Afstappen van toeslagen kan, maar is duur, moeilijk en risicovol
DEN HAAG (ANP) - De politieke wens om van het toeslagenstelsel af te stappen, kan worden waargemaakt. Maar aan elk alternatief kleven nadelen, zo staat in een rapport in opdracht van het kabinet waarin achttien opties zijn uitgewerkt. Bovendien duurt het, afhankelijk van de variant waar de politiek voor kiest, in elk geval meerdere kabinetsperiodes voordat zo'n alternatief goed en wel werkt. Daarnaast is vrijwel elke variant minder gericht en daardoor vaak duurder. Juist mensen met een kleine portemonnee, die het meest afhankelijk zijn van toeslagen, kunnen geraakt worden.
Veel partijen willen af van het toeslagenstelsel. Mede door het toeslagenschandaal is de afkeer tegen het ingewikkelde systeem gegroeid. Het stelsel zorgt ervoor dat mensen uiterst gericht inkomensondersteuning van de overheid krijgen. In 2024 ontvangen 8 miljoen mensen in totaal 20 miljard euro aan toeslagen. Maar juist door die precisie is het stelsel erg complex. Als iemand onverwacht te veel toeslagen ontvangt, moet die persoon bovendien voorgeschoten toeslagen terugbetalen.
Omdat het alternatief voor de kinderopvangtoeslag (bijna gratis kinderopvang) verder is uitgewerkt, is die toeslag als enige niet meegenomen in het rapport.
Drie richtingen
Een nieuw kabinet kan volgens het rapport grofweg drie richtingen kiezen: het afschaffen van het hele stelsel met een volledig alternatief voor toeslagen, specifieke opties voor elk van de drie toeslagen (huurtoeslag, zorgtoeslag en het kindgebonden budget) en het fundamenteel aanpassen van het huidige stelsel. De toeslagen kunnen bijvoorbeeld vervangen worden door een grote belastingkorting, of ze kunnen worden gebundeld in één centrale "basisbehoeftetoeslag".
Maar het rapport geeft een nieuw kabinet ook een breed scala aan andere mogelijkheden. In plaats van huurtoeslag kunnen de huren bijvoorbeeld worden gematigd. De overheid compenseert dan verhuurders hiervoor. Het herzien, aanpassen of afschaffen van toeslagen is hoe dan ook "makkelijker gezegd dan gedaan", wordt duidelijk uit het rapport. In veel gevallen wordt de steun minder gericht. De doelgroep wordt groter, en mensen met de kleinste portemonnee krijgen niet altijd meer de meeste steun. Nieuwe regelingen zijn vaak duurder, en het overstappen zal de overheid sowieso veel geld kosten. Dit zal bovendien lang duren.
Eén genoemd alternatief voor de huurtoeslag zal zeker dertig jaar duren. Hoewel dit een uitschieter is, eisen bijna alle varianten jaren aan voorbereidingstijd en invoering. Daarbij moet de wet die zo'n hervorming mogelijk maakt ook nog worden behandeld in beide Kamers.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister van Buitenlandse Zaken David van Weel heeft in een bericht op X laten weten dat de "inzet van de Verenigde Staten" bij de onderhandeling over vrede tussen Rusland en Oekraïne wordt gewaardeerd, maar dat de "druk op Rusland" opgevoerd moet blijven worden "zodat zij hun oorlog stoppen".
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten is diep geschokt door de dodelijke steekpartij in Suriname, waar volgens Surinaamse media negen mensen bij zijn omgekomen. Een man heeft in Meerzorg zijn eigen kinderen en buren doodgestoken. De politie schoot hem in zijn benen en wist hem te overmeesteren.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten wil het financiële deel van de formatiegesprekken met CDA en VVD dinsdag "voor een groot deel" voor elkaar hebben. In januari wil Jetten ook met andere partijen praten.
6 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - De Blankenburgverbinding levert veel minder geld op dan verwacht. De tunnel die de A20 bij Vlaardingen verbindt met de A15 bij Rozenburg zou dit jaar naar schatting ongeveer 75 miljoen euro opleveren, maar dat bedrag is bijgesteld naar 25 miljoen. Dat bevestigt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat na berichtgeving door RTL Nieuws.
1 week geleden
DEN HAAG (ANP) - Het gaat niet lukken om per 1 januari 2026 een soepelere stikstofgrens te regelen, zei demissionair landbouwminister Femke Wiersma (BBB) na afloop van de ministerraad. Haar partij wilde graag de waarde verhogen vanaf wanneer een stikstofvergunning nodig is, maar de plannen hiervoor moeten nog verder worden uitgewerkt. Wiersma hoopt dit "zo snel mogelijk" te kunnen doen, maar kan nog niet zeggen wanneer het wel kan.
1 week geleden
DEN HAAG (ANP) - Luchthaven Schiphol mag nog twee jaar door zonder natuurvergunning. Dat heeft de ministerraad vrijdag besloten. In juni vernietigde de rechtbank in Den Haag de natuurvergunning van de nationale luchthaven, omdat deze niet zorgvuldig was voorbereid en gemotiveerd.
1 week geleden
DEN HAAG (ANP) - Landbouwminister Femke Wiersma (BBB) geeft gehoor aan een motie van de Tweede Kamer, die haar oproept voorlopig geen regels te versoepelen voor het uitrijden van mest. Wiersma zei dat vrijdag na afloop van de ministerraad.
1 week geleden