Afstappen van toeslagen kan, maar is duur, moeilijk en risicovol
DEN HAAG (ANP) - De politieke wens om van het toeslagenstelsel af te stappen, kan worden waargemaakt. Maar aan elk alternatief kleven nadelen, zo staat in een rapport in opdracht van het kabinet waarin achttien opties zijn uitgewerkt. Bovendien duurt het, afhankelijk van de variant waar de politiek voor kiest, in elk geval meerdere kabinetsperiodes voordat zo'n alternatief goed en wel werkt. Daarnaast is vrijwel elke variant minder gericht en daardoor vaak duurder. Juist mensen met een kleine portemonnee, die het meest afhankelijk zijn van toeslagen, kunnen geraakt worden.
Veel partijen willen af van het toeslagenstelsel. Mede door het toeslagenschandaal is de afkeer tegen het ingewikkelde systeem gegroeid. Het stelsel zorgt ervoor dat mensen uiterst gericht inkomensondersteuning van de overheid krijgen. In 2024 ontvangen 8 miljoen mensen in totaal 20 miljard euro aan toeslagen. Maar juist door die precisie is het stelsel erg complex. Als iemand onverwacht te veel toeslagen ontvangt, moet die persoon bovendien voorgeschoten toeslagen terugbetalen.
Omdat het alternatief voor de kinderopvangtoeslag (bijna gratis kinderopvang) verder is uitgewerkt, is die toeslag als enige niet meegenomen in het rapport.
Drie richtingen
Een nieuw kabinet kan volgens het rapport grofweg drie richtingen kiezen: het afschaffen van het hele stelsel met een volledig alternatief voor toeslagen, specifieke opties voor elk van de drie toeslagen (huurtoeslag, zorgtoeslag en het kindgebonden budget) en het fundamenteel aanpassen van het huidige stelsel. De toeslagen kunnen bijvoorbeeld vervangen worden door een grote belastingkorting, of ze kunnen worden gebundeld in één centrale "basisbehoeftetoeslag".
Maar het rapport geeft een nieuw kabinet ook een breed scala aan andere mogelijkheden. In plaats van huurtoeslag kunnen de huren bijvoorbeeld worden gematigd. De overheid compenseert dan verhuurders hiervoor. Het herzien, aanpassen of afschaffen van toeslagen is hoe dan ook "makkelijker gezegd dan gedaan", wordt duidelijk uit het rapport. In veel gevallen wordt de steun minder gericht. De doelgroep wordt groter, en mensen met de kleinste portemonnee krijgen niet altijd meer de meeste steun. Nieuwe regelingen zijn vaak duurder, en het overstappen zal de overheid sowieso veel geld kosten. Dit zal bovendien lang duren.
Eén genoemd alternatief voor de huurtoeslag zal zeker dertig jaar duren. Hoewel dit een uitschieter is, eisen bijna alle varianten jaren aan voorbereidingstijd en invoering. Daarbij moet de wet die zo'n hervorming mogelijk maakt ook nog worden behandeld in beide Kamers.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) "doet een dringend beroep op de Tweede Kamer" om donderdag niet in te stemmen met de asielnoodmaatregelenwet. Een stemming over de zogeheten Wet Versterking regie volkshuisvesting moet uitgesteld worden, aldus VNG. Volgens de vereniging bevatten beide wetten amendementen "die juridisch onhoudbaar zijn en onwenselijke gevolgen hebben voor de uitvoering op lokaal niveau", zo wordt gesteld in een verklaring.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederland gaat eenzijdig maatregelen nemen tegen Israël als Europa het daar later deze maand niet over eens wordt. Dat zei demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) woensdag in de Tweede Kamer. Hij blijft zich inzetten voor Europese actie omdat die veel effectiever is.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Teun Struycken van Rechtsbescherming (NSC) heeft het voorstel voor een nieuwe transgenderwet ingetrokken, meldt de demissionaire bewindsman in een brief. De wet was nog niet volledig door de Tweede Kamer behandeld. Maar een meerderheid heeft al meerdere keren verzocht om de wet in te trekken, in april voor het laatst. De wet zou het mensen makkelijker hebben gemaakt om het geslacht in een geboorteakte en paspoort te wijzigen.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider Dilan Yeşilgöz vindt dat haar tweet over Douwe Bob niet heeft geholpen om de dialoog te voeren over het recht van Joden om zichzelf te zijn. In een videoboodschap op X blijft ze achter de inhoud van haar eerdere bericht staan: "Is Douwe Bob een Jodenhater? Ik denk het niet. Is het ontkennen van het recht op een Joodse staat en het verketteren van zionisme Jodenhaat? Ja, dat is het wel."
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De PVV stemt donderdag in met beide wetsvoorstellen die het kabinet heeft ingediend om het asielbeleid flink strenger te maken. Dat laat partijleider Geert Wilders weten op X. Hij sprak eerder al steun uit voor de asielnoodmaatregelenwet, maar nu dus ook voor de wet die de invoering van een tweestatusstelsel regelt.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Sophie Hermans heeft niet gesolliciteerd voor een plek op de kieslijst van haar partij VVD bij de komende Kamerverkiezingen eind oktober, bevestigt de partij na berichtgeving van EW. "Dat hoofdstuk is voor mij gesloten", zegt vicepremier en klimaatminister in een interview met het weekblad.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - GroenLinks-PvdA wil sociale huurders compenseren voor het nadeel dat zij ondervinden van de afschaffing van de salderingsregeling voor zonnepanelen. De partij wil daarvoor het geld gebruiken dat vanaf 2027 is gereserveerd voor de herinvoering van rode diesel voor de landbouw.
7 uur geleden