maandag begint. Op de laatste dag bezoeken Willem-Alexander en Máxima onder meer een voormalige koffie- en cacaoplantage.
2 uur geleden
LUANDA (ANP) - De Verenigde Staten, Oekraïne en de andere betrokkenen nemen meer tijd voor hun onderhandelingen over het nieuwe Amerikaanse vredesplan. De oorspronkelijke deadline van komende donderdag is van tafel, heeft demissionair premier Dick Schoof vastgesteld.
2 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De politie Midden-Nederland heeft twee aangiftes gekregen van een bekogeling met een boek in Utrecht. Dat bevestigt een politiewoordvoerder na een bericht van RTV Utrecht. Een van de aangiftes werd zondagavond gedaan door journalist Mischa Blok. Zij werd door twee jongens bekogeld met een bundel verzamelde werken van Charles Bukowski.
3 uur geleden
HOLWIERDE (ANP) - Op een vleeskuikenbedrijf in de Groningse plaats Holwierde is vogelgriep vastgesteld. Om te voorkomen dat het virus zich verder verspreidt, heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) besloten dat circa 48.000 kuikens worden gedood. Binnen een straal van 10 kilometer geldt per direct een vervoersverbod voor vogels en eieren.
4 uur geleden