wie komt ze halen
babyschoentjes,
nooit gedragen
je mag ze gratis
poetsen hoef je niet te doen
als die traan maar daar is
op de wreef viel het uiteen
mijn droeve water
kom maar halen, dan heb ik geen
het zal mn verdriet verzachten
wanneer ze er niet meer zijn
zal er verder niets van verwachten
In ogen van veel mensen zal het een nutteloze tijdsbesteding zijn, kijken naar het water, maar het heeft iets mysterieus. Op zaterdagen gingen mijn vader en ik vaak kijken naar het water, wanneer we op vakantie waren bij opa en oma. Mijn vader kon een schip op vijf kilometer afstand herkennen.
Kijk, dat is de Tholen zes, of dat is de Yerseke negen. Hij wist de mosselpercelen blindelings te vinden en voor een knulletje van dertien was dat best spannend. Misschien zat hij er wel eens naast, maar die gedachte kwam toen nog niet bij me op.
Op de terugweg reden we over een slingerdijk, langs een pas aangelegde camping, met een gangetje van -niet harder dan- veertig kilometer per uur. Berustend in ons uitje en vooruitziend naar de avondmaaltijd, luierde ik achterover in de Fiat 1500. Een blauw spijkerpak kwam over de dijk steeds dichterbij, met lange blonde krullen. Ik ging rechtop zitten, keek het meisje aan, zij keek terug... en ze lachte!
Ik keek om en boog me daarna voorover om haar in de buitenspiegel zo lang mogelijk te volgen... ze keek om. Mijn hart klopte als een bezetene, nooit eerder had ik dit meegemaakt. Ik zal een rood hoofd hebben gekregen, want ik kreeg het Spaans benauwd, mijn vader had pretogen. Via een binnendijk, drie maal rechts, zouden we haar nog een keer tegenkomen. Mijn vader had mijn allereerste bewondering voor meisjes opgemerkt, sloeg rechtsaf, nog een keer en nog een keer, praten deden we niet. We reden nu stapvoets en ik zag het meisje met hoog opgewaaid haar dichterbij komen. Ze liep kaarsrecht met blosjes op de wangen en zwaaide kort, als een lappenpop met haar onderarm even omhoog, met haar andere hand haalde ze het verwaaide haar uit het gezicht. Het kloppen van mijn hart ging over in gebons, mijn vader proestte het uit.
Na het avondeten las mijn vader hardop vanachter zijn krant dat juist die avond een dansavond was georganiseerd op de camping.
Ja, en? Vroeg mijn moeder ongenteresseerd.
Ik ga nog even naar buiten hoor, zei ik op een te gehaaste toon. Op het toilet waste ik mijn gezicht en kamde mijn haar. Ook sproeide ik wat aftershave van mijn grootvader op mijn overhemd.
Zorg dat je voor donker binnen bent, riep moeder me na toen ik de achterdeur achter me dicht trok.
In mijn te grote broek met bretels, mijn naar oude mannen riekende overhemd en op mijn ongepoetste sandalen liep ik in draf naar de camping.
Naarmate de muziek harder klonk, paste ik mijn snelheid aan. Gemaakt nonchalant met handen in de zakken, probeerde ik op adem te komen. De entree was vijftig cent, dat zou betekenen dat ik nog anderhalve gulden over had om iets te drinken te bestellen. Ik kreeg een stempel op mijn hand, de deur ging open en ik stond in een lege kantine.
Een oude man speelde op een hammondorgel verveeld een of andere wals. Langs de wand met lange, dunne gordijnen liep ik richting loketuitgifte. Ik was voorbereid, maar toch onverwacht ging de entreedeur weer open, het blauwe spijkerpak kwam binnen met twee vriendinnen. Ze bleven op de drempel samenzweerderig staan giechelden achter magere handjes. Ik stond hulpeloos verloren voor de toog, mijn lijf vertoonde gevoelens die ik niet kende. Het was een verlegenheid met machteloos verlangen om toenadering te zoeken. Het gesteven denim van haar spijkerpak gaf het meisje weliswaar een vormeloos lichaam, maar haar gezicht had een onuitwisbare aantrekkingskracht. Twijfel drong zich aan mij op. Ze had dan wel naar me gelachen, gezwaaid en zelfs omgekeken. Maar wat had haar dat laten doen? Het zal niet mijn kleding geweest zijn die mijn oudere broer te klein was geworden.
