AIVD: dreigingsbeeld voor Nederland in 2023 in veel opzichten slechter
ZOETERMEER (ANP) - Het grimmige dreigingsbeeld voor Nederland is het afgelopen jaar "in veel opzichten slechter geworden", dat stelt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dinsdag in het jaarverslag over 2023. Het wereldwijde jihadisme vormde ook vorig jaar nog altijd de voornaamste dreiging voor Nederland, volgens de dienst.
Zo hebben Westerse inlichtingendiensten "een tiental" aanslagplannen verijdeld in Europa. In Duitsland werd rond de jaarwisseling een aanslag voorkomen rond de Dom in Keulen. Daar zouden islamisten van plan zijn geweest om een aanslag te plegen met een auto. Ook werd begin 2023 een aanslag verijdeld op het Nederlandse consulaat in Istanbul.
In Nederland zijn in vier zaken mensen aangehouden nadat de AIVD had gewaarschuwd in een ambtsbericht. De dienst zag afgelopen jaar een opleving van het jihadisme en een toegenomen dreiging, aangejaagd door koranvernielingen en het conflict tussen Israël en Hamas. De beweging viel op 7 oktober Israël aan, waarbij honderden mensen werden gedood. "Het conflict in Gaza heeft in 2023 gezorgd voor verharding van extremistische standpunten", aldus de AIVD.
Russische beïnvloeding
Ook de oorlog tussen Oekraïne en Rusland zorgt nog altijd voor dreiging. De dienst ziet dat de opstelling van de Russen ten opzichte van het Westen het afgelopen jaar is verhard.
Volgens de AIVD is de "machtsbalans die er in de wereld lang was, uit evenwicht" en dat maakt de situatie "mede zo precair". Het leidt ertoe dat landen proberen economisch voordeel te halen door cyberaanvallen, maar ook door spionage of zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. "Soms met grote brutaliteit", ziet de dienst. "Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Aantasting verdienvermogen
De AIVD gaat dit jaar het onderzoek naar de dreiging uit China opvoeren. "Het land tast het verdienvermogen van het Nederlandse bedrijfsleven aan door cyberaanvallen, gebruik van spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export", ziet de dienst. "China is daadwerkelijk in staat de verhoudingen in de wereld naar zijn hand te zetten. De gevolgen daarvan voor Nederland kunnen ingrijpend zijn."
Daarnaast onderzocht de AIVD ook criminele netwerken die de democratische rechtsorde zouden bedreigen door "extreem geweld, infiltratie en corruptie". Volgens de dienst vormen deze netwerken een probleem voor de nationale veiligheid. "De bescherming daarvan is een taak van de AIVD."
Meer uit Binnenland
UTRECHT (ANP) - De rechter heeft de voor komende maandag aangekondigde staking in het busvervoer in de regio Twente verboden. Dat betekent dat de bussen in steden als Almelo, Enschede, Hengelo en Oldenzaal op 6 mei toch gewoon rijden. Vervoersbedrijf Arriva had een kort geding aangespannen om de staking, die was aangekondigd door vakbond FNV, te voorkomen.
6 uur geleden
PHILIPSBURG (ANP) - Op Sint-Maarten is vrijdagochtend (lokale tijd) de nieuwe regering van het eiland beëdigd onder leiding van premier Luc Mercelina. De ministersploeg is nog niet compleet; de screeningsprocedure van twee beoogde ministers is na meer dan twee maanden nog niet afgerond. Regeringspartij PFP eist duidelijkheid hierover.
8 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Tientallen mensen zijn vrijdagavond samengekomen in Amsterdam voor een herdenking en wake voor Gaza en de Holocaust. Bij het Homomonument op de Westermarkt hebben ze een hoop bloemen en knuffels neergelegd en er zijn kaarsen aangestoken.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In meerdere plaatsen worden asielzoekers en Oekraïense vluchtelingen betrokken bij de dodenherdenkingen zaterdag. Ze dragen gedichten voor, zingen liederen of leggen kransen.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Op de Nederlandse wegen staat ruim 450 kilometer file, meldt Rijkswaterstaat. Daarmee is het de drukste vrijdagmiddagspits tot nu toe van 2024. "De fileteller maakt overuren", aldus de verkeersdienst.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - PVV, VVD, NSC en BBB hebben vrijdag van het Centraal Planbureau (CPB) de doorrekening ontvangen van de plannen die ze op tafel hebben gelegd tijdens hun onderhandelingen, meldt een woordvoerster van de kabinetsformatie. Nu de financieel-economische gevolgen van de beoogde maatregelen zijn berekend, zullen de formerende partijen knopen moeten gaan doorhakken, zo kondigden de twee informateurs Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol onlangs aan.
11 uur geleden
ARNHEM (ANP) - De provincie Gelderland heeft vrijdag een vergunning verleend voor het gebruik van een paintballgeweer tegen een wolf op de Noord-Veluwe. De provincie meldt dat het doel is de wolf te leren mensen niet te benaderen. Met name in de omgeving van Ermelo duikt de laatste tijd geregeld een wolf op die niet schuw meer is en mensen benadert.
11 uur geleden