5G zit vliegtuigen dwars, maar alleen in de Verenigde Staten
AMSTERDAM (ANP) - De luchtvaartsector is in rep en roer over de uitrol van 5G-netwerken in de Verenigde Staten. Die kunnen voor gevaar zorgen omdat die netwerken mogelijk de radiohoogtemeter storen die in elk vliegtuig aanwezig is. Bij landingen zonder goed zicht moeten piloten op die hoogtemeters kunnen vertrouwen, maar sommige types van die hoogtemeters gebruiken vrijwel dezelfde frequentie als de 5G-netwerken.
Dinsdag maakten de grote Amerikaanse telecombedrijven AT&T en Verizon bekend de uitrol rond meer Amerikaanse luchthavens te staken. Begin deze maand hadden ze al toegezegd in de buurt van vijftig luchthavens 5G een half jaar later aan te zetten, nu zijn daar nog eens 24 luchthavens bij gekomen.
Door die uitbreiding heeft luchtvaartmaatschappij KLM geen problemen. Het Nederlandse bedrijf vliegt alleen op grote luchthavens waarvoor het uitstel geldt. Bij andere luchtvaartmaatschappijen, met name Amerikaanse, leidden de 5G-problemen wel tot uitgestelde of omgeleide vluchten. Ook moesten ze in sommige gevallen de dienstregeling omgooien om vliegtuigen die geen last hebben van de storingen in te zetten op vliegvelden met 5G.
Meerdere frequenties
De Verenigde Staten zijn niet het eerste land waar 5G uitgerold wordt, maar in landen als Frankrijk en Japan leverde het snelle mobiele netwerk geen veiligheidsproblemen op. Volgens de Amerikaanse luchtvaarttoezichthouder FAA komt dat door de manier waarop het netwerk in de VS wordt ingericht.
5G bestaat uit meerdere frequenties. Zo zijn er de bekende frequenties die eerdere mobiele dataverbindingen als 3G en 4G ook benutten. Die veroorzaken geen problemen. Bij 5G is er echter ook een hogere frequentieband die qua frequentie rond de 3,5 Ghz ligt en deze vormt het probleem. In Nederland zijn de frequenties voor deze band nog niet geveild, onder meer omdat een afluisterstation van Defensie in het Friese Burum nog van die frequentie gebruikmaakt.
Verschillen
In bijvoorbeeld Frankrijk is die 3,5 Ghz-band, die de hoge snelheden mogelijk maakt maar waarvan de golven minder ver reiken, wel al in gebruik. Daar zijn geen problemen. De FAA haalt dat zelf ook aan en geeft aan dat er wel verschillen zijn met hoe het 5G-net daar is opgebouwd. Zo willen de Amerikaanse providers zendmasten met een veel hogere capaciteit plaatsen. Die gaan 2,5 keer zoveel stroom gebruiken en dus reiken de signalen ook verder.
In Frankrijk moeten de 5G-antennes ook naar beneden geknikt worden zodat de golven in de richting van de grond gaan. In de VS hoeft dat niet. Tenslotte worden er ook frequenties gebruikt die net iets verder van die van de vliegtuigapparatuur af liggen.
De komende tijd gaan de FAA, vliegtuigbouwers en makers van de hoogtemeters kijken of de storingen echt tot problemen kunnen leiden. Ook wordt gekeken of die opgelost kunnen worden. Als dat niet kan, dan moeten de hoogtemeters in veel vliegtuigen mogelijk vervangen worden.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn vrijdag met winsten gesloten na de verliezen een dag eerder. De stemming onder beleggers op Wall Street kreeg vooral steun van hernieuwde hoop dat de Amerikaanse centrale bank de rente verder gaat verlagen om de economie te stimuleren. Ook werden de zorgen over de grote AI-investeringen en de sterk gestegen waarderingen van techbedrijven even aan de kant geschoven.
10 uur geleden
PARIJS (ANP/BLOOMBERG) - Het Franse luxeconcern LVMH, moederbedrijf van onder meer Louis Vuitton en Christian Dior, investeert tot 150 miljoen euro in de verlieslijdende krant Le Parisien. LVMH is eigenaar van Le Parisien en bezit bijvoorbeeld ook zakenkrant Les Echos en weekblad Paris Match.
11 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - KLM heeft met de vakbonden een nieuw cao-akkoord voor grondmedewerkers van de luchtvaartmaatschappij gesloten. Eind vorige maand werd al een principeovereenkomst gesloten met FNV en CNV, die nu is goedgekeurd door de leden. Volgens KLM wordt het akkoord breed gedragen, ook door de bonden De Unie, NVLT en VKP.
14 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse AEX-index is vrijdag met verlies het weekend ingegaan. De chipfondsen ASML, ASMI en Besi waren de grootste dalers bij de hoofdfondsen op het Damrak met minnen tot 6,3 procent door zorgen bij beleggers over de enorme investeringen in AI en de sterk gestegen waarderingen van techfondsen.
14 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het besluit van de gemeente Amsterdam om geen grote nieuwe datacenters toe te staan in de gemeente, betekent dat Liander drie elektriciteitsstations minder hoeft te bouwen. Hiermee bespaart de netbeheerder zo'n 125 miljoen euro, meldde de gemeente Amsterdam vrijdagmiddag op basis van een nieuwe doorrekening. Ook TenneT hoeft volgens deze doorrekening twee stations minder te bouwen.
14 uur geleden
MADRID (ANP/RTR) - Werknemers van kledingketen Zara zijn van plan om in meerdere Europese landen te protesteren op Black Friday. Ze willen dat er weer een regeling komt voor het delen van winsten met het personeel van het Spaanse moederbedrijf Inditex.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het proces van economische vernieuwing in Nederland is duidelijk afgezwakt. Tot die conclusie komt het Centraal Planbureau (CPB) in een nieuw rapport. Volgens de belangrijke adviseur van het kabinet worden slecht presterende bedrijven minder snel vervangen door nieuwe, innovatieve en goed presterende bedrijven.
16 uur geleden