Gracieus wimpelde ze haar vriendinnen terug naar de hal. Ze draaide zich om in mijn richting en met haar hoofd iets schuin liep ze op me toe met haar handen gevouwen voor haar schoot. Als een boer op een aardappelveld, liep ik met mijn handen in de zakken langzaam op haar af. Door het bovenlicht boven de deur zag ik ombeurten de vriendinnen opspringen om een glimp te kunnen opvangen.
Hoi, zei de blonde godin met een hese, lichte stem.
Hoi, antwoordde ik. Ik had hallo willen zeggen, want dit klonk stom. Ik zit op dansles, zullen we een dansje doen?
Ja, dat is leuk, ik zit al voor het tweede jaar op les, en een wals is leuk om te doen. Ik kende nog maar nauwelijks de basisstappen, niet meer dan zes lessen had ik gevolgd. Haar klamme magere hand raakte die van mij, mijn andere hand liet ik met gestrekte arm rusten op haar schouderblad.
Ze rook naar kaneel en vanille, donkerbruine ogen keken me ontspannen aan. Het was een verwarrende situatie, ik had moeite mijn stappen op de muziek te verplaatsen zonder naar mijn voeten te kijken. Haar linkerhand trok mijn middel naar voren totdat mijn overhemd in contact kwam met haar spijkerjack. Toen kwamen over en weer allerlei vragen los.
Hoe heet je, waar kom je vandaan, waarom ben je hier en op welke school zit je? Ik vergat de muziek volledig, onze benen en voeten raakten elkaar voortdurend.
Wil je een cola?
Liever ga ik een stukje lopen naar de zeedijk. Hand in hand liepen we naar de uitgang, nagekeken door de organist, twee dames achter de uitgifte klapten opgewonden in de handen, een huppelde er zelfs bij. Toen we door de vestibule naar de uitgang liepen, stonden de twee vriendinnen met opgetrokken schouders en open mond ons vol verbazing te volgen.
In de late augustuszon, aan de windstille Oosterschelde gaven we elkaar onwennig een voorzichtige kus. Zij nam het initiatief door haar mond te openen en voorzichtig het puntje van haar tong tussen mijn lippen te steken.
Ieder jaar op tien augustus gaan we naar die plek op de zeedijk waar onze liefde begon, zevenendertig jaar geleden.
het boek las zichzelf,
waar was ik gebleven
het was iets met een zeven
mijn legger is zoek
maar ik wil door
volgende keer een ezelsoor
personages waren uitgelicht
het plot zat goed in elkaar
denk dat ik mezelf maar bewaar
Het hotel doet een beetje sleets aan. Niet dat het niet goed wordt onderhouden, maar men krijgt een blik terug in de tijd. Het pand staat bol van het antiek, dik in de bijenwas. Aan de bouwstijl te oordelen waarschijnlijk laat in de zeventiende eeuw gebouwd als kantoor of iets van dien aard, want alle kamers hebben verschillende afmetingen. We bevinden ons in het centrum van Lucca, Toscane.
Sinds jaar en dag staat een dame aan de receptie die, als een duur schip, aan land wordt gehouden. Ze was dan ook ongehuwd, wellicht had ze nooit een stevige zee bevaren. Haar houding tegenover de gasten is altijd correct geweest. Geen spontane of gemeende glimlach, maar meer een die haar verplichtte haar mond iets te vertrekken door een mondhoek op te tillen tot een licht anatomisch uitziend ongemak. Haar talen waren te verstaan, maar haar invulling op het gebied van omgaan met de tegenwoordige techniek was een ramp.
Door mijn creditcardnummer door te geven bij mijn reservering, kon het hotel, wanneer ik niet zou opdagen, honderd euro in rekening brengen. Bij het uitchecken werd dit bedrag echter in mindering gebracht. De laatste keer werd ik door mijn vriendin vanuit Nederland gebeld. Ze moest vijf maal terug bellen voordat een verbinding met mijn kamer tot stand kwam. Ooit werd ik eens op een stapel van twee weken Volkskranten getrakteerd bij mijn vertrek, ze had ze keurig voor me bewaard. Het schip was dan misschien wel duur, maar van reilen en zeilen had ze weinig verstand. Het zo nu en dan oproepen van een taxi lukte haar wonderwel moeiteloos.
