Advies: arbeidsongeschiktheidsstelsel kan en moet veel simpeler
DEN HAAG (ANP) - Inkomensregelingen voor mensen die door een aandoening of beperking niet (meer) kunnen werken, moeten hoe dan ook veel simpeler worden. Er zijn verschillende varianten nodig, maar juist voor een groep voor wie het stelsel "onevenredig slecht uitpakt", de vroeggehandicapten, kan de commissie nog geen structurele oplossing aanbevelen. In totaal ontvingen vorig jaar ruim 790.000 mensen een arbeidsongeschiktheidsuitkering.
Voor werkenden zijn er grofweg drie paden te bewandelen door een nieuw kabinet, waarbij versimpeling sowieso nodig zal zijn, stelt de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) in een rapport dat donderdag is aangeboden aan het demissionaire kabinet. Complexiteit is vaak het gevolg van "regeldrift en doelmatigheidsdrang" vanuit de politiek, aldus de commissie. Bijna iedereen die het stelsel nodig heeft, loopt hier tegenaan. Mensen vallen buiten de boot of durven niet weer te gaan werken uit angst inkomen te verliezen.
Vooral mensen die vanaf hun geboorte of jeugd al een beperking hebben waardoor ze niet (goed) kunnen werken (vroeggehandicapten) raken verstrikt in een "doolhof aan regelingen". Vroeggehandicapten kunnen afhankelijk van hun situatie een Wajong-uitkering of een WIA aanvragen, of ze belanden in de Participatiewet.
Begeleiding
Voor deze groep moet het systeem vooral worden bijgestuurd, zodat ze met begeleiding een weg door het doolhof vinden. Het UWV moet bijvoorbeeld contact houden met Wajong-ontvangers, en gemeenten moeten één vast contactpersoon hebben. Gemeenten moeten daarnaast dagbesteding en scholing aanbieden om deze mensen te helpen wel aan het werk te kunnen. Werkgevers moeten meer geld krijgen als ze mensen met arbeidsbeperkingen in dienst nemen, om hen goed te begeleiden. Dit alles zal gemeenten geld kosten, verwacht de commissie.
Het huidige stelsel kan verbeterd worden, door van alle regelingen, waaronder de Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA) en de Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten naar één "uitkeringsregime" te gaan. Nog steeds wordt gemeten hoeveel procent iemand minder kan verdienen door diens aandoening, maar mensen komen wel sneller in aanmerking.
In de tweede optie staat werk centraal. In de eerste drie tot vijf jaar krijgen mensen een re-integratie-uitkering van 70 procent van hun oude loon. In die tijd wordt actief gezocht naar een (nieuwe) werkgever. Pas als blijkt dat iemand niet meer (helemaal) aan het werk kan, krijgt diegene een arbeidsongeschiktheids-einduitkering. In de laatste variant wordt één regeling gezocht voor alle werkenden, in loondienst of zelfstandig. Vooral voor mensen die een flexibele en onzekere baan hebben, biedt dit meer zekerheid.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Er wordt momenteel gewerkt aan het weghalen van een deel van de Nederlandse militairen uit Irak. Dat zei demissionair defensieminister Ruben Brekelmans aan tafel bij Café Kockelmann op NPO 1. De minister zei dat hij mogelijk op zeer korte termijn al meer kan melden, als de militairen veilig zijn geland.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het protest in Den Haag tegen de NAVO, die dinsdag en woensdag zijn jaarlijkse top in de stad houdt, is geëindigd op het Malieveld. De demonstranten kwamen daar even voor 18.00 uur aan na een wandeling langs het Vredespaleis. De organisatie schatte dat ongeveer 5000 mensen deelnamen aan het protest, dat zonder grote problemen is verlopen.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De deelnemers aan het Nationaal Burgerberaad Klimaat presenteren hun advies over het klimaatbeleid twee maanden later dan gepland aan het demissionaire kabinet en de Tweede Kamer. De aanbieding van hun advies stond gepland voor 29 september, maar is uitgesteld tot eind november, een maand na de verkiezingen. De organisatie zegt het advies graag te willen aanbieden aan een nieuw gekozen Tweede Kamer, "met een frisse blik en een nieuw mandaat".
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Weggebruikers in de Randstad moeten vanaf zondagmiddag rekening houden met veel hinder door de wegafsluitingen rond de NAVO-top. De A5, A44, N44 en de N440 zijn tot vrijdag deels of helemaal dicht, en ook op de A4 en N434 wordt veel hinder verwacht. Ook regionale en lokale wegen in en rond Den Haag, Wassenaar, Katwijk, Noordwijk, Haarlemmermeer, Leiden en Rotterdam gaan deels of helemaal dicht.
9 uur geleden
VLISSINGEN (ANP) - De gemeente Vlissingen organiseert maandag of dinsdag een bijeenkomst voor mensen die willen praten over de twee schietpartijen van dit weekend in de Zeeuwse stad. Burgemeester Bas van den Tillaar spreekt van "zeer ernstige gebeurtenissen".
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Voor Nederlandse reizigers die vastzitten in Israël, wordt busvervoer geregeld naar Egypte. Van daaruit kunnen zij dan met commerciële vluchten terugkeren naar huis. Dat heeft demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) zondag gezegd.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Duizenden mensen lopen zondag door Den Haag voor een demonstratie tegen de NAVO, die dinsdag en woensdag zijn jaarlijkse top in de stad houdt. De betogers komen onder meer langs de Hofvijver. Hun bestemming is het Vredespaleis.
10 uur geleden