AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
BILTHOVEN (ANP) - Binnen een paar honderd meter van elk huis een speelplek voor kinderen en vanuit elke woning zicht op groen: dit zijn enkele van de 'vuistregels' die het RIVM heeft opgesteld voor de inrichting van de openbare ruimte. Beleidsmakers kunnen de regels gebruiken om de ruimte zo in te richten dat mensen zich prettiger voelen en zich gezonder gaan gedragen.
16 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse musea trekken nog altijd minder bezoekers dan voor de coronapandemie. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2024 werden musea bijna 32 miljoen keer bezocht, ongeveer evenveel als een jaar eerder. Daarmee ligt het aantal bezoeken nog 2 miljoen achter op de cijfers van 2019, het jaar voor corona.
45 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Een wachtwoord of vinger- en gezichtsscan zijn in Nederland de meest gebruikte maatregelen om apparaten te beveiligen. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat keek ook naar welke groepen het vaakst digitale veiligheidsmaatregelen treffen. Dat blijken mannen en mensen met een hbo- of universitaire opleiding te zijn.
49 minuten geleden
UTRECHT (ANP) - De NS heeft dit jaar meer treinen ingezet en mede daardoor meer mensen vervoerd dan vorig jaar, blijkt uit de eindejaarsprognose van de spoorvervoerder. Verder is de kans op een zitplek voor reizigers gelijk gebleven aan 2024 en reden treinen vaker op tijd, maar hadden mensen wel veel last van verstoringen en werkzaamheden.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Bij de pro-Israëlmanifestatie op de Dam zijn woensdagavond vier personen aangehouden, meldt de politie. Ze zijn aangehouden voor het verstoren van de demonstratie en het afsteken van een "rookpot", aldus een woordvoerder. De personen zitten vast.
8 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Choreograaf Hans van Manen is op 93-jarige leeftijd overleden. Dat laat het Nationale Opera & Ballet weten aan het ANP. Van Manen stierf woensdagavond in zijn huis in Amsterdam een natuurlijke dood. De details over de uitvaart worden op een later moment bekendgemaakt.
9 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Onder Amsterdamse studenten gaat een seksistisch sinterklaasgedicht rond waarin respectloos en met naam en toenaam wordt gerijmd over vrouwelijke leden van de corporale studentenvereniging ASC/AVSV. De verantwoordelijke leden zijn daarvoor geschorst, laat rector Quirine Postma van ASC/AVSV woensdagavond weten.
9 uur geleden