Doordat het hotel tegenover het kleine theater ligt, kon ik de receptioniste op eenvoudige manier uitleggen dat ik voor aanstaande zaterdag een kaartje voor de opera Tosca in mijn bezit wilde hebben. Ditmaal werden twee mondhoeken opgetrokken.
Goddank, het was gelukt, op vrijdag lag mijn toegangsbewijs, op mijn kussen? Wat te doen met deze gang van zaken? Ik had het op twee manieren kunnen interpreteren. Ofwel het schip had mij op waarde geschat en mij duidelijk gemaakt dat een kaartje voor de opera -uitgevoerd in de geboorteplaats van meester Puccini- een unieke gebeurtenis was. Wat ook duidelijk in mijn ogen het geval was. Of had het dure schip zich misschien een klein romantisch zeiltochtje in het vooruitzicht gesteld? Op zaterdagochtend was haar gezicht esthetisch gezien, volledig in evenwicht. Bij het passeren van de balie, op weg naar de ontbijtzaal, begroette ik haar met een gemeend knikje en een grazie, ik liep ik snel verder.
Het ontbijt in een hotel is voor mij altijd een feestje, omdat ik in normale doen thuis, dit ritueel steevast over sla, behoudens enkele kopjes espresso. Op vakantie is dat anders. De overige gasten zien er altijd opgewekt wakker uit en ben dan altijd benieuwd of dit mij ook ten deel valt, ik heb namelijk een hekel aan spiegels. Spiegels, evenals fotos van mezelf bekijk ik slechts bij hoge uitzondering, wanneer bijvoorbeeld een pasfoto moet worden gemaakt voor mijn paspoort of rijbewijs. Vijf jaar geleden ben ik namelijk nogal geschrokken van mijn evenbeeld in zon grote rookglazen passpiegel op mijn hotelkamer. Ik bezag mijn ego met een lichte walging en heb er tien minuten met stijgende verbazing naar staan kijken, de teleurstelling nam steeds in mate toe. Wellicht komt dit alles voort door het in hevige mate innemen van luxe voedsel en wijn. Deze ochtend was het niet anders. Warme broodjes en croissants, niet te dun gesneden Parmaham, omelet, marmelade en roomboter stonden voor me klaar en ik heb me er ongegeneerd aan toegegeven.
De overige gasten bleken allen te hebben gedoucht met hotelzeep, er hing een duidelijke lavendelnevel in de ontbijtzaal. Een van de charmante, bejaarde ontbijtkelners verwende me met extreem sterke, stroopachtige espresso, heerlijk. Tijdens dit Goddelijke ontbijt maakte ik een plan voor de rest van de dag. Museum bezoek, en n ding was zeker, de lunch zou ik gebruiken in restaurant Vipore, waar een jonge kok, Cesare Casella genaamd, op een eigenwijze manier de sterren van de hemel staat te koken. Na de lunch een dutje doen op de hotelkamer, me opfrissen en me gepast kleden voor het theaterbezoek.
Onder het hotel, aan de kant van het Piazza Napoleone was het restaurant in verband met de opera- wat eerder geopend dan gebruikelijk. Honger of trek had ik niet, maar ruimte voor wat kaas met een glas witte wijn kon ik er nog wel bij verzinnen. Het restaurant was gevuld met uitsluitend operabezoekers, allen in lang zwart of zwart kostuum. In een hoek van het terras kreeg ik een piepklein tafeltje toebedeeld, ik kreeg wat brood en het glas wijn, de kaas liet even op zich wachten. Ik zat het theaterprogramma door te nemen, toen ik vanuit mijn ooghoek het schip op halve kracht voorbij zag komen, het leek waarachtig wel of ze huilde. Ik kwam half overeind, stak een onzekere arm in de lucht en wilde haar aanroepen. Ik stootte mijn wijn om en besefte dat ik in al die jaren nooit haar naam had gevraagd.
