Advies: raad voor onderzoek naar Friese taal en onderwijs in Fries
AMSTERDAM (ANP) - Er moet een speciale raad worden opgericht die de samenwerking regelt op het gebied van onderzoek naar en onderwijs in de Friese taal. Dat zegt de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het Rijk moet ook "duurzaam investeren" in ten minste één zelfstandige bacheloropleiding Fries "met de daarvoor benodigde staf, waaronder een fulltime hoogleraar Fries", vindt het gezelschap. Alleen met deze initiatieven kunnen genoemd onderzoek en onderwijs nog een goede toekomst hebben.
De KNAW wijst erop dat het Fries de tweede officiële rijkstaal is en dat Nederland zich eerder heeft verplicht om deze taal te beschermen en te bevorderen. Maar het gaat op het wetenschappelijke vlak niet de goede kant op: "De laatste decennia is er een verzwakking te zien van de frisistiek in Nederland. Alle zelfstandige universitaire opleidingen zijn verdwenen, op één na zijn alle leerstoelen opgeheven, studentenaantallen binnen het weinige onderwijs dat nog over is zijn klein en de financiering van dat onderwijs is dus problematisch", stelt de Akademie.
In de op te richten raad voor de frisistiek moeten deskundigen worden verenigd van de Rijksuniversiteit Groningen (de voor de hand liggende standplaats van de bachelor), de Fryske Akademy, NHL Stenden Hogeschool en wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Utrecht.
Te weinig studenten
De bachelor moet verder "geen reservaat" worden, aldus de Akademie: "Het moet voor studenten van andere opleidingen ook mogelijk zijn om vakken binnen deze bachelor te volgen."
De KNAW presenteerde het advies donderdag, nadat de organisatie eerder onder meer concludeerde dat er te weinig studenten Fries zijn "om de ambitie van de provincie waar te maken om in 2030 op alle scholen het vak Fries volledig aan te bieden". Het is volgens de Akademie meer dan een Friese kwestie alleen, de situatie "verdient aandacht vanuit nationaal perspectief".
Meer uit Binnenland
ROTTERDAM (ANP) - Het Nationaal Vuurwerk in Rotterdam gaat bij de komende jaarwisseling waarschijnlijk toch door. Een meerderheid van de Rotterdamse gemeenteraad stemde donderdagavond onverwacht voor een op het laatste moment opgestelde motie om eenmalig alsnog geld vrij te maken voor het evenement.
2 uur geleden
BELÉM (ANP) - Klimaatbeleid moet veel meer dan nu gaan over de gezondheid van mensen. Met die boodschap is de Nederlandse arts en onderzoeker Evelyn Brakema naar de klimaattop in Brazilië gereisd. "Ik kan in mijn spreekkamer veel doen voor mensen, maar het allerbelangrijkste dat je kunt doen voor de volksgezondheid is ambitieus klimaatbeleid maken", zegt Brakema, die naast haar werk voorzitter is van de Groene Zorg Alliantie.
10 uur geleden
BREDA (ANP) - Nederland moet nu al kijken welke randvoorwaarden nodig zijn om grote waterbeschermingsprogramma's zoals de Deltawerken in de komende jaren uit te voeren. Die boodschap gaf Deltacommissaris Co Verdaas op het jaarlijkse Deltacongres in Breda. Volgens Verdaas moeten grote keuzes worden gemaakt over het waterbeheer, maar is het ook noodzakelijk dat daarvoor genoeg menskracht is en dat de wetgeving daarop aansluit.
10 uur geleden
HAARLEM (ANP) - Na een explosie aan de Archimedeskade in Haarlem heeft de politie een minderjarige verdachte aangehouden. Een politiewoordvoerder wil in verband met de privacy van de verdachte niets delen over de woonplaats, leeftijd of het geslacht, alleen dat het om een tiener gaat.
10 uur geleden
HOUTEN (ANP) - Het aantal zachte dagen in Nederland, waarop de temperatuur 15 graden of hoger is, is dit jaar opgelopen tot 207. Daarmee is een nieuw record gevestigd, meldt Weeronline. Het vorige record stond op 206 dagen en werd gehaald in 2022 en 2014. De meetreeks loopt sinds 1901.
11 uur geleden
DRIEBERGEN (ANP) - Drie schadelijke programma's waarmee cybercriminelen inbraken en gegevens stalen, zijn deze week uit de lucht gehaald. Volgens de politie "is het hele businessmodel van veel cybercriminelen tegelijkertijd verstoord".
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Pas vanaf 2030 krijgen vrouwen met zeer dicht borstweefsel niet alleen een röntgenfoto voor de screening van borstkanker, maar ook een MRI-scan. In het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA) was al afgesproken dat hier geld voor komt, maar volgens demissionair staatssecretaris Judith Tielen (Volksgezondheid) duurt het "nog enkele jaren voordat noodzakelijke stappen en goede voorbereiding afgerond zijn".
12 uur geleden