AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - In de laatste maand van Kick Out Zwarte Piet voert de beweging met tien gemeenten en intochtcomités gesprekken over het uiterlijk van de zwarte pieten tijdens de sinterklaasintocht. Het gaat om gemeenten waar aan de karikatuur of hoeveelheid zwarte schmink weinig is veranderd, of waar de houding is "het kan ons niet schelen wat de gevolgen zijn voor de zwarte gemeenschap, we doen wat we willen", zegt voorman Jerry Afriyie.
8 minuten geleden
HILVERSUM (ANP) - "Een kind zegt niet zomaar dingen, luister gewoon", zegt de biologische moeder van het Vlaardingse pleegmeisje dat vorig jaar zwaargewond werd opgenomen in een interview met RTL Nieuws. Het meisje vroeg zelf tevergeefs om hulp. Afgelopen januari concludeerden de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJV) dat het meisje aan haar lot is overgelaten bij het pleeggezin.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De website van emancipatiebeweging Stem op een Vrouw is op de dag van de Tweede Kamerverkiezingen digitaal aangevallen. Op de ochtend van de verkiezingsdag ging de website volledig uit de lucht, de avond ervoor was de website al traag.
13 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Een deel van de Amsterdamse binnenstad en het gebied rond de Johan Cruijff ArenA geldt woensdag vanaf het middaguur tot middernacht als veiligheidsrisicogebied in verband met de wedstrijd tussen Ajax en de Turkse club Galatasaray. De driehoek (politie, justitie en burgemeester) zegt met de maatregel te willen bijdragen aan een veilig verloop van de wedstrijd. "De Amsterdamse driehoek houdt rekening met openbare ordeverstoringen en het afsteken van zwaar illegaal vuurwerk, gelet op recente eerdere ervaringen rondom Europese wedstrijden en specifiek de vorige ontmoeting tussen deze twee clubs."
14 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Het drinkwater in Utrecht en omgeving is weer schoon en veilig om te drinken. Volgens drinkwaterbedrijf Vitens tonen de laatste testresultaten dit aan. Daarmee vervalt het advies om het water uit de kraan eerst te koken voor gebruik.
14 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Een 35-jarige man uit Rotterdam blijft twee weken langer vastzitten voor mogelijke betrokkenheid bij een dodelijke schietpartij zaterdagavond. De man wordt verdacht van doodslag en het bezit van een vuurwapen, meldt het Openbaar Ministerie. Bij het incident in een huis aan de Zevenkampse Ring in het Rotterdamse stadsdeel Prins Alexander werd een 41-jarige Rotterdammer gedood.
15 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft een celstraf van zes maanden geëist tegen de 20-jarige Houdaifa L. uit Utrecht voor het verlaten van de plek van een dodelijk ongeluk. Bij de crash op 3 oktober vorig jaar op de A50 bij het knooppunt Valburg kwamen twee 21-jarige mannen uit Utrecht om het leven. Een 25-jarige man uit Oss raakte zwaargewond. De auto vervoerde een grote kluis die was gestolen uit een autobedrijf in Vaassen.
15 uur geleden