De volgende ochtend miste ik mijn vertrouwde receptioniste aan de balie in de hal van het hotel. Aan een plaatsvervanger vroeg ik wat er gisteravond gebeurd moest zijn, om het schip huilend over straat te zien lopen. De collega maakte me duidelijk, dat teveel klachten over haar waren binnen gekomen. Een diep medelijden voor haar maakte zich van mij meester. Het was niet anders, voor haar was de tijd aangebroken een nieuwe aanlegsteiger te zoeken.
het heeft me nooit kunnen boeien
de dag zonder buiten spelen
het banale schrift ter tafel
de stilte, alleen maar stilte
lang, heel lang duurde zondag
met gesnurk in de middag
zoemende vlieg tegen t raam
zon bezweet flessen met drank
zwart, een spreekverbod
dominee met mondvocht
rood hoofd met strak boord
dik boek met gouden legger
letters met vrees
zegen deze dag
amen
grauwe vorstlucht over de Schelde
de akkers bestuivend met krakend rijp
ongewassen huid wordt killer
ademwolken in geronnen mist
besef herstellend
een kater verdrijvend
de geest wordt wakker
handen staan krom
vogels weigeren vliegen
ijs is donker, tegen t riet
oren gloeien, een neuzen druipen
auto weigert
De oversteek naar Engeland verliep ook deze keer niet vlekkeloos. Ik was er al aan gewend, juist ik werd uitgekozen voor een nadere kennismaking met ambtenaren van het gezag. De doorgeroeste Peugeot, mijn lange krullen, ongeschoren gezicht en versleten lederen motorjack gaven de douanebeambten een extra motivatie.
Een hondje werd in de auto losgelaten om zoveel verdovende middelen op te sporen als hij maar kon. Het arme beestje werd danig in verwarring gebracht door de lege verpakkingen van candybars, gevulde koeken en ander welriekende rotzooi. Kwispelend verliet het mijn auto en kreeg de opdracht de kofferruimte te doorzoeken, waar het een nog grotere bende was. Na een kwartier was het er niet in geslaagd ook maar iets te vinden wat Engeland niet in mocht. De dienstdoeners hadden twijfels over het reukorgaan van het vrolijke diertje, het werd ook nog op het motorblok gezet. Mijn tot in den treuren gescande paspoort kreeg ik nog steeds niet terug. Ik vroeg of het nog lang ging duren want ik zag mijn afspraak later die dag de mist in gaan. Een star kijkende agent mompelde iets van;
Dat merk je vanzelf wel.
Ach, u vertrouwt mij niet, de hond niet, mijn paspoort niet, mijn auto niet. Dit kan dus nog wel even duren?
Mijn opmerking werkte blijkbaar averechts, de hele auto werd gestript. Werkelijk alles werd van en uit de wagen gehaald. Het hondje kreeg op zijn mieter, omdat het zich mijn sleepkabel als speeltje had toegeigend.
De Peugeot was inmiddels ontdaan van alle stoelen, de bekleding van de portieren, vloerkleden, hoedenplank en wielen. Ook de stoffering van de kofferbak was verwijderd.
Mijn afspraak kon ik wel vergeten en aan mijn terugtocht naar Holland durfde ik nog niet te denken. Waarschijnlijk was mijn uiterlijk van een dusdanig penozeaard, dat de beambten er niet aanwilden dat het misschien ook mogelijk zou kunnen zijn, dat er gn drugs in de auto aanwezig waren.
Na ruim twee uur controleren en zoeken, staakten zij hun werkzaamheden om... thee te drinken.
Ik kon protesteren zoveel ik wilde, het plotselinge besef van hun ingebakken gevoel voor chauvinisme kreeg voorrang. Nog eens een halfuur later kwam een korte, corpulente vrouw van middelbare leeftijd met een enorme boezem, mijn paspoort terugbrengen. Ik kon mijn ogen niet van haar voorgevel afhouden, ook niet toen ze tegen me sprak. Het scheen allemaal in orde te zijn. Ik sprak haar borsten met klem tegen, mijn auto zag er allerminst in orde uit. Goddank, bleek op internationaal niveau afspraken te zijn gemaakt, dat onder dergelijke omstandigheden, het voertuig weer in de oorspronkelijke staat moest worden hersteld. In traag tempo en onder veel gezucht, werd de wagen weer in elkaar gezet. Meer dan drie uur had deze belachelijke vertoning geduurd. Maar ik mocht vertrekken in een, in mijn ogen, keurig opgeruimde auto.