AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - De stank van zaterdag bij het Concertgebouw in Amsterdam werd veroorzaakt door boterzuur. Volgens een woordvoerder van de politie is vastgesteld dat deze stof het gebouw is binnengebracht. De politie doet onderzoek en heeft nog niemand aangehouden.
1 uur geleden
MOERGESTEL (ANP) - De politie heeft de vader van de twee kinderen die zwaargewond zijn gevonden in een woning in Moergestel nog niet gesproken. Dat laat een woordvoerster van de politie weten. Volgens haar is het onderzoek naar wat er is gebeurd nog volop gaande.
2 uur geleden
ALMERE (ANP) - Het programma Even tot Hier heeft 3.182.651 euro opgehaald voor ambulances en medische hulpgoederen voor Oekraïne. Dat werd zaterdag bekendgemaakt in de seizoensafsluiter van het BNNVARA-programma.
13 uur geleden
MOERGESTEL (ANP) - In een woning aan de Janus Rooijakkersstraat in Moergestel (Noord-Brabant) zijn zaterdagavond twee zwaargewonde kinderen aangetroffen. De vader van de kinderen is volgens de politie de man die eerder op de avond vermoedelijk als spookrijder betrokken was bij een ongeluk op de A58. Bij dat ongeluk raakten vier mensen gewond, onder wie de spookrijder.
14 uur geleden
DE BILT (ANP) - Het KNMI waarschuwt met code geel voor dichte mist in Zuid-Holland en Utrecht. Voor de provincies Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg had het weerinstituut eerder op de avond om dezelfde reden al code geel afgegeven.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De vrijlating van 123 politieke gevangenen in Belarus is volgens demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) "goed nieuws", maar hij wijst er ook op dat nog veel tegenstanders van president Aleksandr Loekasjenko vastzitten.
16 uur geleden
DE BILT (ANP) - In het zuidoosten kan het zaterdagavond en in de nacht naar zondag plaatselijk erg mistig zijn. Het KNMI heeft voor de provincies Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg code geel afgegeven in verband met de dichte mist. Volgens het weerinstituut kan het verkeer daar last van hebben. Op sommige plekken is het zicht minder dan 200 meter.
17 uur geleden