AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
DOETINCHEM (ANP) - Meer mensen vertrekken na Koningsdag uit Doetinchem en de treinen worden drukker, laat een woordvoerder van Arriva weten. De vervoersmaatschappij ziet dat het perron vol staat.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De gemeente Amsterdam roept op niet meer naar de stad te komen om de drukte voor Koningsdag. "Het is op veel plekken te druk in de stad. Kom niet meer naar Amsterdam toe en vier Koningsdag ergens anders", zegt een woordvoerster.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De gemeente Amsterdam roept op niet meer naar het centrum te komen, omdat het er te druk is. "Kom niet naar het centrum en vier Koningsdag elders in de stad", aldus een woordvoerster van de gemeente.
3 uur geleden
DOETINCHEM (ANP) - Koning Willem-Alexander heeft in een videoboodschap voorafgaand aan Koningsdag in Doetinchem stilgestaan bij het overlijden van paus Franciscus. "De gemeenschapszin van paus Franciscus is ook een kenmerk van Koningsdag", zei de koning in het filmpje op NPO 1.
6 uur geleden
DOETINCHEM (ANP) - Burgemeester Mark Boumans van Doetinchem kijkt uit naar een "mooie en bijzondere dag in het hart van de Achterhoek". Boumans is "heel erg blij" dat de koninklijke familie zijn stad heeft gekozen om de verjaardag van koning Willem-Alexander te vieren. "We hebben een mooi programma in elkaar gezet, waarin de Achterhoek centraal staat."
7 uur geleden
DOETINCHEM (ANP) - Bezoekers beginnen het centrum van Doetinchem te vullen om het bezoek van de koninklijke familie te kunnen volgen. Het is best druk, ziet een ANP-verslaggever. Langs de route zijn de huizen versierd, overal hangen vlaggen die speciaal voor het bezoek ontworpen zijn.
8 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De gemeente Utrecht roept vrijdagavond op niet meer naar de stad te komen, omdat het te druk is door de viering van koningsnacht. Op verschillende plekken in de stad zijn evenementen georganiseerd.
20 uur geleden