5G zit vliegtuigen dwars, maar alleen in de Verenigde Staten
AMSTERDAM (ANP) - De luchtvaartsector is in rep en roer over de uitrol van 5G-netwerken in de Verenigde Staten. Die kunnen voor gevaar zorgen omdat die netwerken mogelijk de radiohoogtemeter storen die in elk vliegtuig aanwezig is. Bij landingen zonder goed zicht moeten piloten op die hoogtemeters kunnen vertrouwen, maar sommige types van die hoogtemeters gebruiken vrijwel dezelfde frequentie als de 5G-netwerken.
Dinsdag maakten de grote Amerikaanse telecombedrijven AT&T en Verizon bekend de uitrol rond meer Amerikaanse luchthavens te staken. Begin deze maand hadden ze al toegezegd in de buurt van vijftig luchthavens 5G een half jaar later aan te zetten, nu zijn daar nog eens 24 luchthavens bij gekomen.
Door die uitbreiding heeft luchtvaartmaatschappij KLM geen problemen. Het Nederlandse bedrijf vliegt alleen op grote luchthavens waarvoor het uitstel geldt. Bij andere luchtvaartmaatschappijen, met name Amerikaanse, leidden de 5G-problemen wel tot uitgestelde of omgeleide vluchten. Ook moesten ze in sommige gevallen de dienstregeling omgooien om vliegtuigen die geen last hebben van de storingen in te zetten op vliegvelden met 5G.
Meerdere frequenties
De Verenigde Staten zijn niet het eerste land waar 5G uitgerold wordt, maar in landen als Frankrijk en Japan leverde het snelle mobiele netwerk geen veiligheidsproblemen op. Volgens de Amerikaanse luchtvaarttoezichthouder FAA komt dat door de manier waarop het netwerk in de VS wordt ingericht.
5G bestaat uit meerdere frequenties. Zo zijn er de bekende frequenties die eerdere mobiele dataverbindingen als 3G en 4G ook benutten. Die veroorzaken geen problemen. Bij 5G is er echter ook een hogere frequentieband die qua frequentie rond de 3,5 Ghz ligt en deze vormt het probleem. In Nederland zijn de frequenties voor deze band nog niet geveild, onder meer omdat een afluisterstation van Defensie in het Friese Burum nog van die frequentie gebruikmaakt.
Verschillen
In bijvoorbeeld Frankrijk is die 3,5 Ghz-band, die de hoge snelheden mogelijk maakt maar waarvan de golven minder ver reiken, wel al in gebruik. Daar zijn geen problemen. De FAA haalt dat zelf ook aan en geeft aan dat er wel verschillen zijn met hoe het 5G-net daar is opgebouwd. Zo willen de Amerikaanse providers zendmasten met een veel hogere capaciteit plaatsen. Die gaan 2,5 keer zoveel stroom gebruiken en dus reiken de signalen ook verder.
In Frankrijk moeten de 5G-antennes ook naar beneden geknikt worden zodat de golven in de richting van de grond gaan. In de VS hoeft dat niet. Tenslotte worden er ook frequenties gebruikt die net iets verder van die van de vliegtuigapparatuur af liggen.
De komende tijd gaan de FAA, vliegtuigbouwers en makers van de hoogtemeters kijken of de storingen echt tot problemen kunnen leiden. Ook wordt gekeken of die opgelost kunnen worden. Als dat niet kan, dan moeten de hoogtemeters in veel vliegtuigen mogelijk vervangen worden.
Meer uit Financieel
PARIJS (ANP/BLOOMBERG) - Airbus heeft vrijdag gewaarschuwd dat een groot aantal vliegtuigen van het type A320 een onmiddellijke softwarefix nodig kunnen hebben na een recent incident met een vliegtuig van het Amerikaanse JetBlue Airways. Dat toestel had te maken met plotseling hoogteverlies omdat de besturing verstoord zou zijn geraakt door "intense zonnestraling".
3 uur geledenBERLIJN (ANP/DPA) - Ongeveer 3000 werknemers van distributiecentra van Amazon in Duitsland hebben vrijdag tijdens Black Friday het werk neergelegd in een loonconflict met vakbond Verdi. De staking trof grote distributiecentra van Amazon in onder meer Dortmund, Graben, Koblenz en Bad Hersfeld.
4 uur geledenAMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op de aandelenbeurs in Amsterdam is vrijdag op de laatste handelsdag van november met kleine winst gesloten. Over de gehele maand leed de hoofdgraadmeter op het Damrak wel verlies.
5 uur geledenAMSTERDAM (ANP) - Nederlanders hebben in de week voor Black Friday meer aankopen gedaan dan in de week voor het koopjesfestijn vorig jaar. Dit komt naar voren uit cijfers die iDEAL rond Black Friday en Cyber Monday dagelijks publiceert.
5 uur geledenBEIJING (ANP/RTR) - De Chinese eigenaar van Nexperia heeft de Nederlandse tak van de chipmaker vrijdag beschuldigd van samenzwering om een niet-Chinese toeleveringsketen op te zetten. Ook beweerde eigenaar Wingtech dat Nexperia Nederland het moederbedrijf permanent van zijn controle wil ontdoen.
6 uur geledenAMSTERDAM (ANP) - Vakbond FNV heeft tot 17 december om met een definitief hervormingsplan te komen. Als de groepen die nu tegenover elkaar staan binnen de grootste vakbond van Nederland er dan nog niet uit zijn, grijpt de ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam in. Dat heeft de rechter vrijdag gezegd na een urenlange en rumoerige zitting over het oplossen van de bestuurscrisis binnen de bond.
7 uur geledenNEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn vrijdag hoger geopend. Beleggers namen weinig risico op de laatste handelsdag van een turbulente beursmaand. November werd gekenmerkt door twijfel over de hoge waarderingen van de AI-bedrijven en onzekerheid over een verdere renteverlaging door de Federal Reserve. Wall Street bleef donderdag dicht voor Thanksgiving Day en is op Black Friday slechts een halve dag geopend. De New Yorkse beurzen sluiten op deze voor retailers belangrijke koopjesdag om 19.00 uur Nederlandse tijd.
8 uur geleden